Beantwoording beleidskompasvragen - Hoofdinhoud
Inhoudsopgave
| Documentdatum | 04-04-2024 |
|---|---|
| Publicatiedatum | 04-04-2024 |
| Externe link | originele PDF |
| Originele document in PDF |  |
Beleidskompasformulier voor
Titel:
Besluit en Regeling versterking regie volkshuisvesting
Wie zijn belanghebbenden en waarom?
-
•Wie zijn direct of indirect belanghebbenden bij het betreffende vraagstuk? Gemeenten, Grote gezinnen vergunninghouders, Rijk, woningcorporaties.
-
•Wie beschikken er over relevante kennis over en ervaring met het vraagstuk? BZK, RVO, VNG, COA, Aedes.
-
•Op welke wijze zijn belanghebbenden tot nu toe in de verschillende fasen van het beleidstraject betrokken?
Verschillende belanghebbenden, zoals de Gemeenten, het RVO, COA en VNG zijn al intensief betrokken bij de evaluatie van de vorige tranche van de regeling.
-
a)Wat is het probleem?
Zowel het afgelopen jaar als het komende jaar zullen er veel vergunninghouders moeten worden gehuisvest in een krappe woningmarkt. Met passende huisvesting kunnen vergunninghouders starten met de integratie en participatie in Nederland. Grote gezinnen vergunninghouders blijven vaak lang in de opvang omdat het vinden van passende huisvesting ingewikkeld is. Omdat het gaat om grote groepen, zorgen zij voor aanzienlijke druk op de opvang. Het relatief lange verblijf in een opvanglocatie leidt daarnaast tot een aanzienlijke en onwenselijke druk op de opvang.
-
b)Wat zijn de oorzaken van het probleem?
Vanwege het grote woningtekort duurt het verkrijgen van passende huisvesting op dit moment relatief lang, hetgeen de integratie en participatie van vergunninghouders vertraagt. Er zijn te weinig geschikte woningen voor de doelgroep.
-
c)Wat is de omvang van het probleem?
Gemeenten in heel Nederland hebben moeite met de huisvesting van grote gezinnen vergunninghouders vanwege het tekort aan passende woonruimte voor hen.
-
d)Wat is het huidige beleid en wat heeft de evaluatie opgeleverd?
De vorige regeling uit 2023 stond open voor huishoudens van zeven personen of meer. Uit eerdere signalen van gemeenten blijkt dat ook gezinnen van zes personen moeilijk te huisvesten zijn.
We ontvingen ook verschillende signalen dat de regeling van 2023 te kort open stond en gemeenten daardoor geen gebruik konden maken van de regeling. (namelijk van 5 juli tot 1 november 2023). Dit gaf gemeenten te weinig tijd om een aanvraag te kunnen doen en de koppeling te maken tussen een groot gezin en een geschikte woning.
In afwijking van de vorige regeling uit 2023, is met de nieuwe regeling beoogd dat gemeenten die grote gezinnen of één van deze gezinsleden die referent is tijdelijk huisvesten in een doorstroomlocatie ook gebruik kunnen maken van de regeling. Op het moment dat een groot gezin in een doorstroomlocatie geplaatst wordt, telt deze al mee voor de taakstelling en is de vervolghuisvesting (in een permanente woning) een verantwoordelijkheid van de gemeenten. Voorheen kon de regeling hier niet voor gebruikt worden, terwijl gemeenten wel vaak grote gezinnen tijdelijk moesten opvangen in de doorstroomlocatie wegens gebrek aan woningen. Voorstel is om de regeling hierin te versoepelen. Dit wordt ondersteund door de tussentijdse resultaten van de evaluatie van de vorige regeling uit 2023.
-
e)Wat gebeurt er als de overheid niets doet (Nuloptie)? Wat rechtvaardigt overheidsinterventie?
