Aan de Voorzitter van de Eerste Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 3 juni 2025

De vaste commissie voor Immigratie & Asiel / JBZ-raad heeft momenteel een voorstel voor een EU-verordening in behandeling tot vaststelling van een gemeenschappelijk systeem voor de terugkeer van illegaal in de Unie verblijvende onderdanen van derde landen (hierna: de Terugkeerverordening).1 De commissie is van oordeel dat dit voorstel van zodanig politiek belang is dat de Kamer over de behandeling daarvan op bijzondere wijze dient te worden geïnformeerd. Derhalve stelt de commissie de Kamer voor een parlementair behandelvoorbehoud bij het voorstel te plaatsen als bedoeld in artikel 4 van de Rijkswet houdende goedkeuring van het Verdrag van Lissabon.

De Terugkeerverordening beoogt terugkeerprocedures in de hele Europese Unie sneller, eenvoudiger en doeltreffender te maken. Het voorstel biedt een nieuw rechtskader voor terugkeer en vormt een belangrijke aanvulling op het in 2024 aangenomen Asiel- en Migratiepact, waarin een brede aanpak van migratie staat omschreven. De commissie acht het instellen van een parlementair behandelvoorbehoud voor de Terugkeerverordening wenselijk omdat het een voorstel van substantiële reikwijdte en omvang betreft, maar het tegelijkertijd moeilijk te beoordelen is of het voorstel daadwerkelijk bijdraagt aan het doel om het terugnamesysteem te verbeteren. Immers, ondanks een toezegging van de Europese Commissie ontbreekt het aan een impact assessment. Gelet hierop is de Eerste Kamer naar het oordeel van de commissie niet goed in staat om het voorstel te beoordelen op doeltreffendheid, noodzakelijkheid, evenredigheid en verenigbaarheid met bestaande (inter)nationale wetgeving. Een beeld hierbij ontbreekt niet alleen op Europees niveau, maar ook op nationaal niveau ontbreekt het aan onderbouwde inzichten in wat de gevolgen (juridisch, beleidsmatig, uitvoeringspraktijk) zijn van de voornemens.

Op grond van het voorgaande acht de commissie overleg met de regering over het bijzondere politieke belang van het voorstel bijzonder wenselijk. In dit overleg kunnen afspraken worden gemaakt over de wijze van informatieverstrekking door de regering, over het verloop van de onderhandelingen en van de wetgevingsprocedure alsmede over een eventueel vervolgoverleg.

Ik verzoek u het voorstel van de commissie ter besluitvorming aan de Kamer voor te leggen. Indien de Kamer het voorstel aanvaardt, zal de commissie conform artikel 112 van het Reglement van Orde met de verantwoordelijke Minister overleg voeren over het bijzonder politieke belang van het voorstel.

De voorzitter van de vaste commissie voor Immigratie & Asiel / JBZ-raad, A.W.J.A. van Hattem