‘De portemonnee liegt niet!’

Met dank overgenomen van 50PLUS i, gepubliceerd op woensdag 18 september 2019.

Een groot deel van de inbreng van 50PLUS bij de Algemene Politieke Beschouwingen na Prinsjesdag ging over de koopkracht, en dan met name van ouderen. “Al tien jaar zijn er mooie beloftes, maar mensen merken in hun portemonnee iets heel anders”, zei Henk Krol. “En je portemonnee liegt niet!”

Steeds meer ouderen beginnen de mooi-weer-praterij van dit kabinet onder leiding van Mark Rutte te doorzien. “Ouderen weten al tien jaar dat het mooie praatjes zijn”, zei Henk Krol (foto) vandaag tijdens de Algemene Politieke Beschouwingen tegen de ploeg van minister-president Rutte. “Ouderen lazen in de krant, hoorden op de radio en zagen op de televisie dat het goed zou gaan met hun inkomen, maar merkten in hun portemonnee iets heel anders. Je portemonnee liegt niet!”

De koopkrachtverbetering hield geen gelijke tred met de groei van de Nederlandse economie. “En gepensioneerden waren al helemáál de klos. Dat is oneerlijk en moet anders!”

“In de pensioenkassen zit 1.500 miljard euro”

De meeste pensioenen groeien al ruim tien jaar niet mee met de stijgende prijzen. Waardoor ouderen er in koopkracht gigantisch op achteruit zijn gegaan. En dat terwijl de pensioenkassen jaar in jaar uit wél groeien. “De inhoud van alle pensioenkassen samen steeg de afgelopen tien jaar van 700 naar 1.500 miljard euro”, hield Henk Krol de aanwezige ministers voor.

“Weg met het pensioenakkoord!”

De prachtige cijfers tonen opnieuw aan dat Nederland het mooiste pensioenstelsel ter wereld heeft. “Daar kun je op onderdelen best iets aan verbeteren”, stelt Henk Krol. “Denk maar aan de veel te hoge uitvoeringskosten en de salarissen aan de top die ver boven de Balkenendenorm zitten. Maar gooi ons pensioenstelsel alsjeblief niet overboord, zoals de meerderheid van deze Kamer helaas wil. Weg dus met het pas gesloten pensioenakkoord!”

“Kijk naar de werkelijk gemaakte rendementen”

50PLUS heeft een heel helder alternatief voor het verfoeide pensioenakkoord: richt je niet op de kunstmatige, fictieve, extreem lage rekenrente, maar kijk naar de werkelijk gemaakte rendementen. “Laat het tot iedereen doordringen dat er een verschil is tussen die kunstmatige rente en de werkelijke rendementen”, riep Henk Krol op. “Waarom kunnen we binnen een paar uur wel de rekenmethode voor stikstof aanpassen en niet die voor pensioenfondsen?” Om bovenstaande duidelijk te maken, vervaardigde 50PLUS een animatiefilmpje; zie onder.

“Schande dat gepensioneerden beroofd worden van hun eigen geld!”

“Het is een schande dat gepensioneerden, die geen kans meer hebben tot reparatie van hun inkomenssituatie, beroofd worden van hun eigen geld”, betoogde Henk Krol. De fractieleider gaf aan dat de meeste reacties die binnenkomen bij 50PLUS over de pensioenen gaan. “Maar de ouderen hebben, bovenop het gegeven dat hun pensioenen door de spelregels van dit kabinet niet worden geïndexeerd, ook op andere terreinen zware klappen te verduren kregen!” Krol noemde in zijn inbreng bij de Algemene Politieke Beschouwingen (zie volledig tekst onder video) onder meer de verhogingen van btw en openbaar vervoerkosten, de Bos-belasting, de zorgpremie, de WUL, ouderentoeslag, arbeidskorting en het afbouwen van de ouderenkorting.

De volledige inbreng van fractievoorzitter Henk Krol bij de Algemene Politieke Beschouwingen 2019:

“Is dat nou verstandig?

Dat je als kabinet jaar op jaar belooft dat iedereen er op vooruit zal gaan, terwijl in werkelijkheid de meeste burgers keer op keer bedrogen uitkomen?

Deze minister-president begon daar al jaren geleden mee door elke burger een enorm bedrag toe te zeggen. Beloftes aan bedrijven deed hij niet in het openbaar, maar juist die en hun aandeelhouders kregen wel forse extra winsten, de gewone burger niet. En ouderen waren de afgelopen jaren helemaal steeds een sluitpost.

