Coronavirus: Commissie stelt geactualiseerd kader voor reizen naar de EU voor, met prioriteit voor gevaccineerde reizigers en sterke waarborgen

Met dank overgenomen van Europese Commissie (EC) i, gepubliceerd op donderdag 25 november 2021.

De Commissie stelt vandaag voor de aanbeveling van de Raad over niet-essentiële reizen naar de EU te actualiseren om het kader te vereenvoudigen en rekening te houden met recente ontwikkelingen. Er zal prioriteit worden gegeven aan gevaccineerde reizigers. De lidstaten moeten systematisch opnieuw reizigers verwelkomen die zijn gevaccineerd met een vaccin dat de WHO-procedure voor Emergency Use Listing heeft doorlopen, naast de reizigers die zijn gevaccineerd met een door de EU goedgekeurd vaccin, zoals nu het geval is. Als essentiële waarborg zal altijd een bewijs van een negatieve PCR-test vereist zijn voor alle reizigers die zijn gevaccineerd met een door de WHO goedgekeurd vaccin dat niet door het Europees Geneesmiddelenbureau is goedgekeurd, en voor herstelde reizigers. Bij de actualiseringen wordt ook een termijn van 9 maanden ingevoerd voor de aanvaarding van vaccinatiecertificaten na de primaire-vaccinatiereeks. Zo wordt rekening gehouden met de richtsnoeren van het ECDC inzake de toediening van boosterdoses vanaf zes maanden na de primaire-vaccinatiereeks, en wordt voorzien in een extra periode van drie maanden om ervoor te zorgen dat de nationale vaccinatiecampagnes kunnen worden aangepast en dat burgers toegang krijgen tot boosterprikken. De actualiseringen omvatten ook de aanvaarding van vaccinatiecertificaten die zijn afgegeven na een aanvullende (“booster”)dosis. Gezien de toenemende vaccinatiegraad wereldwijd stelt de Commissie ook voor de lijst van landen waaruit alle reizen mogelijk zijn ongeacht de vaccinatiestatus, met ingang van 1 maart volgend jaar te schrappen. Dit voorstel zal nu door de Raad worden besproken.

Tegelijkertijd stelt de Commissie vandaag ook een update voor van de aanbeveling van de Raad over vrij verkeer binnen de EU.

Verdere heropening voor gevaccineerde en herstelde reizigers, met sterke waarborgen

De lidstaten moeten reizigers die met door de EU goedgekeurde vaccins zijn gevaccineerd, blijven verwelkomen. Dat geldt vanaf 10 januari 2022 ook voor de reizigers die zijn gevaccineerd met een vaccin dat de WHO-procedure voor Emergency Use Listing heeft doorlopen (volgens de huidige regels staat het hun vrij te kiezen of zij dergelijke WHO-vaccins aanvaarden). Deze update zal zorgen voor eenvoudigere en coherentere regels in de hele EU, waardoor gevaccineerde reizigers hun reis gemakkelijker zullen kunnen plannen.

Degenen die in de 180 dagen voor hun reis van COVID-19 zijn hersteld en in het bezit zijn van een digitaal EU-covidcertificaat of een gelijkwaardig geacht certificaat, moeten vanaf 10 januari 2022 ook naar de EU kunnen reizen.

Dit gaat gepaard met sterke waarborgen: reizigers die zijn gevaccineerd met een door de WHO goedgekeurd vaccin dat niet door het Europees Geneesmiddelenbureau is goedgekeurd, en herstelde reizigers moeten systematisch aantonen dat zij vóór het vertrek een negatieve PCR-test hebben ondergaan. Dit zal ervoor zorgen dat de heropening veilig verloopt, aangezien het virus soms de immuniteit kan doorbreken.

Bovendien moeten alle gevaccineerde reizigers hun primaire-vaccinatiereeks minder dan 9 maanden geleden hebben gekregen of een aanvullende dosis hebben gekregen. Dit zou ook gelden met ingang van 10 januari 2022. De aanvaardingsperiode van negen maanden houdt rekening met de richtsnoeren van het Europees Centrum voor ziektepreventie en -bestrijding (ECDC) inzake de toediening van boosterdoses vanaf zes maanden na de primaire-vaccinatiereeks, en voorziet in een extra periode van drie maanden om ervoor te zorgen dat de nationale vaccinatiecampagnes kunnen worden aangepast en dat burgers toegang krijgen tot boosterprikken.

De lidstaten moeten vaccinatie- en herstelcertificaten van buiten de EU aanvaarden die gelijkwaardig worden geacht aan het digitale EU-covidcertificaat. Voor landen zonder gelijkwaardig geachte certificaten kunnen de lidstaten op grond van hun nationaal recht door derde landen afgegeven test- en vaccinatiebewijzen blijven aanvaarden, op voorwaarde dat de echtheid, geldigheid en integriteit ervan kunnen worden gecontroleerd.

Tot slot wordt in de herziene regels verduidelijkt dat kinderen tussen 6 en 17 jaar naar de EU moeten kunnen reizen met een vóór het vertrek ondergane negatieve PCR-test, ook al zijn zij niet gevaccineerd. De lidstaten kunnen aanvullende tests na aankomst, quarantaine of zelfisolatie opleggen. Tests en vaccinatie zijn niet vereist voor kinderen jonger dan 6 jaar.

