Memorie van toelichting - Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (VII) voor het jaar 2016 - Hoofdinhoud

Deze memorie van toelichting i is onder nr. 2 toegevoegd aan wetsvoorstel 34300 VII - Vaststelling begroting Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties 2016.

Officiële titel	Memorie van toelichting - Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (VII) voor het jaar 2016
Document­datum	15-09-2015
Publicatie­datum	02-05-2018
Kenmerk	34300-VII, nr. 2
Externe link	origineel bericht
Originele document in PDF

Tweede Kamer der Staten-Generaal

2

Vergaderjaar 2015-2016

34 300 VII Vaststelling van de begrotingsstaten van h

Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (VII) voor het jaar 2016

INHOUDSOPGAVE

Blz.

A. ARTIKELSGEWIJZE TOELICHTING BIJ HET BEGROTINGSWETSVOORSTEL 3

B. DE BEGROTINGSTOELICHTING 4

• 1. 

  Leeswijzer 4

• 2. 

  Beleidsagenda 5

Tabel belangrijkste mutaties 12

Tabel beleidsdoorlichtingen 13

• 3. 

  Beleidsartikelen 15

• 1. 

  Openbaar bestuur en democratie 15

• 2. 

  Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst 21

• 6. 

  Dienstverlenende en innovatieve overheid 23

• 7. 

  Arbeidszaken overheid 30

• 4. 

  Niet-beleidsartikelen 36

• 11. 

  Centraal apparaat 36

• 12. 

  Algemeen 40

• 13. 

  Nominaal en onvoorzien 42

• 14. 

  VUT-fonds 43

• 5. 

  De Baten-lastenagentschappen 44

5.1 Rijksdienst voor Identiteitsgegevens (RvIG) 44

• 6. 

  Bijlagen 51

6.1 Verdiepingsbijlage 51

6.2 Moties en toezeggingen 57

6.3 Specifieke uitkeringen (interdepartementaal) 86

6.4 Evaluatie- en overig onderzoek 93

kst-34300-VII-2 ISSN 0921 -7371 's-Gravenhage 2015

Tweede Kamer, vergaderjaar 2015-2016, 34 300 VII, nr. 2

1

6.5 ZBO's en RWT's

6.6 Subsidiebijlage

99 100

Tweede Kamer, vergaderjaar 2015-2016, 34 300 VII, nr. 2

2

A. ARTIKELSGEWIJZE TOELICHTING BIJ BEGROTINGSWETSVOORSTEL

Wetsartikel 1

De begrotingsstaten die onderdeel zijn van de Rijksbegroting, worden op grond van artikel 1, derde lid, van de Comptabiliteitswet (CW) 2001 elk afzonderlijk bij de wet vastgesteld.

Het wetsvoorstel strekt ertoe om de onderhavige begrotingsstaten voor het aangegeven jaar vast te stellen.

Alle voor dit jaar vastgestelde begrotingswetten tezamen vormen de Rijksbegroting voor dat jaar. Een toelichting bij de Rijksbegroting als geheel is opgenomen in de Miljoenennota.

Met de vaststelling van dit wetsartikel worden de uitgaven, verplichtingen en de ontvangsten vastgesteld. De in de begrotingstaten opgenomen begrotingsartikelen worden in onderdeel B van deze memorie van toelichting toegelicht (de zgn. Begrotingstoelichting).

Wetsartikel 2

Met de vaststelling van dit wetsartikel worden de baten en de lasten, het saldo van de baten en de lasten, en de kapitaaluitgaven en -ontvangsten van de in de staat opgenomen baten-lastenagentschappen voor het onderhavige jaar vastgesteld. De in die begrotingen opgenomen begrotingsartikelen worden toegelicht in onderdeel B (Begrotingstoelichting) van deze memorie van toelichting en wel in de paragraaf inzake de agentschappen.

De Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, R.H.A. Plasterk

Tweede Kamer, vergaderjaar 2015-2016, 34 300 VII, nr. 2

3

B. BEGROTINGSTOELICHTING

• 1. 

  LEESWIJZER

Diensten die een baten-lastenstelsel voeren

De begroting van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (VII) kent één baten-lastenagentschap, te weten Rijksdienst voor Identiteitsgegevens (RvIG). De paragraaf over de baten-lastenagentschap presenteert de voorgeschreven financiële- en doelmatigheidsoverzichten ter toelichting op de begrotingsstaat van dit agentschap.

Specifieke uitkeringen

In paragraaf 6.3 is de bijlage specifieke uitkeringen (interdepartementaal) opgenomen. Hierin geven de departementen aan welke uitkeringen zij doen voor gemeenten en provincies.

Groeiparagraaf

Budgetflexibiliteit

Op grond van CW artikel 5, derde lid, onder c, moet in de begroting per beleidsartikel informatie worden opgenomen over de budgetflexibiliteit. In de tabel budgettaire gevolgen van beleid wordt voor de programmauitgaven vermeld welk deel daarvan juridisch is verplicht voor het jaar 2016.

De peildatum van de gepresenteerde budgetflexibiliteit (juridisch verplicht) is 1 januari 2016.

Tweede Kamer, vergaderjaar 2015-2016, 34 300 VII, nr. 2

4

• 2. 

  BELEIDSAGENDA 2016

Samenwerken aan goed openbaar bestuur

Een goed functionerend bestuur is van belang voor het draagvlak voor onze democratie, voor duurzame economische groei en voor de aanpak van maatschappelijke vraagstukken. Het doel is het openbaar bestuur blijvend goed te laten functioneren, ook in een veranderende samenleving.

In 2015 is de ordening binnen het openbaar bestuur op een drietal terreinen aangepast. Sindsdien zijn gemeenten verantwoordelijk geworden voor de jeugdhulp, de langdurige zorg en de begeleiding naar werk. Gemeenten worden op verschillende manieren ondersteund bij het invullen van deze taken.

Burgers vragen steeds vaker ruimte voor eigen initiatief en eigen invulling van betrokkenheid bij hun woonomgeving. Deze ontwikkeling versterkt de vitaliteit van de lokale democratie. Aan de overheid de taak burgers hiertoe de ruimte te geven en waar nodig en gewenst te helpen en te steunen met het wegnemen van knelpunten bij maatschappelijke initiatieven. Daarmee verandert de rol van de overheid, van beleid-smakend en uitvoerend naar meer vraaggericht en dienstverlenend. Goede digitale dienstverlening en het actief openbaar maken van bij de overheid beschikbare data en overheidsinformatie passen daar eveneens bij.

Bij de veranderende samenleving past ook het experimenteren met andere vormen van democratische legitimatie, zoals de consultatieve democratie. Ook zijn bestuurlijke creativiteit, dynamiek en economische groei in stedelijke gebieden van belang. Agenda Stad helpt de concurrentiekracht en leefbaarheid van Nederlandse steden te versterken.

Het functioneren van politici, bestuurders en ambtenaren speelt een grote rol in de waardering van ons openbaar bestuur. Hun veiligheid en integriteit is daarbij een voorwaarde, net als een passende beloning. Om in de publieke sector het goede voorbeeld te geven, worden de topinkomens verder beperkt.

Om onze open en vrije samenleving te beschermen, moeten risico's en dreigingen voor onze democratie en rechtsstaat tijdig worden onderkend. Met de versterking in 2015 kunnen de betrokken diensten en organisaties, zoals de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD) en gemeenten, blijven doen wat nodig is om dergelijke dreigingen tegen te gaan. Tegelijk vragen (technologische) ontwikkelingen in de samenleving om verdere modernisering van de bijzondere bevoegdheden die daar voor nodig zijn.

Burgers, democratie en openbaar bestuur

Democratie in ontwikkeling

Met het oog op de toekomstbestendigheid ontwikkelt onze democratie zich voortdurend. Hierbij wordt ook naar het functioneren van het parlementaire stelsel in Nederland gekeken.

Tweede Kamer, vergaderjaar 2015-2016, 34 300 VII, nr. 2

5

Mede naar aanleiding van een internationale vergelijking van tweekamerstelsels (Kamerstukken II 2014-2015, 34 000-VII, nr. 4), waarin onder meer aandacht is besteed aan de bevoegdheden, zoals het terugzendrecht¹, van senaten en hogerhuizen in het wetgevingsproces, is voor een staatsrechtelijke bezinning op het parlementaire stelsel het instellen van een staatscommissie voorgesteld. Momenteel wordt geïnventariseerd wat de opdracht en de samenstelling van een dergelijke staatscommissie zouden moeten zijn.

In 2015 is de Wet raadgevend referendum van kracht geworden. Agenda Lokale Democratie

De lokale democratie krijgt bijzondere aandacht. Actuele maatschappelijke ontwikkelingen zoals de opkomst van de netwerksamenleving, steeds mondigere en meer betrokken burgers, de kansen die het digitale tijdperk biedt en de uitbreiding van het gemeentelijk takenpakket in het sociaal domein (decentralisaties) vragen daarom.

Met de Agenda Lokale Democratie (Kamerstukken II 2014-2015, 34 000-VII, nr. 36) worden de formele, representatieve democratie en de informele, participatieve democratie versterkt. Er is sprake van een transitiefase waarin de klassieke representatieve democratie steeds meer wordt verrijkt met nieuwe - veelal participatieve - vormen van democratie en experimenten, zoals de G1000 en burgertoppen. De lokale democratie wordt krachtiger als de combinatie van representatieve en participatieve elementen bewuster en gerichter wordt ingezet. Om ruimte te maken voor maatschappelijk initiatief moet de overheid soms andere kwaliteits- en veiligheidseisen stellen. Verder worden de lokale rekenkamers versterkt.

Voor onder andere de Agenda Lokale Democratie en de Agenda Stad komt er een Experimentenwet. Deze wet biedt een aantal gemeenten voor een specifieke periode de ruimte om af te kunnen wijken van bepaalde wettelijke regelingen. De betreffende gemeenten kunnen daardoor op innovatieve en meer effectieve manier maatschappelijke opgaven aanpakken. In 2016 wordt hiervoor een voorstel voor parlementaire behandeling aangeboden.

In 2016 richt het programma Lokale democratie in beweging, waarin de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) en verschillende beroepsverenigingen deelnemen, zich op het ondersteunen van de gemeenteraden bij nieuwe vormen van democratie. De Democratie challenge ondersteunt vernieuwende lokale democratieprojecten.

Agenda Stad

Steden zijn de groeimotoren van de economie en werkgelegenheid en de plaatsen waar kennis en creativiteit opbloeien. De uitgangspositie van Nederlandse steden is goed, maar naar de toekomst niet vanzelfsprekend. Nederlandse steden zijn relatief klein en moeten internationaal concurreren met andere grote stedelijke regio's. Ook staan Nederlandse steden voor grote opgaven in de komende decennia in het behouden en versterken van de leefkwaliteit in steden.

¹ Dit is de bevoegdheid die veel senaten hebben om wetsvoorstellen terug te sturen naar de andere kamer van het parlement.

Tweede Kamer, vergaderjaar 2015-2016, 34 300 VII, nr. 2

6

De Agenda Stad richt zich op het versterken van groei, leefbaarheid en innovatie in steden. Coalities van steden en stakeholders worden ondersteund om te komen tot City Deals: dit zijn afspraken van steden, provincies, rijksoverheid en andere stakeholders over samenwerking bij innovatieve oplossingen voor stedelijke opgaven en uitdagingen.

Tijdens het Nederlandse EU-voorzitterschap is er eveneens aandacht voor de stad. Nederland werkt samen met de andere lidstaten, de steden en de Europese Commissie aan een Europese Agenda Stad (Kamerstukken II 2014-2015, 34 139, nr. 4). Achterliggende doel is het terugdringen en verbeteren van de Europese regelgeving die stedelijke ontwikkeling beperkt, betere toegankelijkheid en benutting van Europese fondsen en het delen van kennis en best practices van innovatieve oplossingen voor Europese stedelijke uitdagingen. Inzet is om de Europese Agenda Stad onder Nederlands voorzitterschap in 2016 vast te stellen.

Elektronisch stemmen en tellen

Verkiezingen en stemmen zijn pijlers van onze democratie. Er wordt gekeken waar verbeteringen in het verkiezingsproces mogelijk zijn.

De adviezen van de commissie elektronisch stemmen en tellen in het stemlokaal (commissie Van Beek) worden op haalbaarheid onderzocht. Een groep deskundigen stelt specificaties op voor de benodigde ICT-systemen. Met de specificaties kan in markt worden nagegaan hoe complex het is en tegen welke prijs de systemen zijn te realiseren.

Er komt een nieuw stembiljet dat makkelijker te tellen is. Hiervoor wordt de tijdelijke experimentenwet nieuwe stembiljetten en centrale stemopneming aangepast. Voor het einde van 2015 wordt hiervoor een voorstel voor parlementaire behandeling aangeboden, zodat bij de herindelingsverkiezingen in november 2016 het eerste experiment kan plaatsvinden.

Om het makkelijker te maken voor Nederlanders in het buitenland om te kunnen stemmen, hoeven mensen zich voortaan niet meer voor elke verkiezing apart te registreren en komt er een permanente registratie. Het wetsvoorstel hiertoe is thans in consultatie en in 2016 wordt een voorstel tot wijziging van de Kieswet voor parlementaire behandeling aangeboden.

Om te kijken hoe de techniek voor internetstemmen zich ontwikkelt, wordt een test voorbereid. Als aan de noodzakelijke randvoorwaarden (Kamerstukken II 2014-2015, 33 829, nr. 9) is voldaan, wordt in 2016 de test gehouden. De test is met name gericht op de beveiliging en krijgt de vorm van een schaduwverkiezing.

