Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal (EGKS)

Dit verdrag regelde de gemeenschappelijke controle over de zware industrie en mijnbouw in zes Europese landen: de Beneluxlanden, Duitsland, Frankrijk en Italië. Het in augustus 1952 ondertekende verdrag was een eerste stap naar Europese integratie. De EGKS had een Hoge Autoriteit die als supranationaal college fungeerde en een eigen parlement, bestaande uit parlementariërs uit de lidstaten.

De EGKS ontstond op voorstel¹ van de Franse minister van buitenlandse zaken, Robert Schuman², geïnspireerd door een andere Fransman, Jean Monnet³. Door het Verdrag werd met name de Frans-Duitse samenwerking vorm gegeven. Beide landen waren tussen 1870 en 1945 verwikkeld in drie oorlogen. De EGKS hield op 23 juli 2002 op te bestaan.

• 1. 

  Deze verklaring uit 1950 wordt beschouwd als de geboorteakte van de Europese Unie (EU). Het plan werd vernoemd naar de opsteller van de tekst: de Franse Minister van Buitenlandse Zaken, Robert Schuman. De kern van het plan was om de Franse en West-Duitse productie van kolen en staal onder de leiding van een gemeenschappelijke Hoge Autoriteit te plaatsen, in een nieuwe organisatie die moest openstaan voor deelname van andere Europese landen. Deze organisatie werd de Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal (EGKS), de voorloper van de huidige EU.
   
• 2. 

  Uit Elzas-Lotharingen afkomstige advocaat, parlementslid en Frans minister, die een leidende rol speelde bij de Europese eenwording. Als inwoner van een gebied dat centraal stond in drie oorlogen tussen Frankrijk en Duitsland was hij na 1945 doordrongen van de noodzaak om tot samenwerking te komen tussen beide landen. In 1950 kondigde hij als minister van Buitenlandse Zaken, in een naar hem genoemde verklaring, het Plan-Monnet aan, dat de aanzet gaf tot oprichting van de Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal. Was later enkele jaren voorzitter van het Europees Parlement.
   
• 3. 

  Franse econoom en financieel deskundige die aan de wieg stond van de Europese integratie. Begon zijn loopbaan, als autodidact, bij de cognacfirma van zijn vader. Tijdens de Eerste Wereldoorlog belast met opdrachten op het gebied van bevoorrading en daarna actief bij de Volkenbond en in de internationale financiële en commerciële wereld. Tijdens de Tweede Wereldoorlog onder meer adviseur van Roosevelt voor productiebevordering en lid van het Franse Bevrijdingscomité. Ontwierp in 1947 plannen tot herstel van de Franse economie en tot vorming van een kolen- en staalgemeenschap. Leidde van 1951 tot 1955 de Hoge Autoriteit van de Europese Kolen- en Staalgemeenschap.
   
• 4. 

  Het Verdrag tot oprichting van een Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal (EGKS-Verdrag of Verdrag van Parijs) werd in 1951 gesloten door zes landen: België, Duitsland, Frankrijk, Italië, Luxemburg en Nederland. Het werd in 1952 van kracht. De EGKS vormde zich tot de voorloper van de latere Europese Unie.