Europa Vandaag: Zet het Europees Parlement Marokko op de strafbank?; Leijtens spreekt met zijn baas; TikTok voelt de tijd dringen

Bron: Wikicommons/David Iliff

Parlement wil Marokko op de strafbank zetten

Op de laatste dag van de plenaire week gaat het Europees Parlement¹ in debat over het Global Gateway initiatief van de Europese Commissie². Met dit plan wil de Commissie investeren in infrastructurele projecten in Azië en Afrika. Wat de Commissie ook wil, is het beteugelen van de invloed van China in ontwikkelingslanden.

Naar eigen zeggen moet Global Gateway het democratische antwoord worden op het Chinese Belt and Road plan. Deze nieuwe Chinese zijderoute kende vorig jaar al een kleine 150 deelnemende landen en is een van de grootste infrastructurele projecten ooit. Kortom, wil de EU opboksen tegen China, dan is haast geboden.

Verder stemmen de Europarlementariërs over de houding die de EU dient in te nemen ten opzichte van mensenrechtenschendingen in Oekraïne, Iran, Brazilië en Marokko. Dat laatste land ligt gevoelig, aangezien door omkoopschandaal Qatargate bleek dat het Noord-Afrikaanse land jarenlang succesvol lobbyde in Brussel om misstanden door de vingers te zien. Desalniettemin beloofde Thijs Reuten³ (PvdA) dat Marokko vandaag een historische reprimande⁴ kan verwachten.

Bron: Europese unie, 2015

Lukt het Leijtens om de scherven op te vegen?

Nederlander Hans Leijtens werd eind vorig jaar benoemd tot directeur van het Europese grenswachtagentschap Frontex⁵. De oud-Marechausseecommandant volgde daarmee de omstreden Fabrice Leggeri op, die van zijn stoel werd gewipt na een kiezelhard rapport van de Europese fraudebestrijdingdienst⁶.

Vandaag heeft Leijtens een gesprek met Eurocommissaris Ylva Johansson⁷, die de Europese grensbewaking onder haar hoede heeft. De twee zullen ongetwijfeld bespreken hoe Leijtens het imago van Frontex weer kan oppoetsen.

Zo kan het grenswachtagentschap op weinig geduld meer rekenen vanuit het Europees Parlement, nadat uit onderzoek bleek dat er sprake was van wangedrag tegen personeel en dat de dienst het toeliet dat landen als Griekenland migranten op illegale wijze wegstuurden. In oktober keurde het Parlement de begroting van Frontex⁸ als symbolische blijk van wantrouwen af.

Van Leijtens wordt in ieder geval veel verwacht. Europarlementariër Tineke Strik⁹ (GroenLinks) zei dat de nieuwe Frontex-baas had toegezegd transparant te werk te gaan en hard op te treden tegen lidstaten die mensenrechtenregels aan hun laars lappen.

Bron: European Commission

Tik...tok...tik...tok...tik...tok

Shou Zi Chew, de CEO van TikTok, lijkt bezig met een Eurocommissarissenbingo in Brussel. Vorige week sprak hij op één dag met maar liefst vier Commissieleden, vandaag houdt hij het er bij een. Waarom? De tijd dringt voor de techgigant, na aanhoudende kritiek op het privacybeleid voor gebruikers.

De Chinese zakenman heeft vandaag een videoconferentie met Thierry Breton¹⁰, Eurocommissaris voor de Interne Markt¹¹. Breton liet eerder al optekenen dat hij Chew eraan zou herinneren de integriteit van de Europese regelgeving te respecteren. De verplichting die techbedrijven hebben om transparant te zijn over hun algoritme is een van de stokpaardjes van de Franse Eurocommissaris.

Voor Chew is het belangrijk dat zijn charmeoffensief in Brussel aanslaat. TikTok ligt steeds meer onder vuur vanwege een gebrekkig privacybeleid, problemen met cyberveiligheid en de overvloed van desinformatie die wordt verspreid op het medium. De CEO zal Breton vandaag moeten overtuigen van zijn goede intenties. Binnen twee jaar worden voor grote techbedrijven nieuwe EU-regels¹² over de controle van illegale inhoud op het internet van kracht.

En verder...

