Actieagenda Trein en Luchtvaart (bijlage bij 29984;31936,nr.916) - Hoofdinhoud

Officiële titel	Actieagenda Trein en Luchtvaart (bijlage bij 29984;31936,nr.916)
Document­datum	20-11-2020
Publicatie­datum	03-12-2020
Nummer	2020D47443
Kenmerk	29984; 31936, nr. 916
Externe link	origineel bericht
Originele document in PDF

Actieagenda

1

Trein en Luchtvaart

13 november 2020

Bron: Royal Schipholgroup

2 Actieagenda trein en luchtvaart 3 4 Actieagenda trein en luchtvaart

Ambitie

Aanleiding Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (IenW), tot dat de COVID-19 situatie zich aandiende Schiphol, ProRail, KLM en NS (hierna: de partijen) ongeveer 14% van het aantal vliegbewegingen van streven ernaar om de keuze voor de internationale en naar Schiphol voor hun rekening. Daarbij is voor trein op de middellange afstand (tot 700 kilometer) de komende decennia een groeiende (internationale) te bevorderen. Evenwel, de huidige COVID-19 situatie vervoersvraag voorzien. Deze bestemmingen worden heeft een grote impact op onze samenleving en op eveneens genoemd in rapporten van het KiM Schiphol, KLM, ProRail en NS. Op dit moment is het nog (‘Substitutiemogelijkheden van luchtvaart naar spoor’ onzeker wat de (structurele) effecten hiervan zijn voor (2018) en ‘Op reis met het vliegtuig, trein of bus’ (2019)). de komende jaren. Partijen hebben getracht hiervan een Invulling geven aan deze vraag vereist een betere zo goed mogelijk beeld te krijgen en kunnen helaas niet aansluiting van de netwerken van internationale trein uitsluiten dat dit invloed heeft op de (timing van de) in en luchtvaart in Nederland om zo tot een optimale dit document genoemde maatregelen. inzet en benutting van de beschikbare spoor- en luchtruimcapaciteit te komen. Optimale benutting Uitgangspunt is en blijft om met partijen maatregelen van beide modaliteiten, ook in goede samenhang te treffen om de internationale trein te versterken als met elkaar, maakt het mogelijk om het aantal korte alternatief voor en in aanvulling op het vliegtuig. Zo afstandsvluchten te reduceren. In het Actieplan Slim ontstaat er meer ruimte voor duurzame mobiliteitsgroei. en Duurzaam wordt dit als een van de instrumenten om de luchtvaart te verduurzamen gepresenteerd. Op Met de Actieagenda zetten de partijen in Europees niveau is zowel bij de Commissie als bij vele op maatregelen - om te beginnen - voor zes andere partijen er steeds meer aandacht voor het bestemmingen: Brussel, Parijs, Londen, Düsseldorf, vervangen van korte afstandsvluchten door treinreizen, Frankfurt en Berlijn. Deze zes bestemmingen namen mede vanwege Nederlandse initiatieven.

5

Deze agenda is het resultaat van een intensief proces waarin de vijf partijen inzicht hebben gekregen in elkaars belangen en de context waar eenieder in opereert. Alhoewel de partijen verschillende belangen hebben, laten ze met deze agenda zien dat ze dezelfde doelstelling nastreven, dezelfde analyse delen en samenhangende stappen zetten om de aantrekkelijkheid van de internationale trein op de

middellange afstand te bevorderen. Dat is bijzonder Metropoolregio

omdat de werelden van luchtvaart en spoor sterk Amsterdam

Amsterdam

van elkaar verschillen. Daarom is het ingewikkeld om

gezamenlijk maatregelen te nemen. Schiphol

airport

De partijen zetten zich gezamenlijk in voor de maatregelen die zijn opgenomen in deze agenda.

Deze lijst van maatregelen is niet uitputtend, want partijen nemen afzonderlijk ook maatregelen, die omwille van bedrijfsgevoeligheid (o.a. strategie) en mededingingsrecht niet zijn opgenomen in de agenda. Bovendien is deze agenda niet het enige gremium

waar duurzame mobiliteit, en specifiek de trein als Düsseldorf alternatief voor en in aanvulling op het vliegtuig, wordt International Airport nagestreefd. De Actieagenda is dus een uitsnede van Metropoolregio Amsterdam

de maatregelen die partijen inzetten ter bevordering van de trein op de zes bestemmingen.

6 Actieagenda trein en luchtvaart

Context

Bredere context Zowel trein als vliegtuig blijven onverminderd Nederlandse partijen is opgesteld, gezien moet worden van belang voor de internationale bereikbaarheid in de internationale context. Deze internationale van Nederland in de aanstaande jaren en na de partijen zullen samen met de genoemde partijen de ontwrichtende COVID-19 situatie. Vanuit de reizigers, omstandigheden bepalen waaronder in Nederland politiek en sector groeit de wens om beide modaliteiten verdere stappen kunnen worden gezet. De noodzaak om in samenhang optimaal te benutten en elkaar te internationaal te opereren spreekt ook duidelijk uit vele laten versterken. Dat vereist maatregelen, beleid en rapporten en onderzoeken die hierover verschijnen, zoals investeringen op korte en lange termijn. recent het advies van de Raad voor de Leefomgeving en Infrastructuur (RLI) ’Verzet de wissel: naar beter Er is zowel maatschappelijk als politiek momentum om internationaal reizigersvervoer per trein’. Alle partners vaart te maken. De internationale trein wordt op de van deze Actieagenda onderschrijven deze noodzaak en middellange afstand steeds populairder. In 2019 zijn zullen zich inspannen om in hun internationale gremia er bijvoorbeeld 13% meer internationale treintickets het belang van de internationale treinen op de korte en verkocht in Nederland dan in 20181 en reisde zo’n middellange trajecten te benadrukken. 25% van KLM’s transferreizigers vanuit België met de trein naar Schiphol om daar een verbindende vlucht Het ministerie van IenW is verantwoordelijk voor te nemen. Zowel in de Europese als de Nederlandse het beleid met betrekking tot het spoor en de politiek komt steeds meer aandacht voor het luchtvaart en stuurt dan ook regelmatig brieven met internationale spoorvervoer. daarin de nieuwste ontwikkelingen op het gebied van beide beleidsterreinen aan de Tweede Kamer. De genoemde partijen opereren alle vijf in een In de Luchtvaartnota geeft het kabinet aan hoe de internationaal krachtenveld waarin zij dit onderwerp randvoorwaarden de spelregels voor de marktpartijen ieder voor zich en soms gezamenlijk agenderen in de toekomst zullen bepalen. Een van de aspecten en verder helpen. Voor de spoorsector is dat met die daarbij een rol speelt is de bevordering van name het Europese speelveld met daarin als treinverbindingen ter vervanging van korte vluchten. In belangrijkste partners: de lidstaten, de Europese het Toekomstbeeld OV wordt de lange termijnvisie voor Commissie, de infrastructuur-beheerders en de de internationale verbindingen uitgewerkt. De kortere vervoersmaatschappijen. Voor de luchtvaartsector termijn investeringen voor de internationale trein zullen zijn de partners vooral mondiaal en zijn de betreffende in de BO-MIRT brief dit najaar helder worden. Hierin zal gremia dan ook wereldwijd werkzaam. Dat geeft aan ook ingegaan worden op de benodigde infrastructurele dat de ambitie van de Actieagenda, die door ontwikkelingen op de corridor rondom Schiphol op basis van de onderzoeken die daar

