Behoud de trans-Atlantische band met de VS, ook na de presidentsverkiezingen

Met dank overgenomen van SGP-jongeren (SGPJ) i, gepubliceerd op woensdag 30 september 2020.

statement 07:45 - 30 september 2020

De hoeksteen van het Nederlandse veiligheidsbeleid wordt gevormd door de NAVO. Door de jaren heen heeft het bondgenootschap veel crises doorstaan en heeft het geleerd om zich aan te passen aan de veiligheidsdreiging. Zo richtte de NAVO zich na het uiteenvallen van de Sovjet-Unie op het bestrijden van humanitaire crises en heeft het na 9/11 veel gedaan aan contraterrorisme. De laatste jaren is er weer de focus gelegd op verdediging van het grondgebied vanwege een assertief Rusland. Er is echter nog een ontwikkeling die voor de Europese NAVO-lidstaten steeds relevanter wordt: de veranderende rol van de Verenigde Staten. Al onder president Obama (de ‘Pacifische’ president) richtte de VS zich vooral op Azië en met name op China. Bij conflicten waar vooral de Europese landen belang hadden (zoals Libië 2011) kwam Amerikaanse militaire en politieke steun met tegenzin. Daarnaast hadden Europese landen hun capaciteiten voor deze conflicten niet op orde, wat de relatie vanzelfsprekend niet ten goede kwam. Met de verkiezing van president Trump in 2016 kwam er een nieuwe impuls in deze ontwikkeling: ‘America First’.

Deze ontwikkelingen zetten ook de aanstaande presidentsverkiezingen in de VS in een ander daglicht. Het standpunt van de Republikeinse kandidaat, zittend president Donald Trump, is duidelijk. De NAVO is een belangrijk bondgenootschap, maar de Amerikaanse ‘commitment’ is wel afhankelijk van de financiële bijdrage van de Europese lidstaten. De kandidaat van de Democraten, Joe Biden, is positiever over de NAVO, maar ook bij hem zijn er zorgen over de samenwerking van de VS met de Europese lidstaten. Het is daarom te verwachten dat de volgende Amerikaanse president, wie dat ook is, in zijn buitenlandbeleid de NAVO niet bovenaan zijn prioriteitenlijstje zal hebben staan. Een agressiever China, de machtsstrijd in het Midden-Oosten en een aanhoudende COVID-19 pandemie zullen allemaal invloed hebben op de rol van de VS binnen de NAVO.

Hoewel de VS zelf verzekeren dat hun toewijding aan de NAVO onveranderd is, dwingen bovenstaande kanttekeningen de Europese lidstaten er wel toe om meer te doen aan de gezamenlijke verdediging van het grondgebied. Daar zijn een aantal zaken voor nodig. Allereerst moeten landen meer investeren in hun krijgsmachten en zo richting de 2% norm werken. Dit is niet alleen een kwestie van het nakomen van je afspraken, maar zorgt er ook voor dat individuele landen hun krijgsmachten op niveau krijgen om elkaar in geval van nood bij te kunnen staan. Daarnaast moet de trans-Atlantische band met de VS behouden blijven en verbeterd worden. Op het wereldtoneel zijn de VS simpelweg het meest verwant met Europese landen en kan er samen opgetreden worden tegen met name de dreiging van China. Europese lidstaten moeten daarin ook initiatief nemen om samen op te trekken met de VS. Ten slotte moeten Europese lidstaten onderling ook durven samen te werken om het gemeenschappelijk grondgebied te verdedigen. Dit kan door samen te werken aan de ontwikkeling van nieuw materiaal, militair transport binnen Europa te vereenvoudigen en (schaarse) capaciteiten te delen om zo gezamenlijke doelen te kunnen bereiken.

Het moge duidelijk zijn dat Nederland, en de NAVO als geheel, gebaat zijn bij het behouden en verbeteren van de trans-Atlantische band met de VS. Het is echter ook aan de Europese lidstaten om daar de juiste voorwaarden voor te scheppen. Op die manier kunnen gezamenlijke belangen behartigt worden en zullen onderlinge spanningen tot een minimum beperkt worden. Zo blijft de NAVO de ‘meest succesvolle alliantie in de geschiedenis’ en garandeert het vrijheid en veiligheid.

Ben je ook geïnteresseerd geraakt in de Amerikaanse presidentsverkiezingen? Of volg je alle ontwikkelingen al op de voet? Meld je dan aan voor het SGPJ-Café van 9 oktober in Barneveld! Tijdens deze informele bijeenkomst zullen we in gesprek gaan met presentator Tijs van den Brink (maker van ‘God, Jesus, Trump’) over de aanstaande presidentsverkiezingen in de VS. Stuur je aanmelding van te voren even naar organisatie@sgpj.nl.

Foto: Gage Skidmore/Flickr