Nederland is geen belastingparadijs

Met dank overgenomen van 50PLUS i, gepubliceerd op donderdag 28 maart 2019.

Europarlementariër Paul Tang zorgde ervoor dat het Europees Parlement Nederland bestempelt als ‘belastingparadijs’. Kamerlid Martin van Rooijen is daarover ‘not amused’. “Nederland is geen belastingparadijs. Tang heeft ons land geen dienst bewezen. Hou op met zinloos stickers plakken!”

De aanpak van belastingontwijking is in Nederland serieus geworden. “Maar toch blijft het een enorm probleem”, constateerde Martin van Rooijen in een debat over dit thema met staatssecretaris Menno Snel van Financiën. Het Kamerlid van 50PLUS haalde Rutger Bregman aan die op het World Economic Forum in Davos de daar verzamelde miljardairs aansprak met: “Het gaat om belastingen, belastingen en nog eens belastingen. Met 1500 privéjets naar Zwitserland vliegen voor praatjes en plaatjes over een inclusieve en groene toekomst is elitair hobbyisme. Het is ontzettend hypocriet en dat wordt door de mensen ook zo ervaren.”

Resolutie in Europees Parlement

Martin van Rooijen uitte in het debat zijn ongenoegen over de actie van de Nederlandse Europarlementariër Paul Tang (foto boven). De PvdA’er diende in Brussel een resolutie in die Nederland bestempelt als een belastingparadijs. Het Europees Parlement nam de resolutie van Tang aan, waardoor voor het eerst een EU-land als belastingparadijs wordt aangemerkt. “Ik ben wel klaar met het schier oneindige gepraat over de vraag of Nederland nu wel of niet een belastingparadijs is. De Tweede Kamer heeft zich hier in 2013 en in 2017 al eens onomwonden over uitgesproken: Nederland is géén belastingparadijs!”

Niet in het belang van Nederland

Dat Nederland geen belastingparadijs is, werd destijds ook onderschreven door PvdA-partijleider Diederik Samsom. “En Henk Nijboer (woordvoerder Financiën van de PvdA) onderschrijft dat ook”, zei Martin van Rooijen terwijl hij vragend oogcontact zocht met zijn collega-Kamerlid. “Europarlementariër Paul Tang denkt daar dus heel anders over. 50PLUS vindt dat hij hiermee niet handelt in het belang van Nederland.”

Zinloos stickers plakken

Martin van Rooijen vroeg zich tijdens het debat over belastingontwijking af welke maatregelen er dan volgens Paul Tang en het Europees Parlement genomen zouden moeten worden om van de vermeende kwalificatie ‘belastingparadijs’ af te komen. “Hou op met dat zinloze stickers plakken. Wees nou concreet en noem gewoon man en paard. Praatjes vullen geen begrotingsgaatjes, ook niet in de Europese Unie”, aldus Van Rooijen.

De volledige inbreng van Kamerlid Martin van Rooijen bij het debat over belastingontwijking met staatssecretaris Snel van Financiën:

“In Nederland zijn er circa 15.000 brievenbusfirma’s met een totale balansomvang van bijna € 4.500 miljard. Het balanstotaal is echter niet relevant voor de te betalen belasting. Belasting wordt immers geheven over de inkomensstromen die samenhangen met de posten op de balans, en niet over de waarde op de balans zelf.

Ik dank de minister voor het handige planningsoverzicht. De aanpak van belastingontwijking is serieus geworden. Maar het blijft een enorm probleem. Miljardairs spelen met zelfbedachte filantropische dromen maar dat is geen vervanging van goed beleid. Integendeel. Zoals Rutger Bregman hen in Davos aansprak: het gaat om belastingen, belastingen en nog eens belastingen. Met je privéjet naar Zwitserland vliegen voor praatjes en plaatjes over een inclusieve en groene toekomst is elitair hobbyisme. Het is ontzettend hypocriet en dat wordt door de mensen ook zo ervaren.

Ik lees dat van de 199 miljard aan uitgaande belastingen naar schatting 22 miljard naar laag belastende landen gaat. Ik vind het opvallend dat dit bedrag voor 19 miljard bestaat uit royalties. In de brief wordt de verwachting uitgesproken dat deze stroom nagenoeg volledig zal opdrogen als gevolg van de maatregelen van het kabinet. Kan de minister zeggen waar hij deze verwachting op baseert? Kan dit overnight gebeuren of treedt hier mogelijk vertraging op door meerjarige verplichtingen of al wat niet meer zij? Is de minister in staat om bij te houden waar deze geldstromen naartoe verlegd worden? Indien nee, waarom niet en indien ja, zou u dat ook willen doen? Deze informatie namelijk kan bestaande wetenschap over belastingparadijzen bevestigen of misschien aanvullen.

De rest van het eerdergenoemde bedrag van 199 miljard gaat (dus) naar landen met een algemeen geldend winstbelastingsysteem en een normaal tarief. De minister noemt in dit verband de introductie van de principal purpose test vanaf 2020. Als bedrijven een financiële stroom puur via Nederland laten lopen om belastingen te ontwijken, dan kunnen de landen in kwestie ingrijpen. Dat klinkt als een oplossing. Maar is dat ook zo? We weten immers uit ervaring dat landen niet altijd in actie komen. Dat zal wel moeten. Is de staatssecretaris dat met ons eens? Ook de OESO ervaart dit als een probleem en wil verdere actie, maar daar kom ik zo op terug.

Ik ben daarnaast ook wel een beetje klaar met het schier oneindige gepraat over de vraag of Nederland nu wel of niet een belastingparadijs is. De Kamer heeft zich hier in 2013 en 2017 al eens onomwonden over uitgesproken: Nederland is geen belastingparadijs. Dat vond Diederik Samsom ook. En Henk Nijboer ook, zeg ik terwijl ik vragend oogcontact zoek. Maar PvdA-Europarlementariër Paul Tang denkt er heel anders over. 50PLUS vindt dat de heer Tang hiermee niet handelt in het belang van Nederland. Maar belangrijker vind ik de vraag welke maatregelen er dan volgens hem en het EP genomen zouden moeten worden om van de vermeende kwalificatie ‘belastingparadijs’ af te komen. Houdt op met dat zinloze stickers plakken. Wees nou concreet en noem gewoon man en paard. Praatjes vullen geen begrotingsgaatjes, ook niet in de EU!

Lang praten over details en uitzonderingen past overigens wel bij onze parlementaire democratie, maar de burger eist niet alleen actie maar ook resultaten. De OESO constateert nu dat het Beps-programma te weinig oplevert. Multinationals blijven legale maar onwenselijk geachte wegen bewandelen om zo min mogelijk belasting te hoeven betalen. Om hier een einde aan te maken wil de OESO nu dat de winsten van deze ondernemingen wereldwijd tegen een minimum effectief tarief worden belast. Ik begrijp dat Nederland en Duitsland samen gaan optrekken op dit punt. Kan ik aannemen dat dit in OESO verband plaatsvindt, want dat werd me niet geheel duidelijk? Of gaat het hier om een inzet binnen de EU? En is deze stap een antwoord op de kwalificatie van Nederland als belastingparadijs, door het EP?

Hoe breder de coalitie, des te verder we kunnen gaan met goede maatregelen. De OESO is de beste route. In het klimaatdossier kan men daar jaloers op zijn, want er is helaas geen klimaat-OESO.”