1 Nieuws.ns.nl, Vier miljoen reizigers in 2019 per trein de grens over, 23 december 2019

7

Doel naar gedaan zijn, zoals het programma Samen Bouwen De partijen onderschrijven allen de volgende doelstelling: aan Bereikbaarheid, het MIRT onderzoek ZWASH ‘Het verder verbeteren van de internationale trein als (Zuid-West Amsterdam Schiphol Hoofddorp2) en aantrekkelijk alternatief voor de luchtvaart, op de de realisatie van het Zuidasdok en een extra perron zes prioritaire bestemmingen Brussel, Parijs, Londen, met 5e en 6e spoor bij Amsterdam Zuid. Ook wordt Düsseldorf, Frankfurt en Berlijn’. Deze doelstelling kan er gewerkt aan de herintroductie van de nachttrein worden opgesplitst in twee subdoelstellingen: naar Wenen per dienstregeling 2021, waarbij uiteraard ontwikkelingen met betrekking tot Covid-19 kunnen • Verbeteren van de internationale trein als alternatief leiden tot een latere start. Tot slot heeft Nederland op voor het vliegtuig voor bestemmingsverkeer reizigers 29 januari jl. in het kader van de Europese Green Deal (Origin-Destination reizigers) op de zes prioritaire een position paper gelanceerd om de internationale bestemmingen. trein hoog op de Europese agenda te zetten. Dit heeft • Verbeteren van de internationale trein als alternatief geresulteerd in een political statement van 28 Europese voor het vliegtuig op een onderdeel van een reis die landen om gezamenlijk knelpunten aan te pakken om bestaat uit meerdere delen (transferreizigers3). vaker en makkelijker de trein te nemen tot afstanden tot 800 km. Hieraan wordt momenteel in samenwerking met de betrokken Europese partijen verdere uitwerking gegeven.

Bron: KLM

Amsterdam-Schiphol-Hoofddorp) vervoersmiddel te veranderen, veelal omdat de onderdeel van het rijk-regio programma eindbestemming niet met een rechtstreekse vlucht “samen bouwen aan bereikbaarheid” te bereiken is.

8 Actieagenda trein en luchtvaart

Analyse

Analyse In het rapport ‘Substitutiemogelijkheden van De reismogelijkheden per trein (frequentie) op de luchtvaart naar spoor’ benoemt het KiM de potentie om zes bestemmingen verschillen sterk. Het aantal ongeveer 1,9 miljoen vliegreizen te vervangen door de verbindingen naar Brussel en Parijs is groot (circa internationale trein voor 2030. Het KiM benoemt ook één keer per uur of vaker voor Brussel). In de richting vier invloedsfactoren die het keuzegedrag van reizigers van Londen en de Duitse bestemmingen is het aantal beïnvloeden: reistijd, reismogelijkheden (frequentie), rechtstreekse treinverbindingen lager. Vanwege de prijs en comfort. lagere frequentie en het ontbreken van een stop op Schiphol is de trein van en naar Londen, Düsseldorf, De partijen hebben ten aanzien van deze Frankfurt en Berlijn voor transferreizigers geen invloedsfactoren onderzocht wat er per bestemming goed alternatief. Voor alle bestemmingen zijn de nodig is om de internationale trein aantrekkelijker mogelijkheden voor de aansluitingen aan de randen van te maken als alternatief voor het vliegtuig. Vanwege de dag in de vroege ochtend en late avond beperkt. de verschillende klantbehoeftes wordt onderscheid gemaakt tussen Origin-Destination (OD) reizigers en De prijs bepaalt in belangrijke mate de transferreizigers. aantrekkelijkheid van het internationale treinproduct ten opzichte van het vliegtuig. De prijzen voor de trein Qua reistijd is de internationale trein op de en het vliegtuig fluctueren sterk en zijn afhankelijk bestemmingen, met uitzondering van Berlijn, reeds van de boekings- en reisperiode. Voor zowel vlieg- als een concurrerend alternatief voor het vliegtuig voor treintickets geldt dat de prijzen tot stand komen in een OD reizigers. De bestemming Berlijn is vanwege de internationale en geliberaliseerde markt. Voor vrijwel groeiende vraag meegenomen in de Actieagenda. Voor alle bestemmingen geldt een dynamische prijsstelling, de andere vijf bestemmingen geldt dat de reistijden die met opbrengst (yield) management wordt bepaald met de trein en het vliegtuig over het algemeen dicht door de verschillende (internationale) vervoerders. bij elkaar liggen. De totale duur van de reis is daarbij afhankelijk van de tijd voor onder andere voor- en natransport, security- en bagagecontrole.

9

Aandachtspunt

Het comfort wordt bepaald door het gemak om een Met mededingingsrecht en andere zaken die spelen ticket te boeken en te betalen, de beschikbaarheid bij substitutie van vluchten door treinreizen, dient in van reisinformatie voor en tijdens de reis, door het onderzoeken van mogelijke samenwerking tussen aanwezigheid van bagage afhandeling, en door de luchtvaart- en spoorwegmaatschappijen en het faciliteiten op luchthavens, stations en in het vliegtuig gezamenlijk handelen op een markt waar beide partijen of de trein4. De comfort wensen kunnen per type concurreren (bijvoorbeeld waar treinen en vliegtuigen reiziger en bestemming verschillen. De zakelijke reiziger worden ingezet op dezelfde route), rekening gehouden hecht met name waarde aan reis- en aankomsttijd, te worden. Vanuit dit perspectief moeten zorgvuldige betrouwbaarheid en comfort (ook bij het overstappen). besluiten worden genomen over de activiteiten die in Voor de recreatieve reiziger is de prijs een belangrijke gezamenlijkheid uitgevoerd kunnen worden en acties factor, maar zijn ook gewoonte, overzicht en inzicht waarbij partijen individueel moeten handelen. in de reis belangrijke aspecten. Het milieu- en klimaateffect van de reis speelt, net als in bijvoorbeeld

België, Frankrijk, Duitsland, Oostenrijk en Scandinavië, in toenemende mate een rol bij de keuze voor trein, auto of vliegtuig.

Op alle zes bestemmingen wordt een autonome groei van het aantal reizigers verwacht. Deze autonome groei, die voornamelijk wordt veroorzaakt door OD reizigers, zal waarschijnlijk leiden tot meer frequente treinverbindingen, die op hun beurt het spoorproduct aantrekkelijker maken voor zowel OD als transferreizigers.

die het KiM in ‘Substitutiemogelijkheden van luchtvaart naar spoor’ hanteert voor

 comfort.

