Het échte pensioendebat

Met dank overgenomen van 50PLUS i, gepubliceerd op donderdag 5 september 2019.

Het échte pensioendebat gaat om de keuze tussen omslag en kapitaaldekking. Of een mix daarvan. Gelukkig heeft Nederland in de jaren 70 gekozen voor kapitaaldekking. Daardoor hebben wij, in tegenstelling tot de rest van de wereld, een enorm pensioenkapitaal opgebouwd.

Tijden veranderen: al tien jaar worden pensioenen niet geïndexeerd en daar bovenop dreigen nu ook nog kortingen. En dat terwijl het Nederlandse pensioenkapitaal in dezelfde periode is verdubbeld! Door de gemanipuleerde rekenrente te blijven gebruiken veroorzaken andere partijen zélf het failliet van onze kapitaaldekking.

Realistische rekenrente

50PLUS geeft de voorkeur aan een realistische rekenrente binnen het huidige stelsel. Als er gemiddeld 7 procent rendement wordt gemaakt, dan is een rekenrente van 2 tot 3 procent volgens ons zeer behoedzaam. Maar als dat redelijke standpunt van 50PLUS wordt beantwoord met rente-fundamentalisme dan is er maar één conclusie mogelijk: het grote échte pensioendebat moet weer gevoerd worden. Maar Nederland staat niet voor de simpele keus tussen omslag of kapitaaldekking. Wij mogen ons namelijk gelukkig prijzen met de vorige generaties. Dankzij hen hebben wij al de grootste pensioenpot ter wereld opgebouwd!

Stabieler en ruimhartiger

Schrale kapitaaldekking of omslag met de grootste reserve ter wereld, dat is eigenlijk niet zo’n moeilijke keus. De rest van de wereld doet hetzelfde, maar dan zonder reserves. De Nederlandse variant kan dus zowel stabieler als ruimhartiger worden dan in welk ander land ook ter wereld.

Inbreng debat

“Wij zijn voor de zomer getrakteerd op nieuwe hoogtepunten van rente-fundamentalisme”, zei Corrie van Brenk (foto) vandaag tijdens het door 50PLUS aangevraagde debat in de Tweede Kamer over de dreigende kortingen op pensioenen. Dat rente-fundamentalisme uit zich volgens de pensioenwoordvoerder van 50PLUS rondom het pensioenakkoord en rondom het advies van Jeroen Dijsselbloem. “Ons stelsel is het beste ter wereld. Het heeft élke recessie overleefd, elke beurskrach, de kredietcrises én de stijgende levensverwachting. Maar het kan de golf van extreem rente-fundamentalisme niet meer aan. Niet door een gebrek aan geld, maar gek genoeg juist door een overschot aan geld. Bij 0 procent rente moet je vandaag alle verplichtingen voor de komende zestig jaar al in kas hebben. Technisch snappen wij dat prima, maar economisch is dat onzin. Onzin die bovendien de rente alleen maar nog verder omlaag duwt.”

Pensioenakkoord is veldslag

Kortingen worden groter en komen dichterbij. En de premies moeten gigantisch omhoog om de gemaakte afspraken waar te maken. “Het pensioenakkoord lijkt vandaag, drie maanden na de presentatie, meer op het begin van een veldslag dan op het einde ervan”, hield Corrie van Brenk minister Koolmees voor. “Maar wij snappen dat wel, want het beloofde ‘koopkrachtige pensioen’ komt er niet. De simpelste oplossing - verhoging van de rekenrente, waar 50PLUS al jaren voor pleit - is in de Tweede Kamer onbespreekbaar. Voor ons nog steeds onbegrijpelijk en schandelijk! Langjarige rendementen van de pensioenfondsen van 6 procent en toch moeten rekenen met een rente rond de 0 procent!”

Vragen aan Koolmees

Het pensioenakkoord was toch bedoeld om kortingen te voorkomen en te kunnen indexeren. “Maar ziet minister Koolmees dit zelf ook wel zo?”, vroeg Corrie aan de bewindsman. “Hoe kan hij zelf nog blij zijn met dit akkoord? Ziet hij nu inmiddels een rol weggelegd voor het kabinet tot aanpassing van de rekenrente? Gaat hij ingrijpen om kortingen te voorkomen? Hoe kijkt hij nu na de zomer aan tegen de verwachte kortingen en premiestijging? Is het pensioenakkoord niet alweer achterhaald? En heeft de minister niet zelf al het antwoord gegeven?”

Alternatief

Corrie van Brenk: “De minister heeft tijdens het debat over het pensioenakkoord zelf gezegd: ‘met nul procent rente hebben we met z’n allen een probleem in een kapitaalgedekt stelsel’. Dan komt dus dat andere alternatief, in wat voor vorm dan ook, weer terug op tafel. Maar Nederland staat niet voor de keus omslag of kapitaaldekking. Wij hebben immers de grootste pensioenpot ter wereld, ook als we kiezen voor omslag. Dan moeten we er dus ook een betere naam voor bedenken. Iemand opperde ‘hybride’, maar dat vind ik echt een rotwoord. Dus we zijn nog op zoek naar de juiste naam en naar de juiste mix tussen kapitaaldekking, kasstroom en omslag.”

Een moord voor ons stelsel

50PLUS heeft nu een uitgebreide set schriftelijke vragen gesteld die naar verwachting tijdig voor het Algemeen Overleg Pensioenen zullen zijn beantwoord. “En ja, 50PLUS stelt nu ook de grote stelselvragen. Over omslag, over kasstroom en over hybride stelselopties. Binnen het huidige pensioenstelsel vonden en vinden wij dat de oplossing ligt in het voeren van een realistische rekenrente. Maar als dat slechts taboes en fundamentalisme oplevert, dan zijn er veel betere keuzemogelijkheden. Die mogelijkheden moeten nu snel en degelijk worden bekeken. Schrale kapitaaldekking of omslag met de grootste reserve ter wereld. Dat is geen moeilijk keus. De rest van Europa zou een moord doen voor een omslagstelsel met twee keer het bruto binnenlands product achter de hand.”

Onderzoek naar alternatieven

50PLUS juicht CPB-onderzoeken naar de alternatieven toe. “De Tweede Kamer moet intensief betrokken worden bij wat er dan precies wordt doorgerekend. Dat zal de komende tijd een steeds grotere rol gaan spelen in het debat, dat verzeker ik u. Niet in de laatste plaats omdat wij van plan zijn om door te bijten!”, aldus Kamerlid Corrie van Brenk.