Ordening van het openbaar bestuur

Transformatieagenda sociaal domein

In 2015 zijn de gemeenten verantwoordelijk geworden voor de jeugdhulp, de maatschappelijke ondersteuning en de begeleiding naar werk. In 2016 staan de transformatieagenda, het toezicht en de monitoring in het sociaal domein centraal.

In deze fase van transformatie gaat het om vernieuwing in het sociaal domein en wordt toegewerkt naar een overheid die ondersteuning en zorg biedt waar dat nodig is en aansluit bij het zelfoplossend vermogen van de samenleving en de behoefte van mensen om zelf regie te voeren over hun leven. Het Rijk creëert daarvoor de voorwaarden waarbinnen de

Tweede Kamer, vergaderjaar 2015-2016, 34 300 VII, nr. 2

7

gemeenten de transformatieopdracht effectief kunnen vervullen. Hierbij staat de lokale praktijk centraal en wordt aansluiting gezocht bij reeds lopende initiatieven.

De middelen voor het sociale domein zijn vrij besteedbaar en gemeenten hebben de vrijheid om binnen de wettelijke kaders hun nieuwe taken vorm te geven. Met ingang van 2018 gaan de middelen op in de Algemene uitkering van het Gemeentefonds, tenzij dit om verdeeltech-nische redenen niet mogelijk is.

Toezicht en monitoring sociaal domein

In het sociaal domein is sprake van twee vormen van toezicht: interbe-stuurlijk toezicht door de afzonderlijke vakdepartementen en inspectietoezicht door de gezamenlijke inspecties. Voor alle vormen van toezicht vanuit het Rijk geldt dat deze een helder omschreven doel dienen, er geen dubbeling van toezicht plaatsvindt, de administratieve lasten zo laag mogelijk zijn en dat wordt uitgegaan van vertrouwen in de taakuitvoering door gemeenten.

Om inzicht te krijgen in de ontwikkeling van het sociaal domein is een gezamenlijke informatievoorziening ingericht (Kamerstukken II 2013-2014, 33 750-VII, nr. 67). Gemeenten en de betreffende Ministers kunnen daarmee verantwoording afleggen aan respectievelijk de Gemeenteraad en aan de Tweede Kamer. In mei 2016 wordt de eerste «overall rapportage² informatievoorziening sociaal domein» naar de Tweede Kamer gestuurd. Er wordt toegewerkt naar één monitor en één indicatorenset van gemeenten en het Rijk. De monitorlasten voor gemeenten kunnen, onder andere door het creëren van één gegevensverzamelpunt, verder worden teruggedrongen.

Politici, bestuurders en ambtenaren

Beheersen topinkomens (semi)publieke sector Bij een (semi)publieke functie hoort een passende beloning. De Wet normering topinkomens (WNT) regelt dat. Sinds 2015 geldt voor bestuurders in het openbaar bestuur een wettelijk bezoldigingsmaximum van 100% van het ministersalaris. In 2016 worden - zoals in het Regeerakkoord is aangekondigd - voorstellen gedaan om het ministersalaris als bezoldigingsmaximum in beginsel als norm te stellen voor alle functionarissen in de (semi)publieke sector.

In 2015 heeft de eerste integrale wetsevaluatie van de WNT plaatsgevonden. Op basis van de resultaten van die evaluatie wordt de doeltreffendheid van de wet beoordeeld. De administratieve lasten en uitvoeringskosten en de reikwijdte van de wet (naar instellingen en sectoren) krijgen daarbij eveneens aandacht. Op basis van de verworven inzichten worden in 2016 uitvoeringsmaatregelen en voorstellen tot aanscherping, verdere verbetering of vereenvoudiging van de wet gedaan.

Rechtpositie politieke ambtsdragers

Het openbaar bestuur kan niet functioneren zonder goed gekwalificeerde mensen die bereid zijn (politieke) functies te vervullen in het openbaar bestuur en in de volksvertegenwoordigende organen. Werken in het openbaar bestuur vraagt om medewerkers die niet alleen goed zijn in hun werk. De bijzondere taken van het openbaar bestuur vragen veel van de

² Ook wel «overall monitor» genoemd

Tweede Kamer, vergaderjaar 2015-2016, 34 300 VII, nr. 2

8

manier waarop zij invulling geven aan hun vak. Dat vraagt om ambtelijk en politiek vakmanschap.

Een passende rechtspositie voor politieke ambtsdragers is een voorwaarde om de kwaliteit van het openbaar bestuur te versterken. Een integrale visie op rechtpositie politieke ambtsdragers is in 2015 aan de Tweede Kamer aangeboden (Kamerstukken II 2013-2014, 28 479, nr. 73). Bepalend voor de rechtspositie van politieke ambtsdragers zijn principes verbonden aan de democratische rechtsstaat. Politieke ambtsdragers hebben een onafhankelijke positie en moeten vertrouwen hebben. Het ambt moet ook toegankelijk zijn voor alle geledingen van de samenleving.

Voor de rechtspositie van politieke ambtsdragers geldt de stelregel dat deze in de lijn is met de aanspraken voor werknemers waar het kan en eigenstandig daar waar het moet.

Ondermijning van het lokaal bestuur

Ondermijning van het lokaal bestuur moet stevig worden aangepakt. Dat vraagt meer dan handhaving en opsporing. Ondermijning begeeft zich in het grijze circuit van criminaliteit, integriteit, de relatie burgers-overheid-bedrijfsleven en kent een mediacomponent. Ondermijning laat zich niet tegenhouden door een gefragmenteerde aanpak vanuit bijvoorbeeld één enkele burgemeester, gemeente, of handhavingsorganisatie. Ondermijning van het openbaar bestuur vergt een mix van lokale, regionale en landelijke aanpak.

De Ministers van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en van Veiligheid en Justitie organiseren rondetafelgesprekken over de aanpak van ondermijning en stellen een agenda ondermijning lokaal bestuur op. Onderdeel daarvan is dat elke burgemeester getraind kan worden in het omgaan met intimidatie en bedreiging.

Digitale overheid

Digitale Dienstverlening

Nederland digitaliseert. De overheid blijft daarbij niet achter. Burgers en bedrijven verwachten ook dat de overheid haar diensten digitaal aanbiedt. Steeds meer producten en diensten komen digitaal beschikbaar en leveren gemak op. Voorbeelden daarvan zijn het online aanvragen van een parkeervergunning en de vooringevulde belastingaangifte. Digitale dienstverlening dient toegankelijk, veilig en gebruikersvriendelijk te zijn. Niemand mag als gevolg van digitale dienstverlening tussen wal en schip vallen.

Eén van de randvoorwaarden voor digitale dienstverlening is wetgeving. Het wordt wettelijk geregeld dat alle bestuursorganen berichten en aanvragen in digitale vorm accepteren. Ook digitale publicatie van alle algemene bekendmakingen wordt wettelijk verankerd.

Voor een samenhangende en efficiënte manier digitaliseren van de overheidsdienstverlening aan burgers en bedrijven, is de Generieke Digitale Infrastructuur (GDI) beschikbaar. Deze bestaat uit verschillende voorzieningen, die identificatie en authenticatie, informatievoorziening en gegevensuitwisseling door en tussen overheidsorganisaties digitaal ondersteunen.

Tweede Kamer, vergaderjaar 2015-2016, 34 300 VII, nr. 2

9

Eén van de voorzieningen binnen de GDI is het elD stelsel: een standaard voor toegang tot online dienstverlening. Het elD stelsel maakt het mogelijk dat burgers, consumenten en ondernemers gemakkelijk online zaken kunnen doen met de overheid en het bedrijfsleven. Het elD stelsel wordt zo ingericht dat zowel publieke als private middelen er deel van kunnen uitmaken (multimiddelenstrategie). Eind 2015 starten pilots om het elD stelsel te beproeven en wordt het mogelijk om toegang te krijgen tot zowel private diensten als publieke dienstverlening. In 2016 worden in enkele gemeenten kleinschalige pilots met publieke elD-middelen uitgevoerd. Wettelijke identiteitsdocumenten worden daarbij gebruikt om digitaal in te loggen en zaken te doen met de overheid.

Ook in 2016 wordt fraude rijksbreed aangepakt, bijvoorbeeld door het tegengaan van adres- en identiteitsfraude. Het accent ligt hierbij op fraude met identiteitsproducten zoals de Basisregistratie Personen (BRP), het Burgerservicenummer (BSN) en met DigiD. Onderdeel hiervan is de Landelijke aanpak Adreskwaliteit (Kamerstukken II 2014-2015, 17 050, nr. 496).

De Digicommissaris (ook wel Nationaal Commissaris Digitale Overheid) heeft de opdracht de beleidsontwikkeling en vernieuwing aan te jagen, daarmee de totstandkoming van (voorzieningen voor) de Digitale Overheid te bevorderen, het beheer van essentiële voorzieningen te borgen en het gebruik van die voorzieningen te stimuleren (Kamerstukken II 2013-2014, 26 643, nr. 314). De ingerichte besturingsstructuur brengt inhoud, financiën en sturing bij elkaar. Dit draagt bij aan het functioneren van de overheid en (digitale) dienstverlening aan burgers en bedrijven.

Open data / Open overheid

Actieve openbaarmaking van bij de overheid beschikbare data en overheidsinformatie draagt bij aan het vermogen van de overheid én van de samenleving om economische, sociale en democratische waarde te creëren en maatschappelijke vraagstukken op te lossen.

In het tweede tweejarig actieplan open overheid staan activiteiten die de ontsluiting van overheidsinformatie en -data stimuleren met activiteiten waarbij de aansluiting hiervan op het (her)gebruik door maatschappelijke initiatieven, de samenleving en overige overheden centraal staat. De pilot voor de duurzame ontsluiting en optimale toegankelijkheid van onderzoeksrapporten bij de rijksoverheid worden verbreed tot vijf departementen. Ook bij het Nationaal Archief en de Koninklijke Bibliotheek worden pilots gestart.

In de kabinetsreactie op de eerste en tweede trendrapportage van de Algemene Rekenkamer (Kamerstukken II 2014-2015, 32 802, nr. 12) is de «open data aanpak» gepresenteerd. In de volle breedte moet overheidsdata actief en zonder beletsel beschikbaar worden gesteld. De «nationale open data agenda» geeft hier een verdere gerichte impuls aan.

Nationale Veiligheid

De openheid en vrijheid die de Nederlandse samenleving kenmerken zijn het meer dan waard om te beschermen. Zeker als er krachten zijn die die waarden bedreigen. De Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD) doet onder andere onderzoek naar organisaties, personen en andere landen die een (mogelijk) gevaar vormen voor de Nederlandse democratische rechtsorde. Op basis van de resultaten van deze onderzoeksactiviteiten worden bestuurders, beleidsmakers en andere belang-

Tweede Kamer, vergaderjaar 2015-2016, 34 300 VII, nr. 2

10

hebbenden op lokaal, nationaal en internationaal niveau geïnformeerd en geadviseerd.

Versterking veiligheidsketen

De aanhoudende instabiliteit in het Midden-Oosten en Noord Afrika, de uitingen van de jihadistische dreiging in Europa en een toenemend aantal geradicaliseerde personen en terugkeerders in Nederland, maken duidelijk dat de huidige jihadistische dreiging de komende jaren een gegeven is. Gezien het verwachte langdurige karakter van dit dreigingsbeeld, wordt de veiligheidsketen op een aantal punten substantieel versterkt. Vanaf 2016 wordt daarom structureel geïnvesteerd in de operationele capaciteit van de AIVD op het gebied van contraterrorisme en radicalisering (Kamerstukken II 2014-2015, 29 754, nr. 302).

Ontwikkeling dreigingsbeeld

De belangrijkste ontwikkelingen in het dreigingsbeeld zijn: de buitengrenzen van Europa, de jihadistische dreiging en digitale aanvallen.

De afgelopen jaren zijn er aan de buitengrenzen van Europa meer fragiele en instabiele regio's gekomen. De opmars van terroristische organisatie ISIS heeft een destabiliserende invloed op de landen in het Midden-Oosten en Noord-Afrika. Ofschoon de technische capaciteit van jihadistische groeperingen momenteel gering is, neemt de waarschijnlijkheid van het gebruik van cybermiddelen door deze groeperingen langzaam maar zeker toe. Ook de oostgrens van Europa is niet stabiel. Deze instabiliteit heeft gevolgen voor de nationale veiligheid, de Nederlandse buitenlandpolitiek, de handelsbelangen, de energievoorzieningszekerheid in Europa en de in Europa woonachtige migrantengemeenschappen. Dit brengt reële veiligheidsrisico's met zich mee.

Een fors aantal jongeren is naar met name Syrië afgereisd om deel te nemen aan de jihadistische strijd. Bij terugkeer kunnen deze jongeren een veiligheidsrisico vormen. Daarnaast hebben verschillende jihadistische groeperingen al langer de intentie om het Westen, en daarmee mogelijk ook Nederland, te treffen. Binnen de transnationaal opererende jihadistische netwerken, zijn zowel jihadisten in het Westen als in het Midden-Oosten en Noord-Afrika actief. Tot dergelijke netwerken behoren ook Nederlanders. Bovendien kan het jihadisme ook aantrekkingskracht hebben op eenlingen of kleine groepen die niet zijn uitgereisd naar jihadgebieden en evenmin onderdeel uitmaken van een netwerk of organisatie. De terroristische aanslagen in België, Frankrijk, Canada en Australië tonen eens te meer aan hoe complex het huidige dreigingsbeeld is.

Er is op grote schaal sprake van cyberaanvallen. Deze digitale aanvallen, onder meer door vreemde mogendheden, nemen in aantal en complexiteit toe. Digitale aanvallen kunnen de integriteit van de staat, de veiligheid van de vitale infrastructuur en de vertrouwelijkheid van informatie aantasten. Met detectie en onderzoek naar digitale aanvallen worden organisaties binnen en buiten de overheid geholpen de weerbaarheid tegen digitale aanvallen te verhogen.

