Europese lappendeken aan tijden? Niet doen!

Met dank overgenomen van M. (Matthijs) van Miltenburg i, gepubliceerd op dinsdag 26 maart 2019, 2:55.

Geschreven door Peter van Dalen, Europarlementariër ChristenUnie & Matthijs van Miltenburg, Europarlementariër D66

Volgend weekend zet heel Nederland de klok weer een uur naar voren en gaan we over op de zomertijd. Niet alleen Nederland, maar alle Europese landen verzetten de klok. Veel van die landen zitten ook nog eens op dezelfde tijd, ook al liggen ze soms ver van elkaar. Dat wringt soms en daarom wil de Europese Commissie er een einde aan maken. De Europese Commissie stelt voor, om het verzetten van de klok af te schaffen en de lidstaten zelf te laten kiezen voor een standaardtijd: een uniforme zomertijd of een uniforme wintertijd. Een matig doordacht plan, dat tegen allerlei voorspelbare muren oploopt.

De tijdzones in Europa zijn geen product van technocratisch lijnen trekken op een Europese landkaart. Gedeelde culturele, politieke en zeker ook commerciële factoren hebben een rol gespeeld. Die factoren zijn met groeiende Europese samenwerking alleen maar belangrijker geworden. Hoe meer Europa op dezelfde tijd zit, hoe beter bijvoorbeeld de interne markt functioneert. De verwevenheid binnen Europa leidt ertoe, dat het onmogelijk zal zijn om iedere lidstaat te laten kiezen welke tijd voor hem het best is. De versplintering zal altijd onwenselijker zijn dan de veronderstelde nadelen van het hebben van een zomer- en een wintertijd.

Hoewel aanhangers van de permanente klokaanpassing beweren dat het de gezondheid zal verbeteren, is daarvoor geen sluitend bewijs gevonden. De Europese Commissie stelde, voorafgaand aan het voorstel, al dat meer onderzoek nodig is om een goede afweging te kunnen maken. Ook tijdens een onlangs gehouden hoorzitting in Brussel waren deskundigen het erover eens dat er geen eenduidig bewijs is voor de gezondheidsvoordelen bij één permanente standaardtijd. Integendeel, er zijn zowel overtuigende argumenten voor als tegen het opgeven van de verandering van de klokken.

Ook de verkeersveiligheid wordt vaak aangehaald, omdat het afschaffen van de klokverandering hieraan positief bij zou dragen. Maar ook hier werden argumenten tegenin gebracht: er is geen onderzoek waaruit blijkt dat het stopzetten van seizoensgebonden veranderingen de ongevallen op de weg zal verminderen. Verschillende onderzoeken hebben gemengde resultaten opgeleverd, zonder duidelijk bewijs dat een permanente aanpassing van de tijd zal resulteren in veiligere wegen.

Wel is duidelijk welke problemen het voorstel van de Commissie met zich meebrengt. Het belangrijkste doel van de Europese Unie is om een grote verscheidenheid aan landen in harmonie te laten samen werken. We bespreken onderlinge verschillen en zoeken naar oplossingen, wanneer die samenwerking in de weg zitten. Vanuit deze gedachte harmoniseerde de EU in 1980 de tijdsregelingen voor alle lidstaten, om zo een gecoördineerde tijdswisseling op de interne markt te waarborgen. Alle EU-lidstaten kregen daarmee dezelfde tijdritmes in zomer en winter.

Met het nieuwe voorstel komt hieraan een einde. Lidstaten kunnen nu zelf bepalen aan welke tijd ze de voorkeur geven. De Europese Commissie zal een coördinerende rol aannemen, maar dat biedt geen garanties. Wie voorkomt dat er een lappendeken zal ontstaan van verschillende tijden? Hoe waarborgen we een goed werkende interne markt als elke lidstaat een andere tijd hanteert? En wat betekent dat voor inwoners van grensregio’s die wonen in het ene land, maar werken in een ander land?

Het Commissievoorstel om de tijdwisseling op een andere wijze voort te zetten is dan ook tijdverspilling. In plaats van harmonie te brengen in de interne markt, nemen verwarring en chaos toe. Komende dinsdag 26 maart stemmen de leden van het Europees Parlement in Straatsburg over dit voorstel. Laten we hopen dat de collega’s in de Plenaire vergadering van het Europees Parlement dit dan ook zullen inzien, en tegen dit zinloze stuk wetgeving stemmen. Niemand is tenslotte gebaat bij wetgeving die leidt tot versnippering.