Declaration by the High Representative, Federica Mogherini, on behalf of the European Union on the occasion of the World Press Freedom Day, 3 May 2019

Met dank overgenomen van Raad van de Europese Unie (Raad) i, gepubliceerd op donderdag 2 mei 2019.

Op de Werelddag van de Persvrijheid vieren wij de essentiële rol van de vrije pers, niet alleen als bron van betrouwbaar en accuraat nieuws, maar ook als een pijler van de democratie. De kwaliteit van het democratische proces hangt samen met hoe het gesteld is met de vrijheid van meningsuiting, de persvrijheid en het pluralisme van de media. Zonder een echt vrije pers is er geen democratie.

Op vrije, diverse en onafhankelijke media rust de belangrijke taak om geverifieerd en correct nieuws te brengen en zij vormen daarmee de basis van pluralistische en open samenlevingen. Onderzoeksjournalisten vervullen de rol van waakhond die burgers helpt regeringen en instellingen op alle niveaus ter verantwoording te roepen over hun daden en plichten. We zien evenwel steeds meer pogingen om de ruimte voor vrije media aan banden te leggen, ook door hun geloofwaardigheid systematisch te ondermijnen. Veel journalisten verloren of riskeerden hun leven omdat zij ongemakkelijke feiten aan het licht brachten.

Op deze 26e Werelddag van de Persvrijheid richten we ons op de huidige problemen die de media tijdens verkiezingen ondervinden in tijden van desinformatie, alsmede op hun potentiële rol bij het ondersteunen van democratie, vrede en verzoening. Desinformatie kan een zeer grote negatieve invloed hebben op democratische processen en publieke debatten overal ter wereld, en de Europese Unie i vormt daarop geen uitzondering.

Om onze samenlevingen beter bestand te maken tegen desinformatie hebben wij een krachtige Europese respons gelanceerd in de vorm van het "EU-actieplan tegen desinformatie"(*). Het plan omvat betere opsporing van desinformatie, coördinatie en bundeling van krachten tussen de EU en de lidstaten, aansporing van de particuliere sector om zijn beloften gestand te doen, vergroting van het publieke bewustzijn en het mondiger maken van burgers. Een gezonde democratie berust op een open, vrij en eerlijk publiek debat en het is onze taak deze ruimte te beschermen en niemand toe te staan desinformatie te verspreiden die haat, verdeeldheid en wantrouwen zaait.

De EU bevordert vrije en eerlijke media niet alleen binnen de EU, maar ook wereldwijd in onze betrekkingen met derde landen, onder ander door gerichte financiering van projecten die kwaliteitsjournalistiek, persvrijheid en toegang tot openbare informatie bevorderen. Nu de vrije journalistiek in toenemende mate onder druk staat, herhaalt de EU haar vastberadenheid om de vrijheid van pers en media binnen en buiten haar grenzen te verdedigen.