Staat van de Unie: Commissie scherpt klimaatambities aan en stelt emissiereductie van 55% tegen 2030 voor - Hoofdinhoud
De Europese Commissie heeft vandaag haar plan gepresenteerd om de uitstoot van broeikasgassen in de EU tegen 2030 met ten minste 55 % te verminderen ten opzichte van het niveau van 1990. Door dit ambitieniveau voor het komende decennium kan de EU via een evenwichtig traject tegen 2050 klimaatneutraliteit bereiken. Het nieuwe streefcijfer is gebaseerd op een uitgebreide effectbeoordeling van de sociale, economische en milieueffecten. Uit de beoordeling blijkt dat deze aanpak realistisch en haalbaar is. Dit aangescherpte ambitieniveau onderstreept ook het blijvende leiderschap van de EU in de wereld in de aanloop naar de volgende VN-klimaatconferentie (COP26).
De Commissie heeft vandaag:
-
-een amendement op de voorgestelde Europese klimaatwet ingediend om het emissiereductiestreefcijfer voor 2030 van ten minste 55 % op te nemen als opstap naar de doelstelling van klimaatneutraliteit tegen 2050;
-
-het Parlement en de Raad verzocht dit streefcijfer van 55 % te bevestigen als de nieuwe nationaal bepaalde bijdrage van de EU in het kader van de Overeenkomst van Parijs, en dit uiterlijk eind dit jaar bij het UNFCCC in te dienen;
-
-de wetgevingsvoorstellen uiteengezet die uiterlijk in juni 2021 moeten worden ingediend om de maatregelen voor het behalen van het nieuwe streefcijfer uit te voeren, waaronder: herziening en uitbreiding van het EU-systeem voor de handel in emissierechten; aanpassing van de verordening inzake de verdeling van de inspanningen en het kader voor emissies in verband met landgebruik; versterking van het beleid inzake energie-efficiëntie en hernieuwbare energie; en aanscherping van de CO2-normen voor wegvoertuigen.
Ursula von der Leyen i, voorzitter van de Europese Commissie: “Wij doen al het mogelijke om onze belofte aan de Europeanen na te komen: om tegen 2050 van Europa het eerste klimaatneutrale continent ter wereld te maken. Vandaag bereiken we een belangrijke mijlpaal op dat traject. Met het nieuwe streefcijfer om de uitstoot van broeikasgassen in de EU tegen 2030 met ten minste 55 % te verminderen, zullen we het voortouw nemen op weg naar een schonere planeet en groen herstel. Europa zal sterker uit de coronaviruspandemie komen door in een hulpbronnenefficiënte circulaire economie te investeren, innovatie in schone technologie te bevorderen en groene banen te creëren.”
Frans Timmermans i, uitvoerend vicevoorzitter voor de Europese Green Deal: “Op dit cruciale moment voor onze gezondheid, onze economie en wereldwijde klimaatactie is het van essentieel belang dat Europa het voortouw neemt op weg naar een groen herstel. Wij zijn het aan onze kinderen en kleinkinderen verschuldigd om nu actie te ondernemen. Vandaag laat Europa de wereld zien hoe wij het welzijn en de welvaart van onze burgers in het komende decennium zullen verbeteren terwijl wij naar onze doelstelling van klimaatneutraliteit tegen 2050 toe werken.”
Kadri Simson i, commissaris voor Energie: “Op basis van de bestaande beleidslijnen en plannen van de lidstaten liggen wij op koers om ons huidige streefcijfer van 40 % voor 2030 ruimschoots te halen. Hieruit blijkt dat ambitieuzer zijn niet alleen noodzakelijk, maar ook realistisch is. Het energiesysteem zal bij al onze inspanningen centraal staan. Wij zullen op het succesverhaal van de Europese sector voor hernieuwbare energie voortbouwen, alle instrumenten die ons ter beschikking staan om onze energie-efficiëntie te verbeteren in overweging nemen en stevige fundamenten leggen voor een groener Europa.”
Naast het klimaatdoelstellingsplan voor 2030 en de bijbehorende effectbeoordeling heeft de Commissie vandaag ook een beoordeling van de nationale energie- en klimaatplannen van de lidstaten voor 2021-2030 goedgekeurd. Uit de beoordeling van de Commissie blijkt dat de EU op schema ligt om haar huidige emissiereductiestreefcijfer van ten minste 40 % voor 2030 te halen, met name dankzij de voortdurende vooruitgang bij de uitrol van hernieuwbare energie in heel Europa. Om de nieuwe doelstelling van 55 % te halen, zal de EU de energie-efficiëntie en het aandeel van hernieuwbare energie verder moeten vergroten. Dit zal nu verder worden besproken en geanalyseerd voordat de Commissie in juni 2021 wetgevingsvoorstellen indient.
Het nieuwe klimaatstreefcijfer voor 2030 zal Europa helpen het economisch herstel van de coronaviruspandemie richting te geven. Hierdoor worden investeringen in een hulpbronnenefficiënte economie gestimuleerd, innovatie in schone technologie bevorderd, het concurrentievermogen bevorderd en groene banen gecreëerd. De lidstaten kunnen gebruikmaken van het herstelfonds NextGenerationEU ten belope van 750 miljard EUR en de volgende langetermijnbegroting van de EU om deze investeringen in de groene transitie te realiseren. Om de nodige investeringen te ondersteunen, heeft de Commissie vandaag ook de regels vastgesteld voor een nieuw EU-financieringsmechanisme voor hernieuwbare energie, om de samenwerking tussen de lidstaten bij de financiering en uitvoering van projecten op het gebied van hernieuwbare energie gemakkelijker te maken.