De wereld om ons heen is onveiliger geworden. De dreiging wordt versterkt door de instabiele internationale politieke situatie in Noord-Afrika, het Midden-Oosten en aan de oostgrens van Europa. Jihadistisch extremisme, aangewakkerd door de aanhoudende instabiliteit in het Midden-Oosten en delen van Afrika, blijft een dreiging. Voor de huidige

Tweede Kamer, vergaderjaar 2015-2016, 34 300 VII, nr. 2

11

nationale en internationale veiligheidssituatie bestaan geen snelle oplossingen. De complexiteit en ook intensiteit van dreigingen en conflicten vragen om samenwerking in nationaal en internationaal verband. Het kabinet staat dan ook een geïntegreerde, multidisciplinaire aanpak voor, met de gecoördineerde inzet van verschillende instrumenten: inlichtingen, cyber. Politie, Justitie, Defensie, diplomatie, ontwikkelingssamenwerking en het sanctie-instrumentarium.

Modernisering Wiv2002

De trends in het dreigingsbeeld en de samenleving vragen om verdere ontwikkeling van de AIVD. De Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten (Wiv) uit 2002 wordt gemoderniseerd, zodat deze aansluit bij de huidige (technologische) ontwikkelingen. De internetconsultatie van het wetsvoorstel voor de vernieuwde Wiv is in 2015 gestart. Naar verwachting wordt in 2016 een voorstel voor parlementaire behandeling aangeboden.

Belangrijkste beleidsmatige mutaties t.o.v. vorig jaar (ontvangsten, uitgaven en niet-belastingsontvangsten)

Opbouw uitgaven (x € 1.000)

Tweede Kamer, vergaderjaar 2015-2016, 34 300 VII, nr. 2

12

Toelichting

a, b, c, d en e Middelen GDI, Mijnoverheid, Digicommissaris en GDI PI Betreft toekenning van de tranche 2015 en 2016 van de middelen die op de aanvullende post gereserveerd zijn voor de voorzieningen die onderdeel uitmaken van de generieke digitale infrastructuur (GDI) waar BZK het opdrachtgeverschap voor vervult.

f. GDI NCDO (Nationaal Digicommissaris Digitale Overheid) Betreft een overboeking vanaf de aanvullende post voor de apparaatskosten voor de Nationaal Commissaris Digitale overheid voor 2015 en 2016.

Meerjarenplanning beleidsdoorlichtingen

(realisatie) (planning)

Artikel Naam artikel 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 Geheel

artikelonderdeel?

1.1

1.2

2

6.1 6.2

6.3

6.4 6.5

7

7.1 7.2

Openbaar bestuur en democratie

Bestuurlijke en financiële

verhoudingen

Participatie

Algemene Inlichtingen en Veiligheidsdienst Dienstverlenende en innovatieve overheid Verminderen regeldruk Informatiebeleid en ontwikkeling

e-overheidsvoorzieningen Betrouwbare levering van e-overheidsvoorzieningen Burgerschap Reisdocumenten en basisadministratie persoonsgegevens Arbeidszaken overheid Overheid als werkgever Pensioenen, uitkeringen en benoemingsregelingen

is

ja

ja¹

ja

ja

ja¹

ja¹ ja⁴ nee⁵

¹ Dit artikelonderdeel zal integraal worden doorgelicht.

² Een beleidsdoorlichting is voor artikel 2 op grond van de Wet op de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten niet mogelijk. Wel heeft de commissie Dessens in 2013 de Wet op de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten geëvalueerd. Ook wordt uitvoering gegeven aan de motie Van Toorenburg/ Schouw (30 977, nr. 105).

³ De doelstelling voor vermindering regeldruk voor professionals en burgers is in 2015 gerealiseerd. Na 2015 staat er geen budget op dit artikelonderdeel.

⁴ Vanwege het aflopen van het programa Veilige Publieke Taak wordt dit onderdeel vooruitlopend op de doorlichting in 2018, al in 2017 opgeleverd.

⁵ Voor beleidsartikel 7.2 geldt dat pensioenen en uitkeringen zich niet laten toetsen op doeltreffendheid en doelmatigheid. Wel worden in 2016 de uitkeringsduur en de sollicitatieplicht APPA geëvalueerd. Voor de pensioenen loopt momenteel een IBO «Doelmatigheid pensioengelden collectieve sector».

Voor een overzicht van de gerealiseerde beleidsdoorlichtingen en evaluaties wordt verwezen naar de meest recente jaarverslagen en/of de site van het Ministerie van Financien: http://www.rijksbegroting.nl/ beleidsevaluaties. Voor het meerjare planning van de beleidsdoorlichtingen en evalauties wordt verwezen naar de bijlage bij deze begroting: Bijlage «Evaluatie- en overig onderzoek». Voor de gerealiseerde beleidsdoorlichtingen en overige evaluaties zijn hyperlinks opgenomen die meteen verwijzen naar de betreffende documenten.

Tweede Kamer, vergaderjaar 2015-2016, 34 300 VII, nr. 2

13

Overzicht garanties

Tweede Kamer, vergaderjaar 2015-2016, 34 300 VII, nr. 2

14

• 3. 

  DE BELEIDSARTIKELEN

Artikel 1. Openbaar bestuur en democratie A Algemene doelstelling

Een bijdrage leveren aan een goed functionerend openbaar bestuur en democratie.

B Rol en verantwoordelijkheid

De Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) is verantwoordelijk voor het functioneren van het stelsel van het openbaar bestuur. Die verantwoordelijkheid richt zich op de bestuurlijke verhoudingen, het beheer van het Gemeentefonds en interbestuurlijk toezicht. De Minister is verantwoordelijk voor de bestuurlijke organisatie (de Grondwet, de Gemeente- en Provinciewet, de Financiële verhoudingswet en de Wet gemeenschappelijke regelingen). In het regeerakkoord zijn op dit vlak ambitieuze beleidsvoornemens geformuleerd. Het gaat daarbij in de eerste plaats om de decentralisaties in het sociaal domein die door de Minister van BZK in hun onderlinge samenhang worden gecoördineerd en onder de verantwoordelijkheid van de bewindspersonen van SZW, V&J en VWS worden uitgevoerd. In het verlengde hiervan voert de Minister van BZK een krachtig beleid gericht op het bewerkstelligen van voldoende uitvoeringskracht bij met name de gemeenten. Een tweede pijler van de legitimatie van het Nederlandse openbaar bestuur betreft het democratische en rechtsstatelijke gehalte van de publieke besluitvorming en beleidsvoering. In dat kader waarborgt de Minister van BZK het functioneren van het constitutionele bestel, waaronder het stelsel van de representatieve democratie. Daarbij gaat het in de eerste plaats om de verkiezingen (de Kieswet) voor vertegenwoordigende lichamen op de verschillende bestuurlijke niveaus. De Minister van BZK zorgt er tevens voor dat de Kiesraad zijn wettelijke taken adequaat kan vervullen. Daarnaast voert de Minister van BZK de op 1 mei 2013 in werking getreden Wet financiering politieke partijen (Wfpp) uit en is hij sinds 1 april 2012 verantwoordelijk voor de procesvoering met betrekking tot het Europees Burgerinitiatief. Sinds 1 juli 2015 is de Wet raadgevend referendum van kracht; voor de uitvoering van deze wet is de Minister van BZK verantwoordelijk.

De Minister van BZK is als coördinerend bewindspersoon verantwoordelijk voor de totstandkoming van en het uitvoering geven aan de Agenda Stad die tot doel heeft de groei, leefbaarheid en innovatie van Nederlandse steden te versterken en de kracht van het Nederlandse steden-netwerk beter te benutten. De Minister van BZK is eveneens coördinerend bewindspersoon voor de Europese Urban Agenda, waarmee Nederland wil bijdragen aan het versterken van het internationaal concurrentievermogen en de leefbaarheid in Europese steden door een betere verankering van de stedelijke dimensie in het Europese beleid.

C Beleidswijzigingen

Sociaal Domein

De decentralisaties in het sociaal domein gaan de volgende fase in. Toegewerkt wordt naar een overheid die ondersteuning en zorg biedt waar dat nodig is. Gemeenten voeren de regie over deze transformatie. De burger, zijn behoeften, mogelijkheden en directe leefomgeving staan hierbij centraal. Dit vraagt om veranderingen in organisatie, cultuur en manieren van werken van de overheid en uitvoerende organisaties. De aandacht en inzet die aanwezig waren in de transitiefase van de decentra-

Tweede Kamer, vergaderjaar 2015-2016, 34 300 VII, nr. 2

15

lisaties zijn evenzeer nodig om deze fase tot een succes te maken. Het is bovendien cruciaal dat juist nu ruimte wordt gemaakt voor vernieuwing, terwijl de zorgcontinuïteit geborgd wordt en voorkomen wordt dat de focus alleen komt te liggen op het financieel beheer. De Minister stimuleert en regisseert in dit kader het vormgeven van een transformatieagenda samen met departementen, gemeenten en de VNG. Bij de uitdieping daarvan in 2016 wordt gewerkt vanuit bestuurlijk partnerschap en zullen de lokale praktijk en de vraagstukken die daar spelen centraal staan. Aansluiting wordt gezocht bij reeds lopende initiatieven, opdat geen zaken dubbel worden opgepakt.

De verantwoordelijkheden van het Rijk zijn in deze fase gerelateerd aan de verantwoordelijkheden van de verschillende bewindspersonen. Voor de Minister van BZK gaat het daarbij om de verantwoordelijkheid voor goed openbaar bestuur. In dat kader gaat het om het creëren van die voorwaarden waarbinnen de gemeenten de transformatie opdracht effectief kunnen vervullen. Voorts heeft de Minister van BZK vanuit zijn coördinerende functie een rol te vervullen in het bewaken van de totale samenhang van het optreden van de rijksoverheid in deze fase.

De jaarlijkse «overall rapportage informatievoorziening sociaal domein» geeft een inzicht in de stand van zaken in het gedecentraliseerde sociaal domein. In mei 2016 wordt de rapportage aan de Tweede Kamer worden gestuurd. De rapportage brengt de uitkomsten van de monitoring gerelateerd aan de drie decentralisatiewetten bij elkaar. Daaraan worden de uitkomsten van de bestuurlijke monitor toegevoegd evenals een kwalitatief casusonderzoeken de zogenaamde «sociaal domein index», waarin centraal staat wat de effecten van de decentralisaties zijn voor (kwetsbare) burgers.

Agenda Lokale Democratie

Een goed functionerende lokale democratie is van groot belang, zeker gelet op actuele maatschappelijke ontwikkelingen zoals de opkomst van de netwerksamenleving, de mondigere burger, digitalisering en de uitbreiding van het gemeentelijk takenpakket in het sociaal domein (decentralisaties). Met de Agenda Lokale Democratie (Kamerstukken II, 2014-2015, 34 000-VII, nr. 36) wil de Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties formele, representatieve democratie en de informele, participatieve democratie versterken. In deze agenda is bijvoorbeeld een aantal maatregelen opgenomen die bijdragen aan een goede werking van de lokale democratie, zoals versterking van lokale rekenkamers. Ook heeft de Minister een Experimentenwet aangekondigd om een aantal gemeenten de ruimte te bieden om af te kunnen wijken van wettelijke regelingen. In 2016 zal het kabinet een voorstel voor een Experimentenwet aanbieden voor parlementaire behandeling. Daarnaast vindt er een verkenning plaats voor het door de Minister aangekondigde standpunt op het recht op participatie (ook wel «buurtrechten» genoemd). Voorts neemt de Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties samen met de VNG en de beroepsverenigingen (van raadsleden, wethouders, etcetera) actief deel aan het programma Lokale Democratie in Beweging. Het legt de focus op de wijze waarop gemeentebesturen en -raden, samen met burgers en bedrijven vorm geven aan de omgeving. Ten slotte stimuleert de Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties vernieuwende democratische praktijken, onder anderen door middel van de «democratie challenge», ondersteuning van het G1000-platform en onderzoek naar de effecten van dit instrument. De Agenda Lokale Democratie stimuleert niet alleen nieuwe vormen van democratie, maar organiseert ook het

Tweede Kamer, vergaderjaar 2015-2016, 34 300 VII, nr. 2

16

leerproces om de effecten en kansen ervan inzichtelijk te maken voor burgers en gemeenten.

D1 Budgettaire gevolgen van beleid

Beleidsartikel 1 Openbaar bestuur en democratie

Budgettaire gevolgen van beleid (bedragen x € 1.000)

D2 Budgetflexibiliteit

Subsidies

De subsidies zijn voor 100% juridisch verplicht. Het betreft financiering van de politieke partijen en oorlogsgravenstichting.

Opdrachten

Het budget voor opdrachten is voor 7% juridisch verplicht. Het betreft hier middelen onder andere voor de verkiezingen, kenniscentra en onderzoeken door derden.

E Toelichting op de instrumenten

1.1 Bestuurlijke en financiële verhoudingen

Subsidies

Communicatie, kennisdeling en onderzoek

De Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties verstrekt subsidies en bijdragen aan onderzoeksinstellingen, universiteiten of particulieren voor verkenningen en onderzoek naar het functioneren van het openbaar bestuur.

Tweede Kamer, vergaderjaar 2015-2016, 34 300 VII, nr. 2

17

Diverse subsidies

Het Kenniscentrum Europa Decentraal ontvangt een subsidie. Dit is een gezamenlijk initiatief van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, het Interprovinciaal Overleg, de Vereniging van Nederlandse Gemeenten en de Unie van Waterschappen, dat zich richt op toepassing en verspreiding van kennis en expertise over Europees recht bij de decentrale overheden.

