Hoognodig EU-klimaatpakket verhoogt ambities, maar schiet tekort voor klimaatneutraliteit

Met dank overgenomen van GroenLinks (GL) i, gepubliceerd op woensdag 14 juli 2021.

De Europese Commissie heeft haar langverwachte klimaatpakket gepresenteerd: een groot pakket met wetsvoorstellen die ervoor moeten zorgen dat in 2030 de CO2-uitstoot in Europa met 55% is afgenomen. Europarlementariër Bas Eickhout: “Onder de streep zal dit pakket ervoor zorgen dat we het 2030-doel wel halen, maar de grote uitdaging is om de komende tien jaar alles klaar te zetten om klimaatneutraal te worden voor 2050. Daar schiet het pakket nog tekort.”

Bas Eickhout @baseickhout

Europarlementariër en delegatieleider GroenLinks Europa

Eickhout benadrukt het belang van dit klimaatpakket: “We hebben minder dan 10 jaar om de ergste gevolgen van klimaatverandering te voorkomen. De doelen die we nu stellen hebben grote gevolgen voor de lange termijn. Daarom moeten we de sectoren die nu snel kunnen verduurzamen, zoals wegverkeer en energie, zo snel mogelijk naar een nul-uitstoot brengen. Voor andere sectoren, zoals de zware industrie, moeten fundamentele innovaties snel worden opgeschaald om klimaatneutraal te kunnen worden voor 2050.”

Duurzame Energie

De Commissie stelt in het pakket een EU-doel van 40% duurzame energie in 2030 voor. Eickhout: “Om de klimaatdoelen te halen moet dit minimaal 50% worden. Dit is ook belangrijk voor de industrie om hun productie te verduurzamen. Hier willen we niet alleen meer ambitie zien maar ook veel meer investeringen. Dat komt nog onvoldoende terug in deze voorstellen.”

Uitbreiding Emissiehandelssyteem

Een van de heetste hangijzers is de hervorming en uitbreiding van het Europese Emissiehandelssysteem (ETS). De industrie en luchtvaart moeten van de Commissie sneller hun uitstoot terugbrengen en de scheepvaart wordt aan het systeem toegevoegd. Ook wordt een apart ETS opgezet voor wegtransport en de gebouwde omgeving. Eickhout: “Een hogere ambitie is goed, maar de gratis rechten die de industrie en luchtvaart nu krijgen om hun concurrentiepositie te beschermen, worden in het nieuwe voorstel niet snel genoeg afgebouwd. Deze sectoren ontvangen daardoor te weinig prikkels om te innoveren en verduurzamen.”

Eickhout benadrukt dat dit niet de beste manier is om een eerlijke transitie vorm te geven. De uitbreiding van ETS zal er voor zorgen dat mensen tegelijkertijd te maken krijgen met hogere stookkosten en benzineprijzen. “Hierdoor is er echt sprake van een rechtvaardigheidsprobleem. Het idee van een Sociaal Klimaatfonds is goed om Europese solidariteit meer vorm te geven, maar uiteindelijk zullen landen via belastinghervormingen veel meer aan zet moeten zijn om een betere herverdeling binnen landen te organiseren”, zegt Eickhout.

Uitstootnormen voor auto's

Ook wil de Commissie dat auto’s en busjes vanaf 2035 niks meer uitstoten, wat in praktijk betekent dat vanaf dan alleen maar elektrische auto’s mogen worden verkocht. Eickhout: “Het is goed dat de Commissie eindelijk een duidelijk voorstel doet voor een nul-uitstoot. Maar wie de ontwikkelingen in de auto-industrie in de gaten houdt, ziet dat veel automakers al éérder volledig elektrisch kunnen zijn. Binnen de transportsector zijn auto’s het makkelijkst om te verduurzamen, dus de ambitie moet hier echt omhoog. Veel auto’s blijven tot wel 20 jaar op de weg, dus wil je in 2050 klimaatneutraal zijn, dan moet de einddatum naar 2030.”

Het Europees Parlement en de EU-landen zijn nu aan zet en zullen op elk van de wetten tot een positie moeten komen, waarna onderhandelingen tussen de instituties zullen volgen. Al met al zal dit pakket de inzet zijn van zeker twee jaar onderhandelen.

Lees hier meer over het Europese klimaatpakket en de inzet van GroenLinks