Partnerschappen voor regionale innovatie: 63 regio's, zeven steden en vier lidstaten geselecteerd voor proefproject

Met dank overgenomen van Europese Commissie (EC) i, gepubliceerd op dinsdag 17 mei 2022.

Vandaag heeft de Commissie de 63 regio's, zeven steden en vier lidstaten aangekondigd die zijn geselecteerd voor een proefproject voor Partnerschappen voor regionale innovatie, een initiatief dat samen met het Comité van de Regio's is ontwikkeld.

De deelnemers aan het proefproject kunnen goede werkwijzen delen en gezamenlijk instrumenten voor het mobiliseren van verschillende bronnen van financiering en beleidsmaatregelen ontwikkelen en testen, en regionale en nationale programma's koppelen aan EU-initiatieven voor de groene en de digitale transitie.

Deze partnerschappen zullen input leveren voor de nieuwe innovatieagenda voor Europa, waarin innovatie als drijvende kracht achter de transitie naar duurzaamheid fungeert en lokale strategieën aan initiatieven op EU-niveau worden gekoppeld.

De oproep heeft in het innovatie-ecosysteem van de EU brede belangstelling opgeroepen, variërend van lidstaten zoals Slowakije, dat op nationaal niveau deelneemt, tot een groot aantal EU-regio's, zoals Andalusië, de Azoren, Hauts-de-France, Ostrobothnia, Subkarpaten, de noordelijke Egeïsche Zee, Emilia Romagna en vele andere.

De oproep heeft ook geleid tot bottom-upsamenwerking en netwerken, waarbij al veel deelnemers met elkaar in contact zijn gebracht als onderdeel van netwerken tussen meerdere regio's. Dit omvat bijvoorbeeld het Oostzeegebied, de faciliteit voor bioregio's en een uitgebreid “Cities 4.0”-consortium (Leuven, Bologna Turku), waarbij ook Eindhoven (NL), Espoo (FI) en Cluj-Napoca (RO) betrokken zijn.

Mariya Gabriel i, Europees commissaris voor Innovatie, Onderzoek, Cultuur, Onderwijs en Jeugd: “Alleen door innovatie bovenaan de beleidsagenda van de EU te zetten, kunnen we sterkere en schonere economieën en rechtvaardiger samenlevingen creëren. Om van de groene en de digitale transitie een succes te maken, hebben we in alle regio's en landen innovatie nodig, waarbij zij met elkaar in contact moeten blijven. Deze partnerschappen stellen ons in staat bruggen te slaan om synergieën tussen investeringen en innovatieve oplossingen te bevorderen. Ik kijk uit naar de innovatieve ideeën en benaderingen die ze samen vorm zullen geven.”

Elisa Ferreira, Europees commissaris voor Cohesie en Hervormingen: “Samenwerking en innovatie zijn essentiële ingrediënten voor een duurzame en veerkrachtige ontwikkeling van de regio's van de EU. Alle regio's hebben een innovatiepotentieel dat moet worden aangeboord, en ik was dan ook blij dat er zo veel belangstelling was voor de oproep. Ik kijk uit naar de resultaten van het proefproject. Hopelijk zal dat helpen de hardnekkige innovatiekloof tussen de regio's te verkleinen die de prestaties van de EU in haar geheel beperkt.”

Apostolos Tzitzikostas, voorzitter van het Europees Comité van de Regio's, voegt daaraan toe: “Door innovatie te bevorderen versterken we de lokale veerkracht en verbeteren we de capaciteit van onze lokale gemeenschappen om met noodsituaties om te gaan, hun burgers te beschermen en hun lokale economie te ondersteunen. In dit verband rekenen wij op de commissarissen Ferreira en Gabriel, die samen zullen werken aan de partnerschappen voor regionale innovatie. Deze zijn essentieel voor het coördineren van alle middelen die beschikbaar zijn om innovatie op het terrein te verspreiden, waarbij het energie-efficiënter en duurzamer maken van onze regio's, steden en dorpen vooropstaat.”

Draaiboek voor partnerschappen voor regionale innovatie

De deelnemers aan het proefproject zullen de nieuwe partnerschappen voor regionale innovatie verkennen aan de hand van het zogeheten draaiboek voor partnerschappen voor regionale innovatie, een eerste leidraad die vandaag door het Gemeenschappelijk Centrum voor onderzoek wordt gepubliceerd.

In het draaiboek wordt een breed scala aan instrumenten en bestuursmechanismen voorgesteld om de coördinatie van het regionale, nationale en EU-innovatiebeleid te verbeteren om de groene en de digitale transitie in Europa uit te voeren en de innovatiekloof in de EU aan te pakken. Een centraal element in de voorgestelde aanpak is de invoering van lokale missies om de acties volgens een samenhangende en doelgerichte logica te coördineren, waardoor het mogelijk wordt een breed palet van beleidsmixen voor innovatie op systeemniveau te onderzoeken.

Tijdens het proefproject zullen de deelnemers deze beleidsinstrumenten uittesten en samen operationele richtsnoeren opstellen. Het draaiboek en het proefproject zullen ook goede werkwijzen bevorderen, experimenteel leren vergemakkelijken en de overheidsdiensten en het bredere ecosysteem ondersteunen.Het proefproject zal geen gevolgen hebben voor de huidige programmering van de middelen voor de periode 2021-2027.

Achtergrond

De partnerschappen zijn een voortvloeisel van de geplande nieuwe innovatieagenda voor Europa om initiatieven en investeringen op EU- en nationaal niveau te helpen integreren. Dit initiatief is er rechtstreeks op gericht de innovatie-ecosystemen te verbeteren, omdat dat een van de essentiële gebieden is waarop de innovatieprestaties van Europa kunnen worden gestimuleerd. De belangrijkste doelstelling is de onderlinge koppeling van regionale en lokale innovatie-ecosystemen te bevorderen en de Europese duurzame waardeketens en deep-techsectoren te versterken.

De partnerschappen zijn een aanvullende aanpak, die voortbouwt op positieve ervaringen met de strategieën voor slimme specialisatie. Slimme specialisatie is een plaatsgebonden aanpak die voortkomt uit het EU-cohesiebeleid en tot doel heeft strategische interventiegebieden aan te wijzen die uitgaan van enerzijds een analyse van de sterke punten en het potentieel van de economie en anderzijds een ondernemingsgericht ontdekkingsproces (Entrepreneurial Discovery Process — EDP) waarbij tal van belanghebbenden zijn betrokken. Slimme specialisatie is gericht op innovatie en speelt een belangrijke rol bij de ondersteuning van onderzoek en innovatie om te zorgen voor een duurzame en veerkrachtige ontwikkeling van alle regio's in Europa.

De geselecteerde gebieden zullen op individuele basis of als onderdeel van zes verschillende netwerken van regio's en steden in de EU deelnemen. In totaal zijn 23 lidstaten onder de deelnemers aan het proefproject vertegenwoordigd. De oproep tot het indienen van blijken van belangstelling liep in maart en april 2022.

Meer informatie

Partnerschappen voor regionale innovatie — Platform voor slimme specialisatie

Website van de commissie SEDEC van het Europees Comité van de Regio's

Draaiboek voor partnerschappen voor regionale innovatie

Kaarten van deelnemers aan de oproep