Van woede en nihilisme naar humor - Hoofdinhoud

Door Arthur Morales

Deze week vond het debat over de uitgelekte notulen van het Kabinet plaats. Op Twitter kwamen er vele reacties langs waar mensen zich boos uitten over dat zaken als het 'dualisme' van de Kamer, dat niet in acht werd genomen en het machtsmisbruik van verschillende politici. Er was niks geleerd van vorige schandalen. Bij deze verontwaardigde mensen valt grappig genoeg hetzelfde proces te herkennen. Of het nou over de toeslagenaffaire, de verlenging van de absurdistische coronamaatregelen of een nieuwe soevereiniteitsoverdracht naar Brussel gaat, het gaat altijd op dezelfde manier. Verwondering, verontwaardiging, boosheid om vervolgens weer over te gaan tot de orde van de dag. Dit proces wordt bij het volgende nieuwsbericht weer herhaald. Zijn mensen hier elke keer werkelijk weer zo gechoqueerd over? Weten we inmiddels niet dat dit allemaal onderdelen zijn van een verziekte nationale politieke cultuur in een verziekte internationale politieke orde in een verziekte tijdgeest? Velen bekommeren zich daarom niet meer zo erg om deze dagelijkse politieke sleur. Zolang mensen het grotere geheel niet zien, zal de krant keer op keer weer volstaan met schandalen. Van de absurditeit van tegenwoordig kunnen we maar beter de humor inzien.

De concepten

Voordat het verband tussen de 'redpill' en de 'clownpill' duidelijk gemaakt kan worden, zullen de concepten 'redpill' en 'clownpill' eerst moeten worden gedefinieerd. De 'redpill' nemen is een referentie aan de bekende filmtrilogie 'De Matrix', waar de hoofdpersoon Neo erachter komt dat hij in een grote leugen leeft. De wereld waarvan hij altijd gedacht had dat deze bestond, was in werkelijkheid enkel een computersimulatie die gemaakt was om mensen koest te houden, terwijl ze in werkelijkheid werden onderdrukt door vijandig geworden kunstmatige intelligentie. Neo kreeg de keuze toen hij een groep mensen ontmoette die zich wel bewust was van deze simulatie. Nam hij de 'redpill' en koos hij ervoor om 'wakker' te worden uit deze simulatie of nam hij de 'bluepill' waardoor hij weer door kon gaan met zijn fictieve leventje.

De 'redpill' heeft ook in de politieke context de betekenis van het 'wakker worden' uit de dagelijkse illusie. De persoon in kwestie die deze 'redpill' neemt, kiest er bewust voor om dieper het konijnenhol in te gaan. Dit is ook een gevaarlijke ontwikkeling; er is geen weg meer terug. Als er eenmaal bepaalde kennis is opgedaan, is het referentiekader van die persoon zo erg veranderd dat het moeilijk of zelfs onmogelijk is om weer terug te keren naar het 'normale leven'. Denk hierbij aan de kritische vragen over 11 september 2001, de oorlogen in het Midden-Oosten, de kwestie in Oekraïne, maar ook fundamentelere kritieken op de maatschappij die binnen de huidige orde niet geaccepteerd worden. Een andere kijk op dit soort fenomenen werkt als een soort inktvlek die zich steeds verder verspreidt: "Wat nou als het ook niet klopt wat ik allemaal over andere zaken heb geleerd?"

De 'clownpill' staat vooral voor cynisme en absurdisme en valt voornamelijk toe te schrijven aan de redelijke recente bioscoophit 'Joker'. In deze film heeft de hoofdpersoon een rotleven. Ondertussen takelt de samenleving ook steeds verder af, waardoor hij langzamerhand gek wordt. Wanneer de laatste stabiliteit in zijn leven wegvalt, gaat hij door het lint, waarna hij alles op zijn kop zet: "Ik heb mijn hele leven gedacht dat mijn leven een tragedie zou zijn, maar nu realiseer ik me dat het een komedie is". De Joker maakt hier dezelfde ontwikkeling door als mensen die de 'redpill' hebben genomen. Ook bij hen vallen de bekende structuren weg en sommige raken vrienden of zelfs familie kwijt in hun zoektocht naar de waarheid.

