Vragen en antwoorden: Commissie publiceert aanbevelingen voor nationale strategische plannen voor gemeenschappelijk landbouwbeleid (GLB) - Hoofdinhoud
Om welke aanbevelingen gaat het?
De aanbevelingen die vandaag zijn gepubliceerd, maken deel uit van de gestructureerde dialoog tussen de Commissie en de lidstaten in het kader van de hervorming van het gemeenschappelijk landbouwbeleid (GLB) en de Europese Green Deal.
Zij zijn bedoeld om de lidstaten te helpen bij het opstellen van hun strategische GLB-plannen en bevatten de belangrijkste gebieden waarop elke lidstaat zich moet concentreren om de GLB-doelstellingen te verwezenlijken en bij te dragen tot het behalen van de streefcijfers van de Green Deal. Zij bevatten ook een analyse van elke landbouwsector en elk plattelandsgebied in het licht van de doelstellingen van het volgende GLB, en specifieke referentiewaarden voor elk streefdoel van de Green Deal.
De gestructureerde dialoog is opgezet naar aanleiding van de presentatie door de Commissie van de “van boer tot bord”-strategie en de biodiversiteitsstrategie, en een analyse van het verband tussen het GLB en de Green Deal, op 20 mei 2020. Het is de bedoeling dat de lidstaten het volgende GLB en de bijbehorende instrumenten ten volle benutten om hun landbouwers te ondersteunen bij de overgang naar duurzamere voedselsystemen, rekening houdend met hun lokale omstandigheden en behoeften. De Commissie zal de lidstaten tijdens de hele voorbereiding van hun strategisch GLB-plan ondersteunen.
Zijn de lidstaten juridisch gebonden door de aanbevelingen?
De aanbevelingen zijn op zichzelf niet juridisch bindend. De Commissie zal de strategische GLB-plannen echter goedkeuren vóór de uitvoering van het nieuwe GLB, zodra zij officieel door de lidstaten zijn ingediend. Tijdens de goedkeuringsprocedure, die zal verlopen op basis van de criteria in de toekomstige verordening strategische GLB-plannen, zal de Commissie de aanbevelingen gebruiken als een belangrijk referentiedocument om de plannen te beoordelen.
Hoe worden de lidstaten aangemoedigd om de doelstellingen van de Europese Green Deal te verwezenlijken?
In de aanbevelingen geeft de Commissie een analyse van de landbouwsector en de plattelandsgebieden van elke lidstaat. Die analyse omvat een beoordeling van de nationale situatie met betrekking tot de streefcijfers van de Europese Green Deal. Zo moeten tegen 2030 het gebruik en de risico's van pesticiden worden gehalveerd, moet het gebruik van meststoffen met minstens 20 % worden verminderd, moet de verkoop van antimicrobiële stoffen voor landbouwdieren en aquacultuur met 50 % dalen, moet 25 % van de landbouwgrond worden gebruikt voor biologische landbouw en moeten alle plattelandsgebieden beschikken over snel breedbandinternet.
Aan de hand van die beoordeling is vastgesteld welke inspanningen elke lidstaat per streefdoel moet leveren. Op basis daarvan heeft de Commissie aan de lidstaten concrete aanbevelingen gedaan voor het opstellen van hun strategische GLB-plannen, waarbij die worden gekoppeld aan de ambities van de Green Deal.
De lidstaten moeten in hun strategische GLB-plannen een interventiestrategie opnemen waarin zij uitleggen hoe zij, op basis van hun lokale omstandigheden en behoeften, de GLB-instrumenten zullen aanwenden om de GLB-doelstellingen te verwezenlijken. Daarbij komen ook de streefcijfers van de Green Deal aan bod.
Dankzij de aanbevelingen is het gemakkelijker om de behoeften van de lidstaten vast te stellen, met name voor de streefdoelen van de Green Deal. De Commissie zal de lidstaten met name vragen om voor de zes streefdoelen van de Green Deal expliciete nationale waarden vast te stellen, die de ambitie van de Green Deal op EU-niveau moet omzetten in specifieke ambities op nationaal niveau. De referentiewaarden in de aanbevelingen zullen daarbij bijzonder nuttig zijn.
Hoe past dit in de huidige onderhandelingen?
De onderhandelingen over de hervorming van het GLB met het Europees Parlement en de Raad zijn officieel begonnen op 10 november 2020. De onderhandelingen hebben betrekking op de drie wetteksten van de GLB-hervorming: de verordening strategische GLB-plannen, de horizontale verordening en de verordening gemeenschappelijke marktordening.
