Passagiersrechten beschermen - ook in crisistijden

Met dank overgenomen van Partij van de Arbeid (PvdA) i, gepubliceerd op dinsdag 21 april 2020.

Europese wetgeving schrijft voor dat passagiers bij de annulering van hun vlucht, te allen tijde recht hebben op een alternatieve vlucht of een terugbetaling binnen de zeven dagen. Maar in deze crisistijd zetten luchtvaartmaatschappijen veel druk op nationale regeringen om een uitzondering op de regel te krijgen.

En met succes. De Nederlandse regering heeft onlangs onder druk van onder andere KLM besloten om zich niet langer aan de Europese wetgeving te houden. De luchtvaartmaatschappijen bieden een alternatief aan in de vorm van een voucher. In plaats van hun geld, krijgen passagiers een tegoedbon ter waarde van hun oorspronkelijke boeking. Die bon is één jaar geldig, en wie hem niet opgebruikt, kan dan pas zijn geld terugvragen.

Een volkomen onwettige gang van zaken. De keuze van het kabinet om tijdelijk de handhaving op te schorten gaat rechtstreeks in tegen Europese wetgeving, de minister schuift het Europese recht eenzijdig aan de kant. Dit kan niet, voor ons is het heel duidelijk: de keuze moet bij de passagier liggen, niet de luchtvaartmaatschappij.

Er is een probleem met de oplossing die de luchtvaartmaatschappijen bieden. Veel klanten willen namelijk helemaal geen waardebon. Dat is een goede optie voor passagiers die op een later moment willen vliegen, maar niet voor diegene die dat niet willen.

De wetswijziging door het kabinet betekent dat de consument zonder dat hij daarom wordt gevraagd, renteloze geldschieter wordt voor luchtvaartmaatschappijen. Aangezien passagiers pas na een jaar recht hebben op terugbetaling, stel je in feite renteloze leningen ter beschikking van de bedrijven. Dat geld loopt op tot in de miljarden.

Bovendien zijn passagiers die kiezen voor een waardebon helemaal niet verzekerd van hun geld. Wanneer een luchtvaartmaatschappij overkop zou gaan, zijn ze alles kwijt. Wij zijn van mening dat de overheid de geldproblemen van de luchtvaartmaatschappijen moeten oplossen, niet de consument. Op de eerste plaats moeten klanten steeds het recht hebben op terugbetaling en wanneer toch een voucher wordt aangeboden, dan moet de overheid daarvoor garant staan.

In lidstaten zoals Denemarken kan het. Daar beveiligt de overheid de vouchers tegen het failliet van de luchtvaartmaatschappij. Dit Deense model kunnen we op Europees niveau toepassen. We moeten een Europees fonds oprichten, waaruit de luchtvaartmaatschappijen kunnen lenen om de directe terugbetalingen mogelijk te maken. Bovendien kan dat fonds garant staan voor de vouchers, wanneer klanten daar expliciet voor kiezen. Een goede Europese oplossing voor luchtvaartmaatschappijen én burgers.

Lees hier de brief die ik samen met mijn collega’s naar de Europese Commissie stuurde.