Nieuw Reglement van Orde: Grondwetsvoorstellen in tweede lezing vervallen bij niet behandelen door Kamer

DEN HAAG (PDC) - Als een wetsvoorstel tot wijziging van de Grondwet in tweede lezing niet besproken is door een zittende Tweede Kamer¹, komt het te vervallen nadat de Kamer is ontbonden. Dit staat sinds 1 april 2021 in het herziene Reglement van Orde² (RvO) van de Tweede Kamer.

De wijziging betreft de introductie van het vernieuwde artikel 9.29 van het RvO. Dit artikel stelt dat indien de Kamer niet over een wetsvoorstel besloten heeft in de eerste zitting nadat de Kamer ontbonden³ wordt, de Kamervoorzitter bij de daaropvolgende zitting het voorstel als vervallen beschouwt. Momenteel zijn er zeven voorstellen tot wijziging van de Grondwet in tweede lezing aanhangig bij de Tweede Kamer. Mochten er nieuwe verkiezingen uitgeschreven worden, dan moet de Kamer deze voorstellen voorafgaand aan de ontbinding van de Tweede Kamer behandelen, willen deze voorstellen niet vervallen worden verklaard.

Met de wijziging van het Reglement van Orde loopt de Tweede Kamer eigenlijk vooruit op het wijzigingsvoorstel Herijking Grondwetherzieningsprocedure⁴. Dit voorstel is reeds in eerste lezing aangenomen en is op 1 april 2021 ingediend voor een tweede lezing.

Bron: Tweede Kamer.

• 1. 

  De Tweede Kamer is deel van de volksvertegen­woor­di­ging. Zij speelt een belangrijke rol bij de totstandkoming van wetten, controleert de regering en beslist over de vraag of een kabinet (of bewindspersoon) genoeg vertrouwen heeft.
   
• 2. 

  Het Reglement van Orde bevat regels over de gang van zaken in de Tweede Kamer. Wie mag wanneer spreken, hoe komt een besluit tot stand, wat zijn de taken van commissies, welke bevoegdheden heeft de voorzitter, aan welke regels moeten bezoekers zich houden: het is allemaal in dit reglement vastgelegd.
   
• 3. 

  Als een kabinet gevallen is, wordt als regel de Tweede Kamer ontbonden. De regering heeft daar Grondwettelijk het recht toe. Door Kamerontbinding kan de regering bij een conflict een uitspraak van de kiezers vragen. Die 'regel' bestaat sinds 1972. Na een besluit tot Kamerontbinding moeten altijd binnen 40 dagen nieuwe verkiezingen worden uitgeschreven.
   
• 4. 

  In 2022 werd artikel 137 zodanig gewijzigd dat alleen de Tweede Kamer die wordt gekozen na de bekendmaking van een Grondwetsherzieningwet in eerste lezing, bevoegd is de behandeling in tweede lezing ter hand te nemen en af te ronden. Als deze Kamer geen besluit neemt, vervalt het voorstel van rechtswege. Tot 2022 kon ook een volgende Tweede Kamer het voorstel in tweede lezing afhandelen.