Prinsjesdag 2024

Met dank overgenomen van Parlement.com.
Prinsjesdag 2022 [Foto gemaakt door Kevin Bergenhenegouwen]
Bron: Kevin Bergenhenegouwen

Op dinsdag 17 september 2024 was het Prinsjesdag1. Prinsjesdag vond vanwege de renovatie van het Binnenhof niet in de Ridderzaal2 plaats, maar, net als in 2022 en 2023, in de Koninklijke Schouwburg3 in Den Haag. Koning Willem-Alexander4 las daar de troonrede5 voor. De troonrede symboliseert de start van het nieuwe werkjaar van de Eerste6 en Tweede Kamer7.

De grootste bijzonderheid was de aanwezigheid van een kabinet onder leiding van een andere premier dan Mark Rutte8. Hij was dertien keer in die functie aanwezig bij het voorlezen van de troonrede en daarvoor als staatssecretaris en Tweede Kamerlid negen keer. Het kabinet-Schoof9 komt met zijn eerste begroting.

Na het voorlezen van de troonrede door de Koning presenteerde Eelco Heinen10 als de minister van Financiën11 de Miljoenennota12 en de begrotingen aan de Tweede Kamer. De Miljoenennota geeft een overzicht van het budgettaire beleid van het kabinet voor het komende begrotingsjaar, inclusief meerjarenramingen.

Het koninklijk paar gebruikte in de rijtoer wederom de Glazen Koets1. Net als vorig jaar woonde, naast prines Amalia, ook prinses Alexia het voorlezen van de troonrede bij13.

Achtergronden

Meer over

  • 1. 
    De derde dinsdag van september is het Prinsjesdag. Normaal gesproken reed de koning op die dag in de Glazen Koets naar het Binnenhof en las in de Ridderzaal de troonrede voor. Zolang de verbouwing van het Binnenhof gaande is, is de Koninklijke Schouwburg in Den Haag tot ten minste eind 2028 de plaats waar de Verenigde Vergadering van Eerste en Tweede Kamer plaatsvindt en de troonrede wordt voorgelezen. In de troonrede staan de plannen van de regering voor het komende jaar.
     
  • 2. 
    Het Binnenhof is een van oorsprong middeleeuws gebouwencomplex. Aan het Binnenhof zijn de Tweede en Eerste Kamer en het ministerie van Algemene Zaken gevestigd. Ook de ministerraad en de Raad van State vergaderden in gebouwen aan het Binnenhof. Beide Kamers zijn tijdens het zomerreces van 2021 verhuisd naar tijdelijke huisvesting.
     
  • 3. 
    In 2022 is Prinsjesdag gehouden in de Koninklijke Schouwburg in Den Haag. De Koninklijke Schouwburg is gelegen aan het Korte Voorhout. Het gebouw werd in 1766 ontworpen als paleis en wordt sinds 1802 gebruikt als theater.
     
  • 4. 
    Koning Willem-Alexander bekleedt sinds 30 april 2013 het koningschap. Hij werd in 1967 geboren als oudste zoon van prinses Beatrix en prins Claus. Hij volgde onder meer een opleiding aan het Atlantic College in Wales en bij de Nederlandse Marine en studeerde geschiedenis in Leiden. De koning was bestuurslid van het Internationaal Olympisch Comité en was actief op het gebied van internationaal watermanagement. Sinds 2002 is hij gehuwd met de in Argentinië geboren Máxima Zorreguieta. De koning heeft drie dochters, van wie prinses Catharina-Amalia (de Prinses van Oranje) de vermoedelijke troonopvolgster is. Hij staat bekend als sportief, spontaan en open en ziet samenbinden, vertegenwoordigen en aanmoedigen als belangrijkste taken.
     
  • 5. 
    De troonrede is de rede die de Koning jaarlijks op de derde dinsdag van september (Prinsjesdag) voorleest. Hij geeft in de troonrede een uiteenzetting van het regeringsbeleid voor het komende jaar. De Koning schrijft de tekst van de troonrede niet zelf; dat doen de ministers. Het voorlezen van de troonrede vloeit voort uit artikel 65 van de Grondwet.
     
