Henk Vredeling als Eurocommissaris (1977-1981) - Hoofdinhoud

Henk Vredeling was Eurocommissaris voor Sociale Zaken in de Commissie-Jenkins i (1977-1981) en daarnaast ook vicevoorzitter. Voor zijn vertrek naar de Europese Commissie was hij minister van Defensie, Kamerlid en Europarlementariër geweest. Tijdens de Commissie-Jenkins werd voor het eerst het werkgelegenheidsbeleid ook onder 'Sociale Zaken' geplaatst. Zijn tijd als Eurocommissaris was moeizaam.

Onder zijn leiding zijn verschillende voorstellen gedaan voor Europese coördinatie van het sociale beleid, maar de Europese Commissie i had op dat gebied weinig bevoegdheden, waardoor veel plannen in afgezwakte vorm uiteindelijk pas werden aangenomen. Hij heeft zich sterk gemaakt voor het gelijk laten betalen van mannen en vrouwen. Ook streed hij voor Europese coördinatie op het gebied van de gevolgen van de sanering van de Europese staalindustrie. Dit lukte echter niet, onder andere door de weerstand van de Nederlandse regering.

Zijn tijd als commissaris werd getekend door relletjes rondom zijn gedrag. Er gingen meerdere verhalen rond over zijn overmatige drankgebruik. Voorzitter Jenkins vond hem zelfs 'te instabiel' om als plaatsvervangend voorzitter op te kunnen treden.

Vredeling zijn benoeming ging niet zonder slag of stoot. Eigenlijk was het kabinet-Den Uyl i voor de benoeming van Max van der Stoel i, die op dat moment minister van Buitenlandse Zaken was. Hoewel Vredeling via een brief formeel zijn interesse had laten blijken, is er geen aanwijzing dat hij serieus overwogen werd. Van der Stoel stelde echter als eis dat hij alleen wilden vertrekken naar Brussel als hij 'Externe Betrekkingen' als portefeuille kreeg, maar dit was voor het kabinet niet acceptabel. Vredeling werd toen alsnog voorgedragen voor een positie in de Europese Commissie.

Hij kreeg de portefeuille Sociale Zaken, hoewel hij liever Landbouw had gekregen. Sociale Zaken gaf hem de kans om als oud-vakbondsman Europa een socialer gezicht te geven. Hij wilde hiertoe enige initiatieven ontplooien, maar ondervond weerstand vanuit verschillende leden van de Commissie. De grootste belemmering was voor hem echter dat de Europese politiek naar rechts verschoof, met Thatcher in Groot Britannië en Valéry Giscard d'Estaing in Frankrijk. Deze zagen een verdere uitbreiding van de macht van de Europese Commissie niet zitten, zeker niet op gebied van sociale wetgeving.

Hij heeft zich onder meer ingezet voor het meer gelijk laten betalen van mannen en vrouwen, maar ook voor de invloed van werknemers op de bedrijven waar ze werken. Dit plan kreeg hij uiteindelijk niet goed van de grond en het zou tot 1994 duren voordat het wél ingevoerd zou worden. Vredeling gaf aan dat hij ook niet had verwacht dat het zou lukken om veel al helemaal op te kunnen zetten in zijn tijd als commissaris, maar was toch teleurgesteld dat het niet lukte om meer in gang te zetten. Hierbij was de grootste belemmering het gebrek aan bevoegdheden van de Europese Commissie.

• - 

  Was de kracht achter het inzetten van het Europees Sociaal Fonds, waarmee in 1978 geld beschikbaar werd gesteld om jongeren aan het werk te helpen. Hoewel zijn oorspronkelijke plan niet werd uitgevoerd, was ook de afgeslankte vorm een belangrijke stap op het gebied van verdere Europese integratie.

• - 

  Zijn periode in Brussel werd uiteindelijk overschaduwd door het 'spiegelruit' incident. Hij windde zich zo op in een gesprek dat hij een (op dat moment lege) whiskeyfles door een spiegel ter waarde van 25.000 gulden gooide.