10 Actieagenda trein en luchtvaart

Conclusies en mogelijkheden

Conclusies uit de analyse De partijen concluderen op basis van de analyse 5. Voor transferreizigers met een AirRail product is het volgende. een stop van een rechtstreekse trein op Schiphol 1. Er zijn verschillende mogelijkheden in een vereiste. Zonder stop op Schiphol is het frequentieverhoging, reistijdverkorting en commercieel niet mogelijk om een AirRail product comfortverhoging om het internationale OD te verkopen en is het voor transferreizigers minder vervoer per trein aantrekkelijker te maken; zowel aantrekkelijk om een AirRail product te kopen. naar Duitsland (Düsseldorf, Frankfurt en Berlijn) als Daarbij geldt dat een integrale oplossing voor naar Brussel, Parijs en Londen. afhandeling van ruimbagage cruciaal is om een 2. Het treinproduct is qua reistijd en frequentie reeds verdere toename van AirRail reizigers te kunnen een volwaardig alternatief voor het vliegtuig op realiseren. de bestemming Brussel en Parijs. KLM biedt met 6. Op dit moment verschillen de juridische kaders groeiend succes een AirRail5 product aan, voor voor consumentenbescherming. KLM en NS zullen transferreizigers, die tussen Brussel en Schiphol onderzoeken wat de mogelijkheden zijn voor gebruik maken van de trein, om vervolgens vanaf consumentenbescherming als het gaat om een Schiphol met een verbindende vlucht verder te AirRail ticket. reizen. Er zijn vooral richting Brussel en Parijs 7. De partijen hebben verschillende belangen als het mogelijkheden om de interactie tussen trein en gaat om OD en transferreizigers. De spoorpartijen vliegtuig op korte termijn te versterken. hebben belang bij maatregelen gericht op de OD 3. Op het bestaande spoornetwerk is beperkte reizigers die gebruik maken van het vliegtuig. capaciteitsgroei en verbetering mogelijk Luchtvaartpartijen hebben belang bij goede te maken, bijvoorbeeld door frequentie- en verbindingen tussen trein en luchtvaart om de snelheidsverhoging. transferreizigers met een AirRail product naar 4. Het verder ontwikkelen van de internationale Schiphol te laten reizen. trein vraagt naar verwachting om substantiële 8. Vooralsnog zijn de boekings- en investeringen in materieel en extra infrastructuur, informatievoorziening van trein en vliegtuig in Nederland en het buitenland. De daadwerkelijke niet gekoppeld. Er zit veel potentie in het omvang van deze investeringen moet nog bepaald communiceren en combineren van reisinformatie, worden. Voor de lange termijn is onderzoek nodig aanbieden en ontsluiten van (gecombineerde) naar investeringen en meerjarige afspraken om trein- en vliegtickets en scherper concurreren de prestaties verder te verbeteren, de frequentie op prijs/gemak. Door de boekings- en te verhogen en de reistijd te verkorten op de zes informatievoorzieningen verder te verbeteren, wordt bestemmingen. de reiziger de mogelijkheid geboden bewuster keuzes te maken op basis van reisbehoefte. Het integreren van de systemen van de luchtvaart en trein is een gecompliceerde opgave, onder meer op IT-gebied en vanwege de veelheid aan betrokken internationaal opererende partijen.

5 In een AirRail product worden de vlieg- en treinreis gecombineerd. In dit product wordt de aansluiting tussen de treinreis en de

vliegreis gegarandeerd cq. er is een verplichting van de vervoerder(s) naar de reiziger om de reis te completeren.

11

Bron: KLM

Stappen en maatregelen

KLM, NS, ProRail, Schiphol en IenW werken samen aan 1. Partijen stellen een agenda op met maatregelen die maatregelen ten behoeve van de doelstelling van deze op korte termijn kunnen worden uitgevoerd, en met agenda. Het is uitdagend maar haalbaar om op korte en maatregelen met een meerjarige doorlooptijd. langere termijn substantiële en concrete maatregelen 2. De aantrekkelijkheid en potentie van het internationale te nemen die ten goede komen aan de aantrekkelijkheid treinproduct verschillen per bestemming. De partijen van de internationale trein op de middellange afstand nemen gericht en per bestemming actie om de voor OD én transferreizigers. De timing van de meerjarige groei van reizigers op deze bestemmingen maatregelen hebben ook een relatie met de huidige te faciliteren en stimuleren. COVID-19 situatie. De partijen richten zich op een 3. De partijen doen samen wat samen kan en acteren verdubbeling van het totale aantal internationale afzonderlijk waar nodig. Niet alle acties vereisen treinreizigers in 2030.6 Dit resulteert in drie vereisten betrokkenheid van alle partijen. Er wordt gezamenlijk aan hetgeen er moet gebeuren: overzicht gehouden op de voortgang.

De partijen komen op grond van bovenstaande tot

de volgende agenda met specifieke maatregelen

per bestemming en generieke maatregelen.

12 Actieagenda trein en luchtvaart 13

Bron: NS

14 Actieagenda trein en luchtvaart

Brussel

Analyse

In de richting van Brussel is een hoogfrequent en

aantrekkelijk (in prijs, reistijd en comfort) spoorproduct

beschikbaar, dat een volwaardig alternatief biedt voor

het vliegtuig. Uit het reisaanbod voor trein en vliegtuig BRUSSEL

kiezen bijna alle reizigers voor de trein. Er rijden in

2020 34 internationale treinen per dag per richting

(door de COVID-19 situatie kan dit minder zijn). Mede

vanwege de hoge frequentie tussen Brussel en Schiphol

is er sprake van een goede verbinding. Daarnaast is Aandeel reizigers de trein aantrekkelijk vanwege de kortere reistijd. Aandeel treinreizigers

Op comfort (zitplaatsreservering) en snelheid bieden Aandeel vliegtuigreizigers (O/D)

Aandeel vliegtuigreizigers (transfer)

de Thalys en de IC Brussel een verschillend aanbod.

Aandachtspunten zijn verdere verbetering van reistijd,

de performance/punctualiteit en de reisopties aan de

dagranden.

5

Voor transferreizigers is de trein van/naar Brussel

een interessante optie om de reis te starten of te

vervolgen. Vanwege de hoge frequentie van treinen BRUSSEL

gedurende de dag en de beschikbaarheid van een

stop op Schiphol is het vrijwel altijd mogelijk om een

aansluiting op een vliegtuig te vinden. Tussen Schiphol 33

en Brussel wordt met groeiend succes reeds een AirRail

Frequentie (enkele richting, per dag)

product aangeboden. Transferreizigers die op Schiphol

Frequentie vliegtuigen

overstappen op een aansluitende vlucht leggen met dit Frequentie treinen

product een deel van de reis op deze route af met de

trein (Thalys) in plaats van het vliegtuig. Het is echter

niet mogelijk om de bagage voor de hele gehele reis

vooraf in te checken, omdat een bagagecompartiment

in de Thalys op dit moment ontbreekt.