Oorlogsgravenstichting (OGS)

Namens de Nederlandse overheid onderhoudt de Oorlogsgravenstichting wereldwijd ongeveer 50.000 graven van Nederlandse oorlogsslachtoffers. Deze graven liggen in meer dan vijftig landen, verspreid over vijf continenten. Het zwaartepunt ligt daarbij in Indonesië. Tevens verzorgt de Stichting ruim 10.000 graven van militairen van de geallieerde strijdkrachten in Nederland. De Oorlogsgravenstichting ontvangt een subsidie voor de uitvoering hiervan.

Opdrachten

Communicatie, kennisdeling en onderzoek

De Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties zet zich in voor kennisdeling en kennisvermeerdering. Verschillende publicaties, congressen en onderzoeken op het terrein van het functioneren van het openbaar bestuur worden gefinancierd. Ook financiert het Ministerie onderzoeken door derden, zoals het Centrum voor Onderzoek van de Economie van de Lagere Overheden (COELO).

1.2 Participatie

Subsidies

Politieke partijen

Politieke partijen krijgen subsidie op grond van de Wet financiering politieke partijen. Een politieke partij komt voor subsidie in aanmerking als zij voldoet aan een aantal in deze wet genoemde voorwaarden. In 2015 ontvangen elf politieke partijen subsidie.

Tweede Kamer, vergaderjaar 2015-2016, 34 300 VII, nr. 2

18

Tabel 1.2 Subsidies politieke partijen

¹ Het relatief grote verschil tussen de totale bedragen van 2012 en die van latere jaren is te verklaren uit het feit dat de subsidie voor de instellingen voor buitenlandse activiteiten van de politieke partijen tot en met 2012 werd uitbetaald door de Minister van Buitenlandse Zaken. Sinds 2013 verstrekt de Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties deze subsidie op grond van de Wet financiering politieke partijen.

² Het betreft hier voorlopige bedragen. 80% daarvan is inmiddels uitgekeerd. Uiterlijk 1 juli van het jaar volgend op het subsidiejaar moeten partijen een definitieve subsidieaanvraag indienen. Als bij de beoordeling daarvan blijkt dat de partijen voldoen aan de voorwaarden, wordt de resterende 20% uitgekeerd.

Opdrachten

Kiesraad

De Kiesraad fungeert als centraal stembureau voor de verkiezingen van de Tweede Kamer, de Eerste Kamer en het Europese parlement. De Kiesraad registreert partijaanduidingen, nummert kandidatenlijsten en stelt de officiële verkiezingsuitslagen voor deze verkiezingen vast. Daarnaast is de Kiesraad het adviesorgaan voor het kabinet en parlement op het terrein van het kiesrecht en de organisatie en uitvoering van verkiezingen. Verder verschaft de Kiesraad informatie aan gemeenten, provincies, politieke partijen, burgers en media over kiesrecht en verkiezingen. De Kiesraad heeft sinds de inwerkingtreding van de Wet raadgevend referendum in 2015 een aanvullende taak voor het verzamelen, tellen en controleren van inleidende verzoeken en ondersteuningsverklaringen voor het raadgevend referendum.

Verkiezingen en Referenda

De Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties is verantwoordelijk voor de inrichting van het verkiezingsproces en voor de daarbij behorende wet- en regelgeving. Dit heeft betrekking op de verkiezingen die in Nederland worden gehouden (dit is inclusief de verkiezingen in Caribisch Nederland).

In 2016 vinden geen reguliere verkiezingen plaats. Wel wordt - zoals gebruikelijk - rekening gehouden met voortijdige Tweede Kamerverkiezing. De Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties is verantwoordelijk voor de uitvoering van de landelijke voorlichtingscampagne en het faciliteren van de gemeenten bij de uitvoering van de verkiezingen. Tevens moet er, sinds de inwerkingtreding van de Wet raadgevend referendum in 2015, rekening mee worden gehouden dat er in 2016 referendumverkiezingen kunnen plaatsvinden. Indien dat het geval is, is de Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties verantwoordelijk voor het organiseren van deze verkiezingen.

Tweede Kamer, vergaderjaar 2015-2016, 34 300 VII, nr. 2

19

In 2016 is een test gepland met internetstemmen voor kiezers die vanuit het buitenland mogen stemmen. De test zal de vorm hebben van een schaduwverkiezing en heeft tot doel na te gaan hoe internetstemmen zich ontwikkelt, met name waar het de betrouwbaarheid betreft. Op 12 mei 2015 is een Deskundigengroep elektronisch stemmen en tellen in het stemlokaal ingesteld als vervolg op het rapport van de commissie Onderzoek elektronisch stemmen en tellen (de commissie Van Beek). Deze Deskundigengroep moet de specificaties opstellen voor de systemen die nodig zijn voor het stemmen met behulp van een stemprinter en het tellen met scantechnologie. Aan de hand van de specificaties zal worden bezien of de ontwikkeling van deze systemen mogelijk is en tegen welke kosten. Na afloop neemt het kabinet een besluit over de mogelijke invoering van elektronisch stemmen en tellen.

Bij de herindelingsverkiezingen van november 2016 is een experiment voorzien met een nieuw model stembiljet. Om dit experiment mogelijk te maken is een wijziging van de Tijdelijke experimentenwet nieuwe stembiljetten en centrale stemopneming in voorbereiding. Het wetsvoorstel is in juni 2015 voor advies aan de Raad van State gezonden.

Ontvangsten

De ontvangsten betreffen de bijdragen van de waterschappen ten behoeve van de Waarderingskamer.

Tweede Kamer, vergaderjaar 2015-2016, 34 300 VII, nr. 2

20

Artikel 2. Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD)

A Algemene doelstelling

AIVD staat voor de nationale veiligheid door tijdig dreigingen, internationale politieke ontwikkelingen en risico's te onderkennen die niet direct zichtbaar zijn en doet daartoe onderzoek in binnen- en buitenland. De AIVD signaleert, adviseert en deelt gericht informatie met zijn samenwerkingspartners zodat deze de dreiging en risico's kunnen reduceren. Waar nodig reduceert de AIVD bovendien zelfstandig risico's.

B Rol en verantwoordelijkheid

De Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties is verantwoordelijk voor de taakuitvoering van de AIVD. De AIVD verricht onderzoek in binnen- en buitenland met behulp van algemene inlichtingenmiddelen (open bronnen) en bijzondere inlichtingenmiddelen. Op basis van de bevindingen informeert en adviseert de AIVD zijn afnemers met ambtsberichten en analyses (waaronder openbare publicaties) en door gericht relatiemanagement.

De Minister legt zo veel als mogelijk in het openbaar verantwoording af aan de Tweede Kamer. Waar dat niet kan, vanwege geheimhoudings-noodzaak, gebeurt dit via de Commissie voor de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten (CIVD) van de Tweede Kamer.

Tabel kengetallen

¹ Noot 1: De AIVD brengt ambtsberichten uit aan het Openbaar Ministerie, het Ministerie van Buitenlandse Zaken i.h.k.v. exportcontroles en overige afnemers.

² Noot 2: De gerapporteerde stelselproducten bewaken en beveiligen zijn: dreigingsinschatting, dreigingsanalyse, risicoanalyse en mededelingen.

³ Noot 3: In het Jaarverslag AIVD 2014 staan de definitieve aantallen nadat mandaathouders Koninklijke Marechaussee (KMAR) en Politie lopende aanvragen met een startdatum 2014 hebben doorgestuurd naar de AIVD.

⁴ Noot 4: Hiervan hebben in 2014 891 weigeringen betrekking op B-vertrouwensfuncties in de burgerluchtvaart.

C Beleidswijzigingen

De aanhoudende instabiliteit in het Midden-Oosten en Noord-Afrika, de uitingen van de Jihadistische dreiging in Europa en een toenemend aantal geradicaliseerde personen en terugkeerders in Nederland, maken duidelijk dat de huidige Jihadistische dreiging de komende jaren een gegeven is. Gezien het verwachte langdurige karakter van dit dreigingsbeeld wordt de veiligheidsketen op een aantal punten substantieel versterkt. Investeringen in de operationele capaciteit, zoals het versterken van de observatiecapaciteit en incidentopvolging, zijn op de middellange en lange

Tweede Kamer, vergaderjaar 2015-2016, 34 300 VII, nr. 2

21

termijn nodig. Ook zullen extra contra-terrorismeteams inclusief technische hulpmiddelen worden gevormd. Met een structurele versterking van de AIVD oplopend tot € 40 min. in 2020 (het AIVD budget is in 2015 € 212,3 min.) kan de AIVD voldoende capaciteit vrijmaken voor contraterrorisme en radicalisering zonder dat andere belangrijke onderzoeken daaronder lijden (Kamerstukken II, vergaderjaar 2014-2015, 29 754, nr. 302).

Hiermee komt voor de AIVD na een aantal jaren van budgettaire turbulentie een stabiel meerjarige budget beschikbaar, zodat gewerkt kan worden aan een toekomst bestendige organisatie en ruimte ontstaat voor meer rust in de organisatie.

Op verzoek van de Tweede Kamer (motie Schouw/Van Toorenburg, Kamerstukken II, 2013-2014, 30 977, nr. 105), heeft de Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties de Algemene Rekenkamer verzocht onderzoek te doen naar de effecten van opeenvolgende taakstellingen op de organisatie en het werk van de AIVD (Kamerstukken 2014Z14886 van 27 augustus 2014). Het kabinet heeft besloten alle aanbevelingen van de Algemene Rekenkamer aan het kabinet en de Minister van BZK in het bijzonder over te nemen. Bij de invulling van de extra intensivering van februari 2015 is bijzondere aandacht voor de borging van het meerjarenperspectief. Opleiding, informatisering en permanente innovatie krijgen hierin een plaats.

D1 Budgettaire gevolgen van beleid

Beleidsartikel 2 Algemene Inlichtingen en Veiligheidsdienst

Budgettaire gevolgen van beleid (bedragen x € 1.000)

D2 Budgetflexibiliteit

Omdat het budget als apparaat wordt aangemerkt, is het gehele budget juridisch verplicht verondersteld.

E Toelichting op de instrumenten

Vanwege het bijzondere karakter van dit begrotingsartikel en de gedeeltelijk geheime uitgaven zijn de uitgaven niet nader uitgesplitst en zijn de apparaatsuitgaven niet opgenomen in het centraal apparaatsartikel.

Ontvangsten

De ontvangsten van de AIVD hebben grotendeels betrekking op de tarifering van de veiligheidsonderzoeken.

Tweede Kamer, vergaderjaar 2015-2016, 34 300 VII, nr. 2

22

Artikel 6. Dienstverlenende en innovatieve overheid A Algemene doelstelling

Een goede, eenvoudige en betrouwbare dienstverlening aan burgers door te zorgen voor veilige en betrouwbare voorzieningen voor efficiënt gebruik van overheidsinformatie en -gegevens, verbeteren van de informatiepositie van de burger, en het bevorderen van maatschappelijk initiatief (actief burgerschap).

B Rol en verantwoordelijkheid

De Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties heeft een belangrijke rol als het gaat om de relatie tussen samenleving en overheid. Deze rol komt op verschillende manieren tot uitdrukking.

Voor het verankeren van het burgerperspectief (rechten en plichten) in het informatiebeleid heeft de Minister een coördinerende rol ten aanzien van de verschillende overheden en de relatie tussen overheden en burgers. Tevens heeft de Minister een stimulerende rol bij het bevorderen van de doe-democratie (programma burgerschap) en ten aanzien van open overheid en (her)gebruik van open overheidsdata.

De Minister stelt voor de Basisregistratie Personen (BRP) het beleid vast en is verantwoordelijk voor de uitvoering. De Minister is verantwoordelijk voor een goed functionerende Wet Basisregistratie Personen en verantwoordelijk voor betrouwbare reis- en identiteitsdocumenten. Net als voor de fysieke infrastructuur heeft de overheid de verantwoordelijkheid voor een beschikbare en veilige digitale infrastructuur waarvan burgers en bedrijven gebruik maken en die randvoorwaardelijk is voor het functioneren van de overheid zelf. In de Generieke Digitale Infrastructuur (GDI) moeten basisregistraties, digitaal berichtenverkeer, identificatie en authenticatie een plaats krijgen. De Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties is beleidsverantwoordelijk voor een groot deel van deze digitale voorzieningen.

C Beleidswijzigingen

Vermindering Regeldruk

Het kabinet heeft als doelstelling gesteld om rijksbrede regeldruk voor bedrijven, burgers en professionals in de periode tot 2017 te verminderen met € 2,5 mld. De Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties heeft een coördinerende rol richting departementen om de regeldruk en administratieve lasten voor burgers en professionals te beperken. Op het vlak van burgers en professionals is reeds een voldoende aandeel in het behalen van de totale doelstelling van € 2,5 mrd. geleverd. Zie hiervoor de voorjaarsrapportage regeldruk, (Kamerstukken II, 29 515, nr. 361). De Minister verlegt het accent daarom in het vervolg van deze kabinetsperiode naar een merkbare vermindering van regeldruk in het bijzonder door het verbeteren van de kwaliteit van (digitale) dienstverlening.Tegelijkertijd blijft de Minister van BZK vanuit zijn coördinerende rol verantwoordelijk voor het behalen van de doelstelling uit het Regeerakkoord.

elD

De Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties werkt (in overleg met de Minister van Economische Zaken en de Minister voor Wonen en Rijksdienst) samen met het bedrijfsleven aan een standaard voor toegang tot online dienstverlening: het elD Stelsel. Dit elD stelsel moet het mogelijk maken dat burgers, consumenten en ondernemers

Tweede Kamer, vergaderjaar 2015-2016, 34 300 VII, nr. 2

23

online zaken kunnen doen met de overheid en het bedrijfsleven, met één of meer inlogmiddelen. Eind 2015 starten pilots met zowel publieke als private middelen om het elD stelsel te beproeven.

