Toeslagenaffaire bewijst: opvolger van de Wob moet transparanter

Met dank overgenomen van Democraten 66 (D66) i, gepubliceerd op maandag 11 januari 2021.

D66 en GroenLinks sturen een aanscherping van hun initiatiefwet Open Overheid naar de Tweede Kamer. De partijen vinden dat de Toeslagenaffaire aantoont dat meer transparantie noodzakelijk is om burgers te beschermen tegen machtsmisbruik van de overheid.

Deze week debatteert de Kamer over de wet die opvolger moet worden van de Wet Openbaarheid van Bestuur (Wob). Aan het wetsvoorstel voegen de partijen de verplichting toe voor overheden en andere bestuursorganen om actief openbaar te maken informatie te publiceren in een landelijk platform. Zo kan met één zoekopdracht informatie bij alle bestuursorganen worden doorzocht. Het nieuw op te richten ‘Adviescollege openbaarheid en informatiehuishouding’ ziet daarnaast toe op de voortdurende verbetering van de informatiehuishouding van overheden en behandelt klachten.

Wet open overheid

De Wet open overheid (Woo) maakt ministeries, maar ook gemeenten, provincies en waterschappen, transparanter en regelt dat overheidsinformatie beter vindbaar is. Ook semioverheidsinstellingen en uitvoeringsorganisaties, zoals bijvoorbeeld Rijkswaterstaat of DUO, moeten aan de wet voldoen. In plaats van dat informatie op verzoek openbaar gemaakt wordt, zoals in de Wob, bepaalt de Woo dat bepaalde overheidsinformatie actief openbaar gemaakt wordt. De Tweede en Eerste Kamer praat al sinds 2012 over de initiatiefwet van GroenLinks en D66, die mede vanwege uitvoeringskosten eerder door de Kamer afgezwakt werd, maar nu door de twee initiatiefnemers weer aangescherpt.