Een Unie die de lat hoger legt: de eerste honderd dagen

Met dank overgenomen van Europese Commissie (EC) i, gepubliceerd op vrijdag 6 maart 2020.

De nieuwe Commissie onder leiding van voorzitter Ursula von der Leyen i is aangetreden op 1 december 2019. De Commissie heeft tijdens de eerste honderd dagen vooral aandacht besteed aan de belangrijkste prioriteiten die de voorzitter in haar politieke beleidslijnen heeft vastgesteld.

Commissievoorzitter Ursula von der Leyen: “Het verhaal van onze eerste honderd dagen gaat vooral over de dubbele transitie die Europa voor de boeg heeft. Over de strijd tegen klimaatverandering, die ons de kans biedt banen en groei te scheppen. Over de voordelen van technologie, die ten goede moeten komen aan de mensen. En over de versterking van de geopolitieke invloed van de EU. We hebben tijdens deze eerste honderd dagen een goed begin gemaakt. We blijven er elke dag hard aan werken om de komende generaties Europeanen een goede toekomst te bieden.”

Europa moet uiterlijk in 2050 's werelds eerste klimaatneutrale continent zijn

Al op dag 11 presenteerde de Commissie de Europese Green Deal, een stappenplan om klimaatverandering tegen te gaan, vervuiling terug te dringen en biodiversiteit te beschermen. De Europese Green Deal is de nieuwe groeistrategie van de EU, die zal bijdragen aan een transformatie van de economie.

De kern van de Europese Green Deal wordt gevormd door de Europese klimaatwet. Deze legt de doelstelling vast om in 2050 klimaatneutraliteit te bereiken en biedt een mechanisme om iedereen op het goede spoor te houden. De Commissie geeft daarmee een sterk signaal dat zij op klimaatgebied een leidende rol wil spelen.

De Commissie heeft ook een investeringsplan voor de Europese Green Deal gepresenteerd, waarmee een biljoen euro aan investeringen moet worden gegenereerd ter ondersteuning van een groene en moderne EU-economie.

De Commissie heeft ook het startsein gegeven voor een mechanisme voor koolstofcorrectie aan de grenzen. Dit moet zorgen voor een gelijk speelveld op mondiaal niveau en voor eerlijkere voorwaarden voor de deelname van EU-bedrijven aan de klimaatinspanningen.

Om de gevolgen van de transitie op te vangen en werknemers en gemeenschappen die nog sterk afhankelijk zijn van koolstofintensieve industrieën te ondersteunen, heeft de Commissie ook een mechanisme voor een rechtvaardige transitie voorgesteld, dat ten minste 100 miljard euro moet mobiliseren. Onderdeel daarvan is het fonds voor een rechtvaardige transitie, waarmee 7,5 miljard euro uit de EU-begroting zal worden geïnvesteerd in de regio's die waar de industriële transitie de grootste gevolgen zal hebben.

De Commissie is ook begonnen haar economisch beleid te vergroenen en heeft ten behoeve van de financiële sector een leidraad voor meer duurzame investeringen opgesteld.

Volgende stappen

  • Om de natuur te beschermen en het verlies aan biodiversiteit te beperken, zal de Commissie binnenkort een biodiversiteitsstrategie presenteren.
  • De Commissie zal een actieplan voor de circulaire economie voorstellen, met maatregelen voor de gehele levenscyclus van producten.
  • De komende “van boer tot bord”-strategie zal landbouwers ondersteunen en zorgen voor duurzaamheid in de waardeketen van de agrovoedingssector.

De digitale toekomst van Europa vormgeven

De digitale transformatie moet onze economie aandrijven en onze burgers zeggenschap geven.

De strategie van de Commissie voor de digitale toekomst van Europa bestrijkt alles van cyberveiligheid tot digitaal onderwijs en van platforms tot supercomputers. Het doel is iedereen te helpen de kansen te grijpen die technologische veranderingen bieden, binnen veilige en ethische grenzen.

De strategie effent het pad voor de ontwikkeling in de EU van geavanceerde kunstmatige intelligentie die toch vertrouwd kan worden. Voorstellen zullen voor het einde van het jaar worden ingediend. Er komt ook een datastrategie die het mogelijk maakt het potentieel van data volledig te benutten ten behoeve van mensen en bedrijven.

De Commissie en de lidstaten hebben een gezamenlijke aanpak voor de beveiliging van 5G-netwerken in de EU vastgesteld. Er zijn objectieve en evenredige risicobeperkende maatregelen vastgesteld tegen geïdentificeerde veiligheidsrisico's.

