Uitvoeringsverordening
Dit bindende besluit van de Europese Unie1 geldt rechtstreeks in alle lidstaten2 van de Europese Unie1. Hierdoor hebben uitvoeringsverordeningen dezelfde werking als een nationale wet. In geval van strijdigheid gaat de uitvoeringsverordening echter boven nationaal recht.
Uitvoeringsverordeningen zijn beperkt in wat er mee geregeld kan worden. Alleen zaken die nodig zijn om eenduidige uitvoering van eerder aangenomen Europese wetgeving in de Unie te verzekeren kunnen in een uitvoeringsverordening worden vastgelegd.
De Europese Commissie is primair verantwoordelijk voor het vaststellen van uitvoeringsverordeningen.
Toepassingsgebied
Uitvoeringsverordeningen zijn direct toepasbaar en hoeven niet te worden omgezet in nationale wetgeving. Op deze manier horen de bepalingen die in een uitvoeringsverordening staan in alle lidstaten van de EU op een zelfde manier te worden ingevoerd en overal tot een gelijk resultaat leiden. Lidstaten zijn verplicht om uitvoeringsverordeningen uit te voeren.
Wanneer uitvoeringsverordeningen in strijd zijn met nationale wetgeving zal de nationale wetgeving op dit punt buiten beschouwing worden gelaten.
Uitvoeringsverordeningen kunnen alleen worden vastgesteld wanneer er in Europese wetgeving is voorzien in verdere uitwerking van de bedoelde maatregelen in uitvoerende wetgeving. Een uitvoeringsverordening mag niet meer bevatten dan regels om ervoor te zorgen dat een stuk wetgeving 'volgens eenvormige voorwaarden' wordt uitgevoerd. Uitvoeringsverordeningen betreffen heel specifieke onderwerpen en zijn in principe technisch van aard.
Voorbeeld
De EU wil dat er in de interne markt één set regels komt voor het kunnen handelen in bouwmaterialen. Dat principe wordt vastgelegd in een richtlijn of verordening. In die richtlijn of verordening staat ook omschreven binnen welke kaders de Commissie verdere invulling van de regel kan uitwerken. Een uitvoeringsverordening kan bijvoorbeeld vaststellen precies welke bouwmaterialen onder deze regels vallen, of regelen dat er één systeem van certificering komt voor bepaalde bouwproducten.
Burgers en instanties kunnen in een rechtszaak een beroep doen op een uitvoeringsverordening. In formele termen zegt men dan dat een uitvoeringsverordening 'horizontale werking' heeft. Dat wil zeggen dat hij geldt tussen gelijkwaardige partijen. Ook in zaken tegen de staat kan verwezen worden naar een uitvoeringsverordening.
Vaststellen uitvoeringsverordening
Er zijn twee procedures voor het vaststellen van een uitvoeringsverordening3.
In beide gevallen ligt het initiatief en het uiteindelijke besluit bij de Europese Commissie, maar het verschil tussen de twee is of de Commissie wel of geen goedkeuring nodig heeft van een comité waar vertegenwoordigers van de lidstaten in plaatsnemen, een zogeheten comitologie-comité4.
Op het terrein van het gemeenschappelijk buitenlands- en veiligheidsbeleid geldt dat de Raad het initiatief neemt en ook het uiteindelijke besluit neemt.
Uitvoeringshandelingen, waar de uitvoeringsverordening een mogelijke vorm van is, vinden hun basis in het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie5 (VwEU).
-
-instrument: zesde deel VwEU titel I hoofdstuk 2 eerste afdeling art. 2916
- 1.De Europese Unie (EU) is het belangrijkste samenwerkingsverband in Europa. De deelnemende landen hebben voor deze Unie een aantal organisaties opgericht waaraan zij een deel van hun eigen bevoegdheden hebben overgedragen. Dit zijn onder meer het Europees Parlement, de Europese Commissie, de Raad en het Europese Hof van Justitie.
- 2.Momenteel zijn 27 landen lid van de Europese Unie. De meest recente uitbreiding van de Unie vond plaats op 1 juli 2013, met de toetreding van Kroatië. Er wordt verder over uitbreiding gesproken met verschillende landen in Oost-Europa. Het Verenigd Koninkrijk is sinds 31 januari 2020 middernacht geen lid meer van de Europese Unie. Dat was het eerste land dat de EU verliet.
- 3.Het uitwerken van Europese wetgeving om deze te kunnen implementeren is in beginsel een zaak van de lidstaten van de Europese Unie. In sommige gevallen is het noodzakelijk dat Europese wetgeving in alle lidstaten op eenzelfde, juiste, manier wordt geïmplementeerd.
- 4.Dit type comités van de Europese Unie worden in het leven geroepen om de Europese Commissie bij te staan bij de implementatie van Europese regelgeving. De comitologie-comités bestaan uit nationale overheidsexperts. Dat kunnen ambtenaren zijn, of experts afgevaardigd namens een lidstaat. Ze worden voorgezeten door een ambtenaar van de Europese Commissie. Als we het over deze groep van comités hebben, spreken we ook wel van 'comitologie'.
- 5.Het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie (VwEU) is een gewijzigde versie van het Verdrag tot oprichting van de Europese Gemeenschap (EG). De gewijzigde versie is in 2009 van kracht geworden. In het VwEU staat wat de bevoegdheden zijn van de Europese Unie, en op welke manier de Europese Unie die bevoegdheden kan uitoefenen. Dit verdrag vormt samen met het Verdrag betreffende de Europese Unie de basis van de Europese Unie.
- 6.1. De lidstaten nemen alle maatregelen van intern recht die nodig zijn ter uitvoering van de juridisch bindende handelingen van de Unie.
- 7.De Europese Unie gebruikt verschillende instrumenten om Europese wet- en regelgeving mee vast te leggen, om beleid van de lidstaten mee te coördineren of de lidstaten mee te adviseren. Rechtsinstrumenten zijn onder te verdelen in twee categorieën, bindende en niet-bindende rechtsinstrumenten. Uitvoerende rechtsinstrumenten vallen onder de bindende instrumenten, maar zijn als aparte categorie opgenomen.