Bezoekt Frans Timmermans¹³ de Brussels Motor Show. Op het eerste oog niet een plek waar je de Green Dealchef van de Europese Commissie zou verwachten, maar er zullen voldoende elektrische bolides en tweewielers voorbij rollen.

Buigt de commissie Buitenlandse Zaken van de Tweede Kamer zich alvast over de agenda voor de Raad Buitenlandse Zaken¹⁴ van komende week. De leden gaan ook in debat over een militair partnerschap van de EU met Niger.

Europa in een oogopslag

• 1. 

  Het Europees Parlement (EP) vertegenwoordigt ruim 450 miljoen Europeanen en bestaat momenteel uit 720 afgevaardigden (inclusief voorzitter). Nederland heeft 31 zetels in het Europees Parlement. Het Europees Parlement wordt geacht een stem te geven aan de volkeren van de 27 landen die aan de Unie deelnemen, en vooral te letten op het belang van de Unie in zijn geheel.
   
• 2. 

  Deze instelling van de Europese Unie kan worden beschouwd als het 'dagelijks bestuur' van de EU. De leden van de Europese Commissie worden 'Eurocommissarissen' genoemd. Elke Eurocommissaris is verantwoordelijk voor één of meerdere beleidsgebieden.
   
• 3. 

  Thijs Reuten (1974) is sinds 15 april 2021 lid van het Europees Parlement. Namens de PvdA maakt hij deel uit van de fractie van Socialisten & Democraten. Hij was sinds 2020 hoofd beleid van het Global Reporting Initiative, een organisatie die standaarden voor duurzaamheidsmetingen ontwikkelt. Daarvoor was hij onder meer politiek assistent van Frans Timmermans, stadsdeelbestuurder en gemeenteraadslid in Amsterdam.
   
• 4. 

  STRAATSBURG (ANP) - Het Europees Parlement gaat voor het eerst in decennia Marokko aanspreken op zijn beroerde omgang met de mensenrechten. Dat mag "historisch" heten, vindt Europarlementariër Thijs Reuten. En het is des te belangrijker nu bijvoorbeeld Nederland heeft afgesproken Marokko niet meer lastig te vallen over 'binnenlandse aangelegenheden'.
   
• 5. 

  Het Europees Grenswachtagentschap (Frontex) ondersteunt en coördineert de bewaking van de buitengrenzen van de Europese Unie. Lidstaten zijn in eerste instantie zelf verantwoordelijk voor de bewaking van buitengrenzen. Het agentschap vult de lidstaten waar nodig aan.
   
• 6. 

  Het Europees Bureau voor Fraudebestrijding (OLAF) is een directoraat-generaal dat tot doel heeft fraude, corruptie en andere onrechtmatige activiteiten in de Europese Unie te bestrijden. Hieronder valt ook de bestrijding van wanbeheer binnen EU-instellingen zelf. Met deze doelstelling beschermt OLAF de financiële belangen van de Europese Gemeenschap.
   
• 7. 

  De Zweedse Ylva Johansson (1964) is sinds 1 december 2019 lid van de Europese Commissie. In de Commissie-Von der Leyen is zij belast met binnenlandse (EU-)zaken. Mevrouw Johansson werd opgeleid als lerares wis- en natuurkunde en werd in 1988 lid van het Parlement voor een kleine linkse partij. Later werd zij lid van de Zweedse sociaaldemocratische partij. Mevrouw Johansson was minister voor Scholen en later voor Volksgezondheid en Ouderenzorg en voor Werkgelegenheid.
   
• 8. 

  STRAATSBURG (ANP) - Het Europees Parlement heeft de jaarrekening van de Europese kust- en grenswacht Frontex afgekeurd. Hoewel het parlement al sinds 2019 voorwaarden aan Frontex stelt over het naleven van mensenrechten, voldoet het grootste EU-agentschap, met in 2022 een begroting van 754 miljoen euro, daar volgens het parlement nog steeds onvoldoende aan.
   
• 9. 

