Hoe de EU de consumentenbescherming wil versterken

Met dank overgenomen van Europees Parlement (EP) i, gepubliceerd op maandag 18 september 2023.

Ontdek hoe de EU i de consumentenbescherming wil versterken en deze wil aanpassen aan nieuwe uitdagingen zoals de groene transitie en digitale transformatie.

Nu de economie mondialer en digitaler wordt, zoekt de EU naar nieuwe manieren om de consument te beschermen. Tijdens de plenaire vergadering van mei debatteren de leden van het Europees Parlement i over de digitale toekomst van Europa. Het rapport richt zich op het wegnemen van belemmeringen voor het functioneren van de digitale interne markt en het verbeteren van het gebruik van AI door consumenten.

Nieuwe consumentenagenda

Het Parlement werkt ook aan de nieuwe strategie voor de nieuwe consumentenagenda voor 2020-2025 die zich richt op vijf kerngebieden: groene transitie, digitale transformatie, effectieve handhaving van consumentenrechten, specifieke behoeften van bepaalde consumentengroepen en internationale samenwerking.

Het makkelijker maken om duurzaam te consumeren

Het doel van klimaatneutraliteit voor 2050 is een belangrijke prioriteit voor de EU en consumentenkwesties spelen een rol - door middel van duurzame consumptie en de circulaire economie.

In november 2020 hebben de leden van het Europees Parlement een rapport over een duurzame interne markt aangenomen waarin de Commissie wordt opgeroepen het ‘recht op reparatie’ vast te stellen om reparaties systematisch, kostenefficiënt en aantrekkelijk te maken. De Europarlementariërs riepen ook op tot etikettering van de levensduur van producten en maatregelen om een cultuur van hergebruik te bevorderen, met inbegrip van garanties op tweedehands goederen.

Ze willen ook maatregelen tegen het doelbewust ontwerpen van producten op een manier waardoor ze na een bepaalde tijd verouderd zijn en herhaalde eisen voor een universele oplader.

De Commissie werkt aan het recht op reparatie van regels voor elektronica en wetgeving over de ecologische voetafdruk van producten om consumenten in staat te stellen te vergelijken.

Bij de herziening van de richtlijn voor de verkoop van goederen, gepland voor 2022, zal worden onderzocht of de huidige wettelijke garantie van twee jaar kan worden verlengd voor nieuwe en tweedehands goederen.

In september 2020 lanceerde de Commissie het initiatief voor duurzame producten in het kader van het nieuwe actieplan circulaire economie. Het heeft als doel om producten geschikt te maken voor een klimaatneutrale, hulpbronnenefficiënte en circulaire economie en het wil de hoeveelheid afval verminderen. Het zal ook de aanwezigheid van schadelijke chemicaliën in producten zoals elektronica en ICT-apparatuur, textiel en meubels aanpakken.

De digitale transformatie veilig maken voor consumenten

De digitale transformatie verandert ons leven ingrijpend en heeft ook veranderd hoe we winkelen. Om de EU-consumentenregels in te halen, heeft de Commissie in december 2020 een nieuwe Digital Services Act voorgesteld - een reeks regels om de consumentenveiligheid op alle onlineplatforms in de EU, met inbegrip van onlinemarktplaatsen, te verbeteren. De leden willen dat consumenten even veilig online winkelen als in 'traditionele' winkels en willen dat platforms zoals eBay en Amazon hun inspanningen opvoeren om handelaren die nep- of onveilige producten verkopen aan te pakken, en om te voorkomen dat frauduleuze bedrijven hun diensten gebruiken.

De leden van het Europees Parlement stelden ook regels voor om gebruikers te beschermen tegen schadelijke en illegale online-inhoud en tegelijkertijd de vrijheid van meningsuiting te waarborgen; en riepen op tot nieuwe regels voor online adverteren, waardoor gebruikers meer controle krijgen.

Gezien de impact van kunstmatige intelligentie bereidt de EU regels voor om de kansen en bedreigingen ervan te beheersen. Het Parlement heeft een speciale commissie ingesteld en benadrukt de noodzaak van mensgerichte wetgeving. Het EP heeft een wettelijke aansprakelijkheidsregeling voor AI voorgesteld die bepaalt wie verantwoordelijk is wanneer AI-systemen schade of schade toebrengen aan consumenten.

Versterking van de handhaving van consumentenrechten

Handhaving van consumentenrechten is de verantwoordelijkheid van de lidstaten, maar de EU heeft een coördinerende en ondersteunende rol. Onder de regels die het heeft ingevoerd, zijn de richtlijn inzake betere handhaving en modernisering van het consumentenrecht en de regels inzake collectief EU-consumentenvorderingen.

Inspelen op specifieke consumentenbehoeften

Kwetsbare consumenten zoals kinderen, senioren of mensen met een handicap, maar ook mensen in financiële problemen of consumenten met beperkte toegang tot het internet hebben specifieke behoeftes. In de nieuwe consumentenagenda wil de Commissie zich concentreren op problemen met internettoegang, financieel kwetsbare consumenten en producten voor kinderen.

De plannen van de Commissie omvatten meer offlineadvies voor consumenten zonder internettoegang en financiering om de beschikbaarheid en kwaliteit van schuldhulpverlening voor mensen in financiële problemen te verbeteren.

Omdat kinderen en minderjarigen bijzonder kwetsbaar zijn voor schadelijke reclame, heeft het Parlement strengere regels goedgekeurd voor audiovisuele mediadiensten.

De veiligheid garanderen van producten die in de EU worden verkocht

Burgers kopen vaak goederen die buiten de EU zijn vervaardigd. Volgens de Commissie zijn de aankopen van verkopers buiten de EU gestegen van 17 procent in 2014 tot 27 procent in 2019, en de nieuwe consumentenagenda benadrukt de noodzaak van internationale samenwerking om de consumentenbescherming te waarborgen. China was in 2020 de grootste leverancier van goederen aan de EU, dus de Commissie zal in 2021 met hen samenwerken aan een actieplan om de veiligheid van online verkochte producten te verbeteren.

In november 2020 heeft het Parlement een resolutie aangenomen waarin wordt opgeroepen tot grotere inspanningen om ervoor te zorgen dat alle producten die in de EU worden verkocht, veilig zijn.

Vervolgstappen

De Commissie interne markt en consumentenbescherming van het Parlement werkt aan het voorstel van de Commissie voor de nieuwe consumentenagenda. Een stemming in de plenaire vergadering wordt in september verwacht.

Lees meer

Productinformatie

REF.: 20210506STO03603