Memorie van toelichting - Wijziging van de begrotingsstaat van het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat (XIII) voor het jaar 2023 (Tweede incidentele suppletoire begroting inzake lening Invest-NL in verband met SIF)

Deze memorie van toelichting i is onder nr. 2 toegevoegd aan wetsvoorstel 36304 - Tweede incidentele suppletoire begroting Economische Zaken en Klimaat 2023 (lening Invest-NL in verband met SIF).

1.

Kerngegevens

Officiële titel Wijziging van de begrotingsstaat van het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat (XIII) voor het jaar 2023 (Tweede incidentele suppletoire begroting inzake lening Invest-NL in verband met SIF); Memorie van toelichting; Memorie van toelichting
Document­datum 13-02-2023
Publicatie­datum 13-02-2023
Nummer KST363042
Kenmerk 36304, nr. 2
Externe link origineel bericht
Originele document in PDF

2.

Tekst

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Vergaderjaar 2022-

2023

36 304

Wijziging van de begrotingsstaat van het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat (XIII) voor het jaar 2023 (Tweede incidentele suppletoire begroting inzake lening Invest-NL in verband met SIF)

Nr. 2

MEMORIE VAN TOELICHTING

A ARTIKELGEWIJZE TOELICHTING BIJ HET WETSVOORSTEL Wetsartikelen 1

De begrotingsstaten die onderdeel zijn van de Rijksbegroting, worden op grond van artikel 2.3, eerste lid, van de Comptabiliteitswet 2016 elk afzonderlijk bij wet vastgesteld en derhalve ook gewijzigd. Het onderhavige wetsvoorstel strekt ertoe om voor het jaar 2023 wijzigingen aan te brengen in de departementale begrotingsstaat van het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat.

Normaliter wordt nieuw beleid in uitvoering genomen nadat de Staten-Generaal de begrotingswet heeft geautoriseerd. Aangezien uitvoering van de spoedeisende maatregel lening Invest-NL in verband met SIF die in deze incidentele suppletoire begroting is opgenomen in het belang van het Rijk is, niet kan wachten tot formele autorisatie van beide Kamers der Staten-Generaal, zal het kabinet de uitvoering van de maatregel starten. Hiermee wordt gehandeld conform lid 2 van artikel 2.27 van de Comptabiliteitswet 2016. Voor de indiening van deze incidentele suppletoire begroting is uw Kamer vooraf geïnformeerd via de Kamerbrief Lening SIF Group van 13 februari 2023.

De in de begrotingsstaat opgenomen begrotingsartikelen worden in onderdeel B van deze memorie van toelichting toegelicht.

Mede namens de Minister voor Klimaat en Energie,

De Minister van Economische Zaken en Klimaat,

M.A.M. Adriaansens

kst-36304-2 ISSN 0921 - 7371 's-Gravenhage 2023

B ARTIKELGEWIJZE TOELICHTING BIJ DE BEGROTINGSARTIKELEN

  • 1. 
    Leeswijzer

Ondergrenzen toelichtingen

Voor wat betreft het toelichten van significante verschillen in de uitgaven, ontvangsten en verplichtingen zijn de ondergrenzen gehanteerd zoals opgenomen in de onderstaande tabel.

 

Omvang begrotingsartikel (stand ontwerpbegroting) in € miljoen

Beleidsmatige mutaties (ondergrens in € miljoen)

Technische mutaties (ondergrens in € miljoen)

< 50

1

2

=> 50 en < 200

2

4

=> 200 < 1.000

5

10

=> 1.000

10

20

In sommige gevallen, waar politiek relevant, worden ook posten toegelicht beneden deze ondergrenzen.

