Wereldkinderdag: gezamenlijke verklaring van de Europese Commissie en de hoge vertegenwoordiger

Met dank overgenomen van Europese Commissie (EC) i, gepubliceerd op vrijdag 19 november 2021.

Aan de vooravond van Wereldkinderdag op 20 november hebben de Europese Commissie i en de hoge vertegenwoordiger het volgende verklaard:

Nooit eerder waren er zoveel kinderen en jongeren in de wereld. Helaas worden wereldwijd nog altijd miljoenen kinderen getroffen door armoede of sociale uitsluiting: in de EU gaat het om 18 miljoen kinderen. Er dreigen nog veel meer kinderen in die gevarenzone terecht te komen, omdat kinderen als eerste lijden onder de sociaal-economische gevolgen van de COVID-19-pandemie.

Zo'n 466 miljoen kinderen zijn uitgesloten van afstandsonderwijs. Veel kinderen zijn maar helemaal met school gestopt, wat gevolgen heeft voor de kansen in hun leven en voor hun welzijn, ontwikkeling en bescherming.

Elk kind moet dezelfde rechten hebben en zonder enige vorm van discriminatie en intimidatie kunnen leven.

De EU ondersteunt het onderwijs in ongeveer honderd landen, door met partnerlanden samen te werken om de gevolgen van de pandemie tot een minimum te beperken en voor een veilige terugkeer naar school te zorgen. Voor een betere wederopbouw zal de Europese Commissie haar investeringen in onderwijs in Sub-Saharaans Afrika, Latijns-Amerika, het Caribisch gebied, Azië en de Stille Oceaan tot 2027 met meer dan 6 miljard euro verhogen. De focus zal daarbij liggen op het ondersteunen van partnerlanden om hun onderwijsstelsels sterker te maken, zodat het onderwijs voor iedereen inclusief, rechtvaardig en hoogwaardig zal zijn.

Ursula von der Leyen i, voorzitter van de Europese Commissie, heeft 2022 uitgeroepen tot Europees Jaar van de jeugd, om kinderen en jongeren te ondersteunen en te betrekken en ervoor te zorgen dat hun zorgen en behoeften centraal staan in het beleid van de EU.

De EU-strategie voor de rechten van het kind pakt de diepere oorzaken van de bestaande ongelijkheden en armoede aan en stelt concrete maatregelen voor om alle vormen van geweld te bestrijden, kinderen te ondersteunen en mondiger te maken, en hun rechten in de EU en wereldwijd te verwezenlijken, te beschermen en te bevorderen. Met het allereerste jongerenactieplan in het kader van het externe optreden van de EU, dat tijdens het Europees Jaar van de jeugd zal worden aangenomen, wordt deze strategie verder uitgestippeld.

De nieuwe Europese kindergarantie, waarover de EU eerder dit jaar overeenstemming heeft bereikt, bevordert gelijke kansen voor alle kinderen, ongeacht hun achtergrond, door te garanderen dat kinderen in nood toegang krijgen tot opvang, onderwijs, spel en vrijetijdsactiviteiten, gezondheidszorg, voeding en huisvesting. In 2022 zal de strategie voor een beter internet voor kinderen worden geactualiseerd, zodat kinderen on- en offline dezelfde rechten hebben.

De EU heeft haar inspanningen opgevoerd om de Europese economie koolstofvrij te maken, de natuur te herstellen en te zorgen voor een duurzaam gebruik van hulpbronnen, om zo in 2050 klimaatneutraliteit te bereiken. Het doel is ervoor te zorgen dat elk kind, nu en in de toekomst, gezond en gelukkig kan leven op onze planeet.

We moeten in het heden en de toekomst van alle kinderen investeren. Het is onze verantwoordelijkheid en geen kind zal aan zijn lot worden overgelaten.

Achtergrondinformatie

De EU is sinds maart dit jaar op grond van de Europese klimaatwet verplicht om in 2050 klimaatneutraal te zijn. De Commissie heeft een pakket maatregelen voorgesteld om de uitstoot van broeikasgassen in 2030 met 55 % te verminderen zodat de EU in 2050 klimaatneutraal wordt. De EU blijft daarnaast al haar diplomatieke inspanningen inzetten om internationale partners ertoe aan te zetten ambitieuzer te zijn, zodat de opwarming van de aarde niet meer dan 1,5 °C stijgt ten opzichte van het niveau van vóór de industrialisering, zoals in de Overeenkomst van Parijs is afgesproken. Verder zal de EU de lidstaten bijstaan in hun streven om zaken als energie en vervoer toegankelijker te maken voor kinderen.

2021 is uitgeroepen tot Internationaal Jaar voor de uitbanning van kinderarbeid. De EU zet zich overeenkomstig de mondiale doelen voor duurzame ontwikkeling in om kinderarbeid in 2025 af te schaffen. Dit vergt een geïntegreerde aanpak, waarbij verschillende beleidsterreinen met elkaar moeten worden verbonden om de onderliggende oorzaken van kinderarbeid aan te pakken. De EU zet in op een zerotolerancebeleid als het gaat om kinderarbeid, ook bij handelsovereenkomsten. Conform de vrijhandelsovereenkomsten en het stelsel van algemene preferenties van de EU moeten handelspartners verdragen uitvoeren van de Internationale Arbeidsorganisatie om de ergste vormen van kinderarbeid te bestrijden en een minimumleeftijd te realiseren. Daarnaast wordt in het kader van het initiatief voor duurzame cacao met meerdere belanghebbenden gesproken om kinderarbeid uit te bannen en een einde te maken aan ontbossing. De EU heeft sinds 2008 meer dan 200 miljoen euro uitgetrokken voor 150 projecten in 65 landen om kinderarbeid aan te pakken. Projecten zoals CLEAR Cotton hebben al duizenden kinderen geholpen. Tot slot wordt eind dit jaar een voorstel voor duurzame corporate governance aangenomen. Daarin is opgenomen dat EU-bedrijven een zorgvuldigheidsplicht hebben en in hun toeleveringsketens rekening moeten houden met mensenrechtenaspecten (inclusief kinderarbeid) en milieurisico's.

Het bestrijden van geweld tegen kinderen en het waarborgen van de bescherming van kinderen is een belangrijke pijler in het externe optreden. Overeenkomstig de EU-strategie voor de rechten van het kind wil de EU meer doen om ernstige schendingen van de rechten van kinderen door gewapende conflicten te voorkomen en te beëindigen, onder meer door de naleving van het internationaal humanitair recht te bepleiten en demobilisatie, rehabilitatie en re-integratie op de lange termijn te ondersteunen.

De EU blijft geweld tegen vrouwen en meisjes aanpakken via het Spotlight-initiatief van de EU en de VN en via financiering van maatschappelijke organisaties ter versterking van mechanismen om kinderen te beschermen. De Europese Commissie heeft toegezegd 10 % van de humanitaire hulp te blijven uittrekken voor onderwijs in noodsituaties en aanhoudende crises. Ook blijft ze steun vragen voor de “Verklaring inzake veilige scholen”.

Ter gelegenheid van Wereldkinderdag 2021 hebben de EU, de UNHCR (het VN-vluchtelingenagentschap) en Unicef in alle 24 EU-talen een lespakket samengesteld over het werk dat zij gezamenlijk verrichten om kinderen en jongeren die in Afrika moesten vluchten, te helpen om veilig te leven en hun rechten, waaronder het recht op onderwijs, te behartigen.