Oud-CDA-minister Til Gardeniers overleden

DEN HAAG (PDC) - Op 94-jarige leeftijd is Til Gardeniers overleden, Zij was minister van Cultuur, Recreatie en Maatschappelijk Werk in het kabinet-Van Agt I¹ en minister van Volksgezondheid in de kabinetten-Van Agt II² en -Van Agt III³.

De als secretaresse en bedrijfsleider werkzame Gardeniers werd in 1971 Tweede Kamerlid voor de KVP. Samen met Hannie van Leeuwen⁴ verdedigde zij in 1976 zonder succes een initiatiefvoorstel dat abortus alleen bij een uiterst noodgeval niet-strafbaar stelde.

Als minister kreeg zij te maken met de eerste aanzetten tot bezuinigingen in welzijn en volksgezondheid. Als verantwoordelijke voor de media verdedigde zij het publieke bestel en de positie van traditionele omroepverenigingen.

Na haar ministerschap stapte zij spoedig over naar de Raad van State⁵, waarvan zij twaalf jaar deel uitmaakte. In 1994 leidde zij een partijcommissie die de grote verkiezingsnederlaag analyseerde. Til Gardeniers had tot op hoge leeftijd vele functies in het maatschappelijk leven.

Bron: NOS en biografisch archief PDC

• 1. 

  Dit kabinet van CDA en VVD kwam na een lange formatieperiode tot stand, nadat vorming van een tweede kabinet-Den Uyl was mislukt. Hoewel de PvdA bij de verkiezingen van 1977 de grootste partij was geworden, werd CDA-leider Dries van Agt premier.
   
• 2. 

  Dit kabinet van CDA, PvdA en D'66 werd gevormd na de verkiezingen 1981. CDA-leider Dries van Agt werd voor de tweede keer premier, net als bij het voorgaande kabinet-Van Agt I. PvdA-leider Joop den Uyl werd vicepremier en minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. De toevoeging 'Werkgelegenheid' onderstreepte zijn centrale rol bij een actief werkgelegenheidsbeleid.
   
• 3. 

  Na de val van het kabinet-Van Agt II werd dit minderheidskabinet van CDA en D'66 gevormd. CDA-leider Van Agt bleef premier. De posten die waren opengevallen na het vertrek van de PvdA-bewindslieden, werden opgevuld vanuit de gelederen van de overgebleven coalitiepartners.
   
• 4. 

  Vooraanstaande, strijdbare christendemocratische politica. Was maatschappelijk werkster en kwam eind 1966 voor de ARP in de Tweede Kamer. Werd woordvoerster maatschappelijk werk en sociale zaken en in 1973 tevens defensie-woordvoerster. Behoorde tot de 'sociale' vleugel van haar fractie. Verdedigde in 1976 (tevergeefs) met Til Gardeniers een abortusvoorstel dat uitging van het beginsel 'nee, tenzij'. Verliet in 1978 de Kamer en stapte over naar het bedrijfsleven. Actief in diverse organisaties op het gebied van welzijn, volksgezondheid en sociale zekerheid. Was tevens fractievoorzitter in de gemeenteraad, wethouder en waarnemend burgemeester. Keerde in 1995 op 69-jarige leeftijd terug in de Haagse politiek als senator. Was in de Eerste Kamer voorzitter van de vaste commissie voor VWS en woordvoerster sociale zaken. Door haar kennis en ervaring was zij in de Senaat een geducht tegenspeelster van de bewindslieden op die terreinen.
   
• 5. 

  De Raad van State is een van de Hoge Colleges van Staat en heeft als voornaamste taak de regering en het parlement te adviseren over wetgeving en bestuur. Daarnaast is deze instantie de hoogste algemene bestuursrechter.