15

Maatregelen:

• • 

  De partijen gaan het bestaande AirRail product naar

  Brussel verder ontwikkelen, zodat meerdere vluchten van/naar Brussel kunnen worden gesubstitueerd. Om het product met succes in de markt te zetten gaan zij de treinverbinding robuuster maken en de kwaliteit van het bestaande AirRail product verhogen. a. KLM heeft per maart 2020 een vliegfrequentie tussen Schiphol en Brussel uit haar vliegschema

gehaald en zet voor haar passagiers de Thalys in. Brussels airport

KLM en Thalys zullen het AirRail product verder door ontwikkelen.

• b. 

  KLM en NS onderzoeken in 2021 digitale oplossingen die het reizen met een

combinatieticket (trein en vliegtuig) makkelijker Brussels Hoofdstedelijk

maakt voor reizigers. Hierbij valt te denken aan een Gewest

geïntegreerde oplossing waarbij een E-boarding pass voor zowel het treintraject alsook de vliegreis

door de conducteur in de trein gecontroleerd wordt Brussels Hoofdstedelijk Gewest en gegevens digitaal worden uitgewisseld. e. NS en KLM verstrekken beiden per smartphone

• c. 

  NS streeft ernaar om samen met de Nationale actuele reisinformatie aan hun reizigers. KLM en Maatschappij der Belgische Spoorwegen (NMBS) NS onderzoeken in 2021 de mogelijkheden om deze de treinverbinding van Amsterdam naar Brussel dienstverlening te koppelen met daarbij mogelijkerwijs te verbeteren. NS onderzoekt samen met NMBS ook de inrichting van een gezamenlijke en speciale met name de mogelijkheden om de reistijd uitwisseling van informatie voor AirRail reizigers tussen Amsterdam en Brussel te verkorten. NS tussen Brussel en Schiphol. NS en KLM delen

introduceert vanaf 2024 de Intercity Nieuwe informatie over de reis van deze reizigers voor zover Generatie (ICNG). De ICNG maakt comfortabel als nodig om bij verstoringen effectief te kunnen en sneller internationaal reizen van en naar België bijsturen en reizigers adequaat te kunnen informeren mogelijk. In dit verband onderzoeken NS en KLM of indien nodig te kunnen instrueren bij aanpassingen samen eventuele specifieke eisen inzake AirRail van hun reisschema. Schiphol en ProRail faciliteren reizigers. waar nodig.

• d. 

  Een HSL met hoge punctualiteit is essentieel f. Schiphol, NS, ProRail en KLM meten en evalueren voor hoogwaardige treinverbindingen tussen gedurende 2021 de gerealiseerde overstaptijden op kerngebieden binnen Nederland en Europa. Op basis van het groeiend aantal AirRail reizigers en de korte en middellange termijn spannen NS en zoeken indien nodig naar maatregelen om de overstap ProRail zich in om de prestaties op de HSL-Zuid tussen trein en vliegtuig op Schiphol te versnellen. te verbeteren door het realiseren van maatregelen Dit zou onder andere kunnen betreffen: versnelde uit het Verbeterprogramma HSL-Zuid, het 60 bagageafhandeling, incheck en priority security miljoen pakket en de introductie van de ICNG. Om procedures voor internationale treinreizigers, die de complexiteit van de HSL-Zuid infrastructuur vanaf Schiphol via de lucht vertrekken en prioritaire grootschalig te versimpelen hebben ProRail en bagagevrijgave voor reizigers vertrekkend vanaf NS in 2018 een Langetermijnvisie HSL-Zuid Schiphol met de internationale trein. Dergelijke

aangeboden. N.a.v. de uitgevoerde Quickscan maatregelen kunnen op korte termijn voor relatief Spanningssluizen, een van de drie maatregelen lage volumes, al dan niet tijdelijk, worden genomen. van deze Lange Termijnvisie, heeft IenW besloten Op lange termijn zijn hier mogelijk aanpassingen op na de introductie van de ICNG opnieuw de Schiphol en aan treinen voor nodig. Op basis van de meerwaarde van een verkenning Spanningssluizen ervaringen in 2021 wordt dit onderzocht middels een te beoordelen. quickscan.

• g. 

  NS en ProRail onderzoeken in 2021 de mogelijkheden voor extra vroege en extra late treinen van en naar

  Brussel aan de dagranden, zodat deze treinen aansluiten op vroege en late intercontinentale vluchten vanaf en naar Schiphol rekening houdend met de onderhoudsroosters en omgevingsfactoren.

16 Actieagenda trein en luchtvaart

Groei KLM Air Rail tickets

200000

150000 25%*

corona prognose

100000 geen cijfers

50000 5%*

0 * train vs total pax

2010 2012 2014 2016 2018 2020 2022 2024 2026

Reizigers vanuit België per jaar

In 2018 werden genoeg KLM Air Rail tickets verkocht om 1056 vluchten te vervangen van het vliegtuigtype

Embraer 175. 93000 treinstoelen

Bron: KLM

17

Bron: ProRail, Stefan Verkerk

18 Actieagenda trein en luchtvaart

Parijs

Analyse

In de richting van Parijs is een hoogfrequent en

aantrekkelijk (in prijs, reistijd en comfort) spoorproduct

beschikbaar, dat een volwaardig alternatief biedt

voor het vliegtuig. Voordat de COVID-19 situatie zich PARIJS

aandiende lag het aantal treinen en vluchten met 12

treinen (waarvan 2 directe treinen met bestemming

Marne-la-Vallée, met een stop op luchthaven Charles

de Gaulle) en 12-14 vluchten (per dag, per richting)

vrijwel gelijk. Uit het reisaanbod voor trein en vliegtuig Aandeel reizigers kiest ongeveer driekwart van de OD reizigers voor Aandeel treinreizigers

de trein. Aandachtspunten zijn de vaak hogere Aandeel vliegtuigreizigers (O/D)

ticketprijzen (Thalys) en de beperkte beschikbaarheid Aandeel vliegtuigreizigers (transfer)

van reisopties aan de dagranden, waardoor de trein

de transferreizigers, die gebruik maken van de eerste

en laatste waves7, niet kan bedienen. Vanwege de

beschikbaarheid van een stop op Schiphol en hoge

frequentie is de trein een veelbelovend transferproduct

voor reizigers uit de regio Parijs. Om tot substitutie

te komen voor verbindende vluchten van en naar PARIJS 12

de luchthavens Charles de Gaulle en Schiphol

noodzakelijk. Het feit dat de 10 treinen per dag van

stadshart naar stadshart rijden, maakt de trein zeer

Frequentie (enkele richting, per dag)

aantrekkelijk voor de OD reiziger.