Zonder de beoogde regeling huisvesting grote gezinnen vergunninghouders tweede tranche blijft het spaak lopen in de huisvestingsopgave van grote gezinnen vergunninghouders. Het doel van de regeling is het bieden van ondersteuning aan gemeenten en woningcorporaties bij het huisvesten van grote gezinnen met een verblijfsvergunning. Het helpt gemeenten om daartoe woningen geschikt te maken, door bijvoorbeeld een object aan te passen of te verbouwen. Zo kan sneller passende huisvesting worden gerealiseerd waardoor ook de druk op het COA verlicht wordt. Als deze specifieke uitkering niet wordt gegeven, kunnen gemeenten niet opdraaien voor de gemaakte kosten om deze woningen geschikt te maken, en zullen gezinnen nog langer in het COA verblijven, waardoor de druk op de keten toeneemt.
-
a)Wat zijn de beleidsdoelen?
Het doel van de regeling is het bieden van ondersteuning aan gemeenten en woningcorporaties bij het huisvesten van grote gezinnen met een verblijfsvergunning. Het helpt gemeenten om daartoe woningen geschikt te maken, door bijvoorbeeld een object aan te passen of te verbouwen waardoor het grote gezin in passende woonruimte kan worden voorzien. Zo kunnen meer grote gezinnen worden gehuisvest in de bestaande voorraad.
-
b)
Doorstroming creëren in de keten van vergunninghouders door beter gebruik te maken van de bestaande voorraad van woningen. Hierbij wordt het principe van passend toewijzen gehanteerd.
-
a)Wat zijn kansrijke aangrijpingspunten om het doel te realiseren?
De wettelijke taak die gemeenten hebben tot het huisvesten van vergunning houders, obv de halfjaarlijkse taakstelling. Het huisvesten van een groot gezinnen is daarin inbegrepen.
b)
c)
Wat zijn, gegeven de aangrijpingspunten, kansrijke beleidsopties?
De regeling beoogt een stimulering waarmee gemeente grote gezinnen kunnen huisvesten waarvoor doorgaans in de woningvoorraad geen passende woonruimte voor beschikbaar is. afspraken zullen worden opgenomen. Door de huisvesting kan in de wettelijke taak worden voorzien.
Wat is de beleidstheorie (doelenboom) per kansrijke beleidsoptie? NVT
-
a)Wat zijn de verwachte gevolgen per beleidsoptie?
Gevolg van de aanpassingen van de tranche van 2023 is dat gemeenten makkelijker een koppeling kunnen maken tussen groot gezin en geschikte woning. Aan het kunnen doen van een aanvraag gaat immers verschillende stappen vooraf, zoals het vinden van een woning voor het grote gezin in een oververhitte woningmarkt. Het meerjarig openstellen maakt de regeling toegankelijker voor gemeenten, om zo deze stappen te kunnen doorlopen, zonder daarin ook nog rekening te moeten houden met de korte looptijd van deze regeling. Ook de optie tot gebruik van de regeling wanneer een gezin eerst tijdelijk verblijft in een doorstroomlocatie of tussenvoorziening zal doorstroming en daarmee sneller en meer kunnen koppelen van gezinnen en passende woonruimte Bewerkstelligen.
Daarnaast leidt de beleidskeuze om de definitie van een groot gezin te verruimen van zeven personen naar zes personen naar verwachting tot positieve gevolgen voor de huisvesting van grote gezinnen vergunninghouders. Vanwege de grote omvang van de groep bestaande uit zes gezinsleden gaan wij gemeenten ook ondersteunen bij de huisvesting hiervan. Nu hoeft een eengezinswoning met al drie slaapkamers, waarvoor de regeling in de meeste gevallen is aangevraagd, in principe niet verbouwd te worden voor een gezin van zes. Een verbouwing zal in dit geval het verhuisproces eerder kunnen vertragen. Wat we wel zien is dat, zeker in stedelijk gebied, de grotere woningen en eengezinswoningen schaars zijn en daarin de koppeling tussen groot gezin en woning daarom lastig te maken is. Gevolg hiervan was dan ook dat ook gezinnen van grote zes te lang in de opvang verbleven en niet kunnen starten met integreren. De beleidskeuze voor verruiming van de definitie draagt bij in het beter kunnen koppelen van gezin aan passende woonruimte, ook als het gezin uit zes personen bestaan.
