Kieskringen en kiesdistricten - Hoofdinhoud
Bij de Tweede Kamerverkiezingen is het land verdeeld in 20 kieskringen. Dat heeft in belangrijke mate administratieve en organistarorische redenen. Wel kunnen partijen in de kieskringen een lijst indienen waarop (deels) regionale kandidaten staan. Ook is het mogelijk om niet in alle kieskringen mee te doen. Het kan dus voorkomen dat een kiezer in Amsterdam wel en een kiezer in Groningen niet een stem op een kandidaat van een bepaalde partij (lijst) kan uitbrengen.
De uitgebrachte stemmen op de verschillende lijsten van een partij worden samengevoegd en zo komt er een landelijk stemmenaantal.
De kieskringen zijn iets anders dan de (tot 1917 bestaande) kiesdistricten. Het land was tot 1917 verdeeld in districten, die ieder een afgevaardigde kozen (tot 1896 kozen de grote steden meerdere afgevaardigden). Tussen 1896 en 1917 waren er 100 districten, evenveel als er Kamerzetels waren. De kandidaat die de absolute meerderheid haalde, was gekozen. Als in de eerste stemronde niemand die meerderhedid kreeg, volgde een tweede ronde tussen de twee kandidaten met de meeste stemmen.
Overzicht van kieskringen en hoofdstembureaus
nummer kieskring |
tot kieskring behoren |
hoofdstembureau in |
|---|---|---|
1 |
De provincie Groningen |
Groningen |
2 |
De provincie Fryslân |
Leeuwarden |
3 |
De provincie Drenthe |
Assen |
4 |
De provincie Overijssel |
Zwolle |
5 |
De provincie Flevoland |
Lelystad |
6 |
De gemeenten Berg en Dal, Beuningen, Buren, Culemborg, Druten, Heumen, Maasdriel, Neder-Betuwe, Nijmegen, Tiel, West Betuwe, West Maas en Waal, Wijchen, Zaltbommel |
Nijmegen |
7 |
De gemeenten Aalten, Apeldoorn, Arnhem, Barneveld, Berkelland, Bronckhorst, Doesburg, Doetinchem, Duiven, Ede, Elburg, Epe, Ermelo, Harderwijk, Hattem, Heerde, Lingewaard, Lochem, Montferland, Nijkerk, Nunspeet, Oldebroek, Oost Gelre, Oude IJsselstreek, Overbetuwe, Putten, Renkum, Rheden, Rozendaal, Scherpenzeel, Voorst, Wageningen, Westervoort, Winterswijk, Zevenaar, Zutphen |
Arnhem |
8 |
De provincie Utrecht |
Utrecht |
9 |
De gemeente Amsterdam |
Amsterdam |
10 |
De gemeenten Aalsmeer, Amstelveen, Beverwijk, Blaricum, Bloemendaal, Castricum, Diemen, Gooise Meren, Haarlem, Haarlemmermeer, Heemskerk, Heemstede, Hilversum, Huizen, Laren, Ouder-Amstel, Uithoorn, Velsen, Wijdemeren, Zandvoort |
Haarlem |
11 |
De gemeenten Alkmaar, Bergen, Dijk en Waard, Drechterland, Edam-Volendam, Enkhuizen, Heiloo, Hollandse Kroon, Hoorn, Koggenland, Landsmeer, Medemblik, Oostzaan, Opmeer, Purmerend, Schagen, Stede Broec, Texel, Uitgeest, Waterland, Wormerland, Zaanstad |
Den Helder |
12 |
De gemeente 's-Gravenhage |
's-Gravenhage |
13 |
De gemeente Rotterdam |
Rotterdam |
14 |
De gemeenten Alblasserdam, Albrandswaard, Barendrecht, Delft, Dordrecht, Goeree-Overflakkee, Gorinchem, Hardinxveld-Giessendam, Heerjansdam, Hendrik-Ido-Ambacht, Hoeksche Waard, Maassluis, Midden-Delfland, Molenlanden, Nissewaard, Papendrecht, Ridderkerk, Rijswijk, Schiedam, Sliedrecht, Vlaardingen, Voorne aan Zee, Westland, Zwijndrecht |
Dordrecht |
15 |
De gemeenten Alphen aan den Rijn, Bodegraven-Reeuwijk, Capelle aan den IJssel, Gouda, Hillegom, Kaag en Braassem, Katwijk, Krimpen aan den IJssel, Krimpenerwaard, Lansingerland, Leiden, Leiderdorp, Leidschendam-Voorburg, Lisse, Nieuwkoop, Noordwijk, Oegstgeest, Pijnacker-Nootdorp, Teylingen, Voorschoten, Waddinxveen, Wassenaar, Zoetermeer, Zoeterwoude, Zuidplas |
Leiden |
16 |
De provincie Zeeland |
Middelburg |
17 |
De gemeenten Alphen-Chaam, Altena, Baarle-Nassau, Bergen op Zoom, Breda, Dongen, Drimmelen, Etten-Leur, Geertruidenberg, Gilze en Rijen, Goirle, Halderberge, Hilvarenbeek, Loon op Zand, Moerdijk, Oisterwijk, Oosterhout, Roosendaal, Rucphen, Steenbergen, Tilburg, Waalwijk, Woensdrecht, Zundert |
Tilburg |
18 |
De gemeenten Asten, Bergeijk, Bernheze, Best, Bladel, Boekel, Boxtel, Cranendonck, Deurne, Eersel, Eindhoven, Geldrop-Mierlo, Gemert-Bakel, Heeze-Leende, Helmond, 's-Hertogenbosch, Heusden, Laarbeek, Land van Cuijk, Maashorst, Meierijstad, Nuenen, Gerwen en Nederwetten, Oirschot, Oss, Reusel-De Mierden, Sint-Michielsgestel, Someren, Son en Breugel, Valkenswaard, Veldhoven, Vught, Waalre |
's-Hertogenbosch |
19 |
De provincie Limburg |
Maastricht |
20 |
De openbare lichamen Bonaire, Sint Eustatius en Saba |
Bonaire |