Achtergrond
Een aanscherping van het EU-streefcijfer voor de reductie van broeikasgasemissies tegen 2030 werd voor het eerst aangekondigd in de politieke richtsnoeren van voorzitter Ursula von der Leyen van juli 2019, in overeenstemming met de doelstelling van de Overeenkomst van Parijs om de wereldwijde temperatuurstijging ruim onder de 2 °C te houden en ernaar te streven deze tot 1,5 °C te beperken.
De Commissie heeft in de vandaag gepubliceerde effectbeoordeling en op basis van het brede raadplegingsproces dat het afgelopen jaar heeft plaatsgevonden, grondig onderzocht welke gevolgen een emissiereductie tegen 2030 van 50 % à 55 % ten opzichte van het niveau van 1990 zou hebben voor onze economie, onze samenleving en ons milieu. In de effectbeoordeling is zorgvuldig gekeken naar de mix van beschikbare beleidsinstrumenten en hoe elke economische sector kan bijdragen om deze streefcijfers te realiseren. De conclusie luidt dat voor een evenwichtig, realistisch en voorzichtig traject naar klimaatneutraliteit tegen 2050 een emissiereductiestreefcijfer van ten minste 55 % tegen 2030 vereist is.
Om de uitstoot van broeikasgassen met 55 % te verminderen, moet in alle sectoren van de economie actie worden ondernomen. Een klimaatneutrale transitie kan alleen worden verwezenlijkt als iedereen zijn steentje bijdraagt. CO2-emissies door de verbranding van fossiele brandstoffen zijn de grootste bron van broeikasgasemissies in de EU. Samen met diffuse niet-CO2-emissies in het energiesysteem zijn zij verantwoordelijk voor iets meer dan 75 % van de broeikasgasemissies in de EU. Dit onderstreept de centrale rol van het energiesysteem bij de transitie naar een klimaatneutrale economie. Gebouwen en vervoer zijn, naast de industrie, de grootste energieverbruikers en de belangrijkste emissiebronnen. Het koolstofvrij maken van zowel het aanbod van als de vraag naar energie is van cruciaal belang om klimaatneutraliteit te bereiken.
Uit de beoordeling van de nationale energie- en klimaatplannen van de lidstaten blijkt dat zij hun energie- en klimaattransitie versnellen. Tevens blijkt dat het aandeel hernieuwbare energie in de EU tegen 2030 kan oplopen tot 33,7 %, waarmee het huidige streefcijfer van ten minste 32 % wordt overschreden. Wat energie-efficiëntie betreft, blijft er een ambitiekloof bestaan: bij het primaire energieverbruik werd de efficiëntie met 2,8 % verhoogd en bij het eindenergieverbruik met 3,1 %, terwijl het streefcijfer is vastgesteld op ten minste 32,5 %. Om dit probleem aan te pakken, zal de Commissie actie ondernemen, met name via het aanstaande “renovatiegolf”-initiatief, de evaluatie en mogelijke herziening van de richtlijn energie-efficiëntie en richtsnoeren voor het beginsel “energie-efficiëntie eerst”. De vandaag gepubliceerde NECP-beoordeling op EU-niveau zal in oktober worden aangevuld met beoordelingen van individuele lidstaten, als onderdeel van het verslag over de stand van de energie-unie.
De verordening betreffende de klimaatwet, die de Commissie in maart 2020 heeft voorgesteld, is bedoeld om de door de EU-leiders in december 2019 overeengekomen doelstelling inzake klimaatneutraliteit voor 2050 in de EU-wetgeving te verankeren en de koers uit te zetten voor alle beleidslijnen van de EU. Het voorstel van de Commissie om het herziene streefcijfer voor 2030 in de verordening op te nemen, wordt momenteel door het Europees Parlement en de Raad besproken. Het nieuwe streefcijfer voor 2030 zal ook de basis vormen voor besprekingen over de herziening van de nationaal bepaalde bijdrage van de EU aan de emissiereductie in het kader van de Overeenkomst van Parijs.
Zoals uiteengezet in de Europese Green Deal en in de mededeling van vandaag zal de Commissie nu beginnen met de voorbereiding van gedetailleerde wetgevingsvoorstellen over de wijze waarop dit nieuwe streefcijfer kan worden behaald. De Commissie zal alle voor de verwezenlijking van de emissiereducties relevante instrumenten van het klimaat- en energiebeleid evalueren en uiterlijk in juni 2021 passende voorstellen doen.
Nadere informatie:
Memo over het klimaatdoelstellingsplan 2030 (vragen en antwoorden)
Mededeling over een ambitieuzere klimaatdoelstelling voor Europa voor 2030
Effectbeoordeling over een ambitieuzere klimaatdoelstelling voor Europa voor 2030
EU-brede beoordeling van nationale energie- en klimaatplannen
Factsheet — Het klimaatdoelstellingsplan 2030: een visie voor Europa
Factsheet — Beleidsinstrumenten voor het klimaatdoelstellingsplan 2030
Factsheet — Beoordeling van de nationale energie- en klimaatplannen
Toespraak over de Staat van de Unie
Persbericht over de belangrijkste initiatieven van de Staat van de Unie 2020
Speciale webpagina over de Staat van de Unie 2020
“NextGenerationEU”-herstelplan voor Europa
Meer over ...