Kabinet komt met gedragscode integriteit voor bewindspersonen

DEN HAAG (PDC) - Bewindspersonen hebben vanaf nu een gedragscode waarin alle regels en uitgangspunten waaraan zij zich moeten houden gebundeld zijn. Het gaat dan bijvoorbeeld om regels over nevenwerkzaamheden, geschenken en vervolgfuncties. De gedragscode voegt alle huidige integriteitsregels voor bewindspersonen samen en voorziet de regels van enkele uitgangspunten en gedragsnormen.

Een belangrijk element uit de gedragscode is de regel dat de gedragscode en het onderwerp integriteit jaarlijks zullen worden besproken in de ministerraad, voorafgegaan door een integriteitstraining. Ook komt er een vertrouwenspersoon die bewindspersonen kan adviseren over integriteitskwesties. In het eerste half jaar van 2023 zal meer bekend worden over de aanstelling van de vertrouwenspersoon en diens precieze taken en bevoegdheden.

Een van de aanleidingen voor de nieuwe gedragscode is de aandacht in de Tweede Kamer voor een gedragscode voor bewindslieden. Zo dienden Kamerleden Laurens Dassen¹ en Pieter Omtzigt² eerder dit jaar een initiatiefnota in met diverse aanbevelingen om belangenverstrengeling, oneigenlijke lobby en corruptie tegen te gaan bij bewindspersonen en topambtenaren. Met de motie-Van Baarle vroeg de Tweede Kamer om een rijksbreed lobbyverbod voor voormalige bewindspersonen in te stellen. Via een motie-Sneller geeft de Tweede Kamer aan dat ze wil dat het lobby- en draaideurverbod voor voormalige bewindslieden een stevigere wettelijke grondslag krijgen.

In het kader van het versterken van de integriteit werkt het kabinet ook nog aan regels voor het vervolgen van de loopbaan van voormalige bewinds­personen. In het huidige ontwerpwetsvoorstel is een tweejarig lobbyverbod en draaideurverbod opgenomen, met daarbij een verplichting om tijdens een afkoelperiode van twee jaar advies aan te vragen over een vervolgfunctie. De internetconsultatie³ van dit ontwerpwetsvoorstel is in december 2022 gepubliceerd op internetconsultatie.nl.

Bron: Rijksoverheid

• 1. 

  Laurens Dassen (1985) is sinds 31 maart 2021 lid van de Tweede Kamerfractie van Volt. Hij is fractievoorzitter. Voor de heer Dassen in 2018 fulltime voorzitter van Volt Nederland werd, was hij in diverse functies werkzaam voor ABN AMRO Bank. Behalve met algemeen beleid houdt de heer Dassen zich in de Kamer vooral bezig met binnenlandse zaken, buitenlandse zaken, Europese zaken, infrastructuur en waterstaat en economische zaken en klimaat.
   
• 2. 

  Pieter Omtzigt (1974) was met korte onderbreking vanaf 3 juni 2003 tot en met 13 mei 2025 lid van de Tweede Kamer. Vanaf 2023 was hij partijleider van het door hem opgerichte Nieuw Sociaal Contract, waarmee hij twintig zetels haalde. Voordien was hij lid van de CDA-fractie, die hij verliet na langdurig aanhoudende frictie. Stond bekend als 'dossiervreter', vooral in de toeslagenaffaire. Zette zich als econometrist verder veel in voor onderwerpen als pensioenen en belastingen. Was daarnaast actief in de Raad van Europa, namens welke hij een schandaal in Malta blootlegde. Trad in 2025 terug, nadat het na meerdere pauzes niet gelukt was te herstellen van een burn-out.
   
• 3. 

  Internetconsultatie is een vorm van consultatie waarbij burgers, bedrijven en instellingen via het internet informatie krijgen over wetsvoorstellen en hier suggesties over kunnen doen. De concepten van wetten waarop gereageerd kan worden staan op Internetconsultatie.nl. In 2011 werd een rijksbreed experiment met internetconsultatie afgerond. Sindsdien maakt het structureel deel uit van het wetgevingsproces. In de afgelopen jaren is de inzet van internetconsultatie toegenomen. Tegenwoordig wordt er alleen in uitzonderlijke gevallen geen gebruik van gemaakt.