Beschermen democratie tegen Big Tech is nationale verantwoordelijkheid

Met dank overgenomen van Democraten 66 (D66) i, gepubliceerd op dinsdag 13 oktober 2020.

Sinds de coronapandemie speelt het leven zich meer dan ooit online af. De invloed van social media groeit, zeker als manier om kiezers te bereiken. Omdat dit niet neutraal gebeurt is de toenemende afhankelijkheid van techreuzen zoals Facebook, Twitter en Google een gevaar voor onze democratie. De meeste mensen zien online berichtgeving door de groothoeklens van deze platformen.

Een giftige cocktail van een pervers verdienmodel, ondoorzichtige algoritmes en ongecontroleerde desinformatie zorgt voor grootschalige polarisatie en manipulatie op sociale media. Bij de aanpak van deze problemen kijkt men als eerste naar Europa. Gezien de schaal van het probleem begrijpelijk, maar gezien de aard van het probleem te beperkt. Het is daarom tijd dat nationale overheden techreuzen aan hun zorgplicht houden. Op die manier kunnen we uitwassen van desinformatie en manipulatie tegengaan en eerlijke verkiezingen houden.

Algoritmes

Het draait allemaal om algoritmes. Sociale media platformen doen er alles aan om zoveel mogelijk informatie te verzamelen over mensen. Mensen krijgen door de werking van de algoritmes vrijwel uitsluitend informatie te zien die aansluit op eerder geuite interesses. Ook krijgt sensationele content voorrang, want daar klikken mensen sneller op. Meer clicks betekent meer getoonde advertenties, en dus verdringen algoritmes kwaliteit en nuance ten faveure van ophef en boosheid. Maatschappelijk ontwrichtende polarisatie is een commercieel belang geworden. Een perversere prikkel is haast niet denkbaar. Het twitteraccount van president Trump is een schoolvoorbeeld. Onderzoek van The Economist liet zien dat Trump - door het algoritme - twee keer zoveel foutieve informatie op zijn tijdlijn krijgt voorgeschoteld dan de gemiddelde gebruiker.