Nu geeft hij in de troonrede vooraf een winstwaarschuwing af. Dat begrijp ik, gezien de niet nagekomen beloftes van vorige keer.

Ook nu weer liet dit kabinet rechtstreeks, via het CPB en via de koning mooie cijfers naar buiten brengen. Ik vrees dat we - net als de afgelopen jaren - over enkele maanden zullen moeten concluderen dat het wederom loze beloftes zijn. Voor ouderen kunnen we nu al vaststellen dat ze voor de zoveelste keer verder achter gaan lopen bij werkenden.

Toch heb ik ook wel bewondering voor zoveel list en bedrog. De partij van de minister-president heeft er nauwelijks onder te lijden. Die is, zelfs na alle integriteitsproblemen waarmee zijn club te kampen heeft, in de peilingen nog steeds de grootste partij van het land.

Dat kan ik niet anders aanduiden dan als ‘bewonderingswaardig’.

Hoewel?

Steeds meer ouderen beginnen het te doorzien. Die weten al tien jaar dat het mooie praatjes zijn. Die lazen in de krant, hoorden op de radio en zagen op de tv dat het goed zou gaan met hun inkomen, maar merkten in hun portemonnee iets heel anders.

Je portemonnee liegt niet.

De Nederlandse economie groeide de afgelopen jaren fors, maar de koopkrachtverbetering hield geen gelijke tred en ouderen - gepensioneerden - waren al helemaal de klos. Dat is oneerlijk en moet anders.

U zult begrijpen dat verreweg de meeste reacties die binnenkomen bij 50PLUS over de pensioenen gaan. Die ouderen hebben - bovenop het gegeven dat hun pensioenen door de spelregels van dit kabinet niet worden geïndexeerd - ook op andere terreinen zware klappen te verduren kregen.

Ik ga daarbij veel feiten en cijfers noemen. Iedereen die dat wil kan dat na afloop nalezen op onze website.

De gestegen prijzen door de btw-verhoging en de waanzinnig oplopende huurprijzen. Een kwart van de huurders zit inmiddels klem en lang niet iedereen heeft de luxe van een eigen, laat staan een afbetaald huis.

De prijsstijgingen bij het openbaar vervoer waardoor niet alleen werkenden worden getroffen, maar ook ouderen die hierdoor minder vaak op bezoek kunnen bij hun kinderen, vrienden en kennissen en daardoor nog sneller eenzaam worden. Waarom maken we buiten de spits het openbaar vervoer voor ouderen, net als voor studenten, niet gratis of in elk geval voordeliger?

Er is veel boosheid rondom de achterstanden bij het vernieuwen van rijbewijzen. Die situatie bij het CBR zorgt voor veel kwaadheid.

Door een belastingmaatregel moeten AOW’ers elk jaar een groter deel van hun AOW zelf opbrengen.

De invoering van de Wouter Bos-belasting voor ouderen die het iets beter hebben zorgt ervoor dat ze eerder in een hogere belastingschijf terecht komen dan werkenden.

Gepensioneerden betalen hun zorgpremie zelf, bij werkenden betaalt de werkgever mee.

Met de Wet Uniformering Loonbegrip werden gepensioneerden niet gecompenseerd voor de verhoging van de eerste belastingschijf, werkenden wel!

Bij de grote belastingverlaging van 5 miljard werd, net als bij de plannen voor komend jaar, vooral gekeken naar werkenden. Die profiteren ervan, ouderen niet.

En dan de ouderentoeslag in Box 3 voor mensen met een laag inkomen, die is gewoon afgeschaft…

De arbeidskorting voor werkenden is maximaal 3.800 euro, voor ouderen maximaal 1.600 euro.

De ouderenkorting wordt drie keer sneller afgebouwd dan de arbeidskorting.

Daarbij is bovendien opmerkelijk dat in de media en bij statistici geldt dat ouderen met een AOW en een aanvullend pensioen van 20.000 euro per jaar worden aangeduid als hoge inkomens, terwijl met eenzelfde inkomen bij werkenden wordt gesproken van middeninkomens. Framing.

Bejaardenhuizen werden wegbezuinigd. Dat zorgt voor extra woningnood, ook voor jongeren. Niet elke oudere heeft daar behoefte aan, maar voor hen die er wel naar verlangen, zegt 50PLUS dat een moderne versie van de vroegere bejaardenhuizen en verzorgingshuizen terug moet. Nu is het gat tussen zelfstandig thuis wonen en het verpleeghuis veel te groot.

