Russische roulette met mensenlevens

Met dank overgenomen van 50PLUS i, gepubliceerd op dinsdag 22 september 2020.

Minister Hugo de Jonge heeft twee doodzondes begaan, vindt 50PLUS: bij de mondkapjesrichtlijn informeerde hij de Tweede Kamer verkeerd én hij bracht bewust zorgmedewerkers in gevaar. Russische roulette met mensenlevens, noemt Kamerlid Corrie van Brenk dat.

Minister Hugo de Jonge van Volksgezondheid beweerde keer op keer onterecht dat onbeschermd werken bij vluchtig contact veilig was en dat schaarste geen rol speelde bij het opstellen van de mondkapjesrichtlijnen. “Dat was Russische roulette met mensenlevens”, zei fractievoorzitter Corrie van Brenk tegen de bewindsman. “Stel je voor dat je in het verpleeghuis zit en je ziet die tweede golf op je af komen, vertrouw je dan nog op dit kabinet?”

Beschermingsmiddelen

50PLUS maakt zich ook zorgen over de beschikbaarheid van beschermingsmiddelen. Verpleeghuizen en thuiszorgorganisaties stonden bij de eerste golf achteraan in de rij. “Zijn er straks écht wel genoeg beschermingsmiddelen voor álle medewerkers in de zorg en thuiszorg?”, vraagt Corrie van Brenk zich ongerust af. “En hoe is het in hemelsnaam mogelijk dat Nederland nu, een half jaar in de coronacrisis, nog steeds onvoldoende testcapaciteit heeft?”

Besmettingen in de werksituatie

50PLUS vroeg opnieuw aandacht voor de mantelzorgers, de beschikbaarheid van de griepprik en het voorkomen van besmettingen in de werksituatie. “Tien procent van de besmettingen vindt plaats in de werksituatie, tien procent! Maar daar is erg weinig aandacht voor”, aldus de fractievoorzitter van 50PLUS in de Tweede Kamer.

► De volledige inbreng van Kamerlid Corrie van Brenk bij het debat over de ontwikkelingen rondom het coronavirus met premier Rutte en de ministers De Jonge van Volksgezondheid en Van Ark van Medische zorg:

“Mogen wij er nog wel zijn? Die vraag stelde ik de premier tijdens de Algemene Politieke Beschouwingen. De premier antwoordde daarop volmondig ‘ja’. Ouderen die keken, konden met een gerust hart gaan slapen. Wat een geruststelling, we mogen er nog zijn.

We zijn nog geen week verder en van die geruststelling is nu al weinig over.

Het aantal besmettingen loopt op, het kabinet sluit ondertussen teststraten, een lockdown voor verpleegtehuizen wordt niet uitgesloten, er zijn zorgen over beschermingsmiddelen en twijfels of er wel voldoende griepprikken beschikbaar zijn.

Je zult maar een kwetsbare oudere zijn of kennen en lezen dat verpleeghuisbewoners, ouderen met thuiszorg én zorgmedewerkers door dit kabinet in gevaar zijn gebracht. De minister beweerde keer op keer dat onbeschermd werken bij vluchtig contact veilig was en dat schaarste geen rol speelde bij het opstellen van de mondkapjesrichtlijnen. Dit is Russische roulette met mensenlevens! Én de minister heeft ook nog de Kamer verkeerd geïnformeerd. Wat 50PLUS betreft zijn dat twee doodszondes. Hoe gaat u dit uitleggen aan alle familieleden die een geliefde hebben verloren? En aan alle zorgmedewerkers die besmet zijn geraakt en nu nog te maken hebben met de naweeën van corona? Stel je voor dat je in het verpleeghuis zit en je ziet die tweede golf op je af komen, vertrouw je dan nog op dit kabinet?

50PLUS wil, net als het CNV, dat het kabinet zijn verantwoordelijkheid neemt en op zijn minst een fonds in het leven roept voor het aanvullen van de uitkering bij ziekte voor zorgmedewerkers die door het gebrek aan beschermingsmiddelen ziek zijn geworden.

50PLUS maakt zich ook zorgen over het aantal beschermingsmiddelen. Bij de eerste golf stonden vooral verpleeghuizen en thuiszorgorganisaties achteraan in de rij. Het kabinet heeft heel veel beschermingsmiddelen besteld, maar zijn die ook gegarandeerd leverbaar op het moment dat de tweede golf aanbreekt en de hele wereld weer aast op beschermingsmiddelen? Zijn er straks écht genoeg beschermingsmiddelen voor álle medewerkers?

Eindelijk wordt onze motie uitgevoerd om zorgpersoneel voorrang te geven bij het testen. De heer Rouvoet, de nieuwe voorzitter van de GGD, gaf aan dat het niet kon. De GGD-directeur van Publieke Gezondheid pleitte er juist voor. Inmiddels heeft er een gesprek plaatsgevonden tussen alle partijen, lees ik in de brief. Maar wat is de uitkomst? Welke afspraken zijn gemaakt? Staan alle betrokken partijen met de neuzen dezelfde kant op? Überhaupt is de vraag hoe het in hemelsnaam mogelijk is dat Nederland nu, een half jaar in de coronacrisis, nog steeds onvoldoende testcapaciteit heeft. Al die tijd is opschalen al het devies, maar nog steeds is er niet voldoende beschikbaar. In feite is het gebrek aan testcapaciteit een nieuwe ‘mondkapjeskwestie’: het beleid wordt gebaseerd op het gebrek daaraan. Niet op dat wat werkelijk nodig is!

In de brief lees ik dat verpleeghuizen weer dicht mogen in regio’s waar het virus oplaait. Hoe garandeert de minister dat ouderen niet wéér langdurig zonder bezoek komen te zitten? Als ouderen er nog mogen zijn, dan moet 50PLUS toch kunnen rekenen op steun voor ons amendement dat een bezoekrecht regelt voor álle verpleeghuisbewoners?

De besmettingen lopen in een snel tempo op, ook in verpleeghuizen. Wat is de stand van zaken van preventief testen in tehuizen waar een besmetting is geconstateerd? En wordt, in lijn met de motie van 50PLUS, het afvalwater bij alle verpleeghuizen getest in regio’s waar het virus oplaait? En zijn daar al resultaten over bekend? En hoe ver is Actiz met het controleren van de ventilatiesystemen in verpleeghuizen?

Tijdens de persconferentie spookte de vraag of wij er nog wel mogen zijn ook door mijn hoofd. De besmettingen nemen snel toe op en de minister kondigt een avondklok aan voor cafés waar maar 5 procent van de besmettingen plaatsvindt. Tien procent van de besmettingen vindt plaats in de werksituatie, tien procent! Maar daar is erg weinig aandacht voor. Waarom zetten we niet meer in op het voorkomen van besmettingen in verpleeghuizen en de werksituatie, waar veel meer mensen besmet raken?

Kan de minister garanderen dat de griepprik voor alle kwetsbaren die er één willen beschikbaar is? En komt er een campagne om mensen aan te moedigen de prik te gaan halen en gerust te stellen dat dat op een veilige manier kan?

Ten slotte: Een groep waarbij ik twijfel of die er nog echt mogen zijn, zijn de mantelzorgers. Veel dagbesteding is nog steeds niet opgestart waardoor mantelzorgers overbelast dreigen te raken. De minister is er mee bezig. Maar het gaat ons niet snel genoeg. 50PLUS wil zo snel mogelijk een concreet plan van de minister in samenspraak met gemeenten om de dagbesteding weer op volle gang te krijgen.”