Commentaar Miljoenennota: geloven in jonge mensen, nu en later - Hoofdinhoud

We leven in een mooi land, want we leven in een land, zoals de majesteit zei, waar ‘vrijheid, democratie en een sterke rechtsstaat vanzelfsprekende waarden zijn. Maar wie de wereld beschouwt, realiseert zich hoe bijzonder het is te leven in een land waarin mensen zich veilig kunnen voelen. Waarin vrijheid samengaat met verdraagzaamheid en verantwoordelijkheidsgevoel.’ Wie leeft in zo’n land, mag zich gelukkig rekenen.

De miljoenennota, zoals gisteren gepresenteerd, geeft hier een mooi vervolg aan. Als CDJA zien we veel van onze wensen en idealen gerealiseerd. Voor de zomer hebben wij een aantal zaken op tafel gelegd bij de CDA-fractie waar volgens ons het kabinet mee aan de slag moet. Zaken die in het belang zijn van de toekomst van volgende generaties, zaken die laten zien dat het CDA gelooft in de talenten, inzet en durf van jonge mensen.

Wat die punten zijn? Als eerste het aanpakken van de woningmarkt, zodat starters en jonge gezinnen aan een betaalbare woning kunnen komen. We zijn blij dat het kabinet ruimhartig investeert in nieuwbouw en sociale huurwoningen voor meer gezinnen toegankelijk maakt. Een ander belangrijk punt voor ons is een begroting die rentmeesterschap ademt. Dat we wederom dit jaar een begrotingsoverschot hebben en er daarmee voor kiezen om onze welvaart te delen met volgende generaties stemt ons opgewekt.

Ook de hedendaagse verdeling van welvaart was voor ons een belangrijk punt. Dat het kabinet de verlaging van de winstbelasting uitstelt en de lasten voor middeninkomens verlaagt, laat zien dat de regering kiest voor ruimte voor de samenleving.

Uiteraard hebben wij ook gepleit voor het afschaffen van het leenstelsel. Met een ruime meerderheid in het parlement die dat ook wil, blijft het te betreuren dat de Tweede Kamer niet zijn verantwoordelijkheid pakt en een alternatief op tafel legt.

Zijn we dan over het algemeen tevreden? Uiteraard tellen we onze zegeningen en zijn we met vele plannen van het kabinet en coalitie tevreden. Maar met grote opgaven rondom het klimaatvraagstuk, de pensioenen, de fors stijgende kosten in de zorg en de sociale zekerheid en het hoger onderwijs, zien wij nog steeds verbeteringen. Bij deze uitdagingen moeten wat ons betreft de solidariteit tussen generaties, het vertrouwen in de samenleving en het belang van mensen boven het belang van de markt of de staat voorop staan.

Kijk dan bijvoorbeeld naar het deltafonds, of beter genoemd het Hoekstrafonds (excuses aan Eric Wiebes). Dat is zo’n voorbeeld dat laat zien dat het kabinet kiest voor volgende generaties en gelooft in jonge mensen. Immers, als je niet gelooft in die talenten, hun toekomst, creativiteit en ondernemerschapskwaliteiten, dan ga je daar ook niet zo bewust voor kiezen met 50 miljard aan investeringen. Tegelijkertijd blijft dat fonds een belangrijk twistpunt, want geven we het geld uit aan overheidstaken die in het nauw zijn of blijven we investeren in de verdienkracht van ons land. Een land, dat geheel terecht, voor uitgaven in de zorg en sociale zekerheid niet meer kan rekenen op Groningse gasbaten.

Bovenal blijven we ronduit teleurgesteld dat er in de Troonrede weinig werd genoemd over het (hoger) onderwijs en de problematiek daaromtrent. Onlangs bewees een rapport van de SER dat het leenstelsel dé oorzaak is achter een hele reeks problemen voor jongeren. Wanneer jongeren in de stress zitten, op zoek zijn naar een huis of baan of een gezinsleven willen opbouwen is het belemmerende probleem steeds het leenstelsel en de bijbehorende schulden. In de Tweede Kamer is er inmiddels een meerderheid voor het afschaffen van het leenstelsel. Zoveel partijen zien in dat het een geweldig gebaar voor het welzijn van jongeren en voor het welzijn van de samenleving als geheel zou zijn als er nu al wordt geïnvesteerd in het vinden van een alternatief voor het leenstelsel, waarom ziet het kabinet dat dan niet?

Laten we daarom blij zijn met deze begroting en tegelijkertijd de belangen van onze toekomst blijven behartigen. Blijven gaan voor solidariteit tussen generaties, rentmeesterschap en geloof in de talenten, durf, creativiteit en ondernemerschapskwaliteiten van jonge mensen.

Immers, zolang het CDA met ons blijft roepen dat de basisbeurs moet terugkeren, maar daar geen daden bij durft te voegen, zolang klimaatverandering volgende generaties blijft raken en zolang stijgende zorgkosten de verhouding tussen toekomstige verdienkracht en hedendaagse medemenselijkheid onderdruk zetten, heeft het CDJA nog een grote klus te klaren.

Hielke Onnink Robert Klaassen

voorzitter CDJA, CDA-Jongeren Vice-voorzitter & bestuurslid politiek