Geactualiseerde drempels voor het opheffen van beperkingen

Niet-essentiële reizen ongeacht de individuele vaccinatiestatus zijn momenteel toegestaan uit ruim 20 landen met een goede epidemiologische situatie. Deze lijst wordt door de Raad vastgesteld op basis van de epidemiologische criteria in de aanbeveling van de Raad. De Commissie stelt een wijziging voor van een aantal van de huidige drempels om landen in de lijst op te nemen met ingang van 10 januari 2022, en in afwachting van de toepassing van het nieuwe en gestroomlijnde kader:

  • een kleine verhoging van de drempel van het totale aantal COVID-19-meldingen over een periode van 14 dagen (d.w.z. het totale aantal nieuwe COVID-19-meldingen per 100 000 inwoners) van 75 tot 100. Dit betekent dat meer landen in aanmerking zouden kunnen komen voor opname in de lijst. De gewijzigde drempel zou aanzienlijk onder het huidige EU-gemiddelde blijven, dat meer dan 470 bedraagt;
  • een verhoging van de drempel van het wekelijkse aantal testen (d.w.z. het aantal testen op COVID-19-besmettingen per 100 000 inwoners) van 300 tot 600. Dit weerspiegelt de algemene toename van de testcapaciteit en zal de betrouwbaarheid van de gegevens helpen verbeteren. De gewijzigde drempel zou ook onder het huidige EU-gemiddelde blijven, dat meer dan 5.000 bedraagt.

Een gestroomlijnde aanpak vanaf 1 maart 2022

In het licht van de verwachte vooruitgang in de wereldwijde vaccinatiecampagnes stelt de Commissie vanaf 1 maart 2022 een gestroomlijnde aanpak voor, die volledig afhankelijk is van de status van de reiziger en niet van het land van vertrek: de lidstaten moeten alleen gevaccineerde, herstelde of essentiële reizigers toelaten. De lijst van landen die zich in een voldoende goede epidemiologische situatie bevinden en waaruit alle reizen dus mogelijk moeten zijn, moet worden geschrapt.

De frequente actualisering van de lijst heeft het voor reizigers moeilijk gemaakt om hun reis te plannen. De nieuwe regels zullen zorgen voor meer duidelijkheid en zichtbaarheid voor reizigers en het systeem werkbaarder maken. Gezien de toenemende vaccinatiegraad wereldwijd is het ook zinvol om reisbeperkingen op te heffen op basis van de status van een persoon in plaats van op basis van het land waaruit wordt gereisd. Deze wijziging zou pas vanaf 1 maart 2022 plaatsvinden om niet-EU-landen de tijd te geven hun vaccinatiegraad verder te verhogen. Dit zou ook afhangen van een voorafgaande beoordeling van de vaccinatiesituatie buiten de EU.

Achtergrondinformatie

De EU-lidstaten zijn het eens geworden over een gemeenschappelijke aanpak voor reizen naar de Europese Unie tijdens de COVID-19-pandemie, die is opgenomen in een aanbeveling van de Raad. In het kader van deze aanpak hebben de lidstaten de afgelopen maanden geleidelijk weer gevaccineerde reizigers verwelkomd. Daarnaast houdt de Raad ook een lijst bij van landen die zich in een voldoende goede epidemiologische situatie bevinden en waaruit alle reizen dus mogelijk moeten zijn, ongeacht de vaccinatiestatus, en werkt hij deze lijst regelmatig bij. Personen die om een essentiële reden naar Europa willen komen, moeten dat ook kunnen doen. De categorieën reizigers met een essentiële functie of behoefte zijn opgenomen in bijlage II bij de aanbeveling van de Raad. EU-burgers en personen die langdurig in de EU verblijven, alsook hun gezinsleden, moeten toegang krijgen tot de EU.

De aanbeveling van de Raad bevat ook een "noodremmechanisme", waarmee de lidstaten snel en gecoördineerd kunnen ingrijpen om het risico dat coronavirusvarianten de EU binnenkomen, te minimaliseren.

De aanbeveling van de Raad heeft betrekking op alle lidstaten (met uitzondering van Ierland) en op de vier niet-EU-lidstaten die deel uitmaken van het Schengengebied: IJsland, Liechtenstein, Noorwegen en Zwitserland. In het kader van de reisbeperkingen geldt voor deze landen hetzelfde als voor de lidstaten.

In zijn conclusies van 21-22 oktober 2021 heeft de Europese Raad in het licht van de ontwikkeling van de epidemiologische situatie opgeroepen tot verdere coördinatie om zowel het vrije verkeer binnen als reizen naar de EU te vergemakkelijken, en tot een herziening van de betrokken aanbevelingen van de Raad.

Op de website “Re-open EU” staat de meest recente informatie over de reisvoorschriften die de lidstaten hebben meegedeeld.

Volgende stappen

Het is nu aan de Raad om dit voorstel in overweging te nemen. Een eerste bespreking is gepland voor de IPCR-vergadering (geïntegreerde politieke crisisrespons) van vanmiddag.

Zodra het voorstel door de Raad is aangenomen, is het aan de lidstaten om de in de aanbeveling vervatte maatregelen uit te voeren.

Meer informatie

Voorstel voor een gewijzigde aanbeveling van de Raad over reizen naar de EU

Factsheet - Reis- en gezondheidsmaatregelen in de EU.

Reizen tijdens de coronapandemie