Volwaardig werknemerschap voor mensen met arbeidsbeperking - Hoofdinhoud

50PLUS vindt dat mensen met een arbeidsbeperking volwaardige werknemers zijn! Bovendien is 50PLUS tegen versobering van het Besluit Bijstandsverlening Zelfstandigen, waardoor oudere zelfstandigen met een niet levensvatbaar bedrijf geen beroep meer kunnen doen op basale bijstandverlening.

50PLUS heeft waardering voor het ‘Breed initiatief’ van staatssecretaris Van Ark gericht op volwaardige (arbeids)participatie van mensen met een arbeidsbeperking. Wel vinden wij dat mensen uit de doelgroep een wettelijk recht moeten hebben op persoonlijke ondersteuning en begeleiding. Denk hierbij aan een goede jobcoach. Begeleiding door gemeenten moet kwalitatief geharmoniseerd moeten worden, zodat iedereen dezelfde nodige adequate ondersteuning kan krijgen. Gemeenten moeten ook voldoende middelen krijgen, zodat iedereen in de doelgroep aanspraak kan maken op een jobcoach.

Onvolwaardig werknemerschap

50PLUS vindt verder - in tegenstelling tot de staatssecretaris - dat mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt niet afhankelijk moeten blijven van zelf gegenereerd inkomen in combinatie met een bijstandsuitkering, met alle beperkingen en inkomensonzekerheid van dien. “Daarmee wordt onvolwaardig werknemerschap in stand gehouden”, zei Corrie van Brenk in het overleg over de Participatiewet. “Ook vinden wij dat minimaal het minimumloon moet kunnen worden verdiend.”

Voorbeeldrol overheid

50PLUS vindt dat de Wet Banenafspraak uitsluitend gericht moet blijven op mensen met een arbeidsbeperking. De overheid moet een onderscheidende en controleerbare voorbeeldrol blijven vervullen. Ook wil 50PLUS dat de overheid echte duurzame banen creëert voor de doelgroep.

Beschut werk

“Met beschut werk gaat het helaas nog niet goed”, constateert 50PLUS-Kamerlid Corrie van Brenk. “Een praktijkroute naar beschut werk zou hier kunnen helpen. Financiële middelen moet structureel en voldoende zijn. Daar zijn nu twijfels over.” 50PLUS vraagt zich af of de structurele financiering voor deze werkplekken voldoende is. “Wij vinden het goed dat de financieringssystematiek van de gehele Participatiewet nu onder de loep wordt genomen in een aantal onderzoeken. Als wij veel willen voor de doelgroep, zullen middelen voor gemeenten daarvoor ook voldoende moeten zijn”, aldus Corrie van Brenk.

Afstand tot de arbeidsmarkt

“En ook moeten wij - kijkend naar de benodigde middelen - zorgen dat alle mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt, of dat nu is door een arbeidsbeperking óf anderszins, de kans krijgen om met hulp en begeleiding te (re)integreren op de arbeidsmarkt. De ene groep mag nooit de dupe worden van zorg voor de andere”, stelde Corrie van Brenk in het debat met minister Koolmees.

Foto: Kamerlid Corrie van Brenk nam vandaag met leden van de commissie Sociale Zaken een petitie van Noortje van Lith aan tegen de plannen van het kabinet om het loon van werkende arbeidsgehandicapten aan te vullen vanuit de bijstand.

► Inbreng van Kamerlid Corrie van Brenk bij het overleg met minister Koolmees over de Participatiewet en het Breed offensief:

“Staatssecretaris Van Ark stelt per 1 januari 2020 een versobering voor van het Besluit Bijstandsverlening Zelfstandigen (2004), gericht op ouderen. Tot nu toe krijgen oudere zelfstandigen vanaf 55 jaar met een niet levensvatbaar bedrijf of beroep basale ondersteuning, omdat er vanuit wordt gegaan dat omschakeling naar een andere functie op die leeftijd geen reëel alternatief meer is. Graag zouden wij willen weten waarom er nu volgens de regering wél een reëel alternatief is, en de regeling uitgefaseerd wordt door deze per 1 januari 2020 alléén nog toegankelijk te maken voor mensen van 60 jaar en ouder. Wij zien dat alternatief niet!

50PLUS is overwegend zéér positief over het degelijke initiatief van de staatssecretaris om te komen tot een ‘breed offensief’ om mensen met een beperking aan het werk te krijgen en te houden. Een enkele kanttekening en vraag van onze kant bij de voortgang van het initiatief.

Wij vragen allereerst een verduidelijking. In de brief stelt de staatssecretaris dat gesproken kan worden van een wettelijk recht op noodzakelijk geachte ondersteuning op maat. Mooi. De beoogde modelverordening voor gemeenten is echter niet bindend. Waarom worden ondersteuningsvarianten en kwaliteitseisen, bijvoorbeeld aan job-coaching, niet gewoon in de wet opgenomen? Ook pleit 50PLUS voor keuzevrijheid van de werknemer voor een jobcoach, en voldoende budget daarvoor. Kan dat toegezegd worden?

50PLUS is niet blij met de voorgestelde beloningsregeling voor mensen met een beperking. De voorgestelde vrijlatingsregeling vinden wij bureaucratisch en principieel onwenselijk: zij leidt niet tot fundamenteel volwaardig werknemerschap. Zo blijven mensen in de bijstand hangen met alle belemmeringen en inkomensonzekerheid van dien. Werken loont dan ook maar tijdelijk. En niet duidelijk is bovendien of de voorgestelde regeling in combinatie met toeslagen echt leidt tot toename van inkomen.

Wij verzoeken de staatssecretaris wederom samen met Financiën een onderzoek te laten doen naar de noodzakelijke voorwaarden en mogelijkheden van een eenvoudiger fiscale Inclusietoeslag.

Arbeidsplaatsen in de banenafspraak worden steeds meer ook ingevuld door mensen met een verminderde loonwaarde, maar zonder arbeidsbeperking. Gaat de staatssecretaris er voor zorgen dat géén verdringing optreedt?

Nog een enkele opmerking over beschut werk. Hoe kan de impasse bij de realisatie van beschut werk doorbroken worden? Wij denken dat een praktijkroute beschut werk wat zou kunnen helpen. Ook is degelijke, structurele financiering voor deze werkplekken uiteraard nodig. Daar lijkt het nog aan te ontbreken.

50PLUS vraagt aandacht voor de gehele financieringssystematiek binnen de Participatiewet. Knelpunten zijn nog niet goed weggenomen voor gemeenten. Wij zien uit naar uitkomsten van onderzoeken die de staatssecretaris in haar brief in het vooruitzicht stelt.

Divosa wijst er in dit verband terecht op dat door het (concept) Wetsvoorstel uitvoering Breed Offensief de re-integratie-kansen van andere inwoners mogelijk ‘verder opdrogen’. 50PLUS vindt dat in geen geval mag gebeuren.