Bij voedselbanken komen steeds meer ouderen. Vooral de groep 50-plussers loopt een groot risico op armoede. Dat zal volgend jaar als gevolg van de Wet Arbeidsmarkt in Balans alleen maar erger worden.

Het aantal mensen dat schuldproblemen heeft, is ontoelaatbaar hoog en ze worden vaak niet snel genoeg geholpen en lang niet altijd goed.

De zorg moet weer betaalbaar worden. Nu wordt er, door stapeling van eigen bijdragen, zorg gemeden. In een beschaafd land als Nederland. De vraag voor het komende parlementaire jaar is dan ook of het huidige zorgstelsel in deze vorm nog wel houdbaar is. Het is in elk geval tijd dat alternatieven worden onderzocht.

En dan was er ook nog de aflosboete om vooral ouderen die keurig hun hypotheek aflosten nog eens extra en onverwachts te treffen.

Daarboven op hebben zij te maken met de pensioen-ellende die dit kabinet willens en wetens veroorzaakt.

Eind dit jaar en volgend jaar dreigen er kortingen op onze pensioenen. Onze pensioenen. Niet alleen de pensioenen van de mensen die gepensioneerd zijn, ook van alle jongeren die nog aan het opbouwen zijn.

Wat heeft het kabinet daarmee te maken?

Bij het NOS Journaal hoorde ik minister-president Rutte tegenover verslaggever Ron Fresen zeggen dat de politiek niet over de pensioenen gaat. Dat zou alleen een zaak van werkgevers en werknemers zijn.

Was het maar waar…

Het is de politiek die - samen met De Nederlandse Bank - de spelregels bepaalt. En juist daar wringt de schoen.

Veel erger is dat de minister-president ronduit onwaarheden verkondigde tegenover het NOS Journaal. Hij durfde zonder blikken of blozen te beweren dat de beleggingsresultaten van de pensioenfondsen zouden tegenvallen. Wat een complete onzin. Met de cijfers van de meeste pensioenfondsen is vrijwel niks mis.

De inhoud van de pensioenkas van het ABP steeg van 173 miljard euro in 2008 tot ruim 445 miljard euro nu, waanzinnig veel. Ongeveer net zoveel als de complete winst die de Nederlandse staat in al die jaren binnenhaalde aan het Gronings aardgas.

De inhoud van alle pensioenkassen samen steeg de afgelopen tien jaar van 700 naar 1.500 miljard euro. Dat is wat er gebeurt als je gemiddeld 7 procent rendement maakt. Dan verdubbelt het kapitaal elke tien jaar! Maar ook als je slechts 3 procent rendement zou maken, dan komt er nog steeds 45 miljard euro binnen. Dat is al méér dan alle pensioenpremies.

Want er komen natuurlijk ook nog premies binnen. Ongeveer 35 miljard. Als we dan héél somber rekenen, met 3 procent rendement. Dan heb je het nog steeds over zo’n 45 miljard aan beleggingsresultaat plus 35 miljard aan premies. Dat is 80 miljard. Er gaat per jaar ongeveer 35 miljard uit aan uitkeringen. Dus zelfs met de helft van het ‘rendement uit het verleden’, en dat is écht heel prudent, voor de mensen thuis, uiterst voorzichtig, hou je nog steeds een enorm positief resultaat over van +30 miljard per jaar. Het kapitaal blijft dan groeien.

Prachtige cijfers, we hebben niet voor niets het mooiste pensioenstelsel ter wereld. Daar kun je op onderdelen best iets aan verbeteren, denk maar aan de veel te hoge uitvoeringskosten en de salarissen aan de top die ver boven de Balkenendenorm zitten, maar gooi ons pensioenstelsel alsjeblief niet overboord, zoals de meerderheid van deze Kamer helaas wil. Weg dus met het pas gesloten pensioenakkoord. Mijn partij was er nooit enthousiast over en ook de FNV lijkt nu eindelijk tot inkeer te zijn gekomen. Ook daar dringt het licht door. Nu nog bij de coalitie. Daar zullen wij als 50PLUS ons het komende jaar vooral op richten.

Hebben we ook een alternatief?

Jazeker.

En dat is kinderlijk eenvoudig.

Richt je niet op de kunstmatige, fictieve, extreem lage rekenrente, maar kijk meer naar de werkelijk gemaakte rendementen. Laat het tot iedereen doordringen dat er een verschil is tussen die kunstmatige rente en de werkelijke rendementen. Waarom kunnen we binnen een paar uur wel de rekenmethode voor stikstof aanpassen en niet die voor pensioenfondsen?