  • 2. 
    Beleidsartikelen 2.1 Beleidsartikel 4 Een doelmatige energievoorziening en beperking van de klimaatverandering

Tabel 1 Budgettaire gevolgen van beleid tweede incidentele suppletoire begroting (ISB) (bedragen x € 1.000)

 
 

Stand ontwerpbegroting 2023 incl. ISB, NvW en amendementen

Mutaties

2eISB

Stand 2e ISB

Mutatie 2024

Mutatie 2025

Mutatie 2026

Mutatie 2027

Verplichtingen

14.512.688

0

14.512.688

0

5.418

21.666

21.666

Uitgaven

16.514.067

0

16.514.067

0

5.418

21.666

21.666

Subsidies (regelingen)

15.571.006

  • - 
    65.000

15.506.006

0

5.418

21.666

21.666

Missiegedraven

             

Onderzoek Ontwikkeling

             

en Innovatie (MOOI)

64.234

 

64.234

       

Hernieuwbare Energie-

             

transitie (HER+)

45.440

 

45.440

       

Energie-efficiency

2.368

 

2.368

       

Green Deals

500

 

500

       

Demonstratieregeling

             

Klimaat- en Energie-

             

innovatie (DEI+)

93.188

 

93.188

       

Subsidieregeling

             

Duurzame Scheepsbouw

             

(SDS)

7.596

 

7.596

       

Projecten Klimaat en

             

Energieakkoord

10.345

 

10.345

       

SDE

591.000

 

591.000

       

SDE+

2.681.961

  • 65.000

2.616.961

 

5.418

21.666

21.666

SDE++

52.600

 

52.600

       

Aardwarmte

17.500

 

17.500

       

ISDE-regeling

387.200

 

387.200

       

Compensatie Energie-

             

intensieve bedrijven

             

(ETS)

0

 

0

       

Carbon Capture Storage

             

(CCS)

4.580

 

4.580

       

Stand

Mutaties

Stand 2e ISB

Mutatie 2024

Mutatie 2025

Mutatie 2026

Mutatie 2027

ontwerpbegroting 2023

2eISB

         

incl. ISB, NvW en amende-

           

menten

           
 

Hoge Flux Reactor

6.401

 

6.401

       

Caribisch Nederland

22.644

 

22.644

       

Overige subsidies Opschalingsinstrument

26.507

 

26.507

       

waterstof

21.100

 

21.100

       

Investeringen waterstof-backbone

233.320

 

233.320

       

Subsidieregeling Coöperatieve Energieopwekking (SCE)

4.000

 

4.000

       

Subsidieondersteuning verduurzaming MKB

15.800

 

15.800

       

IPCEI waterstof

160.000

 

160.000

       

Vulmaatregelen gasopslag

1.153.750

 

1.153.750

       

Infrastructuur Duurzame Industrie (PIDI) Schadeafhandeling

12.140

 

12.140

       

mijnbouw Limburg

Maatschappelijke

Investeringssubsidie

3.337

 

3.337

       

Warmtenetten (MIW)

130.000

 

130.000

       

NGF-project Nieuwe-WarmteNu!

75.000

 

75.000

       

Tijdelijk prijsplafond energie kleinverbruikers

2023

9.748.495

 

9.748.495

       

Leningen

9.000

65.000

74.000

0

0

0

0

Lening EBN

Lening EBN voor vullen

9.000

 

9.000

       

Bergermeer

0

 

0

       

Lening InvestNL

0

65.000

65.000

       

Garanties

Verliesdeclaratie

175.600

0

175.600

0

0

0

0

aardwarmte

0

 

0

       

Garantie CCS/Porthos

175.600

 

175.600

       

Opdrachten

81.700

0

81.700

0

0

0

0

Onderzoek mijnbouwbo-dembeweging

3.410

 

3.410

       

SodM onderzoek

2.500

 

2.500

       

Uitvoeringsagenda klimaat

473

 

473

       

Klimaat mondiaal

Onderzoek en opdrach-

347

 

347

       

ten

41.690

 

41.690

       

Programma Opwek

Energie op Rijksvastgoed (OER)

15.280

 

15.280

       

Energiehulp Oekraïne

18.000

 

18.000

       

Bijdrage aan agentschappen

117.894

0

117.894

0

0

0

0

Bijdrage RVO.nl

Bijdrage Agentschap

92.134

 

92.134

       

Telecom

7.492

 

7.492

       

Bijdrage NEa

13.030

 

13.030

       

