Het straattuig regeert?

Met dank overgenomen van SGP-jongeren (SGPJ) i, gepubliceerd op donderdag 20 augustus 2020.

statement 15:45 - 20 augustus 2020

De afgelopen week werden verschillende Nederlandse steden en hun politiemacht getergd door een groep doorgeslagen jongeren. Wat is er toch aan de hand in Nederland? Hoe kan het dat rebellerend schorem zoveel chaos kan veroorzaken? En, net zo belangrijk, hoe lossen we dit probleem op? SGP-jongeren wil voor iedereen een veilig land. In dit land moet de openbare orde strak wordt gehandhaafd en dienen er noodzakelijke interculturele contacten te zijn met de bestaande subcultuur.

Een ernstig gebrek aan burgerschap

De beelden zijn bekend. Jongeren die brand stichten, brandkranen openzetten en auto’s vernielen. Daar blijft het niet bij: zelfs de fysieke integriteit van onze agenten wordt aangetast door het gooien van stenen en vuurwerk. SGP-jongeren ziet dit als een ernstige en asociale verstoring van de openbare orde en veiligheid, zonder enig respect voor degenen die ons dag en nacht beschermen. Een veelgehoorde verklaring voor dit gedrag is dat de jongeren ‘zich zouden vervelen’ als gevolg van de coronacrisis. Echter, dit probleem zit dieper en is structureler. SGP-jongeren benadert de rellen dan ook niet vanuit eenmalige acties van impulsieve jeugd. Feit is dat de rellen in eerste instantie voornamelijk voorkwamen in “achterstandswijken”, zoals de Schilderswijk in Den Haag en Kanaleneiland in Utrecht.

De jongeren zien niet in dat het vernielen van andermans eigendom en het aanvallen van agenten simpelweg niet past in een samenleving. Buurtbewoners, burgemeesters, gedupeerden en agenten moeten allemaal wijken voor een nieuwe tendens: die van de straatterreur. Waar zijn de normen en waarden van deze jongeren? Duidelijk is dat zij handelen vanuit puur egoïsme en dat burgerschap bij hen ver te zoeken is. De kern van het probleem is dan ook niet verveling, maar ligt bij niet-opgevoede en soms niet-geïntegreerde jeugd. Er is een groeiende subcultuur ontstaan, waarin jongeren elkaar oproepen tot rebellie. Vaak speelt de instabiele thuisbasis daarbij een belangrijke rol. Uit dit wangedrag volgt de conclusie dat er bij deze jongeren een ernstig gebrek is aan staatsburgerschap en verantwoordelijkheidsgevoel.

Ik zal handhaven!

Bovenstaande probleemanalyse impliceert een tweeledige oplossing. Aan de ene kant dient er veel harder te worden opgetreden. Zo moet de politie straten afsluiten, waterkanonnen gebruiken en degenen die zich onrechtmatig gedragen, arresteren. Het gezag hoeft niet met zich te laten spelen en bij bijvoorbeeld fysieke intimidatie mogen middelen als de gummiknuppel worden ingezet om de groepen uiteen te drijven. Politiemensen worden steeds vaker gecriminaliseerd, terwijl zij slechts hun werk uitvoeren. Als drager van het gezag mogen zij voor de wet een beschermde positie hebben en mensen die hen aanvallen moeten hard worden gestraft. Gebruik de wet om de rechtsorde te handhaven.

Aan de andere kant is er het probleem van falend staatsburgerschap en verantwoordelijkheidsgevoel. Dat komt met name door omgevingsfactoren, zoals ouders die een slecht voorbeeld zijn en het hebben van verkeerde vrienden. Symptoombestrijding van rebellie zou in dit geval alvast afschrikkend werken. Het aanpakken van dit diepere probleem is lastig. SGP-jongeren wil, door sociale en maatschappelijke betrokkenheid, deze subcultuur van fatsoen proberen te voorzien door het stimuleren van interculturele contacten. Als we er vanuit gaan dat omgevingsfactoren een belangrijke rol spelen bij dergelijk wangedrag, is het dus noodzakelijk dat de omgeving van deze jongeren uitgebreid dan wel aangepast wordt met positieve contacten.

Contacten die toenadering zoeken, het juiste voorbeeld geven en met de jongeren in gesprek gaan. In het opzoeken en onderhouden van dit contact is een taak weggelegd voor gemeentes met bijvoorbeeld lokale actieplannen, maar ook voor kerken en betrokken buurtbewoners. Door een band op te bouwen met deze jongeren, is de kans dat hun gedrag permanent verandert, groter. Laten we dus afstand nemen van hun gedrag, maar niet van deze jongeren zelf. Ook als dat misschien tegenstrijdig voelt.

Voor deze jongeren is dergelijk gedrag normaal. Dit mag echter nooit het nieuwe normaal worden.