Het kan makkelijk, want gemiddeld maakten de Nederlandse pensioenfondsen de afgelopen dertig jaar rond de 7 procent rendement. Dat percentage is, gemeten over meerdere jaren, - zelfs met af en toe een negatieve dip - vrij stabiel.

Mijn achterban is bovendien nog steeds niet vergeten dat de Nederlandse Staat in de jaren 80 en 90 van de vorige eeuw het toenmalige begrotingstekort heeft gefinancierd met het geld uit het pensioenfonds. De overheid heeft in die periode tientallen miljarden ‘geleend’ uit het ABP om begrotingstekorten aan te vullen. Dat geld is tot op de dag van vandaag niet terugbetaald! Dit heeft gevolgen voor de pensioenen, hoewel zelfs die roof de stijging van de potten gelukkig niet heeft verhinderd.

Gaat zoiets opnieuw gebeuren? Worden wij allemaal bang gemaakt zodat we niet in opstand komen tegen de onnodige kortingen en zodat daardoor de kassen kunnen blijven groeien? Ongekend blijven groeien?

Gaat er straks weer uit die kassen worden gegrepen? Door onze overheid of in de toekomst wellicht door Europa?

Ik wil geen complotdenker zijn, maar waarom zou er niet gecompenseerd kunnen worden nu de pensioenpotten barsten van het geld en er jaar op jaar alleen maar meer geld bij komt?

Wordt er achter de schermen gewerkt aan een EU-stelsel en zou onze 1500 miljard daarvoor een aardig opstapje zijn?

Of wil dit kabinet samen met de door deze ministers zo in de watten gelegde werkgevers straks kunnen concluderen dat er zoveel geld in de potten zit, dat de premies wel verlaagd kunnen worden?

Is dit kabinet bezig met een tweede grote pensioenroof?

Laat iedereen dat scherp in de gaten houden.

50PLUS is daarom blij dat de Vereniging Pensioenverlies is opgericht. Die gaat, net als de Stichting PensioenBehoud en KBO-Brabant, ondersteund door de Vereniging van Gepensioneerden PGB en inmiddels ook de Vereniging van oud-Hoogovens-medewerkers, procederen tegen de Nederlandse staat, geholpen door enkele vooraanstaande juristen. De Eerste en Tweede Kamer van 50PLUS en onze vertegenwoordiger in het Europarlement juichen dat van harte toe.

Het is een schande dat gepensioneerden die geen kans meer hebben tot reparatie van hun inkomenssituatie beroofd worden van hun eigen geld.

Waar komt dit verhaal op neer?

De pensioendeelnemer (werkend / gepensioneerd) was en is een zeer succesvolle spaarder.

De overheid zegt: uw spaarpot groeit mooi, en zal ook wel goed blijven groeien.

Tóch mag u - voor alle ‘zekerheid’ - steeds minder uit uw spaarpot halen!

Want dát is in wezen het effect van jarenlang niet indexeren en korten. Dat is angsthazerij van de hoogste orde.

De overheid is te voorzichtig, en benadeelt mensen daardoor onnodig!

Gepensioneerden voelen dat onmiddellijk in hun portemonnee. Werkenden merken dat nog niet, maar merken het in hun pensioenopbouw. Zij komen stráks bedrogen uit.

Genoeg is genoeg. Steeds meer ouderen zijn het zat. Bijna alle partijen krijgen boze mails van hun oudere leden. Het duurt niet lang meer of ze kiezen eieren voor hun geld en stappen over. De volgende verkiezingen zijn over maximaal anderhalf jaar.

Dit jaar zal 50PLUS komen met een initiatiefwetsvoorstel om leeftijdsdiscriminatie strafbaar te stellen. Andere landen gingen ons in dat opzicht voor. Lang hebben we gedacht dat het in ons land niet nodig zou zijn. Was dat maar waar…

Ons land.

Er zijn delen van de wereld waar de bewoners niet alleen in enquêtes aangeven dat ze trots zijn op hun land, maar dat ook zichtbaar uitdragen.

Kunnen we niet dingen bedenken om die trots aan te wakkeren?