De 'clownpill' is onderdeel van het post-ironische tijdperk. Waar moreel relativisme de maatschappij zo veranderd heeft dat er in het huidige paradigma niet zoiets als 'het objectieve goede' bestaat, is het post-ironisme hier een reactie op. Moreel relativisme heeft ervoor gezorgd dat er voor velen geen hoger doel meer in hun leven is. Als er namelijk geen hogere, objectieve moraliteit is, wat is dan het doel van ons leven? Dit leidt meestal tot nihilisme of hedonisme. Post-ironisme is een bewustwording van deze tragedie. De mensen die dit beseffen, streven naar een hoger doel in hun leven, maar zien tegelijk in dat in de moderne wereld, gekenmerkt door leeg materialisme en fictieve relativistische waarden, hier moeilijk/onmogelijk een bevredigend antwoord op gegeven kan worden. Net als de Joker realiseerde dat zijn leven misschien wel een komedie in plaats van een tragedie is, realiseert degene die de 'clownpill' genomen heeft dat dit ook voor zijn of haar eigen leven geldt.

De blackpill

Om het verband tussen de twee pillen correct te kunnen beschrijven, moet er nog een derde pil benoemd worden, namelijk de 'blackpill'. De 'blackpill', die eigenlijk net al kort is genoemd, staat voor wanhoop, negativiteit en nihilisme. Het is het geloof dat we echt in de eindtijd leven en wij hier persoonlijk niets aan kunnen veranderen. Het is het blijven hangen in de tragedie van het leven zonder hiermee om te kunnen gaan.

Overal om ons heen zien we de maatschappij steeds verder aftakelen. Van kleine triviale zaken als een kabinetsformatie of op civilisationeel niveau met de massa-immigratie, de klimaathysterie en het steeds verder oprekken van sociale normen. Alles wat 'normaal' was wordt omgedraaid en uitzonderingen worden de regel. Dit wordt aan ons verkocht als 'progressivisme'. Aan 'vooruitgang' valt niet te twijfelen, maar niemand stelt de vraag: "welke kant gaan we op?" De progressie van de huidige orde is de degeneratie van de onze beschaving. Het geloof van 'de waarheid overwint' staat centraal in het frame van denken in de moderne samenleving, maar veel mensen realiseren zich niet dat de 'waarheid' niets betekent zonder gegronde, objectieve, moralistische kaders.

Het besef

Als iemand al een lange tijd de 'redpill' heeft genomen, kijkt deze nergens meer van op. Tegelijkertijd ziet diegene om zich heen steeds weer nieuwe ontwikkelingen die zijn of haar wereldbeeld bevestigen. Ook ziet diegene dat de mensen om hem of haar heen nooit lijken te leren. Ze worden constant van verkiezing tot verkiezing bedrogen. Deze cyclus van verontwaardiging, zonder iets op te lossen, is misschien wel het meest frustrerende voor degene die de 'redpill' tot zich heeft genomen. Deze kortetermijnspan van de gemiddelde persoon kan tot onverschilligheid leiden. Soms denken we allemaal wel eens: "valt onze beschaving nog wel te redden?", "is er nog wel een oplossing?", "hebben we een keuze om de toekomst te veranderen of is de tijdgeest zo rigide dat we ons daadwerkelijk in de donkere eeuw of Kali Yuga bevinden?" Achter veel gebeurtenissen en beleidsplannen zit een andere agenda. Degenen die dit snappen worden voor gek verklaard door degenen die binnen de geoorloofde referentiekaders van de huidige politiek-maatschappelijke orde leven. Dit leidt tot sociale uitsluiting en zware tijden. De 'blackpill' wordt dan vaak genomen.

Toch blijft dit ergens knagen. Hoe hard iemand ook zijn best doet om te doen alsof het diegene niks meer uitmaakt, hij of zij blijft er toch mee geconfronteerd worden. Zoals Thierry Baudet het al zei: "Wij zijn de laatste generatie die het tij nog kan keren en we hebben er onwijze zin in!". Degene die de 'redpill' heeft geïnternaliseerd heeft hierdoor twee keuzes. Vervallen we net als Nietzsche in nihilisme of besluiten we er de humor van in te zien? Het Amerikaans gezegde 'ignorance is bliss' is misschien wel een belangrijk goed, maar nu we eenmaal weten wat er echt aan de hand is, is het misschien wel het beste om de wereld te benaderen met een lach!