Beleidsartikel 6 Dienstverlenende en innovatieve overheid

Budgettaire gevolgen van beleid (bedragen x € 1.000)

Tweede Kamer, vergaderjaar 2015-2016, 34 300 VII, nr. 2

24

D2 Budgetflexibiliteit Subsidies

De subsidies zijn 100% verplicht. Het gaat om subsidies aan ProDemos en comité 4/5 mei.

Opdrachten

Van de opdrachten is 70% juridisch verplicht. Bijdragen aan baten-lastendiensten

De bijdragen aan baten-lastendiensten zijn voor 100% juridisch verplicht. Het betreft verplichtingen die aangegaan zijn voor het beheren en doorontwikkelen van diverse voorzieningen, zoals DigiD, BSN, GBA, wettenbank.

E Toelichting op de instrumenten

6.2 Informatiebeleid en ontwikkeling e-overheidsvoorzieningen Opdrachten

(door)ontwikkeling e-overheidsvoorzieningen

Onder het credo «de burger centraal, de kosten minimaal, de overheid digitaal» geeft het kabinet invulling aan de ambitie uit het Regeerakkoord om de digitale dienstverlening aan bedrijven en burgers te versterken. Hiermee wordt tevens invulling gegeven aan de Europese doelstellingen rond digitalisering van de overheden. De Ministers van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en Economische Zaken zorgen als coördinerende departementen waar nodig voor (beleids-)kaders en randvoorwaarden voor de invoering van de digitalisering. Tevens wordt de ontwikkeling van een hulpstructuur gefaciliteerd voor burgers die minder digivaardig zijn. Ook wordt gezamenlijk gewerkt aan de wettelijke basis van de e-overheid.

Met de kabinetsvisie op een open overheid (Kamerstukken II, 32 802 VII, nr. 5) is besloten transparantie in te zetten om openbaar bestuur en publieke dienstverlening te verbeteren.

Actieve openbaarmaking van bij de overheid beschikbare data en overheidsinformatie draagt bij aan het vermogen van de overheid èn van de samenleving om economische en democratische waarde te creëren en maatschappelijke vraagstukken op te lossen. In 2016 wordt gestart met het tweede tweejarig actieplan «Open overheid». Aanvullend worden via de nationale Open Data agenda meer datasets opengesteld en worden overheden gestimuleerd om meer gebruik te maken van beschikbare data mede ten behoeve van betere besluit- en beleidsvorming. Het inmiddels

Tweede Kamer, vergaderjaar 2015-2016, 34 300 VII, nr. 2

25

opgezette Leer- en expertisecentrum Open Overheid zal een impuls blijven geven aan de ontsluiting van het data aanbod en de aansluiting hiervan op de vraag. De Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties is beleidsverantwoordelijke en werkt daarbij netwerkgericht samen ten behoeve van het op gang brengen van deze beweging met een aanzienlijk aantal andere overheden, uitvoeringsinstanties en maatschappelijke organisaties. Nederland is aangesloten bij het Open Government Partnership.

Informatieveiligheid is verbonden met goed openbaar bestuur. Burgers moeten erop kunnen vertrouwen dat hun gegevens veilig zijn bij de overheid. Met de toegenomen digitale dienstverlening neemt het belang van de informatieveiligheid alleen maar toe. De verantwoording van informatieveiligheid naar besturen binnen de systematiek van de verplichtende zelfregulering vindt plaats langs de basis voor informatieveiligheid die is vastgelegd in de baseline en geldt voor de betreffende bestuurslaag. Tegelijkertijd wordt met betrokkenen bekeken of de bestaande baselines van de verschillende overheidslagen samengevoegd kunnen worden tot één kader waaraan moet worden voldaan binnen de gehele overheid. Binnen bestaande verantwoordingen over informatieveiligheid tussen Rijk en medeoverheden worden deze gestroomlijnd langs diezelfde baselines, waarmee de bestaande administratieve last zoveel mogelijk wordt voorkomen en waar mogelijk wordt teruggebracht. Deze basis van informatieveiligheid voor bestuursorganen wordt wettelijk verankerd.

Aanpak fraudebestrijding

De Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties blijft zich inzetten om te voorkomen dat DigiD, BRP en reisdocumenten in de keten ruimte laten voor het plegen van fraude. Deze inspanningen zijn gericht op verdere verhoging van de kwaliteit van de basisregistratie personen en de andere identiteitsproducten. Dit wordt ook gerealiseerd in het project Landelijke Aanpak Adreskwaliteit (LAA), het verder verhogen van het aantal bruikbare terugmeldingen door gebruikers van de gegevens, het terugdringen van het aantal zogenaamde «spookburgers», betere inzage voor burgers in de registratie en het gebruik van hun gegevens en de deskundigheidsbevordering van de burgerzaken-ambtenaren. Voorts wordt verder gewerkt aan innovatieve middelen om identiteits- en adresfraude tegen te gaan, zoals de doorontwikkeling van de KopielD app en de meerjarige bewustwordingscampagne tegen fraude en aan het systematisch in kaart brengen van de kwetsbaarheden in de identiteitsketen.

Bijdragen aan baten- en lastenagentschappen

Het baten- en lastenagentschap Rijksdienst voor Identiteitsgegevens (RvIG) en Logius ontvangen een bijdrage van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties om fraude actief aan te pakken. Hieronder valt het verbeteren van de systemen ter voorkoming van fraude en het aanbieden van slachtofferhulp.

Tweede Kamer, vergaderjaar 2015-2016, 34 300 VII, nr. 2

26

6.3 Betrouwbare levering van e-overheidsvoorzieningen Opdrachten

Beheer e-overheidsvoorzieningen

Overheidsorganisaties maken steeds meer gebruik van de generieke voorzieningen van de e-overheid en zijn daarmee ook meer afhankelijk van betrouwbare levering van verschillende e-overheidsvoorzieningen. Voor alle overheden is een bruikbare, veilige en efficiënte generieke digitale infrastructuur nodig. Het gebruik hiervan door burgers, bedrijven en overheden is randvoorwaardelijk voor het functioneren van de overheid en de maatschappij zelf.

Officiële publicaties en wettenbank

De Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties is verantwoordelijk voor verschillende elektronische publicaties waaronder Wetten.nl en de Staatscourant alsmede voor de coördinatie van alle officiële publicaties. Dit betreft een wettelijke taak. De productie vindt plaats bij Sdu en het strategisch beheer wordt verricht door het baten-lastenagentschap UBR.

Bijdragen aan baten- en lastenagentschappen

Baten-lastenagentschap Rijksdienst voor Identiteitsgegevens (RvIG, voormalig BPR)

Baten-lastenagentschap RvIG ontvangt voor de beheervoorziening Burgerservicenummer een bijdrage van de Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Met de inwerkingtreding van de Wet Basisregistratie personen (Wet BRP) per 6 januari 2014 ontvangt RvIG eveneens een bijdrage voor het beheer van de registratie niet-ingezetenen (RNI). Daarnaast verstrekt het agentschap RvIG jaarlijks, namens de Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, een vergoeding aan de RNI-loketgemeenten voor de inschrijving van niet-ingezetenen.

Baten-lastenagentschap Logius

Logius ontvangt een bijdrage die aangewend wordt voor het beheer en de exploitatie van essentiële e-overheidvoorzieningen, die onderdeel uitmaken van de Generieke Digitale Infrastructuur (GDI). Dit betreft onder andere DigiD en DigiD Machtigen (inclusief DigiD-buitenland), de stelselvoorzieningen Digikoppeling, Digimelding, Digilevering en Stelselcatalogus, Public Key Infrastructure voor de overheid (PKI overheid), webrichtlijnen. Samenwerkende Catalogi, Overheidsorganisaties, Overheid.nl en het ten uitvoer brengen van DDoS-maatregelen.

De meetbare gegevens zijn opgenomen in de bijlage baten- en lastenagentschappen van RvIG (VII) en Logius (H XVIII).

Baten-lastenagentschap Uitvoeringsorganisatie Bedrijfsvoering Rijk (UBR) UBR ontvangt een bijdrage van de Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties voor het beheer van diverse elektronische publicaties op overheid.nl (Staatscourant, centrale en decentrale wettenbank, tuchtrecht, open data) en voor de standaard van metadata voor de overheid. De Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties is tevens verantwoordelijk voor het publiek openbaar stellen van open data van de overheid. Dit gebeurt via de open data portal bij Kennis- en Exploitatiecentrum Officiële Overheidspublicaties (KOOP), onderdeel van UBR.

Tweede Kamer, vergaderjaar 2015-2016, 34 300 VII, nr. 2

27

6.4 Burgerschap

Subsidies

Comité 4/5 mei en ProDemos

Voor het bevorderen van burgerschap, democratie en rechtsstaat worden subsidies gegeven aan het Nationaal Comité 4 en 5 mei en ProDemos. Beide stichtingen wenden deze subsidie aan voor het bevorderen van de kennis en het debat over democratie en burgerschap.

Opdrachten

Burgerschap

Burgerschap is van de samenleving. Voor de realisatie van «meer burger, minder overheid» is het noodzakelijk dat overheden en maatschappelijke instellingen meer ruimte geven aan maatschappelijk initiatief en daar beter bij aansluiten (Kamerstukken II, 33 400 VII, nr. 79).

De Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties werkt met tal van overheden en maatschappelijke netwerken aan de transitie naar meer doe-democratie. Voor deze transitie wordt - onder andere via de Agenda Lokale Democratie en Agenda Stad - gewerkt aan vernieuwende vormen van participatieve democratie, overheidsparticipatie bij maatschappelijk waardecreatie, en het opruimen van allerlei knelpunten voor maatschappelijk initiatief en sociaal ondernemerschap.

6.5 Reisdocumenten en basisadministratie personen

Opdrachten

Operatie BRP (voorheen modernisering GBA)

De Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties is opdrachtgever voor Operatie BRP. Doel is de realisatie van het 24 uur per dag online beschikbaar maken van actuele en betrouwbare persoonsgegevens voor geautoriseerde gebruikers. Dit levert een gestandaardiseerde en moderne uitwisseling van de persoonsgegevens op en een betere controle op de kwaliteit van de gegevens.

Bijdragen aan baten-lastenagentschap

Baten-lastenagentschap Rijksdienst voor Identiteitsgegevens (RvIG, voormalig BPR)

De Basisregistratie Personen (de bevolkingsadministratie) bevat persoonsgegevens van ingezetenen van Nederland en niet-ingezetenen met een band met de Nederlandse overheid. Deze gegevens worden door ca. 800 overheidsorganisaties en derden gebruikt ten behoeve van de uitvoering van hun wettelijke taken.

Ten behoeve van het beheer van het stelsel Basisregistratie Personen en het gebruik door afnemers die onder het in 2008 afgesproken systeem van budgetfinanciering vallen, en voor het beheer van de PIVA-V en de sédula ontvangt het agentschap RvIG een bijdrage.

In 2016 wordt verder gewerkt aan de kwaliteit van de PIVA bevolkingsadministraties in Caribisch Nederland.

Tweede Kamer, vergaderjaar 2015-2016, 34 300 VII, nr. 2

28

Ontvangsten

Betreft bijdrage van Unie van Waterschappen ten behoeve van de Generieke Digitale Infrastructuur (GDI).

Tweede Kamer, vergaderjaar 2015-2016, 34 300 VII, nr. 2

29

Artikel 7. Arbeidszaken overheid A Algemene doelstelling

Een (compacte) overheid met voldoende en goed gekwalificeerde, integere medewerkers en politieke ambtsdragers tegen verantwoorde kosten.

B Rol en verantwoordelijkheid

De Minister is verantwoordelijk voor de werking van het stelsel waarin (organisaties van) werkgevers en werknemers in verschillende overheids-en onderwijssectoren afspraken over de collectieve arbeidsvoorwaarden maken. Dit is vastgelegd in de Ambtenarenwet, de Algemene Pensioenwet Politieke Ambtsdragers en de Wet privatisering ABP. De Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties stimuleert de doorvertaling van kabinetsbeleid naar afspraken over arbeidsvoorwaarden in en tussen de sectoren. De Minister is tevens verantwoordelijk voor het arbeidsmarktbeleid in de publieke sector en werkt aan het vergroten van de aantrekkelijkheid van de overheid als werkgever alsmede het vergroten van de productiviteit.

De Minister staat voor een overheid die een aantrekkelijke werkgever is en goede medewerkers aantrekt. De kwaliteit van de publieke sector valt of staat met de input en inzet van haar medewerkers, de bestuurders en ambtenaren, die binnen de publieke sector hun werk doen. Tegelijkertijd is het werken voor de overheid bijzonder, want de overheid heeft bijzondere taken. Dit vraagt om medewerkers die goed kunnen omgaan met de publieke taak en verantwoordelijkheid van de overheid. De publieke verantwoordelijkheid van de overheid vraagt om het tegengaan van bovenmatige topbeloningen in de (semi-)publieke sector. De Minister is verantwoordelijk voor het goed functioneren van het op de Wet normering topinkomens (WNT) gebaseerde stelsel dat hiervoor de grondslag biedt. Bij goed werkgeverschap hoort het beschermen van het personeel. De Minister voert daarom de regie over de landelijke aanpak van agressie en geweld tegen werknemers met een publieke taak en creëert voorwaarden ter bescherming van klokkenluiders binnen de publieke sector.

