9 mei Dag van Europa

Source: Europa Nu.
Europese vlag © Hakan Dahlstrohm

9 mei is de Dag van Europa. Het is een dag om stil te staan bij het feit dat de Europese Unie i ooit is opgericht om de vrede in Europa te bewaren, en om alle burgers in de EU een goede levensstandaard te kunnen garanderen.

Op 9 mei 1950 pleitte de toenmalige Franse Minister van Buitenlandse Zaken Robert Schuman i in een belangrijke rede voor een organisatie die de Franse en Duitse productie van kolen en staal - belangrijke grondstoffen voor de economie én oorlogsvoering - onder gezamenlijk beheer zou plaatsen. Op deze manier zou de vrede op het Europese continent bewaakt worden. Een paar jaar later zou dit idee uitmonden in de oprichting van de Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal i, een voorloper van de hedendaagse Europese Unie i.

Sinds 1985 worden er daarom op 9 mei in de hele EU jaarlijks op de Dag van Europa verschillende evenementen georganiseerd. In Brussel houden de Europese instellingen traditiegetrouw open dag.

1.

Wat gebeurde er op 9 mei 1950?

Op 9 mei 1950, minder dan vijf jaar na het einde van de Tweede Wereldoorlog, werd de pers in Parijs bijeengeroepen voor een 'mededeling van het hoogste belang'. Op deze persbijeenkomst las de toenmalige Franse Minister van Buitenlandse Zaken Robert Schuman i de eerste regels van een verklaring aan de pers voor. In zijn verklaring pleitte Schuman voor een organisatie die de Franse en Duitse productie van kolen en staal onder gezamenlijk beheer zou plaatsen. Het belang van die stap was enorm - in de Verklaring van 9 mei 1950 staat:

'De wereldvrede kan alleen worden beschermd door een krachtsontplooiing die evenredig is aan de gevaren die haar bedreigen.' 'Door de gezamenlijke productie van de oorlogsindustrieën onder gezag te plaatsen van een nieuwe Hoge Autoriteit, wier beslissingen bindend zijn voor Frankrijk, Duitsland en de andere landen die zich aansluiten, legt dit voorstel de eerste concrete fundamenten voor een Europese federatie, die onontbeerlijk is voor het handhaven van de vrede.'

De Fransman Jean Monnet i had deze verklaring geschreven. Jean Monnet zou vervolgens voorzitter worden van het eerste samenwerkingsverband, de Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal.

Dat Duitsland en Frankrijk hun nationale zeggenschap over de 'zenuw van de oorlog' zouden moeten opgeven was een revolutionair idee. Nog maar vijf jaar daarvoor hadden de laatste schoten van de Tweede Wereldoorlog in Europa geklonken, een oorlog met miljoenen doden en ongekende materiële schade.