  • 6. 
    De Eerste Kamer is deel van de volksvertegenwoordiging en heeft met name een rol op wetgevend gebied. Over een wetsvoorstel moet, als de Tweede Kamer het heeft aangenomen, ook door de Eerste Kamer worden gestemd. De Eerste Kamer kan een wetsvoorstel nog tegenhouden.
     
  • 7. 
    De Tweede Kamer is deel van de volksvertegen­woor­di­ging. Zij speelt een belangrijke rol bij de totstandkoming van wetten, controleert de regering en beslist over de vraag of een kabinet (of bewindspersoon) genoeg vertrouwen heeft.
     
  • 8. 
    Mark Rutte (1967) is sinds 1 oktober 2024 secretaris-generaal van de NAVO. Hij was van 14 oktober 2010 tot 2 juli 2024 minister-president en minister van Algemene Zaken. Sinds 2006 was hij politiek leider van de VVD. In 2006-2010 was de heer Rutte fractievoorzitter van de VVD in de Tweede Kamer. Hij was van 17 juni 2004 tot 28 juni 2006 staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap belast met wetenschapsbeleid, beroepsonderwijs en studiefinanciering. Daarvoor was hij bijna twee jaar staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid belast met onder andere volksverzekeringen, bijstand en arbeidsomstandigheden. De heer Rutte was eerder voorzitter van de JOVD en manager bij een werkmaatschappij van Unilever.
     
  • 9. 
    Dit kabinet van PVV, VVD, NSC en BBB trad op 2 juli 2024 aan. Formateur was staatsraad Richard van Zwol (CDA) en minister-president de partijloze oud-topambtenaar Dick Schoof. Op 19 juni 2025 traden enkele nieuwe bewindslieden aan, nadat de PVV de coalitie had verlaten.
     
  • 10. 
    Eelco Heinen (1981) is sinds 2 juli 2024 minister van Financiën in het kabinet-Schoof. Van 31 maart 2021 tot 2 juli 2024 was hij Tweede Kamerlid voor de VVD. Hij was daarvoor in verschillende functies sinds 2011 werkzaam voor de Tweede Kamerfractie van de VVD, als laatste als politiek secretaris. Eerder was hij beleidsadviseur bij het ministerie van Financiën. De heer Heinen was woordvoerder rijksbegroting, Europees internationaal en monetair beleid en financiële markten.
     
  • 11. 
    Dit ministerie speelt een centrale rol bij het vertalen van het algemeen regeringsbeleid in financieel beleid. Daarnaast coördineert het de openbare uitgaven en zorgt het ministerie voor de inning van de belastinggelden. Het ministerie is verantwoordelijk voor het beleid ten aanzien van de financiën van lagere overheden als provincies en gemeenten. Het monetaire beleid is eveneens een zorg van dit ministerie. Het ministerie behartigt de Nederlandse, financiële belangen in Europa en de rest van de wereld.
     
  • 12. 
    De Miljoenennota geeft een overzicht van het budgettaire beleid van het kabinet voor het komende begrotingsjaar, inclusief meerjarenramingen. In de vorm van Vermoedelijke Uitkomsten bevat de Miljoenennota tevens geactualiseerde ramingen over de lopende begroting. De Miljoenennota wordt jaarlijks op de derde dinsdag in september (Prinsjesdag) door de minister van Financiën aangeboden aan het parlement.
     
  • 13. 
    Op Prinsjesdag wordt de troonrede voorgelezen en het nieuwe parlementaire jaar geopend. Vaak waren behalve de koning(in) andere leden van het koninklijk huis aanwezig. De zonen van koning Willem III bleven echter soms weg. De dochter(s) van de koninginnen Wilhelmina en Juliana en zonen van koningin Beatrix waren wel vaak aanwezig.
     
  • 14. 
    Op Prinsjesdag maakt de regering de plannen voor het komende jaar bekend. Deze dag, de derde dinsdag van september, verloopt volgens een aantal vaste rituelen. Zo rijdt de Koning in de Glazen Koets naar de Verenigde Vergadering - dat zijn de Tweede en Eerste Kamer tezamen - en leest de troonrede voor. Tot 2020 gebeurde dat in de Ridderzaal, daarna op andere plaatsen in Den Haag.