Imago en vooroordelen hinderen oudere werkzoekenden

Met dank overgenomen van Tweede Kamerfractie Den Haan i, gepubliceerd op dinsdag 30 mei 2023.

Leeftijdsdiscriminatie komt nog steeds veel voor op de arbeidsmarkt. Om dat te veranderen is een mentaliteitsverandering bij werkgevers nodig. Bovendien moet het volwassenenonderwijs sterk verbeterd worden en moeten ook gepensioneerden daarvan gebruik kunnen maken.

Hoewel het aantal werkzoekenden momenteel historisch laag is, is het voor ouderen nog steeds moeilijker om (weer) aan het werk te komen. Om meer ouderen - en ook gepensioneerden die dat willen en kunnen - beschikbaar te krijgen voor de arbeidsmarkt is er een mentaliteitsverandering nodig”, merkt Liane den Haan. “Een onterecht imago en vooroordelen spelen te vaak een leidende rol bij werving en selectie. Helaas is leeftijdsdiscriminatie op de arbeidsmarkt nog steeds de meest genoemde reden van discriminatie.”

Beter onderwijs voor volwassenen

Liane pleitte voor het verbeteren van het volwassenenonderwijs. “Investeringen in een beter volwassenenonderwijs zullen zichzelf dubbel en dwars terugverdienen”, zei het Kamerlid tegen minister Karien van Gennip. Liane vindt dat het kabinet de STAP-regeling niet moet afschaffen, maar moet verscherpen, en dat ook gepensioneerden van de regeling gebruik moeten kunnen maken. “Want onder gepensioneerden is een groot onbenut arbeidspotentieel van mensen die willen doorwerken of nog iets willen bijdragen aan de arbeidsmarkt”, aldus Liane den Haan.

GOUD wil investeren in mensen (van alle leeftijden)

Lees of bekijk hieronder de volledige inbreng van Liane den Haan, Tweede Kamerlid voor GOUD Nederland, bij het debat over het pakket maatregelen voor de hervorming van de arbeidsmarkt met Karien van Gennip, minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid van Nederland.

“Wij hadden vroeger een kabinet dat het motto ‘Werk, werk en nog eens werk’ voerde. Dat thema is nog steeds actueel. We zijn het denk ik allemaal eens over het maatschappelijke, collectieve en individuele belang dat werken vertegenwoordigt.

We hebben een historisch laag aantal werkzoekenden. En dat is natuurlijk mooi. Zoveel mogelijk mensen zouden moeten kunnen deelnemen aan het arbeidsproces.

GOUD vindt dat deze minister met haar beleid een goede bijdrage levert. Toch hebben we een aantal kanttekeningen. Nog steeds is het voor ouderen moeilijker om weer aan het werk te komen.

In uw Seniorenkansenvisie geeft de minister eigenlijk zelf al het antwoord op een oplossing. Om meer ouderen - en ook gepensioneerden die dat willen en kunnen - beschikbaar te krijgen voor de arbeidsmarkt is er niet alleen faciliterende regelgeving maar ook een mentaliteitsverandering nodig. Imago en vooroordelen spelen te vaak een leidende rol bij werving en selectie. Helaas is leeftijdsdiscriminatie op de arbeidsmarkt nog steeds de meest genoemde reden van discriminatie. Kan de minister iets zeggen over de voortgang van de inzet zoals genoemd in de brief van 3 februari ten aanzien van het tegengaan van leeftijdsdiscriminatie en het verbeteren van het imago van ouderen op de arbeidsmarkt?

Een van de meest belangrijke succesfactoren om onze brede welvaart te kunnen behouden is een adequaat systeem ter ondersteuning van een leven lang ontwikkelen (LLO). Het recht op onderwijs is in de grondwet niet beperkt tot jongeren voor zover ik weet. Toch is ons volwassenenonderwijs enigszins armetierig te noemen en vooral overgelaten aan het particulier initiatief.

De STAP-regeling waarover we recent in dit huis spraken is een bruikbaar instrument in het kader van LLO. Maar het is ook door slechte kaderstelling verworden tot een soort hap-snap-regeling die ad random geld uitdeelt aan individuen die er in slagen door het aanvraaghoepeltje te springen. In plaats van de regeling abrupt te beëindigen zonder een substituut zou het beter zijn de kaders scherper te stellen, zoals de minister zelf ook aangeeft in de brief van 3 april. Het zou goed zijn de regeling zo in te richten dat er meer gestuurd gaat worden op opleiding en omscholing richting kraptesectoren. Deskundigen gaven in het rondetafelgesprek van vorige week ook aan dat als we de STAP-regeling op dit moment afschaffen we het kind met het badwater weggooien. Is dit puur een financiële overweging of kan dit ook inhoudelijk onderbouwd worden?

GOUD is ervan overtuigd dat we moeten investeren in mensen als we Nederland onze concurrentiepositie en onze welvaart in stand willen houden. We zijn ervan overtuigd dat de opbrengsten van investeringen in een adequaat stelsel voor LLO zichzelf dubbel en dwars zullen terugverdienen.

Ik hoop dat de minister het besluit om het STAP-budget te stoppen heroverweegt. Of met een nieuwe regeling voor LLO komt. Dan zou ik in een aangescherpte STAP-regeling, maar ook in een wellicht nieuwe regeling rondom leven lang leren, gepensioneerden mee willen nemen. Kan de minister aangeven hoe zij hierover denkt?

Er is namelijk een groot onbenut arbeidspotentieel van mensen die al gepensioneerd zijn en willen doorwerken of nog iets willen bijdragen aan de arbeidsmarkt. En dat potentieel moeten we benutten, want een mooie mix op de arbeidsmarkt van jong en oud is tenslotte GOUD!”