Maak samenwonen financieel aantrekkelijk - Hoofdinhoud

Schrap regels die samenwonen financieel onaantrekkelijk maken. Dat was de boodschap die Henk Krol aan minister Ollongren meegaf. “Samenwonen moet juist bevorderd worden!” Henk vroeg ook waarom de huurquote voor burgemeesters lager is dan voor Jan Modaal.

Het lijkt wel of je tegenwoordig blij moet zijn als je eindelijk een eenpersoonsappartementje hebt voor duizend euro per maand. “Er gaat iets helemaal mis op de woningmarkt”, zei Henk Krol tegen minister Ollongren tijdens het debat over de steeds verder oplopende woonlasten voor huurders. “Het aantal daklozen stijgt, studenten bivakkeren in tentenkampen en een kwart van de huurders kan niet meer rondkomen.”

Bevorder samenwonen

“50PLUS vindt dat daklozen onderdak moeten krijgen, studenten een betaalbare kamer en huurders voldoende geld moeten hebben om eten te kopen tot het eind van de maand. Dat zijn geen buitensporige eisen”, stelde Henk Krol. De toegezegde twee miljard is onvoldoende om de crisis bij huurwoningen op te lossen. Krol vroeg de minister om de regels te schrappen die samenwonen financieel onaantrekkelijk maken. “Samenwonen moet juist bevorderd worden! Dat gaat eenzaamheid tegen, het ontlast mantelzorgers, meer mensen kunnen dan langer thuis wonen, het vermindert de druk op de woningmarkt en het is zélfs goed voor het milieu!”

Jan Modaal versus burgemeesters

Henk Krol vroeg zich hardop af waarom huurders die aangewezen zijn op de vrije sector minstens 24 procent van hun inkomen aan huur kwijt zijn - meestal meer - maar een burgemeester slechts hoogstens 18 procent. “De burgemeester van Amsterdam betaalt voor haar gerenoveerde appartement in de Gouden Bocht slechts 2.161 euro per maand”, rekende Henk de minister voor. “Ze verdient 12.006 euro bruto per maand en houdt wel genoeg over om tot het eind van de maand eten te kopen. Jan Modaal mag dokken; hoe schrijnend is dat!” •

► De inbreng van Kamerlid Henk Krol bij het debat over de stijgende woonlasten voor huurders met minister Ollongren van Binnenlandse Zaken:

“Nieuwe cijfers over de huurwoningmarkt doen ons huiveren. Bijna een kwart van de huurders komt niet meer rond. Zij kunnen aan het eind van de maand geen eten meer kopen. Het gaat om 800.000 huurders.

Het Nibud berekende dat bijna de helft van de 65-plus-huishoudens dusdanig hoge woonlasten heeft dat zij de basisuitgaven maar net kunnen betalen. De huur van corporatiewoningen ligt voor veel senioren simpelweg te hoog. Kan de minister met concrete plannen komen voor de bouw van betaalbare, levensloopbestendige corporatiewoningen?

De woningbouwcorporaties zijn de belangrijkste partners. De éénmalige twee miljard die in de Troonrede werd aangekondigd is een sigaar uit eigen doos. Woningbouwverenigingen betalen sinds 2013 verhuurderheffing, een belasting die oploopt tot een kleine twee miljard per jaar. Bovenop de verhuurderheffing komt de ATAD. Mijn fractie komt erop terug bij de begrotingsbehandelingen.

Een schrijnend symptoom van de stijgende woonlasten is de toename van het aantal daklozen. De Nationale Ombudsman stelt dat de nieuwe daklozen geen ingewikkelde problematiek hebben, goed voor zichzelf zorgen, maar geen betaalbare huurwoning kunnen vinden omdat die er niet is. Wat gaat de minister hieraan doen?

In mijn tijd als raadslid bij de gemeente Eindhoven heb ik meerdere malen het aantal daklozen geturfd. Het bleken er veel meer dan het geregistreerde aantal. Hoe betrouwbaar is de huidige registratie?

Wat ook niet helpt zijn de regels die verhinderen dat mensen gaan samenwonen of iemand in huis nemen die geen betaalbaar huis kan vinden. Je wordt gekort op je uitkering of je AOW. Maar samenwonen kan heel veel voordelen hebben, ook voor de samenleving: het vermindert de druk op de woningmarkt, het kan eenzaamheid tegengaan, het kan langer thuis wonen bevorderen, het kan mantelzorgers ontlasten en het kan zelfs de CO2-uitstoot per persoon omlaag brengen. Je hoeft namelijk niet twee maar één woonkamer te verwarmen, en niet twee maar één keer te koken. Het aantal alleenstaande senioren is in de afgelopen jaren toegenomen. We verwachten 1,3 miljoen alleenstaanden senioren in 2030. Zij wonen tot op hoge leeftijd zelfstandig. Wil de minister een onderzoek doen waarin alle kosten en baten van samenwonen worden gewogen?

Ik sluit af met het voornemen om de inkomensgrens voor alleenstaanden voor een sociale woning naar beneden te brengen van 38.000 naar 35.000 per jaar.

Iemand die 35.000 euro per jaar verdient is voortaan aangewezen op de vrije sector waar een kale huur tot 1.000 euro niet uitzonderlijk is. Minimaal is dat 720 euro, dus minimaal 24 procent van het inkomen. Vergelijk dat eens met de maximale huur voor burgemeesters. Zij betalen maximaal 18 procent van hun bruto bezoldiging. De gemeente legt de rest bij. De burgemeester van Amsterdam betaalt voor haar gerenoveerde appartement in de Gouden Bocht slechts 2.161 euro per maand. Ze verdient 12.006 euro bruto per maand en houdt wel genoeg over om tot het eind van de maand eten te kopen. Jan Modaal mag dokken. Hoe schrijnend is dit! Waarom is de huurquote voor burgemeesters lager dan voor Jan Modaal? Voor hem loopt de huurdersquote soms al op tot wel 40 procent. Waarom geldt die maximale grens van 18 procent wel voor grootverdieners die gul van belastinggeld worden betaald, maar niet voor Jan Modaal?”