Frequentie vliegtuigen

Frequentie treinen

7 De waves is het principe van KLM om vertrek en aankomst van overstappende passagiers zo naadloos mogelijk op elkaar te laten aansluiten. Het principe is gebaseerd op zeven blokken,

verdeeld over de dag. Ieder blok biedt diverse Europese en intercontinentale vliegverbindingen, waarbij vertrek en aankomst van passagiers op elkaar aansluiten.

19

Brussels Hoofdstedelijk Gewest

Beauvais

Charles de Gaulle

Paris Métropole

Orly

Paris Métropole

Maatregelen:

• • 

  NS maakt in 2021 een prognose voor de behoefte aan uitbreiding van vervoerscapaciteit en onderzoekt aansluitend de mogelijkheden om vaker te rijden met dubbele treinstellen van/naar Parijs met de bestaande frequentie van 12-14 verbindingen per dag.

• • 

  NS en KLM onderzoeken in 2021 of een AirRail product vergelijkbaar met het reeds bestaande AirRail product voor Schiphol-Brussel, ook voor Parijs ontwikkeld kan worden. Hierbij wordt rekening gehouden met de beschikbaarheid van voldoende vervoerscapaciteit per spoor, maatwerkoplossingen voor bagageafhandeling en de kortst mogelijke overstaptijden op Schiphol.

20 Actieagenda trein en luchtvaart 21

Bron: ProRail, Stefan Verkerk

22 Actieagenda trein en luchtvaart

Londen

Analyse

De bestemming Londen telt een hoog aantal de start van een vierde en vijfde rechtstreekse directe (OD) reizigers dat gebruik maakt van het verbinding in 2021 verwacht. De trein en vliegtuig vliegtuig. Er zijn 49-55 vluchten (per richting, zijn qua reistijd vaak al concurrerend, afhankelijk per dag) tussen Londen en Schiphol. Het aantal van uiteindelijke bestemming in de regio Londen. treinverbindingen ligt met drie rechtstreekse Aandachtspunten zitten in de frequentie, verbindingen plus ongeveer acht reisopties per verbindingen aan de dagranden en het verder dag met overstap in Brussel aanzienlijk lager. In verkorten van de reistijd. Er zijn mogelijkheden het opzicht van het grote aantal luchtreizigers op het spoor om de frequentie te verhogen en de en het vooralsnog lage aantal rechtstreekse reistijd te verkorten. treinverbindingen verschilt Londen van de andere vijf bestemmingen in de Actieagenda. Daarbij Gezien het huidige aantal reizigers en de beoogde geldt dat op de bestemming Londen de capaciteit verbeteringen van het treinproduct, is er een per trein met 900 zitplaatsen hoog is. grote potentie voor het aantrekken van OD

reizigers, die nu nog van en naar Londen vliegen.

Treinreizigers die naar Londen reizen moeten Daarentegen, en vanwege het ontbreken van een

door een paspoort- en veiligheidscontrole. De stop op Schiphol biedt de verkoop van AirRail

noodzakelijke overstap in Brussel (vanwege deze tickets door KLM aan transferreizigers weinig

paspoort- en veiligheidscontrole) in de richting perspectief. Bovendien is het voor transferreizigers

van London is sinds 26 oktober 2020 vervallen. lastig om een goede aansluiting op het vliegtuig

Paspoort- en veiligheidscontroles kunnen op te vinden vanwege de lage frequentie en beperkte

Amsterdam Centraal en Rotterdam Centraal verbindingen aan de dagranden, waardoor de trein

plaatsvinden, waarmee de reistijd aanzienlijk (met de eerste en laatste inkomende en uitgaande

maximaal een uur) wordt verkort. Eveneens wordt (intercontinentale) vluchten niet kan bedienen.

3

LONDEN LONDEN

55

Aandeel reizigers Frequentie (enkele richting, per dag)

Aandeel treinreizigers Frequentie vliegtuigen

Aandeel vliegtuigreizigers (O/D) Frequentie treinen

Aandeel vliegtuigreizigers (transfer) 23

Greater London

Luton Stansted

Heathrow City airport

Southend

Gatwick

Greater London

Maatregelen:

• • 

  NS en Eurostar gaan de frequentie van de treinen van en naar Londen verhogen. Een verhoging van de frequentie naar zes treinen per dag voor 2025 wordt onderzocht (door de COVID-19 situatie kan dit groeipad er anders uitzien). De capaciteit verdubbelt dan van 2.700 (3 x 900 reizigers per trein) naar 5.400 reizigers per richting per dag, oftewel circa 2 miljoen reizigers per richting per jaar en dus een capaciteit die bijna even groot is als het huidige aantal luchtreizigers tussen Londen en Amsterdam.

• • 

  ProRail en Schiphol onderzoeken in 2021 samen met NS en Eurostar de mogelijkheden om de Eurostar treinen van Londen naar Amsterdam op termijn te laten stoppen op Schiphol. Voor treinen van Amsterdam naar Londen worden, met het oog op de lange termijn, de mogelijkheden van een stop inclusief paspoort en veiligheidscontrole op station Schiphol in dit onderzoek meegenomen. Vanwege de beperkte fysieke ruimte in de Schipholtunnel en de zeer drukke treindienst, is de verwachting dat maatregelen voor een stop op Schiphol ingrijpend zullen zijn.

• • 

  NS en KLM onderzoeken in 2021 of een AirRail product voor Londen ontwikkeld kan worden. Hierbij wordt rekening gehouden met de

  beschikbaarheid van voldoende vervoerscapaciteit per spoor, maatwerkoplossingen voor bagageafhandeling die zich eerder op route Brussel-Schiphol hebben bewezen en de kortst mogelijke overstaptijden.

24 Actieagenda trein en luchtvaart

Düsseldorf en Frankfurt

Analyse

Vanuit Amsterdam gaan er in de richting van

Düsseldorf en Frankfurt 7 ICE treinen (per richting,

per dag). In de richting van Düsseldorf zijn er 4-5

vluchten (per richting, per dag) en in de richting van DÜSSELDORF

Frankfurt zijn er 11 vluchten (per richting, per dag).

De verbinding tussen Amsterdam en Düsseldorf heeft

relatief gezien veel vliegtuigreizigers die op Schiphol

overstappen op een andere vlucht. Het aantal trein- en

luchtvaartreizigers tussen Amsterdam en Frankfurt is Aandeel reizigers ongeveer gelijk verdeeld. Aandeel treinreizigers

Aandeel vliegtuigreizigers (O/D)

Voor beide bestemmingen is de trein qua reistijd Aandeel vliegtuigreizigers (transfer)

concurrerend met het vliegtuig. De treinfrequentie

is laag ten opzichte van verbinding naar de

bestemmingen in de richting van Brussel. Op basis

van de beschikbare treinpaden in Nederland is het

in de voorziene dienstregelingen mogelijk om ruimte

te maken op het spoor, voor meer internationale 5

treinen. Deze ruimte dient in samenhang met de DÜSSELDORF

capaciteitsverdeling in Nederland en Duitsland te 7

worden bezien.

