Laat het recht om te kiezen bij de passagier

Met dank overgenomen van Partij van de Arbeid (PvdA) i, gepubliceerd op woensdag 13 mei 2020.

We kennen de beelden inmiddels allemaal; lege vliegterminals, een uitgestorven Dam en opgestapelde stoelen waar rond deze tijd van het jaar overvolle terrassen zouden moeten staan. De toeristische sector is tot stilstand gekomen, met grote gevolgen voor de werknemers en ondernemers die hier direct of indirect van afhankelijk zijn.

Vandaag presenteerde de Europese Commissie haar vakantieprotocol; een document met aanbevelingen die gaan van grensverkeer tot hygiënevoorschriften. Deze eerste stap naar harmonisering is zeer welkom, maar spijtig genoeg niet bindend en geeft lidstaten nog steeds de ruimte om eigen beleid te voeren. Het is nu aan de lidstaten om gezamenlijk de richtlijnen om te zetten in nationale wetgeving, en zo de toeristische sector te redden. Met 27 verschillende reacties - zoals we aan het begin van deze crisis zagen - komen we nergens.

Grens heropening

Het plan om de grenzen gefaseerd te heropenen (in 3 fases), geeft de toeristische sector weer perspectief. De sector is in de Europese Unie namelijk goed voor ongeveer 27 miljoen banen. De Europese economie steunt voor 10 procent op toerisme. In de zwaarst getroffen landen Italië en Spanje is dit zelfs 14 en 13 procent.

Het plan om reizen tussen gebieden waar de gezondheidssituatie vergelijkbaar is, is enkel goed mits de lidstaten niet zullen discrimineren op basis van nationaliteit. De nationaliteit mag geen rol spelen, het gaat erom of je in een besmet gebied verblijft of niet.

Passagiersrechten

Ik ben blij dat de Europese Commissie opnieuw bevestigt dat elke passagier het recht moet hebben om te kiezen tussen een voucher en terugbetaling wanneer een vlucht werd geannuleerd. Daarnaast stelt de Commissie een plan op hoe vouchers aantrekkelijker kunnen worden gemaakt. Vouchers zouden minstens 12 maanden geldig moeten zijn, en automatisch moeten worden uitbetaald wanneer ze niet zijn gebruikt.

De Commissie moet de hoeder van dit recht zijn en lidstaten die het vertikken om dit te handhaven, sancties opleggen. Passagiers mogen niet garant staan voor de cashflow problemen van een luchtvaartmaatschappij. Dat we nu in een crisis zitten, verandert niets. Consumenten die zelf een ticket kochten voor een reis hebben zelf dat geld misschien nog wel harder nodig om bijvoorbeeld hun bedrijf overeind te houden. De keuze moet te allen tijde bij de consument zelf liggen.

Helaas geeft het vakantieprotocol van de Commissie nog geen antwoord op het probleem van insolventiebescherming. Wanneer passagiers kiezen voor een voucher, en wanneer de vliegtuigmaatschappij toch overkop zou gaan, moeten ook die mensen beschermd zijn. Op de lange termijn is een Europees Garantiefonds voor Reizen de enige manier om de financiële stabiliteit van de sector en tegelijkertijd de rechten van de consument te waarborgen.

Voor mij staat vast: prima als je een voucher wil voor je geannuleerde vlucht maar als je wilt kiezen voor een terugbetaling, dan is dat jouw recht.

Lees hier meer over in mijn blog over passagiersrechten

Regionaal en duurzaam reizen

Ik steun de Commissie in hun ambities om toerisme regionaler en duurzamer te maken. De schaduwzijde van massatoerisme werd de afgelopen jaren zichtbaar. Steden worden overspoeld door rolkoffers en de woningmarkt staat extra onder druk door vakantieverhuur via AirBnB. En dan hoef ik nog niet eens te beginnen over de vervuiling van de luchtvaart. Dit is hét moment om onze vakantiegewoontes eens onder de loep te nemen. Daarom heb ik grote verwachtingen voor de EU Duurzame Toerisme Top in de herfst waar de strategie voor Europees toerisme 2050 wordt gepresenteerd.

Website van de Commissie met de guidelines >