Volgende stappen

  • Tegen het einde van het jaar komt er een wet inzake digitale diensten, die voor duidelijkere verantwoordelijkheden en gemoderniseerde regels voor onlineplatforms zal zorgen.
  • Nieuwe regels voor kunstmatige intelligentie zorgen ervoor dat de veiligheid en de rechten van de mens gewaarborgd zijn.
  • Er komt een gemeenschappelijke norm voor online digitale identiteiten voor mensen en bedrijven.
  • Er worden nieuwe regels opgesteld voor de cyberbeveiliging van kritieke infrastructuur en diensten.

De Commissie zal op haar 101e dag een nieuwe industriestrategie presenteren. Daarmee worden de ambities voor het klimaat, de digitalisering en de digitale economie omgezet in concrete maatregelen die het concurrentievermogen van de industrie van de EU een boost geven, en met name die van kleine en middelgrote ondernemingen.

Europa sterker maken in de wereld

De Commissie-Von der Leyen i neemt het voortouw om klimaatverandering wereldwijd te bestrijden, met onder meer de Europese Green Deal, de inzet van klimaatdiplomatie en de ondersteuning van de inspanningen van haar partners, bijvoorbeeld in Afrika.

De Commissie bevordert ook de Europese aanpak van de digitale economie, die gebaseerd is op waarden. Zij geeft mondiaal de toon aan, wat gegevensbescherming betreft bijvoorbeeld door middel van de algemene verordening gegevensbescherming en door te pleiten voor vrij verkeer van industriële gegevens.

De eerste honderd dagen hebben laten zien dat de Commissie wil optreden als:

  • Een betrouwbare buur: nadat Albanië in november 2019 werd getroffen door een dodelijke aardbeving, organiseerde de Commissie een donorconferentie waar voor 1,15 miljard euro toezeggingen werden gedaan voor de wederopbouw. De Commissie heeft ook voorgesteld om het uitbreidingsproces van de EU nieuw leven in te blazen en het zo voorspelbaarder te maken en meer politieke sturing te geven.
  • Voorstander van een multilaterale en op regels gebaseerde wereldorde: de Commissie heeft in de Wereldhandelsorganisatie haar steun uitgesproken voor de voorlopige regeling voor beroep tegen arbitrale uitspraken. De Commissie benadrukte dat een onafhankelijke en onpartijdige beroepsfase, die de nodige garanties biedt voor uitspraken die aan de hoogste eisen voldoen, een van de essentiële kenmerken van het stelsel voor geschillenbeslechting van de WTO moet blijven.
  • Een natuurlijke partner van Afrika: voorzitter Von der Leyen koos Ethiopië als bestemming voor haar eerste buitenlandse reis. Zij keerde terug voor de vergadering van het college van commissarissen met de Afrikaanse Unie, die werd bijgewoond door 21 commissarissen. Er werd gesproken over een nieuwe positieve agenda met Afrika, met onderwerpen die uiteenliepen van klimaatverandering tot digitalisering en van banen en vaardigheden tot migratie.

Volgende stappen

  • De Commissie blijft zich inzetten voor het openen van toetredingsonderhandelingen met Albanië en Noord-Macedonië.
  • Samenwerking met de Westelijke Balkan zal een prioriteit zijn voor de rest van het mandaat.
  • De Commissie presenteert binnenkort een EU-strategie met Afrika, met een nieuw partnerschap voor banen, migratie, mobiliteit, vrede en digitale transitie.

In de eerste honderd dagen na haar aantreden heeft de Commissie op alle fronten gewerkt aan de bestrijding van de uitbraak van COVID-19. Zij coördineert de uitwisseling van informatie over paraatheid en gezondheidsmaatregelen tussen de lidstaten. Zij beoordeelt de macro-economische gevolgen van de verspreiding van het virus en de gevolgen voor de meest getroffen sectoren, alsmede de coördinatie van grensmaatregelen en mobiliteit. Zij heeft een investering van 232 miljoen euro aangekondigd om wereldwijd de paraatheid, de behandeling en het onderzoek naar de ontwikkeling van vaccins te stimuleren.

Naar aanleiding van de recente ontwikkelingen verleent de Commissie in nauwe samenwerking met Frontex operationele steun aan Griekenland op het gebied van grensbeheer. Zij heeft ook verdere financiële steun voor migratiebeheer beschikbaar gesteld.

Meer informatie

Factsheet: 100 days in office: Shaping Europe's digital future

Factsheet: 100 days in office: European Green Deal

Webpagina honderd dagen

Politieke beleidslijnen