De Minister is uitvoeringsverantwoordelijk voor de rechtspositionele regelingen van (voormalige) politieke ambtsdragers, de pensioenregelingen van Nederlandse ambtenaren uit de voormalige overzeese gebiedsdelen en hun nagelaten betrekkingen, de (her-)benoemingen en ontslagen van onder andere burgemeesters, commissarissen der Koning en leden van de Raad van State, het decoratiestelsel en voor de toekenning van Koninklijke onderscheidingen.

C Beleidswijzigingen

Goede uitvoering Wet normering topinkomens (WNT) Naast de intensivering op het vlak van het topinkomensbeleid, ter uitvoering van het regeerakkoord, bevordert de Minister de goede uitvoering en de naleving van de WNT. Daartoe wordt algemene voorlichting gegeven en daadwerkelijk (planmatig en risicogericht) toezicht gehouden op de naleving van de WNT. Zo nodig wordt ook handhavend opgetreden of worden de andere Ministers geadviseerd over handhavingsmaatregelen. In 2015 is de verbeterde uitvoering van de wet geconsolideerd. De aandacht voor goede uitvoering en uitvoerbaarheid

Tweede Kamer, vergaderjaar 2015-2016, 34 300 VII, nr. 2

30

wordt- overeenkomstig aanbevelingen van de Algemene Rekenkamer ter zake - onverminderd voortgezet.

In 2016 wordt zorg gedragen voor het verder verbeteren en vereenvoudigen van de uitvoeringsregelgeving. Op basis van de in december 2015 aan de Kamer te zenden eerste integrale wetsevaluatie wordt een aantal maatregelen genomen om de beoogde effecten van de WNT te consolideren en waar nodig te versterken en gesignaleerde ongewenste (neven)effecten te beperken. Hierbij wordt ook een vervolg gegeven aan de in 2015 uitgevoerde evaluatie van de reikwijdte van de wet.

Ambtelijke rechtspositie

Het initiatiefvoorstel normalisering rechtspositie ambtenaren³ is op 4 februari 2014 in de Tweede Kamer aanvaard. Door dit initiatiefwetsvoorstel wordt de rechtspositie van ambtenaren gelijk aan die van de ruim 6 miljoen werknemers in de marktsector⁴. Op 11 november 2014 is het nader voorlopig verslag door de vaste commissie voor Binnenlandse Zaken van de Eerste Kamer vastgesteld⁵. Hierin zijn nieuwe vragen aan de initiatiefnemers en de regering gesteld. Op 21 mei 2015 is de nadere memorie van antwoord van de initiatiefnemers door de Eerste Kamer ontvangen⁶, gevolgd door een nieuwe brief van de regering, waarin op de (nieuwe) vragen en opmerkingen van de Eerste Kamer gereageerd wordt (Kamerstukken I, vergaderjaar 2014-2015, 32 550, H). De start van de plenaire behandeling heeft de Eerste Kamer geagendeerd voor september 2015. Indien vervolgens dit wetsvoorstel in de Eerste Kamer wordt aanvaard, duurt het minimaal 2,5-3 jaar voor het initiatiefvoorstel daadwerkelijk in werking kan treden op 1 januari van het daaropvolgende jaar. Er zal de nodige aanpassings- en invoeringswetgeving tot stand moeten worden gebracht. Daarnaast moeten er nog veel implementatieactiviteiten worden verricht om inwerkingtreding mogelijk te maken. Te denken valt aan:

het afsluiten van echte cao's ter vervanging van de huidige rechtspositieregelingen;

• • 

  communicatie en voorlichting, opleiding van personeelsfunctionarissen;

• • 

  aanpassing van hrm-systemen;

• • 

  voorbereiding op de stelselovergang door het UWV en de rechterlijke macht.

De overheid is een bijzondere werkgever. Dat heeft ook zijn weerslag op de mensen die er werken. Zij moeten hun werk integer, objectief en zonder persoonlijke voorkeur uitoefenen. De kernwaarden van het ambtenaarschap zullen in de ambtenarenwet of statuut worden opgenomen. Het vervolgens in de praktijk brengen van het statuut is een verantwoordelijkheid voor werkgevers en werknemers samen. Instrumenten zoals de ambtseed, het hrm-traject en opleidingsmodules spelen hierbij een rol.

³ Eerste Kamer, vergaderjaar 2013-2014, 32 550, A

⁴ Er blijven enkele uitzonderingen gelden, zoals voor ambtenaren van politie, defensie en de rechterlijke macht.

⁵ Eerste Kamer, vergaderjaar 2014-2015, 32 550, E

⁶ Eerste Kamer, vergaderjaar 2014-2015, 32 550, G

Tweede Kamer, vergaderjaar 2015-2016, 34 300 VII, nr. 2

31

D1 Budgettaire gevolgen van beleid Beleidsartikel 7 Arbeidszaken overheid

Budgettaire gevolgen van beleid (bedragen x € 1.000)

D2 Budgetflexibiliteit

Subsidies

Van het beschikbare budget is 93% juridisch verplicht. Het betreft de financiering van tot en met 2015 aangegane verplichtingen op subsidieregelingen en incidentele subsidies.

Opdrachten

Van het beschikbare budget is 61% juridisch verplicht. Het betreft de financiering van verplichtingen die tot en met 2015 zijn aangegaan.

Inkomensoverdracht

Van het beschikbare budget is 100% juridisch verplicht. Het betreft de financiering van rechtspositionele regelingen van (voormalige) politieke ambtsdragers.

Bijdragen ZBO's/RWT's

Van het beschikbare budget is 100% juridisch verplicht. Het betreft de financiering van de pensioenregelingen van (voormalige) Nederlandse ambtenaren uit de voormalige overzeese gebiedsdelen en hun nagelaten betrekkingen.

Tweede Kamer, vergaderjaar 2015-2016, 34 300 VII, nr. 2

32

7.1 Overheid als werkgever

Subsidies

Diverse subsidies

Integriteit en professionalisering

De Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties werkt aan de bevordering van integriteit en professionalisering binnen de overheid. In dat kader worden het Bureau Integriteitsbevordering Openbare Sector (BIOS) en het Professionaliseringsfonds voor burgemeesters gesubsidieerd. BIOS richt zich op het versterken van het integriteitsbesef en het bevorderen van een evenwichtig en samenhangend integriteitsbeleid bij publieke organisaties door nationale en internationale kennisdeling en -uitwisseling. Dit krijgt vorm door het organiseren van integriteitsbijeen-komsten, het geven van presentaties, het ontwikkelen van instrumenten en leidraden en het faciliteren van diverse opleidingen en workshops.

Het Nederlands Genootschap van Burgemeesters dat het Professionaliseringsfonds voor burgemeesters uitvoert, ontvangt jaarlijks een bijdrage voor diverse activiteiten ten behoeve van de verdere professionalisering van de uitoefening van de burgemeestersfunctie. Een deel van de bijdrage is afkomstig uit de arbeidsvoorwaardenruimte voor burgemeesters.

Arbeidsmarktbeleid

Het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties bevordert modern en goed werkgeverschap binnen de publieke sector. Voor het openbaar bestuur (Rijk, gemeenten, provincies, waterschappen) gaat het om een verbindende rol: met de afzonderlijke sectoren wordt bezien waar gemeenschappelijk optrekken meerwaarde biedt.

Programma Veilige Publieke Taak

Publieke taken moeten goed en veilig uitgevoerd kunnen worden. Een goede werkgever treft maatregelen om veilig werken mogelijk te maken. Het programma Veilige Publieke Taak draagt hieraan bij door het stimuleren van werkgevers en werknemers in de aanpak (op basis van de acht VPT-maatregelen⁷) en het bevorderen van de lokale bestuurlijke aanpak. Het programma VPT loopt tot 1-1-2017⁸.

Subsidies overlegstelsel

Door het subsidiëren van de Stichting Verdeling Overheidsbijdragen (SVO), het Verbond Sector-werkgevers Overheid (VSO) en de Stichting Centrum voor Arbeidsverhoudingen Overheidspersoneel wordt bijgedragen aan het in stand houden van een adequaat overlegstelsel inzake arbeidsmarktbeleid.

Subsidies internationaal

De Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties verstrekt een subsidie aan het European Institute of Public Administration, die wordt aangewend ter bevordering van de vaardigheden van overheidsfunctionarissen bij het afhandelen van zaken van de Europese Unie.

⁷ Het VPT-beleid voorziet in acht maatregelen: een norm stellen, melden van agressie en geweld, registreren van incidenten, voorlichting en training aan medewerkers, een duidelijk signaal aan daders, het bevorderen van aangifte bij de politie, het verhalen van schade en het bieden van opvang en nazorg.

⁸ Tweede Kamer, vergaderjaar 2013-2014, 28 684, nr. 399

Tweede Kamer, vergaderjaar 2015-2016, 34 300 VII, nr. 2

33

Opdrachten

Arbeidsmarktbeleid

De Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties heeft op het gebied van arbeidsmarktbeleid een regisserende rol met een formele basis. Om die rol goed uit te kunnen oefenen is een goede kennisbasis nodig. Het gaat dan bijvoorbeeld om kennis over de omvang en samenstelling van het werknemersbestand in de publieke sector, over de drijfveren en betrokkenheid van de medewerkers, de mate van tevredenheid over de organisatie en de leidinggevende en personele mobiliteit. Met deze kennis ondersteunt de Minister het werkgeverschap op landelijk en lokaal niveau binnen de overheid

De Minister werkt aan het vergroten van de aantrekkelijkheid van de overheid als werkgever, het vergroten van de participatie van onder meer arbeidsbeperkten en het vergroten van de productiviteit. Mobiliteit is een belangrijk thema, waarbij wordt bezien of belemmeringen voor mobiliteit kunnen worden opgelost.

De kennisbasis wordt ook gebruikt voor het uitwerken van scenario's van de toekomst van het overlegstelsel. Actuele ontwikkelingen, zoals de normalisering van de rechtspositie van ambtenaren, vragen om een heldere en gedragen visie op de totstandkoming van arbeidsvoorwaarden in de toekomst. Ook de arbeidsvoorwaarden van bestuurders worden toekomstbestendig ingevuld. Aan de topinkomens van de publieke sector is een maximum verbonden (Wet normering topinkomens, WNT). De informatie over de topinkomens in de publieke sector wordt verzameld en gerapporteerd aan de Kamer.

De normalisering van de rechtspositie van ambtenaren heeft impact op het arbeidsmarktbeleid in de publieke sector. Met name van werkgevers wordt inspanning verwacht voor de implementatie van de nieuwe wetgeving. Ook worden, conform toezegging aan de Tweede Kamer, de waarden die specifiek zijn voor ambtenaren (de zogenaamde «kernwaarden» van het ambtenaarschap) verankerd.

Programma Veilige Publieke Taak

Publieke taken moeten goed en veilig uitgevoerd kunnen worden. Een goede werkgever treft maatregelen om veilig werken mogelijk te maken. Het programma Veilige Publieke Taak (VPT) draagt hieraan bij door het stimuleren van werkgevers en werknemers in de aanpak, het bevorderen van de lokale bestuurlijke aanpak en de doorontwikkeling van de preventieve aanpak van agressie en geweld. Het accent ligt daarbij vooral op de implementatie, borging en monitoring van de aanpak op landelijk, regionaal en lokaal niveau en de eigen verantwoordelijkheid van de werkgever. Het programma VPT loopt tot 1-1-2017⁹.

Zorg voor politieke ambtsdragers

De kwaliteit van het openbaar bestuur is onlosmakelijk verbonden met de kwaliteit van de functievervulling door politieke ambtsdragers. De Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties faciliteert de hiervoor benodigde activiteiten, zoals opleidingen, trainingen, workshops, bijeenkomsten, experimenten en informatievoorziening op relevante thema's, onder andere op het gebied van de professionalisering.

⁹ Tweede Kamer, vergaderjaar 2013-2014, 28 684, nr. 399

Tweede Kamer, vergaderjaar 2015-2016, 34 300 VII, nr. 2

34

Bronnen:

• voor de indicator 7 CPB (bewerking BZKj;

• voor indicatoren 2 en 3 ABP (bewerking BZKj.

• Bij het opleveren van de begroting was dit cijfer niet bekend.

Een belangrijk uitgangspunt voor de beleidsinspanning binnen dit begrotingsartikel is - binnen de budgettaire mogelijkeden - de gelijkwaardigheid van de arbeidsvoorwaardenontwikkeling in de marktsectoren en bij de overheid. Omdat er in de jaren 2010 tot en met 2014 sprake is geweest van een nullijn voor de overheidssectoren is in die jaren de jaarlijkse afwijking in contractloonontwikkeling tussen markt en overheid negatief geweest. In 2015 geldt er geen nullijn voor de overheid, naar verwachting pakt de loonontwikkeling bij de overheid gemiddeld iets gunstiger uit dan in de markt.

Op het gebied van pensioenen worden de komende jaren aanzienlijke veranderingen doorgevoerd. Onder andere betreft dit de versobering van de pensioenopbouw (versobering Witteveenkader) en de doorvoering van het nieuw financieel toezichtskader (nFTK). De als tweede genoemde indicator, het percentage af te dragen pensioenpremies ten opzichte van het bruto loon, laat zien dat na jaren van stijgende pensioenpremies er in 2014 en 2015 een daling optreedt als gevolg van voor die jaren voor de ABP-regeling afgesproken versobering van de pensioenopbouw. De versobering van de pensioenopbouw hangt samen met het door het kabinet wenselijk geachte langer doorwerken van ondere andere overheidswerknemers. De derde indicator, gemiddelde uitstroomleeftijd naar pensioen, laat zien dat overheidswerkenemers gemiddeld inderdaad later met pensioen gaan.

