Het Hongarije-dossier: een jaar later - Hoofdinhoud

Precies een jaar geleden slaagde GroenLinks-Europarlementariër Judith Sargentini erin om genoeg steun te krijgen voor haar rapport over de afbraak van de rechtsstaat in Hongarije. Een unicum, want voor het eerst in de geschiedenis sprak het Europarlement zich uit tegen een land dat de Europese waarden ondermijnt. Jammer genoeg wachten we nu al een jaar op verdere actie van de Europese regeringsleiders.

Na de stemming in het Europees Parlement was het aan de EU-landen om de artikel 7-procedure, waarmee in het ultieme geval het stemrecht van Hongarije afgenomen kan worden, te starten. Maar met Europese verkiezingen in het vooruitzicht hadden Roemenië en Oostenrijk als voorzitter van de Raad van ministers - en buurlanden van Hongarije - daar weinig trek in.

Er is nu goede hoop op vooruitgang omdat Finland, het land dat nu voorzitter is, een goede reputatie heeft op het gebied van mensenrechten. Volgende week maandag staat het op de agenda van een bespreking met ministers van Algemene Zaken.

Viktor Orbán

Ondertussen is het niet zo dat de Fidesz-regering van premier Viktor Orbán het rustig aan doet. Zo zette Orbán recentelijk het recht op zelfbeschikking onder druk door te opperen dat vrouwen meer kinderen moeten krijgen. En worden Hongaarse media steeds vaker ingezet om campagne te voeren tegen kritische organisaties en rechters.

Als we terugkijken op het dossier-Hongarije, dan kunnen we niet anders concluderen dat het ons ontbreekt aan instrumenten om in te grijpen wanneer de Europese waarden in een EU-land onder druk staan. En dat regeringsleiders niet bereid zijn hard tegen elkaar op te treden.

Europese subsidies

Maar er is zicht op verbetering. Europarlementariërs en Europese ministers werken aan wetgeving die Europese subsidies afhankelijk maken van de bescherming van de rechtsstaat. Belangrijk is daarin dat bij aangetoonde gebreken niet langer het land zelf, maar de Europese Commissie over de verdeling van de subsidie gaat. Zo bestrijden we actief corruptie en signaleren we eerder problemen met een rechtsstaat. Bovendien kunnen we subsidie dan gericht inzetten op het ondersteunen van de rechtsstaat. In de toekomst kan daarmee de uiterste maatregel, een artikel 7-procedure, mogelijk voorkomen worden.

Nu Judith niet langer Europarlementariër is, neem ik voor GroenLinks het dossier van haar over. Daarbij richten we ons niet alleen op Hongarije, maar op alle landen binnen de EU waar mensenrechten onder druk staan. Europa moet meer tanden krijgen om de rechten voor alle burgers te verdedigen, ook tegen hun eigen regering. Maar dat heeft alleen succes als ministers elkaar de waarheid zeggen en ze de acties van het Parlement opvolgen.

Meer weten? Het online team maakte een mini-documentaire over het Hongarije-dossier.