Europees actieplan kapitaalmarktunie onder de loep

Met dank overgenomen van A. (Aukje) de Vries i, gepubliceerd op woensdag 25 november 2020, column.

De Europese Commissie heeft een nieuw actieplan voor de kapitaalmarktunie opgesteld. De VVD ondersteunt de basisgedachte van de Europese kapitaalmarktunie. De kapitaalmarktunie moet zorgen voor meer financieringsmogelijkheden voor het bedrijfsleven en vooral het MKB. De VVD is echter kritisch op een aantal actiepunten dat nu wordt voorgesteld. Want de vraag is of deze bijdragen aan betere financieringsmogelijkheden voor het MKB. Het gaat dan om acties op het gebied van financiële educatie, financieel advies en pensioenen in relatie tot de kapitaalmarktunie. Dit zijn natuurlijk belangrijke zaken, maar deze horen primair thuis op nationaal niveau. Eerder heeft de VVD aangegeven dat de kapitaalmarktunie niet een duizend-dingen-doekje moet worden, maar daar lijkt het nu wel op.

Inbreng schriftelijk overleg van het lid Aukje de Vries (VVD) ten aanzien van het ‘BNC-fiche: Mededeling Nieuw Actieplan Kapitaalmarktunie’ (activiteitennummer 2020A05327)

De leden van de VVD-fractie hebben kennisgenomen van het BNC-fiche en de Mededeling Nieuw Actieplan Kapitaalmarktunie. De leden van de VVD-fractie hebben daarover nog wel enkele vragen en/of opmerkingen.

Het kabinet verwelkomt het actieplan, maar is toch kritisch tot zeer kritisch over een behoorlijk aantal actiepunten. Waarom verwelkomt het kabinet het actieplan dan toch?

Het nieuwe actieplan volgt op het eerste actieplan uit 2015. Wat heeft dat eerste actieplan nu concreet opgeleverd? Wat zijn daarvan de concrete resultaten? Hoe kan de voortgang van dit nieuwe actieplan van de kapitaalmarktunie worden gemeten?

De leden van de VVD-fractie willen graag weten, of na eerdere vragen daarover van de VVD-fractie, er inmiddels een impact-assessment is gedaan en er ook zicht is op de administratieve lasten als gevolg van de verschillende voorstellen voor de kapitaalmarktunie.

De leden van de VVD-fractie ondersteunen het hoofduitgangspunt van de kapitaalmarktunie, namelijk het verbeteren van het functioneren van de kapitaalmarkt in de Europese Unie. De kapitaalmarktunie moet zorgen voor meer financieringsmogelijkheden voor het bedrijfsleven en vooral het MKB. Kan de minister aangeven welke maatregelen daar nu concreet aan bijdragen en hoe ze daaraan bijdragen? Wat zijn de meetbare doelen waaraan dit getoetst kan worden? Van welke maatregel zal een MKB-er in de maakindustrie met zo’n 20 medewerkers enthousiast worden? Wat heeft zo’n bedrijf aan de voorgestelde acties?

De leden van de VVD-fractie lezen dat het Kabinet het voornemen van de Europese Commissie steunt om te onderzoeken hoe de regels rondom een beursgang voor het MKB kunnen worden vereenvoudigd. De vraag is natuurlijk allereerst wat Nederland zelf al zou kunnen doen binnen de huidige Europese regels. Dus wat zou Nederland zelf kunnen doen? Waar is sprake van het gebruik van lidstaatopties en/of een kop op EU-regelgeving? En in hoeverre is de minister bereid daarop stappen te zetten?

Waarom is het kabinet kritisch over het stimuleren van investeringen in eigen vermogen van het MKB via het prudentiële raamwerk voor banken? Waar ziet het kabinet daar risico’s? Het verbeteren van het eigen vermogen van het MKB is toch een goede zaak?

Het kabinet staat positief tegenover een analyse van het nut en haalbaarheid van een verplichting voor banken om ondernemers door te verwijzen naar alternatieve financiering bij afwijzen van een kredietaanvraag. Welke risico’s zijn er bij een dergelijke doorverwijzing? Wat is de verantwoordelijkheid van een bank bij het doorverwijzen? Wat als doorverwezen wordt naar een alternatieve financiering die achteraf slecht blijkt te zijn? Hoe zit het dan met de verantwoordelijkheid van de banken? Waarom wordt er niet gekozen voor een betere informatievoorziening vanuit de (Nederlandse) overheid over de verschillende financieringsvormen voor bedrijven?

De leden van de VVD-fractie staan positief tegenover de mogelijkheden voor (synthetische) securitisaties op een verantwoorde manier. Kan aangegeven worden welke staartrisico’s en derde partijrisico’s daar bij kunnen zitten? En hoe daarmee wordt omgegaan?

De leden van de VVD-fractie vragen zich af waarom actiepunten op het gebied van financiële educatie, financieel advies en pensioenen bij de kapitaalmarktunie horen. Eerder heeft de VVD aangegeven dat de kapitaalmarktunie niet een duizend-dingen-doekje moet worden, maar daar lijkt het nu wel op. Kan de minister daar uitgebreid op ingaan. De VVD vindt die onderwerpen natuurlijk belangrijk, maar ziet geen meerwaarde in een rol van de Europese Unie op die onderwerpen, met uitzondering van financieel advies voor professionele partijen (in relatie tot MIFID). In hoeverre zijn dit bevoegdheden van de Europese Unie? Wat is de meerwaarde van een Europees provisieverbod? Wat is de meerwaarde van een pan-EU-label voor adviseurs? Gaat het hier om financieel adviseurs voor professionele partijen of ook voor consumenten? De VVD vindt niet dat we nu voor financieel adviseurs voor consumenten nog weer meer regelgeving en administratieve lasten moeten opleggen, na alle maatregelen die op nationaal niveau al zijn genomen. Hoe kijkt de minister daarnaar? Of wordt er gekeken naar een vergelijkbaar provisieverbod als Nederland nu al kent?

Pensioenen zijn en blijven wat de leden van de VVD-fractie betreft een nationale aangelegenheid. Waarom worden er dan toch acties voorgesteld, ook al zijn het geen wetgevende acties? De ervaring van de leden van de VVD-fractie is dat het vaak met lichte acties begint, zoals in dit geval monitoring, en dat zo langzaamaan gewerkt wordt aan zwaardere acties. Je geeft ze een vinger, en uiteindelijk pakken ze de hele hand. De regering lijkt terecht ook kritisch over maatregelen op dit terrein. Hoe is het krachtenveld voor deze onderwerpen? Wie zijn daarin medestanders van Nederland?

De leden van de VVD-fractie zijn net als het kabinet terughoudend over harmonisatie van (bepaalde delen van) het insolventierecht. Wat is het krachtenveld op dit punt? Waarom wordt er niet voor gekozen om landen die een slecht werkend insolventierecht hebben, zoals Italië, te stimuleren om hun eigen insolventierecht eerst zelf te hervormen?

De leden van de VVD-fractie lezen dat het kabinet positief staat tegenover het verbeteren van de teruggaveprocedure van bronbelasting middels aansluiting bij bestaande systemen en voor de oprichting van een zogenaamde geconsolideerde tape voor handelsdata voor equity. Wat betekenen deze voorstellen precies en wat zijn de gevolgen?

Tot slot, het Verenigd Koninkrijk heeft altijd een belangrijke rol vervult als het ging om de kapitaalmarkten met name de London City. Wat zijn de gevolgen van de Brexit voor de kapitaalmarkten? Welke knelpunten ziet het kabinet nog?