7.2 Pensioenen, uitkeringen en benoemingsregelingen Inkomensoverdracht

Pensioenen en uitkeringen politieke ambtsdragers

Uit deze middelen worden de rechtspositionele regelingen van

(voormalige) politieke ambtsdragers gefinancierd.

Bijdragen aan ZBO's / RWT's

Regelingen voor Nederlandse ambtenaren uit de voormalige overzeese gebiedsdelen (SAIP)

Dit betreft de pensioenregelingen van (voormalige) Nederlandse ambtenaren uit de voormalige overzeese gebiedsdelen en hun nagelaten betrekkingen.

Ontvangsten

De ontvangsten betreffen de gelden de Garantiewet Surinaamse Pensioenen van de SAIP. BZK verrekent jaarlijks een deel van dit bedrag met het Ministerie van Buitenlandse Zaken.

Tweede Kamer, vergaderjaar 2015-2016, 34 300 VII, nr. 2

35

• 4. 

  DE IMIET-BELEIDSARTIKELEN

Artikel 11. Centraal apparaat

11.1 Apparaatsuitgaven kerndepartement

Op dit artikel worden naast alle personele en materiële uitgaven en ontvangsten van het kerndepartement ook de apparaatsuitgaven van de baten-lasten agentschappen gepresenteerd. Aanvullend wordt de taakstelling op de apparaatsbudgetten nader onderverdeeld naar het kerndepartement, de batenlasten-agentschappen en de Zelfstandige Bestuursorganen.

Beleidsartikel 11 Centraal apparaat

Budgettaire gevolgen van beleid (bedragen x € 1.000)

In deze tabel zijn de apparaatsuitgaven van het kerndepartement opgenomen, inclusief de Kiesraad. De reeks is exclusief de apparaatsuitgaven van de AIVD. Deze zijn vanwege het specifieke karakter begroot op het beleidsartikel 2. Op de apparaatsuitgaven is als gevolg van de verwerking van de taakstellingen vanaf 2015 een sterke daling te zien. Deze neerwaartse beweging weerspiegelt de voortgaande afslanking van het kerndepartement.

De uitgaven voor materieel dalen net als de uitgaven voor personeel als gevolg van taakstellingen.

Naast de apparaatsuitgaven van het kerndepartement zijn op het apparaatsartikel ook de budgetten voor de centrale bekostiging van P-direkt ondergebracht. In 2015 is in het kader van het programma Herinrichting Governance Bedrijfsvoering het centrale opdrachtgeverschap van P-direkt, inclusief budget, belegd bij het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties.

11.2 Totaal overzicht Apparaatsuitgaven en -kosten BZK

De apparaatskosten van Binnenlandse zaken en Koninkrijkrelaties bestaan uit de apparaatsuitgaven voor het kerndepartement, de AIVD en negen baten- en lasten agentschappen. In tabel 11.2 staan de structurele apparaatsuitgaven van het kerndepartement en de AIVD aangegeven.

Tweede Kamer, vergaderjaar 2015-2016, 34 300 VII, nr. 2

36

Tabel 11.3 geeft een overzicht van de apparaatskosten van de baten-lasten agentschappen, de Zelfstandige Bestuursorganen (ZBO's) en de Rechtspersonen met een Wettelijke Taak (RWT's).

Tabel 11.3 Totaal apparaatskosten agentschappen en ZBO's/RWT's

¹ De materiele uitgaven KORV zijn niet meegenomen.

² De apparaatskosten van de ZBO's Kiesraad en Huurcommissie zijn niet opgenomen, omdat ze worden bekostigd vanuit het secretariaat van de Kiesraad (artikel 1) en baten-lastenagentschap Dienst van de Huurcommissie.

Om de Tweede Kamer inzicht te bieden in de apparaatsuitgaven per beleidsterrein wordt in tabel 11.4 weergegeven wat de apparaatsuitgaven zijn per onderdeel van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties.

Tabel 11.4 Apparaatsuitgaven per beleidsonderdeel (x 1.000 euro)

Tweede Kamer, vergaderjaar 2015-2016, 34 300 VII, nr. 2

37

11.3 Invulling departementale taakstelling

De totale opgave voor Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (begrotingshoofdstukken VII en XVIII) loopt op tot bijna € 65 min. structureel vanaf 2018. De taakstelling is als volgt verdeeld.

Tabel 11.5 Totaal overzicht taakstelling BZK (HIV, HVII en HXVIII)

¹ De taakstelling ZBO Kiesraad is opgenomen bij het kerndepartement, omdat de kiesraad wordt bekostigd vanuit het secretariaat van de Kiesraad (artikel 1). Daarnaast maakt ook de generieke taakstelling AIVD onderdeel uit van de taakstelling kerndepartement.

² Stichting Administratie Indonesische Pensioenen is overgekomen naar het kerndepartement. Dit resulteert in een neerwaartse bijstelling van de ZBO bijdrage en een verhoging van de departementale taakstelling.

Een deel van de taakstelling op het kerndepartement betreft Koninkrijksrelaties (€ 1,2 min.) en de invulling van dit deel van de taakstelling is in begrotingshoofdstuk IV opgenomen.

De invulling van de taakstelling wordt op het ogenblik uitgewerkt langs de

lijnen zoals verwoord in de begroting van 2014.

De taakstelling op het kerndepartement wordt naast continuering van de efficiencykorting van 1,5% per jaar in de jaren 2016, 2017 en 2018 ingevuld met onder andere de resultaten van het programma's Compacte Rijksdienst en Governance en sourcing van de bedrijfsvoering en door verlaging van de loonkosten en kosten voor externe inhuur en inbesteding.

Daarnaast wordt een structuuraanpassing doorgevoerd binnen het kerndepartement om te komen tot een scherpere prioriteitsstelling en een meer flexibele organisatie. Het aantal directoraat-generaal en directies neemt af met respectievelijk één en zes. Op deze manier wordt bijgedragen aan de opdracht uit het huidige regeerakkoord om tot een kleinere rijksdienst te komen. In deze context wordt de inhuur door baten-lastendiensten, die werken voor de gehele Rijksoverheid (shared services), maar formeel onderdeel zijn van het Ministerie van

Tweede Kamer, vergaderjaar 2015-2016, 34 300 VII, nr. 2

38

Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties structureel fors teruggedrongen door zogenaamde «verambtelijking».

De taakstelling van de baten-lastenagenstchappen is ingeboekt op de budgetten van de opdrachtgevers (bij het betreffende DG). De invulling vindt plaats in de driehoek van eigenaar, opdrachtgever en opdrachtnemer.

De taakstelling op de huisvesting is ingeboekt bij de budgetten van de opdrachtgevers en is onderdeel van de Rijksbrede taakstelling op huisvesting. Onder regie van de Rgd wordt in overleg met alle departementen, deze taakstelling ingevuld.

Tweede Kamer, vergaderjaar 2015-2016, 34 300 VII, nr. 2

39

Artikel 12. Algemeen Beleidsartikel 12 Algemeen

Budgettaire gevolgen van beleid (bedragen x € 1.000)

12.1 Algemeen Subsidies

Diverse subsidies

In navolging van het besluit van het presidium van de Tweede Kamer om een subsidie te verstrekken aan de Stichting Parlementaire Geschiedenis, stelt BZK een aanvullende subsidie beschikbaar voor exploitatie van het Centrum Parlementaire Geschiedenis (CPG).

Koninklijk Paleis Amsterdam

Jaarlijkse subsidie ten behoeve van het openstellen van het Koninklijk Paleis als museum.

Opdrachten

Internationale Samenwerking en opdrachten

Het budget wordt onder meer aangewend voor de voorbereiding en coördinatie van het EU-voorzitterschap 2016. BZK zet zich tijdens het EU-voorzitterschap primair in voor een betere betrokkenheid van Europese steden en decentrale overheden bij het Europese besluitvormingsproces. Tijdens het voorzitterschap wordt door BZK ook bijzondere aandacht gegeven aan naleving van grondrechten in de EU, ontwikkeling van de overheidsorganisatie, modernisering van rechtspositieregelingen van Europese (politieke) ambtsdragers en e-government.

Tenslotte is budget opgenomen voor het versterken van de strategische, constitutionele en wetgevende, en economische advisering voor BZK breed. Daarbij is een veilige informatievoorziening en verbetering van de ICT prioriteit. Hier zorgt de ClO-office voor samenhang in de informatievoorziening en voor de verdere versterking van de beheersing van de

Tweede Kamer, vergaderjaar 2015-2016, 34 300 VII, nr. 2

40

projecten met een ICT-component, waaronder het meehelpen bij het doorvertalen van beleidsdoelen naar ICT. Het budget voor de ClO-office wordt aangewend om bij te dragen aan de verdere inrichting van strategische advisering en toezicht, IT-governance en securitygovernance, informatievoorziening en professionalisering. Voorts zijn middelen bestemd voor de inrichting van de crisisbeheersingsorganisatie bij BZK en voor fysieke- en informatiebeveiliging van de organisatie op basis van risicomanagement. Naast bovenstaande zal bijzondere aandacht uitgaan naar de verdere versterking en inrichting van de adviescapaciteit op het gebied van Openbare Orde, Inlichtingen en Veiligheid.

12.2 Verzameluitkeringen

Bijdragen aan (inter)nationale organisaties

IPSV en impulsbudget

De verzameluitkering kent zijn wettelijke grondslag in de Financiële verhoudingswet en keert uit aan de decentrale overheden. Aanleiding voor de invoering van de verzameluitkering is de behoefte aan een wijze van middelenverstrekking.

Ontvangsten

Het kabinet heeft in 2014 besloten tot de benoeming van de Digicommissaris (Nationaal Commissaris Digitale Overheid), die onder andere de taak heeft om de financiering van de Generieke Digitale Infrastructuur (GDI) structureel van een oplossing te voorzien. Onder regie van de Digicommissaris is een voorstel tot stand gebracht dat o.a. interdepartementale versleuteling van de tekorten op de bestaande voorzieningen binnen de GDI behelst; dit voorstel is bij Voorjaarsnota 2015 budgettair verwerkt.

Onderdeel van het voorstel is een doorbelastingsopgave vanaf 2017 op de verschillende GDI-voorzieningen. Onder regie van de Digicommissaris zullen de verantwoordelijke partijen met een voorstel komen hoe deze opgave te realiseren. In afwachting hiervan worden te realiseren ontvangsten voorlopig geboekt op de begroting van BZK.

Tweede Kamer, vergaderjaar 2015-2016, 34 300 VII, nr. 2

41

Artikel 13. Nominaal en onvoorzien Beleidsartikel 13 Nominaal en onvoorzien

Budgettaire gevolgen van beleid (bedragen x € 1.000)

Tweede Kamer, vergaderjaar 2015-2016, 34 300 VII, nr. 2

42

Artikel 14. VUT-fonds Beleidsartikel 14 VUT-fonds

Budgettaire gevolgen van beleid (bedragen x € 1.000)

In de zomer van 2005 hebben de sociale partners bij de overheid een akkoord gesloten over VUT/prepensioen/levensloop (VPL). Een belangrijke afspraak uit dit akkoord vormde het gegeven dat de toekomstige premie van het VUT-fonds zoveel mogelijk stabiel zou moeten blijven. Hierdoor ontstond een liquiditeitsbehoefte bij het fonds voor de periode van de looptijd van het fonds. Hiervoor is een leenovereenkomst tussen de Staat en het fonds gesloten die voor het laatst is herzien in 2009. De overeenkomst bevat een leningplafond van maximaal € 1,8 mld. Het fonds kan op ieder gewenst moment een beroep doen op uitbetaling van een tranche van deze lening. Daarnaast is zij bevoegd een tranche geheel of gedeeltelijk vervroegd af te lossen. Deze werkwijze stelt het fonds in staat in te spelen op actuele liquiditeitsbehoeften. In 2016 dient VUT volledig terugbetaald te zijn. In onderstaande tabel zijn de huidige ramingen opgenomen.

Tweede Kamer, vergaderjaar 2015-2016, 34 300 VII, nr. 2

43

• 5. 

  DE BATEN-LASTENAGENTSCHAPPEN

5.1 Rijksdienst voor Identiteitsgegevens (RvIG) Inleiding

RvIG beheert de stelsels van de identiteitsgegevens en zorgt daarmee voor een betrouwbare levering van persoonsgegevens en reisdocumenten.

RvIG is verantwoordelijk voor de volgende stelsels:

• • 

  de Basisregistratie Persoonsgegevens (BRP);

• • 

  de beheervoorziening burgerservicenummer (BV-BSN);

het systeem van aanvraag, productie en distributie van reisdocumenten;

• • 

  de persoonsinformatievoorziening van het Caribisch gebied (PIVA).

Verder beheert RvIG de volgende registers: het register Paspoortsignalering (RPS); het Basisregister Reisdocumenten (BRR); het Verificatieregister Reisdocumenten (VR).

Begin 2014 is een geheel vernieuwde technische infrastructuur in gebruik genomen bij het Rijksdatacenter (Overheidsdatacenter Noord). Dit heeft als doel te komen tot een generieke infrastructuur waarbij housing, hosting en technisch beheer voor alle stelselsystemen op eenduidige wijze ingericht wordt. Met deze vernieuwde infrastructuur is RvIG ook in de toekomst in staat op een zeer hoog niveau van informatiebeveiliging, performance en schaalbaarheid diensten te leveren. In 2016 worden nieuwe investeringen en implementaties gedaan, gerelateerd aan nieuwe ontwikkelingen binnen het takenpakket van RvIG. In het kader van de gekozen sourcingsstrategie zal er gebruik worden gemaakt van dienstverlening binnen de Rijksoverheid.