De gestructureerde dialoog is niet in de verordening inzake strategische GLB-plannen opgenomen, omdat die is voorgesteld nadat de Commissie haar voorstellen had ingediend (in juni 2018). Het goedkeuringsproces en de uitvoering van de strategische GLB-plannen zijn echter wel in de tekst gedefinieerd.
Wat is het tijdschema voor de strategische GLB-plannen?
Het specifieke tijdschema voor de strategische GLB-plannen, met inbegrip van de formele indiening door de lidstaten en de goedkeuring door de Commissie, zal afhangen van het resultaat van de onderhandelingen met de medewetgevers.
De Commissie streeft naar de sluiting van een politiek akkoord in het voorjaar van 2021. De lidstaten zouden dan tot 1 januari 2022 de tijd hebben om hun plannen in te dienen. De Commissie zou tijd hebben om de plannen goed te keuren tot 1 januari 2023, de datum waarop het nieuwe GLB van start zou gaan.
Tussen het moment waarop de lidstaten hun plannen indienen en de Commissie die plannen goedkeurt, zal de gestructureerde dialoog worden voortgezet. In het kader van het goedkeuringsproces zal de Commissie bijvoorbeeld opmerkingen meedelen aan de lidstaten.
Wat beveelt de Commissie de lidstaten aan om de uitstoot van broeikasgassen te verminderen?
De Commissie geeft toe dat de uitstoot van broeikasgassen verminderen een belangrijke uitdaging is voor de landbouwsector van de EU als geheel, met name in het kader van de ambitie van de Green Deal om de uitstoot tegen 2030 met 55 % te verminderen en in 2050 klimaatneutraal te zijn.
De Commissie wil in juni 2021 een pakket voorstellen indienen om de bijdrage van zowel de landbouwsector als de sector van het landgebruik aan die nieuwe, ambitieuze doelstelling te verbeteren.
Daarom beveelt de Commissie alle lidstaten aan hun broeikasgasemissies in de landbouw, vooral door veeteelt of bodembeheer, te verminderen, rekening houdend met de onderlinge verschillen tussen de lidstaten. De Commissie moedigt een slimmere, preciezere en duurzamere manier van landbouw aan, waarbij wordt gebruikgemaakt van kennisdeling en technologie. Dat kan bijvoorbeeld bijdragen tot een beter nutriëntenbeheer, een nauwkeuriger gebruik van gewasbeschermingsmiddelen en verbeteringen in het vee- en mestbeheer. Ook de combinatie van veeteelt, akkerbouw en bosbouw kan bijdragen tot een lagere uitstoot van broeikasgassen. Tot slot wijst de Commissie op het onbenutte potentieel van koolstofvastlegging en op de noodzaak om koolstofrijke bodems, zoals veengebieden en wetlands, te beschermen.
De Commissie beveelt ook de ontwikkeling van koolstoflandbouw aan als nieuw bedrijfsmodel voor landbouwers, en ondersteunt die ontwikkeling. De regelingen voor koolstoflandbouw kunnen ook worden ondersteund via de nieuwe ecoregelingen van het GLB.
Hoe kunnen andere EU-fondsen bijdragen tot de verwezenlijking van de GLB-doelstellingen ?
Naast het GLB spelen diverse andere ondersteunende beleidsmaatregelen van de EU een belangrijke rol in plattelandsgebieden, waaronder het regionaal, sociaal en cohesie-beleid, evenals het EU-beleid op het gebied van energie, vervoer, connectiviteit, milieu en klimaat.
In de aanbevelingen aan de lidstaten benadrukt de Commissie hoe andere EU-fondsen kunnen bijdragen tot de verdere ontwikkeling van plattelandsgebieden. Er is daarom behoefte aan meer synergie met andere fondsen.
Voorts wordt bij het NextGenerationEU-fonds bijzondere aandacht besteed aan de digitale transitie, die deel uitmaakt van het herstelplan van de EU. Dat zal belangrijk zijn om de doelstelling van volledige toegang tot snel breedbandinternet in plattelandsgebieden tegen 2025 te verwezenlijken.
Tot slot zullen ook Horizon Europa en de voorgestelde EU-missie voor bodemgezondheid en voedsel cruciaal zijn voor de verwezenlijking van de doelstellingen van het GLB. Daarmee zullen onderzoek en innovatie op het gebied van voedsel en landbouw worden gefinancierd, wat zal leiden tot de ontwikkeling van cruciale instrumenten en praktijken voor duurzame landbouw en een beter beheer van natuurlijke hulpbronnen.
Meer informatie