Waar blijft de medicatiebeoordeling? - Hoofdinhoud

Beloofd is beloofd! Er zou medicatiebeoordeling komen voor ouderen die veel medicijnen nodig hebben. “Hoe lang moeten we nog wachten?”, vroeg Kamerlid Léonie Sazias aan minister Bruins.

Patiënten van 65 jaar en ouder die chronisch vijf of meer geneesmiddelen gebruiken zullen voortaan standaard een medicatiebeoordeling krijgen. Dat beloofde minister Bruins in 2017. Die regeling zou in 2018 ingaan. “Niks meer van gehoord”, zei Léonie Sazias met lichte spot tegen de minister.

Toezeggingen nakomen

In juni diende 50PLUS-Kamerlid Simon Geleijnse een motie in waarin minister Bruins wordt verzocht om zijn toezeggingen voor medicatiebeoordeling na te komen. Die motie werd breed aangenomen. “Afgelopen oktober zouden we daarover geïnformeerd worden”, hield Léonies Sazias vandaag de minister voor. “Maar wéér niks gehoord! U voelt mijn vraag al aankomen… wanneer gaan we daar nou iets van horen?!” •

► De volledige inbreng van Kamerlid Léonie Sazias bij het commissiedebat Geneesmiddelenbeleid met Bruno Bruins, minister voor Medische Zorg:

“Het is goed dat de minister het probleem van de afname van het aantal producenten van grondstoffen en geneesmiddelen en de kwetsbaarheden die daardoor ontstaan in Europees verband wil oppakken. Maar landen als India en China, waar meer winst te halen is dan in Nederland of zelfs Europa, met lagere prijzen en volumes, blijven als primaire markt daardoor toch aantrekkelijker voor een farmaceut. Hoe wil de minister dit aan gaan pakken?

De minister gaat de tekorten te lijf door het aanleggen van een ijzeren voorraad van 5 maanden. Dat lijkt ons goed en belangrijk is ook dat er afspraken gemaakt worden om te voorkomen dat geneesmiddelen onnodig moeten worden vernietigd, want verspilling moet ook worden tegengegaan.

Teveel medicijnen slikken kan gevaarlijk zijn.

Daarvoor is een medicatiebeoordeling essentieel. Vooral voor ouderen die soms veel verschillende geneesmiddelen slikken die tegen elkaar in kunnen werken, een belangrijke oorzaak van veel valincidenten. Daarbij hebben ouderen vaak een verminderde nierfunctie.

De minister heeft in februari 2017 aangegeven dat vanaf 2018 alle risicogroepen die voldoen aan de criteria van de richtlijn polyfarmacie bij ouderen - dus alle patiënten van 65 jaar en ouder die chronisch vijf of meer geneesmiddelen gebruiken - een medicatiebeoordeling moeten krijgen. Niks meer van gehoord.

Afgelopen juni heeft mijn fractie-collega Simon Geleijnse een motie ingediend samen met Arno Rutte van de VVD die de minister vraagt om zijn toezeggingen na te komen. Die motie is breed aangenomen. Afgelopen oktober zouden we daarover geïnformeerd worden, weer niks gehoord. U voelt mijn vraag al aankomen… wanneer gaan we daar nou iets van horen?!

Wij krijgen enorm veel mails van mensen die heel erg onzeker worden van de wisseling van medicijnen. Er loopt een bestuurlijk traject met verschillende partijen over het verantwoord wisselen van medicijnen. De uitkomst komt in december. Hoe dan ook is het belangrijk dat patiënten aan de balie bij de apotheek goed geïnformeerd worden.

Tot slot: de registratie van weesgeneesmiddelen. Door een geneesmiddel te registreren als weesgeneesmiddel krijgt een bedrijf tien jaar marktexclusiviteit. Het komt voor dat een bedrijf een bestaand geneesmiddel koopt dat voor een andere aandoening is ontwikkeld zoals het middel Mexiletine dat oorspronkelijk is ontwikkeld tegen hartritmestoornissen, maar dat ook goed blijkt te werken bij de spierziekte niet-dystrofische myotonie.

Het bedrijf Lupin heeft voor hetzelfde middel de prijs verhoogd van 4.000 euro per patiënt per jaar naar 80.000 per patiënt per jaar omdat het voor deze ziekte ineens een weesgeneesmiddel is.

Kan de minister wettelijk regelen dat deze registratie niet meer mogelijk is bij bestaande geneesmiddelen?

Apotheker Paul Lebbink heeft in het kader van magistrale bereiding het middel inmiddels succesvol nagemaakt op verzoek van verzekeraar CZ. Hij zou volgens de wet maximaal vijftig unieke patiënten per maand mogen bedienen. En wettelijk is geregeld dat dit soort bereidingen vanaf 1 januari vanuit de basisverzekering worden vergoed. Is de minister bereid om magistrale bereiding in dit soort situaties verder te stimuleren en bereidende apothekers die vervolgens geconfronteerd worden met rechtszaken door de farmaceutische industrie op alle mogelijke manieren bij te staan.

We gaan steeds meer richting personalized medicine. Zeker nu zaken als predictieve testen zoals Whole Genome Sequencing in steeds meer gevallen maatwerk mogelijk maken waardoor overbehandeling met middelen waar de patiënt geen baat bij heeft maar die wel tot hoge kosten leidt, kan worden voorkomen. Daardoor kan de effectiviteit van geneesmiddelen vele malen vergroot worden. Hoe ziet de minister deze ontwikkeling in de nabije toekomst?”