Basisregistratie Personen

Op 6 januari 2014 is de Wet Basisregistratie Personen (Wet BRP) in werking getreden. De Wet BRP heeft de Wet Gemeentelijke Basisadministratie (Wet GBA) vervangen, waardoor het GBA-stelsel opgevolgd wordt door het BRP-stelsel. Deze overgang betekent niet dat alle onderdelen van het GBA-stelsel vanaf dat moment vervangen zijn. De invoering vindt gefaseerd op dit moment plaats. Direct met de inwerkingtreding van de Wet BRP zijn de loketten van de Registratie niet-ingezetenen (RNI) geopend.

Onderstaand de speerpunten van RvIG werkzaamheden in het kader van de BRP.

RvIG participeert met kennis en expertise en levert ondersteuning bij de voorbereiding op de implementatie en integratie van het Programma Operatie BRP. Met de komst van de Operatie BRP vinden er aanpassingen plaats binnen het systeemlandschap waaronder het uitfaseren van bestaande systemen. Ook moeten er voorbereidingen getroffen worden voor de overname van de beheertaken. Door de opdrachtgever (Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties) is RvIG aangewezen als beoogd beheerder van de BRR De Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties is verantwoordelijk voor de Registratie niet-ingezetenen. Het beheer van de RNI is in 2014 ondergebracht bij RvIG. De registratie van niet-ingezetenen is één van de basisregistraties en vormt samen met de registratie van

Tweede Kamer, vergaderjaar 2015-2016, 34 300 VII, nr. 2

44

ingezetenen de Basis Registratie Personen (BRP) en is daarmee een kernproduct uit de RvIG productportfolio.

In 2016 voorziet RvIG een transitie van verschillende applicaties en zal gestart worden met werkzaamheden aan de aanpalende systemen. Met «aanpalende systemen» worden de systemen aangeduid die afhankelijk zijn van GBA-V of het GBA-berichtenverkeer. Gedurende de migratie van GBA naar BRP zal eerst GBA-V uitgefaseerd worden, op een later moment gevolgd door het gehele GBA-stelsel. De aanpalende systemen worden hierdoor dus geraakt.

In 2014 is de Kwaliteitsmonitor BRP in gebruik genomen. Dit is een jaarlijkse kwaliteitsmeting die deels uit een zelfevaluatie en deels uit een bestandscontrole bestaat. Ook in 2016 dienen alle gemeenten deze kwaliteitsmeting onder toezicht van RvIG uit te voeren. In 2016 zal de Kwaliteitsmonitor worden aangevuld en geactualiseerd om fraude bij Burgerzaken van de gemeenten in kaart te brengen.

Reisdocumenten

In 2016 werkt RvIG verder aan een toekomstbestendig reisdocumentenstelsel dat zowel robuust als flexibel is. Hiervoor gaat RvIG verscheidene wensen van paspoort uitgevende instanties in het aanvraag- en uitgifteproces in pilots beproeven - door de ideeën uit te werken en te testen.

Het reisdocumentenstelsel omvat de volgende drie onderdelen:

• • 

  de productie van paspoorten en Nederlandse identiteitskaarten (NIK);

het toezicht op het aanvraag- en uitgifte proces van paspoorten en

NIK's bij uitgevende instanties;

het beheer van drie registers.

Onderstaand de speerpunten van de RvIG werkzaamheden in het kader

van de Reisdocumenten.

In 2015 is de aanbesteding gestart van de biometrische aanvraagstati-ons en is een begin gemaakt met de nieuwe infrastructuur voor reisdocumenten. Deze werkzaamheden worden in 2016 voortgezet. Gemeenten zijn verplicht een jaarlijkse kwaliteitsmeting over hun reisdocumententaak uit te voeren. Daar waar gemeenten beneden de gestelde norm scoren oefent RvIG een verscherpt toezicht uit. Het inspelen op innovaties binnen het reisdocumentendomein en de strategische visie hierop.

Het voeden van de egalisatierekening ter opbouw van een reserve voor de jaren waarin de aanvragen reisdocumenten sterk zullen teruglopen, vanwege de 10 jaar geldigheid van de documenten.

Caribisch gebied

In 2015 is een nieuwe strategische Visie op de ID infrastructuur binnen het Caribisch gebied opgesteld, waar ook een uitvoeringsagenda deel van uitmaakt. Ter voorbereiding op de beoogde overgang in het Caribisch gebied van PIVA naar BRP wordt een kwaliteitsverbeteringsprogramma uitgevoerd. Er wordt aandacht geschonken aan de bestuurlijke verankering, organisatorische-, technische- en kwalitatieve verbeteringen. Tevens wordt in 2016 gezamenlijk met het Caribisch gebied en opdrachtgever gewerkt aan de verdere kwaliteitsverbetering van de bevolkingsadministratie. Doel is om meer Rijksdiensten op PIVA-V aan te sluiten.

Centraal Meldpunt Identiteitsfraude (CMI)

Het CMI begeleidt slachtoffers van identiteitsfraude. Tevens begeleidt het CMI burgers met fouten in hun persoonsgegevens. Het aantal meldingen neemt jaarlijks gestaag toe. Er is een plan opgesteld voor doorontwik-

Tweede Kamer, vergaderjaar 2015-2016, 34 300 VII, nr. 2

45

keling van het Meldpunt. In 2015 zal een keuze gemaakt worden over de toekomst, vanaf 2016 van het Meldpunt. Het CMI is tot eind 2016 bij RvIG ondergebracht.

RvIG vervult een belangrijke rol in de strategische Digitale agenda Rijkdienst (Digitaal 2017 e.d.) Hierbij wordt samengewerkt met betrokken overheidsinstanties en koepelorganisaties. Daarnaast functioneert RvIG als de uitvraag organisatie voor de identiteitsinfrastructuur.

Staat baten en lasten

Begroting van baten-lastenagentschap RvIG voor het jaar 2016 (Bedragen x € 1.000)

2014 Stand 2015 1e 2016 2017 2018 2019 2020

Slotwet suppletoire begroting

Baten

De kosten voor het beheren van de BRP worden doorberekend aan de gebruikers met een kostendekkend tarief in de vorm van een abonnementsprijs. In het kader van financiering basisregistraties 2016 zal deze financieringsmethodiek mogelijk worden aangepast. Hierbij wordt ook gekeken naar de mogelijkheid van Rijksbrede financiering van alle basisregistraties.

De kosten voor het beheren van de reisdocumentenketen, innovatie, investering en de kosten van de productie en distributie worden in de huidige systematiek gedekt uit het tarief dat RvIG in rekening brengt bij de uitgevende instanties. De overige opdrachten worden betaald door de opdrachtgever, namelijk het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties.

Tweede Kamer, vergaderjaar 2015-2016, 34 300 VII, nr. 2

46

Toelichting op baten en lasten

Uitgangspunt voor de begroting van baten en lasten van RvIG is een kostendekkende exploitatie.

Voor het jaar 2016 zijn de lasten van de voorzieningen die in beheer zijn gelijk aan de beschikbare begroting. Als gevolg hiervan is eerder een rem gezet op zowel het beheer en de doorontwikkeling van de huidige voorzieningen (RNI, CNL), als nieuwe ontwikkelingen.

De baten en lasten bedragen in 2016 € 157 min. Het grootste gedeelte van de lasten betreft de kosten die worden gemaakt voor de productie en distributie van de reisdocumenten, het in stand houden van het BRP-netwerk, het beheer van de centrale verstrekkingvoorziening van de BRP (GBA-V en RNI) en de beheervoorziening BSN, CMI, PIVA-V en Sedula. De personele lasten bedragen circa € 12 min. in 2016. Hierin is rekening gehouden met de rijksbrede doelmatigheidskorting van 1,5%, de additionele taakstelling van € 0,1 min. De taakstelling Rutte-ll zal door de opdrachtgevers worden ingevuld en is meegenomen in de cijfers. Voor de uitvoering van de taken maakt RvIG gebruik van geautomatiseerde systemen die werken op een technische infrastructuur. De technische infrastructuur en het beheer daarvan zijn vervangen en uitgebreid. Hiermee sluit RvIG aan op de doelstellingen van de compacte rijksdienst en de informatiestrategie (l-strategie). Op de materiële activa wordt in 2016 € 2,4 min. afgeschreven. Dit betreft de afschrijving op de investering van de vernieuwde RvIG-infrastructuur.

De omzet van het moederdepartement (€ 27,7 min.) bestaat uit:

• • 

  de abonnementen voor het gebruik van de BRP door de afnemers die met ingang van 1 januari 2008 onder de budgetfinanciering vallen (€ 15 min.);

• • 

  de bijdrage in de kosten van de BV-BSN (€ 2,6 min.);

• • 

  de bijdrage in de kosten voor de voorziening PIVA-V en Sedula (€ 0,9 min.);

• • 

  de bijdrage CMI (€ 0,6 min.);

• • 

  de bijdrage IBN BRP (€ 4,8 min.).

De omzet van derden (€ 129 min in 2016) bestaat voornamelijk uit:

• • 

  de opbrengsten van de afnemers van de BRP die niet onder budgetfinanciering vallen (€ 11 min.);

• • 

  de leges voor de reisdocumenten die de uitgevende instanties aan RvIG afdragen (€ 112 min.).

Om te voorkomen dat er grote fluctuaties in de kostprijs van reisdocumenten ontstaan als gevolg van de invoering van de 10-jarige geldigheid, maakt RvIG gebruik van een egalisatierekening. Dit maakt realisatie van kostendekkendheid over 10 jaar mogelijk. Het vullen van deze rekening vindt plaats in de jaren voor 2019. Hierdoor kunnen vanaf 2019 de baten vanuit de egalisatierekening worden aangevuld.

Tweede Kamer, vergaderjaar 2015-2016, 34 300 VII, nr. 2

47

Kasstroomoverzicht

Kasstroomoverzicht van baten-lastenagentschap RvIG voor het jaar 2016 (Bedragen x € 1.000)

Toelichting bij het kasstroomoverzicht

Operationele kasstroom

Het operationele kasstroomoverzicht toont de meerjarige ontwikkeling van de rekening courant. De kasstroom wordt bepaald door het jaarlijkse bedrijfsresultaat, de investeringen, aflossingen op leningen en overige financiële transacties.

Investeringskasstroom

Voor 2016 wordt de omvang van de investeringen geraamd op € 3,5 min. Het grootste deel van de investeringen betreft investeringen ten behoeve van de technische infrastructuur. Desinvesteringen worden niet verwacht. Omvang van de investeringen aan de technische infrastructuur zullen ook afhankelijk zijn van de keuzes die we moeten maken ten aanzien van dienstverlening van andere organisaties binnen het Rijk, bijvoorbeeld DICTU Cloud services.

Aflossingen op leningen

Deze bedragen betreffen de aflossingen van de aangegane leningen om investeringen te financieren.

Beroep op leenfaciliteit

Het beroep op leenfaciliteit omvat de door RvIG bij het Ministerie van Financiën geleende bedragen. Het beroep op de leenfaciliteit wordt gedaan ter financiering van investeringen.

Tweede Kamer, vergaderjaar 2015-2016, 34 300 VII, nr. 2

48

Indicatoren

Begroting van baten-lastenagentschap RvIG voor het jaar 2016 (Bedragen x € 1.000)

Toelichting op de doelmatigheidsindicatoren

De doelmatigheid van RvIG wordt inzichtelijk gemaakt door het opnemen van de tarieven voor de reisdocumenten en de BRP en indicatoren met betrekking tot de kwaliteit van deze producten.

Kostprijs per product

De hoogte van de leges die RvIG in rekening brengt bij de uitgevende instanties, zoals de gemeenten, de buitenlandse posten en de Caribische gemeenten (Bonaire, Eustatius en Saba), is gelijk aan de kostprijs van de documenten. De gepresenteerde kostprijs is exclusief de gemeentelijke leges en eventuele spoedtoeslagen. In de stijgingen van de kosten voor de komende jaren is rekening gehouden met een prijsindexcijfer. Het BRP-tarief is onder andere door doelmatigheidsresultaten uit efficiëntere inkoop en aanbesteding stabiel. Het maximale tarief opgenomen in de abonnementen voor 2016 is € 0,17 per bericht. Gebruik binnen de bandbreedte van het abonnement leidt tot een lagere prijs per bericht (staffel). De bandbreedte van het meest gebruikte abonnement B bedraagt 10.000 - 100.000 berichten (maximale tarief).

FTE-totaal

De verwachting voor het aantal fte vanaf 2016 is in een addendum op het huidige O&F rapport inzichtelijk gemaakt en is op dit moment onderwerp van gesprek met eigenaar. De impact van het in beheer nemen van de BRP en andere opdrachten kan leiden tot een aanpassing van de benodigde fte de komende jaren.

Tweede Kamer, vergaderjaar 2015-2016, 34 300 VII, nr. 2

49

Beschikbaarheid

De doelstelling in 2016 voor de beschikbaarheid van de netwerken is het halen van de gestelde normen.

Klanttevredenheid

Tweejaarlijks vindt er een klanttevredenheidsonderzoek plaats, deze staan gepland voor 2015 en 2017.

Tweede Kamer, vergaderjaar 2015-2016, 34 300 VII, nr. 2

50

• 6. 

  BIJLAGEN

6.1 Verdiepingsbijlage

Tweede Kamer, vergaderjaar 2015-2016, 34 300 VII, nr. 2

51

Tweede Kamer, vergaderjaar 2015-2016, 34 300 VII, nr. 2

52

Ontvangsten (x€ 1.000)

Tweede Kamer, vergaderjaar 2015-2016, 34 300 VII, nr. 2

53

Artikel 11 Centraal apparaat

Uitgaven (x€ 1.000)