Europese Toezichthouder voor gevensbescherming

Met dank overgenomen van J.J.M. (Jeroen) Lenaers i, gepubliceerd op vrijdag 29 november 2019.

Als lid van de commissie burgerlijke vrijheden, justitie en binnenlandse zaken heb ik deze week mogen stemmen over wie de nieuwe Europese toezichthouder voor gegevensbescherming (EDPS) gaat worden. Deze functie bestaat sinds 2004 en is zelfs tien jaar lang ingevuld geweest door de Nederlander Peter Hustinx. Ik kan me voorstellen dat buiten de privacy- en databeschermingsgoeroes de rol van EDPS waarschijnlijk niet heel bekend zal zijn. De belangrijkste taak van de EDPS is, zoals de naam al verklapt, toezichthouden op de Europese instellingen om ervoor te zorgen dat alle instellingen zich houden aan de Europese databeschermingsregels.

Daarnaast heeft de toezichthouder ook een belangrijke adviserende functie. De toezichthouder voor gegevensbescherming en zijn staf kunnen bij uitstek als experts gezien worden en alle Europese instellingen maken maar al te graag gebruik van hun kennis en kunde. Dat geldt dus ook voor het Europees Parlement. We krijgen namelijk meer en meer te maken met wetsbepalingen die met data of databescherming te maken hebben. Om goed te begrijpen wat de consequenties zijn van dergelijke bepalingen vragen we heel regelmatig om de mening van de toezichthouder.

In mijn overweging was het het allerbelangrijkste dat de toezichthouder zich neutraal en professioneel opstelt in haar adviserende rol. Ik heb de laatste jaren iets te vaak gemerkt dat de toezichthouder op de stoel van de politicus is gaan zitten en zich politiek uitliet over zaken. Dat is niet zijn rol en het komt al helemaal niet ten goede aan de geloofwaardigheid van de toezichthouder. Ik heb daarom in mijn vragen aan de kandidaten hier de nadruk op gelegd.

Na de hoorzitting op maandag, heeft het Europees Parlement dinsdag de Poolse kandidaat Wojciech Wiewiórowski aangewezen als favoriet. Hij is ook de huidige plaatsvervangend toezichthouder. Aangezien ook de Raad een week eerder dezelfde kandidaat heeft aangewezen, hoeven er verder geen onderhandelingen meer aan te pas te komen en mag hij op 6 december van start gaan.