  Tineke Strik (1961) is sinds 2 juli 2019 lid van het Europees Parlement voor GroenLinks. Zij maakt deel uit van de fractie van de Groenen/Vrije Europese Alliantie. Mevrouw Strik was van 12 juni 2007 tot 11 juni 2019 Eerste Kamerlid voor GroenLinks en vanaf 2015 fractievoorzitter. Zij was eerder onder meer werkzaam bij Vluchtelingenwerk en bij de Tweede Kamerfractie van GroenLinks en was vier jaar wethouder van Wageningen. Zij promoveerde in 2011 op een proefschrift over het Europees asiel- en migratiebeleid. Sinds mei 2020 is zij in Nijmegen deeltijd-hoogleraar. In de Eerste Kamer hield mevrouw Strik zich onder meer bezig met justitie, asiel- en migratiebeleid, bestuurlijke vernieuwing, buitenlandse zaken, defensie en Europese zaken. Zij is in het Europees Parlement lid van de commissie burgerlijke vrijheden, justitie en binnenlandse zaken.
   
• 10. 

  Thierry Breton (1955) is sinds 1 december 2019 lid van de Europese Commissie namens Frankrijk. In de Commissie-Von der Leyen heeft hij de portefeuille interne markt. De heer Breton is lid van Les Républicains, een centrum-rechtse conservatieve partij. Van 2005 tot 2007 was hij minister van economie, financiën en industrie onder president Chirac. Breton is hoogste bestuurder geweest van grote Franse (staats)bedrijven waaronder France Télécom en ATOS.
   
• 11. 

  Deze functie wordt sinds december 2019 vervuld door Thierry Breton. Hij neemt de taken van Eurocommissaris Elžbieta Bieńkowska uit de Commissie-Juncker over. Voorheen heette deze functie Eurocommissaris voor Interne markt, Industrie, Ondernemerschap en Midden- en kleinbedrijf.
   
• 12. 

  BRUSSEL (ANP) - Vicevoorzitter Vera Jourová van de Europese Commissie "rekent op" de populaire korte videoapp TikTok om zich "extra in te spannen om te voldoen aan de Europese wetgeving voor databescherming en het vertrouwen van de Europese toezichthouders terug te winnen". "Er mag geen enkele twijfel bestaan dat de gegevens van gebruikers in Europa veilig zijn", zei ze na afloop van overleg met TikTok-topman Shou Zi Chew in Brussel.
   
• 13. 

  Frans Timmermans (1961) is sinds 23 november 2023 fractievoorzitter van GroenLinks-PvdA in de Tweede Kamer. Sinds 6 december 2023 is hij Tweede Kamerlid en eerder was hij dat in 1998-2007 en 2010-2012 voor de PvdA. Van 1 november 2014 tot 22 augustus 2023 was de heer Timmermans vicevoorzitter van de Europese Commissie. In de Commissie-Juncker was hij verantwoordelijk voor 'betere regulering' en duurzame ontwikkeling en in de Commissie-Von der Leyen voor de Europese Green Deal. De heer Timmermans was in 2012-2014 minister van Buitenlandse Zaken in het kabinet-Rutte II. Daarvoor was hij staatssecretaris van Buitenlandse Zaken (belast met Europese samenwerking) in het kabinet-Balkenende IV. Eerder was hij adviseur en particulier secretaris van M. van der Stoel, Hoge Commissaris nationale minderheden van de OVSE.
   
• 14. 

  De raadsformatie Buitenlandse Zaken (RBZ) bestaat uit de ministers van buitenlandse zaken, defensie en/of ontwikkelingssamenwerking. Deze Raad is verantwoordelijk voor het externe optreden van de Europese Unie en vergadert minstens elke maand, ook informele bijeenkomsten zijn mogelijk. Namens Nederland sluit doorgaans minister van Buitenlandse Zaken Caspar Veldkamp (NSC) aan.
   
• 15. 

  09:00 - 11:50   Debates      
   
• 16. 

  Ylva Johansson receives Hans Leijtens, Executive Director of Frontex.
   
• 17. 

  Thierry Breton receives Raffaele Fitto, Minister for European Affairs, Cohesion Policies and the National Recovery and Resilience Plan of Italy; receives Anna Moskwa, Minister for Climate and Environment of Poland; receives William Todts, Executive Director of Transport & Environment (T&E), and Julia Poliscanova, Senior Director, Vehicles and Emobility of T&E; holds a videoconference call with Shou Zi Chew, CEO of TikTok.
   
• 18. 

  -