Nieuw Europees Bauhaus: financiering voor vijf gidsprojecten in Europa

Met dank overgenomen van Europese Commissie (EC) i, gepubliceerd op woensdag 4 mei 2022.

Vandaag maakt de Commissie bekend welke vijf toonaangevende gidsprojecten in aanmerking komen voor een deel van de subsidie van 25 miljoen euro in het kader van het Nieuw Europees Bauhaus (NEB). De Commissie bespreekt momenteel de subsidieovereenkomsten met de beheerders van de geselecteerde projecten.

De projecten zullen duurzamere, inclusievere en fraaiere ruimten creëren op locaties in de hele EU. Tegelijkertijd zullen zij burgers betrekken bij de groene transitie op lokaal niveau.

Voorzitter Ursula von der Leyen: “Ik kijk reikhalzend uit naar deze projecten van het Nieuw Europees Bauhaus. Zij zullen duidelijk maken hoe onze toekomst eruit kan zien en tastbaar maken wat de Europese Green Deal in ons dagelijks leven en onze woonomgeving betekent. Deze projecten moeten het startpunt worden voor een Europees en wereldwijd netwerk van Nieuw Europees Bauhaus-projecten.”

Vijf modelprojecten in 13 landen

De geselecteerde projecten krijgen elk ongeveer 5 miljoen euro voor plannen in elf verschillende lidstaten (België, Tsjechië, Duitsland, Denemarken, Griekenland, Kroatië, Italië, Letland, Nederland, Slovenië en Portugal), plus Noorwegen en Turkije. De initiatieven hebben betrekking op renovatie van gebouwen, circulariteit, kunst, cultureel erfgoed, onderwijs, slimme steden, stads- en plattelandsvernieuwing enz. De projecten zijn:

  • CULTUURCAMPUS (Cultuurcampus: een duurzame hub van kunst, onderzoek, leren en gemeenschap als katalysator): door onderwijs, onderzoek, beleid en cultuur te combineren en rekening te houden met de concrete ervaringen van de bewoners, wil de Cultuurcampus het achtergestelde stadsdeel Rotterdam Zuid (NL) transformeren. De Cultuurcampus zal worden gehuisvest in een historisch pand en fungeren als trefpunt voor verschillende groepen en activiteiten.
  • NEB-STAR (New European Bauhaus STAvangeR): NEB-STAR toont hoe de beginselen en waarden van het NEB in Stavanger (NO), Praag (CZ) en Utrecht (NL) kunnen worden geïntegreerd in territoriale transformatieplannen. Het project bestrijkt vier uitdagingen in verband met klimaatneutrale steden. Daarbij wordt rekening gehouden met lokale behoeften en zorgen, door samen met inwoners en belanghebbenden rond de tekentafel te gaan zitten.
  • NEBhourhoods: NEBhourhoods bereidt München-Neuperlach (DE) voor op de toekomst zoals die wordt geschetst in de Europese Green Deal. De aandacht gaat daarbij uit naar de bebouwde omgeving, circulariteit, mobiliteit, energie, voedsel en gezondheid. Het project bouwt voort op de troeven van het gebied (een sterk gemeenschapsgevoel, veel groen, grootschalige huisvesting - zij het dat deze aan renovatie toe is) en pakt ook de zwakke punten ervan aan (bovengemiddelde werkloosheid en ondergemiddeld opleidingsniveau).
  • DESIRE (Designing the Irresistible Circular Society): het project beoogt de grote uitdagingen aan te pakken waarmee samenlevingen en steden worden geconfronteerd: klimaatverandering, verlies van biodiversiteit en uitdagingen op het gebied van hulpbronnen. Rond de drie hoofdthema's inclusiviteit, circulariteit en de balans stad-natuur zullen door middel van kunst, architectuur en design alternatieve manieren worden onderzocht om locaties in verschillende Europese steden te transformeren (DK, NL, SI, IT, LV).
  • EHHUR (EYES HEARTS HANDS Urban Revolution): dit project ondersteunt steden en kwetsbare bewoners bij de transformatie van hun gebouwde omgeving. Het beoogt in zes EU-lidstaten (DK, EL, BE, PT, HR en IT) en één geassocieerd land (TR) sociaal-economische en culturele uitdagingen zoals sociale segregatie, energiearmoede en het verval van ontvolkte historische stadscentra aan te pakken.

De projecten zullen binnen twee jaar met innovatieve ideeën en oplossingen komen en nieuwe denkpistes helpen ontsluiten voor andere acties in het kader van het NEB. Aangezien de projecten over heel Europa verspreid zijn, zullen zij zeer diverse resultaten opleveren. Deze kunnen vervolgens voor soortgelijke activiteiten en modelprojecten binnen en buiten Europa worden benut en weer nieuwe projecten inspireren.

De projecten zullen ook bijdragen aan de EU-missies, die veel gemeen hebben met het NEB. Beide initiatieven stellen zich ten doel grote uitdagingen op het gebied van gezondheid, klimaat en milieu aan te pakken door nauwer samen te werken met de burgers en gebruik te maken van onderzoek en innovatie.

Een ander project, de coördinatie- en ondersteuningsactie CRAFT (CReating Actionable FuTures), zal alle vijf geselecteerde projecten en toekomstige gidsprojecten van het NEB ondersteunen; hiervoor wordt 2 miljoen euro uitgetrokken. CRAFT zal in drie steden (Amsterdam, Bologna en Praag) lokale-samenwerkingsmodellen testen voor transformaties in het kader van het NEB. Ook zal het de 100 steden begeleiden die in het kader van de EU-missie voor klimaatneutrale en slimme steden zijn geselecteerd.

Achtergrond

Het Nieuw Europees Bauhaus wil bruggen slaan tussen de wereld van kunst, cultuur en onderwijs enerzijds en die van wetenschap en technologie anderzijds. Horizon Europa speelt een belangrijke rol als stuwende kracht achter nieuwe ideeën, prototypen en producten, aangezien onderzoek en innovatie belangrijke onderdelen zijn van de opzet, de uitvoering en de verspreiding van het NEB.

Van 28 september 2021 tot en met 25 januari 2022 konden naar aanleiding van een oproep in het kader van het NEB-initiatief en de EU-missies toonaangevende modelprojecten worden ingediend. In totaal is hiervoor 25 miljoen euro subsidie beschikbaar. Dit initiatief maakt deel uit van het werkprogramma voor de missies van Horizon Europa 2021-2022.

De bekendmaking van de geselecteerde aanvragers vormt geen formele toezegging tot financiering. Het definitieve besluit over de ingediende projecten (met inbegrip van het toe te kennen subsidiebedrag) kan pas later worden genomen, wanneer de diensten van de Commissie de subsidievoorbereiding en alle nodige controles hebben afgerond.

Meer informatie

Website Nieuw Europees Bauhaus

Website over de EU-missies

Persbericht: Commissie kondigt aan welke 100 steden deelnemen aan de EU-missie voor klimaatneutrale en slimme steden tegen 2030