Wetenswaardigheden kabinetsformaties
Met dank overgenomen van Parlement.com.
Wat is er te zeggen over Kabinetsformaties1 in het verleden? Wat was bijvoorbeeld de meest langdurige, hoeveel partijen waren er meestal bij betrokken en wanneer mislukte de formatie?
Titel |
Toelichting |
|---|---|
Kabinetsformaties duren sinds 1946 gemiddeld 94 dagen, tussenkabinetten buiten beschouwing gelaten. |
|
Sinds 1951 wordt meestal een informateur benoemd bij de aanvang van een kabinetsformatie. Wat is hun achtergrond? |
|
Er is sinds 1945 nooit een kabinet geweest met bewindslieden uit slechts één partij of met meer dan vijf betrokken partijen. |
|
Het is voorgekomen dat de eerste onderhandelingen om tot een kabinet te komen mislukten en er ten slotte een ander kabinet kwam. |
Meer over
- 1.Na elke Tweede Kamerverkiezing, of soms na de val van een kabinet, begint het proces van de formatie van een nieuw kabinet. Doel van de kabinetsformatie is een kabinet te vormen dat enerzijds kan rekenen op steun van de meerderheid van de Tweede Kamer en anderzijds tot een gezamenlijk beleid kan komen. De Grondwet is vrij bescheiden wat betreft de kabinetsformatie. Slechts de artikelen 43 en 48 van de Grondwet spreken over de vorming van een kabinet: ministers en staatssecretarissen worden bij koninklijk besluit benoemd.
- 2.Kabinetsformaties na de verkiezingen duren sinds 1946 gemiddeld 103 dagen. Formaties van tussenkabinetten zijn daarbij buiten beschouwing gelaten. Soms komt het voor dat na een kabinetscrisis zonder nieuwe verkiezingen een ander of overgangskabinet wordt gevormd. Dergelijke formaties verlopen doorgaans veel sneller.
- 3.Sinds 1951 wordt meestal een informateur benoemd bij de aanvang van een kabinetsformatie. De informateur onderzoekt de mogelijkheden om een formatie te vormen. Benoeming van een informateur gebeurt ook vaak als er een tussentijdse crisis is ontstaan.
- 4.Er is in de parlementaire geschiedenis sinds 1945 nooit een kabinet geweest met bewindslieden uit slechts één partij. Dat is anders dan bijvoorbeeld in België en Duitsland, die in de jaren vijftig homogeen christendemocratische kabinetten kenden, of het Verenigd Koninkrijk waar er kabinetten van Labour dan wel Conservatieven waren.
- 5.Na verkiezingen voor de Tweede Kamer of na val van een kabinet dient er een nieuw kabinet geformeerd te worden. Het doel van een formatie is om een kabinet te vormen dat samen beleid kan maken en kan rekenen op steun van een parlementaire meerderheid. In 2011 heeft de Tweede Kamer besloten om te pogen het formatieproces transparanter te maken. Dit deed ze door het benoemen van de (in)formateurs naar zich toe te trekken en dus niet langer aan het staatshoofd over te laten. Informateurs hebben als taak om te onderzoeken welke partijen mogelijk met elkaar een coalitie kunnen vormen.