-
b)Welke verplichte toetsen zijn van toepassing en wat zijn daarvan de uitkomsten (voor zover bekend)?
Het Adviescollege Toetsing Regeldruk zal de voorgestelde wijzigingen toetsen op regeldrukeffecten voor burgers en bedrijven.
-
a)Wat is het voorstel?
Het voorstel is om de regeling doorlopend open te stellen tot en met 2026 en de definitie van een groot gezin aan te passen naar 6 personen. Daarnaast is het voorstel dat gemeenten die grote gezinnen of één van deze gezinsleden die referent is, tijdelijk huisvesten in een doorstroomlocatie, ook onder de regeling vallen. Met de voorgestelde aanpassingen in de regeling wordt beoogd dat de regeling vaker wordt aangevraagd door gemeenten dan bij de vorige regeling in 2023 het geval was.
-
b)Hoe houdt het voorstel rekening met:
-
•
-
•brede maatschappelijke impact?
Het veranderen van de definitie van een groot gezin (van 7 naar 6 personen) zorgt ervoor dat de regeling inzetbaar is voor een groter gedeelte van vergunninghouders dat in de opvang verblijft. Dit voorstel heeft als doel om het aantal keren dat van de regeling gebruik wordt gemaakt, te vergroten. De groep vergunninghouders waarop de regeling van toepassing is, wordt hierdoor namelijk groter. De verwachting is dat ook het aantal geschikte woningen hiermee vergroot wordt, er zijn mogelijk namelijk woningen die wel geschikt te maken zijn voor 6 personen, waar dit voor 7 personen niet het geval is. Hiermee zouden dus meer grote gezinnen kunnen worden gehuisvest in de bestaande voorraad.
Door de regeling meerjarig open te stellen, beogen we de doeltreffendheid van de regeling te verbeteren. Dit vergroot namelijk de kans op een goede match tussen een gekoppeld gezin en een geschikte woning. Verder maakt dit het beter uitvoerbaar voor gemeenten, omdat zij meer tijd hebben om de regeling aan te vragen.
Het mogelijk maken van inzet van de regeling voor gezinnen die (gedeeltelijk) in een doorstroomlocatie verblijven, is een andere maatregel die de uitvoerbaarheid voor gemeenten kan verhogen. Ze kunnen hierdoor bijvoorbeeld gebruikmaken van een doorstroomlocatie in de tijd dat de woning verbouwd wordt.
-
c)Wat zijn de risico's en onzekerheden van dit voorstel?
Of gemeenten gebruik kunnen maken van de regeling is uiteindelijk afhankelijk van een match tussen een woning dat gescikt wordt gemaakt voor een groot gezinhet en de koppeling daarvan aan een groot gezin. Met dit voorstel wordt geprobeerd de kans op zo'n match groter te maken, maar uiteindelijk blijft dit een onzekerheid, afhankelijk van de woningvoorraad en het aantal grote gezinnen waaraan een verblijfsvergunning wordt verleend.
-
d)Hoe ziet de voorgenomen monitoring en evaluatie eruit?
Tijdens de looptijd van de regeling wordt gemonitord wat de doorloopsnelheid is van het huisvesten van grote gezinnen van vergunninghouders van de gemeenten waaraan een specifieke uitkering is verleend. Na een jaar zal een eerste evaluatie plaatsvinden, op basis van de eerste ervaringsgegevens. Na afloop van deze regeling wordt deze opnieuw geëvalueerd. De gemeenten die van deze regeling gebruik hebben gemaakt zijn gehouden om hieraan medewerking te verlenen.