Europees Parlement kritisch over rechtsstaat Malta en Slowakije

Met dank overgenomen van Democraten 66 (D66) i, gepubliceerd op woensdag 21 november 2018.

copyright: D66

Gisteren heeft Sophie in ‘t Veld haar rapport gepresenteerd over de Europese Parlementsmissie naar Malta en Slowakije, die ze leidde als voorzitter van de Rule of Law Monitoring Group.

Malta en Slowakije werden opgeschrikt door moorden op onderzoeksjournalisten. De Slovaakse onderzoeksjournalist Ján Kuciak en zijn verloofde werden professioneel geliquideerd nadat hij corruptienetwerken blootlegde. Zijn moedige Maltese collega Daphne Caruana Galizia werd het slachtoffer van een autobom. Bij herhaling brachten ze verbanden aan het licht tussen grootschalige fraude in de zakenwereld en mensen in en om de regering. De manier waarop het onderzoek naar beide moorden aangepakt werd, deed het ergste vermoeden over de slagkracht en de bereidheid van de gerechtsdiensten in beide landen.

De onderzoekscommissie van het Europees Parlement sprak met juridische en politieke verantwoordelijken, journalisten en middenveldorganisaties om een scherp beeld te krijgen van de situatie.

Vooral in Slowakije lijkt er nu eindelijk schot te zitten in het onderzoek naar de moord, op Malta blijkt het moeilijk vast te stellen of er vooruitgang is geboekt. Uit gesprekken met journalisten ter plekke blijkt in ieder geval dat zij zich nog altijd niet veilig voelen. Er zijn ook twijfels over het functioneren van de rechtsstaat in bredere zin, en vooral rond de strijd tegen corruptie, witwassen van geld, fraudebestrijding en georganiseerde misdaad, precies de zaken die werden onthuld door de vermoorde onderzoeksjournalisten.

Sophie in ‘t Veld: “De familieleden en vrienden van Daphne en Jan hebben recht op antwoorden. Daar is het ons in eerste instantie om te doen. En om te laten zien dat Europa pal staat voor de veiligheid van journalisten en de persvrijheid. Maar dit kun je niet los zien van de gebrekkige rechtsstaat in beide landen. Vooral Malta baart mij grote zorgen. De verkoop van paspoorten en verblijfsvergunningen is onverenigbaar met de open grenzen van Schengen. Een land moet wat mij betreft kiezen. Tel daar dan nog gebrekkige handhaving bij op, dat leidt tot serieuze zorgen over corruptie, fraude en witwassen, die een een veiligheidsrisico voor heel Europa creëren.”

Vandaag is er in het Europees Parlement ook een bijeenkomst met Bulgaarse onderzoeksjournalisten. Ook daar zijn er zorgen over hun veiligheid. De Rule of Law Monitoring Group komt begin volgend jaar ook met een resolutie van het Europees Parlement over deze materie.

Herbeluister hier het interview van Sophie in ’t Veld in Bureau Buitenland over de missie naar Malta en Slowakije.