Voor transferreizigers met een aansluiting op een

vlucht is de trein op dit moment geen goede optie. De Frequentie (enkele richting, per dag)

Frequentie vliegtuigen

ICE trein stopt niet op Schiphol en vanwege de huidige

Frequentie treinen

treinfrequentie is het niet gemakkelijk om een goede

aansluiting tussen trein en vliegtuig te vinden.

25

Düsseldorf en Metropolregion

Frankfurt Düsseldorf Rhein-Ruhr International Airport

Brussels airport

Cologne Bonn

Metropolregion Frankfurt Rhein Main

FRANKFURT

Frankfurt airport

Metropolregion Rhein-Ruhr - Metropolregion Frankfurt Rhein Main

Aandeel reizigers Maatregelen:

Aandeel treinreizigers • Zoals eveneens beschreven in Contouren Toekomstbeeld OV

(TBOV), wordt een hoogwaardige verbinding van internationale

Aandeel vliegtuigreizigers (O/D) treinen richting Duitsland nagestreefd.

Aandeel vliegtuigreizigers (transfer) a. NS en ProRail onderzoeken in 2021 samen met Duitse partijen de mogelijkheden om de verbinding Amsterdam - Düsseldorf/Frankfurt te verhogen in frequentie.

• b. 

  ProRail, NS en IenW onderzoeken in het kader van TBOV samen met Duitse partners de mogelijkheden ten aanzien van het samenspel tussen infrastructuur en logistiek om de reistijd te verkorten op het traject tussen Utrecht – Arnhem richting Zevenaar en verder naar het Ruhrgebied. Met overstap kan deze route ook worden gebruikt voor de

7 bestemmingen Hannover en Berlijn.

FRANKFURT c. NS, ProRail, IenW en Schiphol onderzoeken in het kader van TBOV de mogelijkheden voor aanlanding van deze treinen

11 op Schiphol en Amsterdam Zuid (inclusief stations-, keer-,

service- en opstelvoorzieningen). d. KLM onderzoekt zodra de reissector redelijk is hersteld van

de COVID-19 situatie de mogelijkheden voor substitutie voor vlucht(en) tussen Schiphol en Düsseldorf. Voor

Frequentie (enkele richting, per dag) substitutie is een hoogwaardig product voor reizigers van

Frequentie vliegtuigen belang; daarvoor is een stop van de internationale treinen

op Schiphol cruciaal. Uit onderzoek van ProRail en NS moet

Frequentie treinen blijken wat de mogelijkheden voor dergelijke stops zijn.

26 Actieagenda trein en luchtvaart

Berlijn

Analyse

In de richting van Berlijn gaan 7 treinen en 7-11

vluchten per dag (enkele richting). Uit het reisaanbod

voor trein en vliegtuig tussen Amsterdam en Berlijn

kiezen iets meer reizigers voor de trein dan voor het BERLIJN

vliegtuig. Dit is opmerkelijk omdat de reistijd met

de trein beduidend langer is dan met het vliegtuig.

Mogelijk spelen andere aspecten dan reistijd, frequentie

hier een (grotere) rol bij de keuze van de reiziger

voor de trein. Met extra investeringen in het spoor in Aandeel reizigers Nederland en Duitsland is het mogelijk de verbinding Aandeel treinreizigers

te versnellen. Op basis van de beschikbare treinpaden Aandeel vliegtuigreizigers (O/D)

Aandeel vliegtuigreizigers (transfer)

in Nederland is het in de voorziene dienstregelingen

mogelijk om ruimte te maken op het spoor voor meer

internationale treinen. Deze ruimte dient in samenhang

met de capaciteitsverdeling in Nederland en Duitsland

te worden bezien.

Voor transferreizigers met een aansluitende vlucht 7

is de trein momenteel geen aantrekkelijke optie. De BERLIJN

internationale trein naar Berlijn stopt niet op Schiphol, 11

heeft een langere reistijd dan het vliegtuig en heeft

een lage frequentie, waardoor het niet gemakkelijk is

om een goede aansluiting op het vliegtuig te vinden.

Frequentie (enkele richting, per dag)

Frequentie vliegtuigen

Frequentie treinen 27

Metropolregion Berlin-Brandenburg

Brandenburg

Metropolregion Berlin-Brandenburg

Maatregelen:

• • 

  NS, ProRail en IenW werken samen met Duitse partners aan het verbeteren van de verbinding met Berlijn. Het streven is om per 2024 een reistijdwinst van een half uur te realiseren, onder andere door de inzet van nieuwe,

  snellere treinen met ICE comfortniveau, maatregelen aan de infrastructuur en aanpassingen van de dienstregeling in Nederland en Duitsland.

• • 

  Mede in het kader van het MIRT, wordt er door IenW toegewerkt naar een startbeslissing voor de benodigde infrastructurele maatregelen voor deze versnelling aan de Nederlandse zijde.

• • 

  NS, ProRail en IenW onderzoeken in TBOV verdere versnelling van de verbinding naar Berlijn op de lange termijn, waarbij grootschalige infrastructurele maatregelen naar verwachting noodzakelijk zijn.

  Bron: NS

28 Actieagenda trein en luchtvaart

Generiek

• • 

  De Actieagenda vraagt van alle partijen diverse • In de ‘bouwsteen internationaal’ in het programma inspanningen, die nodig zijn om de geschetste Toekomstbeeld OV 2040 (TBOV) worden

  groei van internationaal reizigersvervoer in een verschillende infrastructuurverbeteringen genoemd geliberaliseerde markt op een duurzame wijze voor beter internationaal vervoer, waar overigens te accommoderen. De maatregelen, die zowel ook binnenlands vervoer van profiteert. Ook zijn automatiseringssystemen, treinen als infrastructuur er mogelijkheden om treinen richting Berlijn en betreffen, variëren in omvang van enkele tot Düsseldorf/Frankfurt van en naar Schiphol en honderden miljoenen euro’s. Voor elk van de Amsterdam Zuid te laten rijden. Deze mogelijkheden bijbehorende investeringsbeslissingen zullen partijen en eventuele randvoorwaarden dienen verder te afzonderlijk of gezamenlijk de onderbouwing worden uitgewerkt, net als bijbehorende stations-, onderzoeken en financieringsvoorstellen met private keer- opstel- en servicevoorzieningen. Door of publieke middelen opstellen. dienstregeling en infrastructuur in Nederland en

• • 

  Een van de inspanningen betreft onderzoek naar de Duitsland te optimaliseren, wordt het mogelijk om de benodigde capaciteit van en voorzieningen rond het beide verbindingen naar Duitsland te versnellen.