Bijdrage KNMI

1.430

 

1.430

       

Bijdrage NVWA

914

 

914

       

Bijdrage RIVM

1.061

 

1.061

       

Bijdrage RWS

1.833

 

1.833

       

Bijdrage aan ZBO's/

RWT's

146.393

0

146.393

0

0

0

0

 
 

Stand

Mutaties

Stand 2e ISB

Mutatie 2024

Mutatie 2025

Mutatie 2026

Mutatie 2027

 

ontwerpbegroting 2023

2eISB

         
 

incl. ISB, NvW en amende-

           
 

menten

           

Doorsluis COVA-heffing

111.000

 

111.000

       

TNO kerndepartement

33.602

 

33.602

       

TNO SodM

1.791

 

1.791

       

Bijdrage aan medeoverheden

399.700

0

399.700

0

0

0

0

Uitkoopregeling

Regeling toezicht

0

 

0

       

energiebesparingsplicht

13.200

 

13.200

       

Uitvoeringskosten klimaat medeoverheden

386.500

 

386.500

       

Bijdrage aan (internationale organisaties

12.774

0

12.774

0

0

0

0

Nuclear Research Group (NRG)

Internationale contribu-

7.930

 

7.930

       

ties

1.681

 

1.681

       

PBL Rekenmeesterfunc-tie

2.156

 

2.156

       

ILT handhaving F-gassen

1.007

 

1.007

       

Storting/onttrekking begrotingsreserve

Storting in begrotingsreserve duurzame energie

0

0

0

0

0

0

0

en klimaattransitie

0

 

0

       

Storting in begrotingsreserve aardwarmte

0

 

0

       

Ontvangsten

4.526.977

0

4.526.977

0

5.418

21.666

21.666

Ontvangsten COVA Opbrengst heffing ODE

111.000

 

111.000

       

(SDE++)

Ontvangsten zoutwin-

225.000

 

225.000

       

ning

Onttrekking reserve duurzame energie en

2.511

 

2.511

       

klimaattransitie

454.186

 

454.186

       

ETS-ontvangsten

1.400.000

 

1.400.000

       

Diverse ontvangsten Heffing gasleveringsze-

34.280

 

34.280

 

5.418

21.666

21.666

kerheid

0

 

0

       

Ontvangsten lening EBN Bergermeer

2.300.000

 

2.300.000

       

Tabel 2 Uitsplitsing verplichtingen (bedragen x € 1.000)

 
 

Stand ontwerpbegroting 2023 incl. ISB, NvW en amendementen

Mutaties

2eISB

Stand 2e ISB

Mutatie 2024

Mutatie 2025

Mutatie 2026

Mutatie 2027

Verplichtingen

14.512.688

0

14.512.688

0

5.418

21.666

21.666

waarvan garantiever-

             

plichtingen

219.800

 

219.800

       

waarvan overige

             

verplichtingen

14.292.888

 

14.292.888

0

5.418

21.666

21.666

Budgetflexibiliteit

De budgetflexibiliteit bij de ontwerpbegroting 2023 was ongeveer 24%, ofwel 76% van het beschikbare kasbudget 2023 was al juridisch verplicht. Gelet op de in werking getreden regeling voor het tijdelijke prijsplafond voor de energiekosten en de hiervoor in 2023 benodigde kasmiddelen (€ 9,75 mld) die per nota van wijziging aan de EZK begroting zijn toegevoegd, stijgt het percentage juridisch verplicht naar 88%. Dit hoge percentage wordt vooral veroorzaakt door de langjarige verplichtingen die onder de SDE en SDE+ zijn aangegaan. Ook voor de subsidieregelingen DEI+, HER+, MOOI en ISDE zijn verplichtingen aangegaan die in 2023 uitbetaald dienen te worden.

Toelichting

In deze incidentele suppletoire begroting wordt het parlement om autorisatie verzocht voor het aangaan van verplichtingen en doen van uitgaven voor het verstrekken van een lening aan Invest-NL, zoals voorgesteld in de Kamerbrief Lening SIF Group van 13 februari 2023. De hiervoor benodigde middelen zijn binnen de EZK-begroting vrijgemaakt door een verlaging van de raming van de subsidie SDE+ in 2023. De aflossingen op de lening zullen toegevoegd worden aan de raming van de SDE+.

