Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 7 november 2023

Conform het verzoek van de vaste commissie voor Economische Zaken en Klimaat van 17 september 2021 (2021Z15315/2021D33994) informeer ik u hierbij omtrent de stand van zaken van het verloop van de onderhandelingen over de richtlijn energieprestatie van gebouwen (EPBD).

De EPBD-onderhandelingen bevinden zich op dit moment in de triloogfase. Het Spaans voorzitterschap toont de ambitie om de herziening van de EPBD in het begin van volgend jaar af te kunnen ronden. Nederland zet met gelijkgezinde lidstaten in op een zo snel mogelijke afronding. De kabinetsinzet is onveranderd t.o.v. de in eerdere brieven aan uw Kamer gecommuniceerde positie. In essentie richt het kabinet zich op behoud van het ambitieniveau en het creëren van voldoende flexibiliteit voor lidstaten om zelf te kunnen bepalen welke maatregelen nodig zijn, gelet op de nationale context.

In de vorige stand van zaken brief1 (dd. 7 juni 2023) is uw Kamer geïnformeerd over de start van de triloogfase. Begin juni kwam het Europees Parlement (EP) en de Raad o.l.v. het Zweeds voorzitterschap bijeen voor de eerste triloog. Hier is voorlopige overeenstemming bereikt ten aanzien van drie onderdelen: de inspecties van verwarmings-, ventilatie- en airconditioningsystemen, certificering van gebouwprofessionals en onafhankelijke controlesystemen voor energielabels.

Na de eerste triloog in juni is het Spaans voorzitterschap in juli voortvarend aan de slag gegaan. Er is een aantal technische besprekingen geweest, evenals een tweede triloog op 31 augustus en een derde triloog op 12 oktober. Dit heeft geleid tot voorlopige overeenstemming over onder meer de energielabelsystematiek2, de zero emission building (ZEB) standaard, duurzame mobiliteit en infrastructuur, financiële instrumenten en zonne-energie-eisen voor nieuwbouw en ingrijpende renovaties. Over het algemeen is het kabinet tevreden met de tussentijdse resultaten. De Nederlandse prioriteiten zijn grotendeels overgenomen of behouden gebleven, waardoor deze goed aansluiten op de nationale context.

Verder is er tijdens de trilogen gesproken over twee andere onderdelen. Hierover is nog geen volledige overeenstemming bereikt. Het gaat ten eerste om de minimale energieprestatiestandaarden (MEPS) voor bestaande woningen. Er is een voorlopig compromis bereikt in de trilogen over de architectuur van de MEPS. Het voorstel betekent dat er de facto géén eisen volgen voor individuele woningeigenaren, maar dat er energiebesparingsdoelstellingen op lidstaatniveau volgen voor de gehele woningvoorraad. Dit onderhandelingsresultaat is in lijn met het kabinetsstandpunt. In de volgende triloog wordt gezocht naar een compromis ten aanzien van het ambitieniveau van de doelstellingen en prioritering van de renovatie van de slechtst presterende woningen.

Ten tweede is er nog geen overeenstemming bereikt over zonne-energie-eisen voor bestaande, grote publieke gebouwen en utiliteitsgebouwen. Dit raakt aan het eigendomsrecht en er is discussie over de proportionaliteit van de voorgestelde eisen.

De volgende triloog vindt nog dit jaar plaats. Ik zal u over de voortgang blijven informeren.

De Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, H.M. de Jonge