  spoor op en rond de stations Schiphol en Amsterdam • Alle partijen brengen bij de Europese Unie en in Zuid. ProRail, Schiphol, IenW en NS werken samen het bijzonder bij buurlanden het belang van betere aan deze onderzoeken en bijbehorende mogelijke internationale spoorverbindingen als alternatief voor investeringen. de luchtvaart onder de aandacht. Het aantrekkelijker a. Reeds in 2020 wordt aparte aandacht besteed maken van internationaal spoorvervoer ten behoeve aan de overstappende AirRail reizigers bij de van de substitutie van korte afstandsvluchten uitwerking van de Voorkeursbeslissing MIRT- sluit goed aan op de Europese Green Deal8. De verkenning Multimodale Knoop Schiphol. Green Deal vormt een welkom vooruitzicht voor b. In het MIRT onderzoek ZWASH worden de Actieagenda, welke is gebaat bij ondersteuning oplossingsrichtingen onderzocht die een bijdrage vanuit een doelgericht Europees beleid. In het kader leveren aan de internationale, nationale en van de Green Deal heeft de minister van IenW in regionale bereikbaarheid. Daarbij wordt onder januari 2020 een position paper met kansen en andere gekeken naar opties als het doortrekken uitdagingen voor het verbeteren van internationaal van de Noord-Zuidlijn, fysieke aanpassingen personenvervoer per spoor aangeboden aan aan het Hoofdrailnet en de aanlanding van de Europese Commissie. Dit heeft in juni 2020 internationale treinen in het plangebied (MIRT geresulteerd in een politieke verklaring van 28 verkenning derde perron Amsterdam Zuid). Dit Europese landen, waarin is afgesproken om geldt ook voor Toekomstbeeld OV waar mogelijke gezamenlijk te werken aan de oprichting van een doortrek van de Noord-Zuidlijn prominent naar Europees Platform, met als doel om de knelpunten voren komt. die worden ervaren op het gebied van internationaal c. KLM en NS onderzoeken het commerciële reizigersvervoer per spoor gezamenlijk aan te potentieel van een AirRail product voor andere pakken. In het kader van dit platform oriënteren het bestemmingen dan Brussel. Als dit voldoende ministerie van IenW en ProRail zich in samenwerking blijkt, agenderen alle partijen bij lopende met betrokken andere landen op twee pilotcorridors trajecten die zich richten op het vervoerssysteem richting het oosten en zuiden. rond Schiphol het belang van een AirRail product.

  8 In het hoofdstuk ‘Duurzame mobiliteit’ van de Europese Green Deal wordt genoemd dat Europa de uitstoot van het vervoer meer en sneller

  moet beperken. Daarbij wordt vermeld dat het gemeenschappelijk Europees luchtruim de luchtvaartemissies aanzienlijk moet verminderen zonder kosten voor consumenten en bedrijven.

  29

• • 

  Uit de conclusies van de gezamenlijke analyse wordt • Schiphol en KLM onderzoeken samen met NS, ProRail duidelijk dat voor de AirRail reizigers een geïntegreerde en Thalys de mogelijkheden voor ruimbagage overslag ruimbagage oplossing wenselijk is. Partijen werken van een NS station naar het bagagesysteem van

  daarom samen om de puzzel voor de bagagestroom Schiphol. Het bagagesysteem op de luchthaven op te lossen. Dit kan op diverse plaatsen leiden tot Schiphol is uitgebalanceerd en werkt aan de grenzen aanpassingen, waarbij goed in de gaten gehouden van haar capaciteit. Bovendien is het treinstation er moet worden dat kosten, baten en capaciteit met niet op ingericht om (grote) stromen ruimbagage te elkaar in evenwicht zijn. Een getrapte ontwikkeling accommoderen vanaf de perrons. Transfer-bagage is onderdeel van de AirRail propositie. De bagage vergt connectie met de gehele bagage backbone, een opgave kent met name uitdagingen aan de invoerzijde ander systeem en een andere route dan OD-bagage. (op stations buiten Nederland), tijdens de reis in de Ter illustratie is hieronder een aantal belangrijke vragen trein en bij de transfer van trein naar vliegtuig en vice die het onderzoek zal trachten te beantwoorden versa op Schiphol. Deze uitdagingen zijn generiek, opgenomen: onafhankelijk van de herkomst. Dit proces is complex. a. De exacte positie van het perron ten opzichte van Om goed te begrijpen welke maatregelen, op welk het bagage systeem is de eerste uitdaging: op moment, tegen welke kosten en baten nodig zijn, is welke perrons of welke combinatie van perrons een aantal generieke onderzoek-acties opgenomen in worden de internationale treinen verwacht? Hoe deze agenda. De aandacht wordt in eerste instantie gaan we om met kleine en grote vertragingen? gericht op de reis en de transfer. Om dit goed te doen, Wat is het effect op loopstromen op en naar de is het nodig om zowel aan de zijde van de trein (in perrons? de trein, tussen trein-perron, op het perron zelf én b. Vervolgens moet de route worden uitgezocht: hoe tussen perron-luchthaven) als aan de zijde van de kan bagage veilig worden vervoerd over het perron, luchthaven efficiëntie te vergroten. Bagagekarren/ tussen de reizigers en andere treinen? Hoe komt compartimenten zouden een eerste stap kunnen zijn, een (batch) bagage van het perron naar de bagage zodat de passagiers zelf na incheck op het treinstation kelder? Welke security checks zijn er nodig, en waar de bagage niet meer hoeft te verzorgen. Aandacht kunnen die worden ingepast (trein, luchthaven en is dan bijvoorbeeld nodig voor spoorgebruik en busplatform)? Wat zijn de gevolgen voor het gehele halteertijd van de trein, inpassing van bagageproces station als er bij een security check een calamiteit en karren op het perron tussen de internationale én optreedt? binnenlandse reizigersstromen en (veilig) vervoer c. Tot slot zijn de benodigde financiële middelen een op en tussen perrons. Zowel in een reguliere als een uitdaging: Hoe hoog zijn de investeringen voor deze verstoorde situatie. De beschikbare infrastructuur aanpassing, en past dat bij de baten? Hoe veel nu en zoals in Multimodale Knoop Schiphol voorzien, impact hebben de aanpassingen van het zelfde zijn het vertrekpunt. Eenmaal van de passagier op de lopende operatie? Waar worden de voor dit gescheiden is de vraag hoe de bagage ook naar proces benodigde transportmiddelen opgeslagen? de plaats van bestemming komt. Dit kan middels • Het is onzeker of de uit het onderzoek volgende dezelfde trein en hetzelfde vliegtuig, maar er zijn ook noodzakelijke investeringen (op korte termijn) een andere mogelijkheden die worden afgewogen in de positieve businesscase zullen hebben. Om die reden onderzoeken. onderzoekt de Rijksoverheid parallel aan het onderzoek in ieder geval de mogelijkheden voor Europese subsidie. • De uitkomsten van dit onderzoek worden in het halfjaarlijkse overleg tussen de partijen besproken. Indien gewenst wordt er een ‘Spoorboekje’ voor implementatie gemaakt.

30 Actieagenda trein en luchtvaart

• • 

  NS start in 2020 een project dat ervoor zorgt dat • ProRail onderzoekt samen met internationale treintickets gemakkelijker kunnen worden geboekt. partners de mogelijkheden van een (virtueel) Dit betreft: Europees trafficmanagement systeem, om de

  • a. 