Verplichtingen en uitgaven Subsidies

Dekking uit de SDE+

Dekking voor de aan Invest-NL te verstrekken lening komt uit de SDE+-middelen. Het doel van de lening aan Invest-NL is de financiering van een uitbreidingsinvestering van het bedrijf SIF Group NL. SIF Group NL is een bedrijf dat monopiles (funderingen) maakt voor wind-op-zee projecten. De geplande uitbreidingsinvestering van SIF is van groot belang voor de Nederlandse (en Europese) energietransitie en derhalve relevant voor de CO2-reductie doelen van het kabinet.

Leningen

Lening aan Invest-NL

SIF Group NL een bedrijf dat monopiles (funderingen) maakt voor wind-op-zee projecten. Gelet op de toenemende vraag naar grotere windmolens leidt dit eveneens tot vraag naar grotere monopiles. Dit vergt van SIF een omvangrijke uitbreidingsinvestering van de productiefaciliteiten. EZK verstrekt een lening van € 65 mln aan InvestNL die InvestNL «doorleent» aan SIF ten einde deze uitbreidingsinvestering te financieren. Hiervoor wordt een lening verstrekt tegen marktconforme condities.

Ontvangsten

Diverse ontvangsten

De aflossing zal bestaan uit 12 kwartaal betalingen van 8,33% van de totale lening, waarbij de eerste betaling zal plaatsvinden op 31-12-2025. Op de lening zal tevens een risicopremie ontvangen worden, waarover nog nadere afspraken gemaakt worden. De raming wordt hier bij een volgende suppletoire begroting op aangepast.

2.2 Beleidsartikel 6 Bijdrage Nationaal Groeifonds

Tabel 3 Budgettaire gevolgen van beleid tweede incidentele suppletoire begroting (ISB) (bedragen x € 1.000)

 
 

Stand ontwerpbegroting 2023 incl. ISB, NvW en amendementen

Mutaties

2eISB

Stand 2e ISB

Mutatie 2024

Mutatie 2025

Mutatie 2026

Mutatie 2027

Verplichtingen

7.702.871

0

7.702.871

0

0

0

0

Uitgaven

1.195.710

0

1.195.710

0

0

0

0

Bijdrage aan andere begrotingshoofdstukken

Bijdrage aan het

Nationaal Groeifonds

1.195.710

1.195.710

0

1.195.710

1.195.710

0

0

0

0

Ontvangsten

1.572.633

  • - 
    1.572.633

0

0

0

0

0

Tabel 4 Uitsplitsing verplichtingen (bedragen x € 1.000)

 

Stand ontwerpbegroting 2023 incl. ISB, NvW en amendementen

Mutaties

2eISB

Stand 2e ISB

Mutatie 2024

Mutatie 2025

Mutatie 2026

Mutatie 2027

Verplichtingen waarvan garantiever-plichtingen waarvan overige verplichtingen

7.702.871

7.702.871

0

7.702.871

7.702.871

0

0

0

0

Toelichting

Ontvangsten

Bij de nota van wijziging op de EZK-ontwerpbegroting 2023 en de daarop volgende ISB voor het jaar 2023 is per abuis het ontvangstbedrag opgenomen van de Ontwerpbegroting van het Nationaal Groeifonds onder de ontvangsten van artikel 6. Dit had 0 moeten zijn. Met deze mutatie wordt dit gecorrigeerd.

Tweede Kamer, vergaderjaar 2022-2023, 36 304, nr. 2 6


 
 
 

3.

Meer informatie

 

4.

Parlementaire Monitor

Met de Parlementaire Monitor volgt u alle parlementaire dossiers die voor u van belang zijn en bent u op de hoogte van alles wat er speelt in die dossiers. Helaas kunnen wij geen nieuwe gebruikers aansluiten, deze dienst zal over enige tijd de werkzaamheden staken.