Maat vol voor CDA: Tsjechische premier moet onterecht ontvangen subsidies terugbetalen

Met dank overgenomen van J.J.M. (Jeroen) Lenaers i, gepubliceerd op woensdag 2 december 2020.

Uit een onderzoeksrapport van de Europese Commissie in handen van de nieuwswebsite Politico blijkt dat de bedrijvengroep Agrofert in de praktijk in handen is van de Tsjechische premier Babiš en dat er sprake is van onwettelijke belangenverstrengeling. Agrofert ontving bovendien in tenminste drie gevallen onterecht Europees geld.

Voor Europarlementariër Jeroen Lenaers (CDA) is de maat vol. “De alarmerende signalen over belangenverstrengeling in Tsjechië stapelen zich al jaren op en dit rapport bevestigt nu wat we eigenlijk al wisten. De Tsjechische premier verrijkt zichzelf met Europees geld over de hoofden van de inwoners van Tsjechië. Hier moet de Europese Commissie nu ook consequenties aan verbinden en zorgen dat de onterecht ontvangen bedragen zo snel mogelijk worden terugbetaald. Het rapport benadrukt bovendien nog maar eens hoe belangrijk het is om een koppeling te maken tussen de rechtsstaat en het uitbetalen van subsidie in de nieuwe Europese meerjarenbegroting. Want ondertussen zit Babiš wel gewoon aan tafel met andere regeringsleiders om mee te praten over Europese gelden. Op dit moment heeft de EU geen stok om mee te slaan.”

Lenaers wil dat onterecht uitbetaalde subsidies in de toekomst veel sneller teruggevorderd kunnen worden: “het is gebruikelijk om onterecht ontvangen gelden in te houden bij toekomstige fondsen, maar in het geval van Tsjechië heeft het CDA, gezien de ernst van de situatie, gepleit om alle onrechtmatige subsidies terug te storten.” Het terugvorderen van subsidies is in theorie mogelijk, maar er zitten in de praktijk vaak nog veel haken en ogen aan. Zo is het moeilijk om hard te kunnen maken dat er voldoende basis is om de terugvorderingsprocedure te starten. Op dit moment controleert het Europees bureau voor fraudebestrijding OLAF de subsidieuitgaven van landen. Als er aanleiding tot een onderzoek is, doet OLAF dat en brengt het advies uit aan de Europese instellingen en de lidstaten. Het Europees Parlement kan het heft in eigen handen nemen als er meer informatie nodig is en een fact finding mission starten. Dat is in het geval van Tsjechië al gebeurd. Daar komt het rapport van de Europese Commissie nu dus bovenop. Lenears: “We moeten onderzoeksmethoden zoals fact finding missions en audit rapporten ten volste benutten. Ook het Europees Openbaar Ministerie dat dit jaar nog van start zal gaan, kan helpen om sneller een gedegen dossier op te bouwen zodat onterecht ontvangen geld weer in de Europese kas terechtkomt.”