Ik denk aan een ‘Made In The Netherlands’-dag. Dat zou dan een jaarlijkse zaterdag zijn waarop bedrijven, producten, innovaties, diensten, wetenschappers, topsporters en ideeën van jong en oud in het zonnetje worden gezet. Laten we aan het buitenland zien waar we als klein land allemaal in voorop lopen. Niet alleen in de paar minuten die we volgend jaar kwijt kunnen in het filmpje bij het Eurovisie Songfestival, maar elk jaar. In de Jaarbeurs, met een tv-show, een wedstrijd waarbij ons koningspaar de prijzen uitreikt in aanwezigheid van buitenlandse gasten en investeerders.

Er wordt volop gepraat over meer ondersteuning voor Kamerleden. Dat doet 50PLUS niet om nog meer moties in te dienen. En ook niet om nog meer debatten aan te vragen over schokkende krantenartikelen. Dat zouden we met elkaar moeten afspreken.

Maar! De Kamer moet dit kabinet kunnen controleren. Daarom heeft het kabinet ook een vergaande informatieplicht. Helaas, er verdwijnt te veel onder het tapijt.

Nu zijn we vaak geschokt door onthullingen van onderzoeksjournalisten. Maar dan zijn we natuurlijk al te laat. Dan is het al fout gegaan.

Als de Kamer zijn controlerende taak goed wil kunnen uitoefenen, hebben we ogen en oren in het land nodig. Wat gebeurt er echt? Wordt het beleid uitgevoerd, wordt er gehandhaafd, waar schuurt de regelgeving en is aanpassing nodig?

Mijn fractie pleit ervoor om de departementale inspecties onder het gezag van de Tweede Kamer te plaatsten. 70.000 paar ogen en oren. Dan weten we wél wat er gebeurt.

We komen hier uitgebreid op terug bij het debat over de commissie Remkes.

Dat brengt me meteen op een volgende punt. Vorig jaar werd het raadgevend referendum afgeschaft. 50PLUS heeft hemel en aarde bewogen om het referendum te behouden.

Heb toch meer vertrouwen in de kiezer. 50PLUS wil het referendum terug. Samen met andere partijen gaat 50PLUS zich daar opnieuw voor inzetten.

De komende dagen gaan we het vooral hebben over geld. Alles draait om de getallen, de cijfertjes. De pagina’s van bijna alle kranten staan er vanmiddag en morgen vol mee. Leuk voor de specialisten, maar onvoldoende voor alle belangstellende Nederlanders. En hoewel onze regering geen gelukkige hand heeft in het aanbesteden van software, zou ik er toch voor willen pleiten dat alle kosten uit de begroting intelligent en interactief online komen. Beter dan de huidige tool. Dan worden inkomsten en uitgaven voor een veel grotere groep belangstellenden helder.

Dan kan de burger opzoeken hoeveel subsidies er worden verstrekt, aan wie en hoe hoog? Wat kosten de diverse instituties? Hoeveel huurtoeslag wordt er uitbetaald? Hoeveel aan bijstandsuitkering?

Het gebeurt immers met geld dat níet van dit Kabinet is, maar van de belastingbetaler met moeizaam opgebrachte centen. Die heeft recht op meer inzicht van de besteding van zijn euro’s. Dat maakt de belastingmoraal ongetwijfeld hoger.

Hoe dan ook: de begroting moet simpeler en transparanter.

Ook het komende jaar zal 50PLUS elk voorstel van dit kabinet beoordelen op de voor- en nadelen. We zullen niet louter tegenstemmen omdat we oppositie zijn. Maar daarbij het zou enorm helpen wanneer het kabinet ons vaker en sneller bij de plannen zou betrekken. We kunnen dan constructief meedenken. Dat is goed voor dit kabinet dat slechts een zetel meerderheid heeft in de Tweede Kamer en moet werken met een minderheidspositie in de Eerste Kamer.

En laten we niet vergeten dat deze coalitie hier in de Kamer een louter kunstmatige meerderheid heeft van 76 zetels.

Als je kijkt naar het aantal kiezers dat ze vertegenwoordigen heeft dit kabinet helemaal geen meerderheid. VVD, CDA, D66 en ChristenUnie haalden slechts 49,27 procent van de geldig uitgebrachte stemmen. Dat is minder dan helft van de mensen die de moeite nam naar de stembus te komen.

Mijn advies aan het kabinet, klim uit het eigen gelijk. Luister vanaf nu tot aan de komende verkiezingen naar de gehele volksvertegenwoordiging zoals we hier zitten. Dan komen we tot beter gedragen besluiten.

Daarbij is meedenken door iedereen van wezenlijk belang omdat het beter zou zijn voor onze burgers!”