    Verdere verbeteringen van het boekingssysteem dagelijkse performance van de internationale trein voor consumenten. NS stelt als doel om alle op de verschillende bestemmingen over de grens

    bestemmingen tot 700 kilometer in 2022 te verbeteren. Hierbij is ProRail geïnspireerd door online aan te bieden onder de voorwaarde Eurocontrol, een internationale organisatie met als dat internationale partijen bereid zijn om hun doel de luchtverkeersleiding in Europa centraal te producten beschikbaar te stellen. coördineren.

  • b. 

    Positionering van NSinternational.nl als een • De partijen onderzoeken de mogelijkheden om de neutrale vergelijkingssite, zoals deze ook binnen aantrekkelijkheid van de internationale trein te

    de luchtvaart bestaat. Treinopties, waaruit de bevorderen voor meer bestemmingen in Europa dan reiziger kan kiezen, worden per bestemming de zes bestemmingen die reeds in de scope van de getoond. huidige agenda zitten, zoals Hannover, Kopenhagen,

  • c. 

    Verbeteringen van het boekingssysteem München, Basel, Zürich, Luxemburg, Straatsburg en voor zakelijke reisagenten. NS onderzoekt de Birmingham9.

    koppeling van haar agenten boekingssysteem met Sell Connect van Amadeus. Daarnaast zet NS de komende jaren in op het faciliteren van externe online corporate tools om internationale treinreizen makkelijker boekbaar te maken.

  • d. 

    Wegnemen van prijsverschillen tussen websites en voordeeltarieven beschikbaar stellen middels alle websites. NS zet zich in om producten onder gelijke voorwaarden aan te bieden , wat inhoudt dat er geen verschil is in de prijzen tussen

    verschillende distributeurs van treintickets. NS gaat in gesprek met haar internationale partners om de voordelige tarieven voor de lokale markt Bron: Royal Schipholgroup ook voor internationale reizigers beschikbaar te stellen.

  • e. 

    Bevorderen en algemeen mogelijk maken van het gebruik van digitale tickets. NS zet zich in om in 2020 (minimaal) alle internationale bestemmingen binnen een straal van 700

    kilometer via digitale ticketing (homeprints en mobiele tickets) beschikbaar te stellen.

  • f. 

    Verruimen van boekingshorizon van internationale treintickets naar 9-12 maanden. NS onderzoekt

    samen met internationale partners wat verder nodig is om dit te realiseren. ProRail ondersteunt Bron: Royal Schipholgroup

    hierin. 9 In het hoofdstuk ‘Duurzame mobiliteit’ van de

    Europese Green Deal wordt genoemd dat Europa de uitstoot van het vervoer meer en sneller moet beperken. Daarbij wordt vermeld dat het gemeenschappelijk Europees luchtruim de luchtvaartemissies aanzienlijk moet verminderen zonder kosten voor consumenten en bedrijven.

31

Opvolging van de Actieagenda

Deze Actieagenda geeft een tussenstand. Partijen blijven met elkaar in gesprek over het verder verbeteren van de internationale trein als aantrekkelijk alternatief voor de luchtvaart, om te beginnen op de zes prioritaire bestemmingen en daarna ook op bestemmingen in het verlengde daarvan. De uitvoering en voortgang van de acties in deze agenda wordt gezamenlijk door de partijen bijgehouden, waarbij de resultaten van acties worden besproken en wordt bezien of (en hoe) hier een verdere opvolging aan kan worden gegeven. De partijen beschouwen deze Actieagenda als een levend document. Bij voortschrijdend inzicht, nieuwe ontwikkelingen of relevante innovaties kunnen en zullen acties worden toegevoegd, uitgebreid of aangepast. Partijen overleggen in elk geval halfjaarlijks over de voortgang van de opvolging van deze

Actieagenda en over verdere stappen die in het kader van de gezamenlijke doelstelling kunnen worden gezet.

Bron: Royal Schipholgroup

Bron: Royal Schipholgroup Bron: Royal Schipholgroup

32 Actieagenda trein en luchtvaart

Overzicht van de acties

Bestemming Actie Partijen

Brussel Verlagen vliegfrequentie KLM

Onderzoeken maatwerkoplossingen bagage KLM en Schiphol

Onderzoeken digitale oplossingen combi-ticket KLM en NS

Verbeteren treinverbinding NS, samen met NMBS

Verbeteren prestaties HSL-Zuid NS, ProRail en IenW

Verstrekken actuele reisinformatie NS en KLM

Meten en evalueren overstap AirRail reizigers Schiphol, NS, ProRail en KLM

Onderzoeken treinen aan dagranden NS en ProRail

Parijs Onderzoeken uitbreiding vervoerscapaciteit NS

Onderzoeken mogelijkheden AirRail product KLM en NS

Londen Verhogen treinfrequentie NS, samen met Eurostar

Onderzoeken stop Eurostar op Schiphol ProRail, Schiphol en NS, met Eurostar

Onderzoeken mogelijkheden AirRail product KLM en NS

Düsseldorf/ Frankfurt Onderzoeken verhogen treinfrequentie NS en ProRail

Onderzoeken verkorten reistijd NS, ProRail en IenW

Onderzoeken aanlanding op Amsterdam Zuid ProRail, NS en IenW

Onderzoeken mogelijkheden AirRail product KLM en NS

Onderzoeken aanpassingen voor AirRail product KLM en Schiphol

Berlijn Verkorten van de reistijd NS, ProRail en IenW

Toewerken naar startbeslissing IenW

Onderzoeken verdere verkorting van reistijd NS, ProRail en IenW

Generiek Onderzoeken onderbouwing van investeringsbeslissingen Allen

Onderzoek spoorcapaciteit en voorzieningen van stations ProRail, Schiphol, IenW en NS

Uitwerken mogelijkheden en randvoorwaarden binnen TBOV ProRail, NS en IenW

Agenderen belang van internationale spoorverbindingen Allen

Onderzoeken bagageoplossingen en bagage overslag Schiphol en KLM, met NS, ProRail en Thalys

Verbeteren boekingsmogelijkheden internationale treintickets NS, met hulp van ProRail

Onderzoeken Europees trafficmanagement systeem ProRail, met internationale partners

Onderzoeken mogelijkheden andere bestemmingen Allen

Monitoren en opvolgen van de Actieagenda Allen

33

De partijen onderschrijven allen

de volgende doelstelling:

‘Het verder verbeteren van

de internationale trein als

aantrekkelijk alternatief voor de

luchtvaart, op de zes prioritaire

bestemmingen Brussel, Parijs,

Londen, Düsseldorf, Frankfurt

en Berlijn.’

34 Actieagenda trein en luchtvaart

Colofon

Voor het beeldmateriaal is gebruik gemaakt van

de beeldbank van Schiphol, KLM, ProRail en NS.

Op de afbeeldingen zit copyright. Afbeeldingen

mogen niet zonder toestemming overgenomen

worden.

35