Weeklog: Europees Parlement kan niet wachten met belastinggeld uitgeven

Met dank overgenomen van C.D. (Dennis) de Jong i, gepubliceerd op zondag 4 november 2018.

Het geld dat de Europese Unie mag uitgeven, is allereerst afhankelijk van een begroting die voor zeven jaar wordt vastgelegd. Over die meerjarenbegroting besluiten de lidstaten. Het Europees Parlement heeft alleen instemmingsrecht. Maar met hulp van de Europese Commissie is daar nu wat op gevonden: op allerlei terreinen nemen we nu snel voorstellen aan voor programma’s. Dat is een gewone wetgevingsprocedure en eenmaal aangenomen, liggen de programma’s voor jaren vast, incl. de kosten. Voor het Parlement leuk, want zo heeft het meer te zeggen. Maar dat regeringsleiders, zoals Rutte, daarmee akkoord gaan, daar begrijp ik helemaal niets van. Ik dacht dat ze zuinig met onze belastingcenten zouden omspringen, maar door met allerlei programma’s in te stemmen, zou de meerjarenbegroting wel eens heel duur kunnen uitvallen.

De Europese Commissie speelt het spel slim: natuurlijk, er is straks met de Brexit een lidstaat minder, maar de uitgaven van de EU moeten wat Juncker en zijn collega’s betreft wel stijgen. Want er is behoefte aan heel veel nieuw beleid en dat mag wat kosten. Naast lopende programma’s komt de Commissie ook met nieuwe ideeën: een programma voor versterking van de interne markt, een programma voor een digitaal Europa, een programma voor ‘waarden’ van de EU, en ga zo maar door. Ik heb altijd geleerd dat je eerst kijkt hoeveel geld je in kas hebt, voordat je je verplicht tot allerlei uitgaven. Maar bij de Commissie en het EP werkt dat anders: eerst bepaal je wat voor leuke dingen je allemaal wilt en wat de kosten daarvan zijn, vervolgens leg je dat wettelijk vast en dan zie je aan het eind wel hoeveel geld de lidstaten moeten ophoesten.

Nu zijn de cijfers bij de Commissie nog indicatief, maar als de programma’s formeel worden aangenomen, zal het ook voor de lidstaten bijna niet meer mogelijk zijn om die bedragen omlaag te krijgen. Over de nieuwe programma’s wordt nu druk onderhandeld, maar het is erg stil als het gaat om ‘ombuigingen’ in bestaande programma’s. Terwijl bijvoorbeeld bij de landbouwfondsen echt wel flink gesneden kan worden. Die zijn toch vooral een overblijfsel uit het verleden. Ook andere fondsen kun je veel slimmer inzetten door ze te richten op de armste regio’s en te voorkomen dat Nederland eerst veel moet betalen aan de EU en dan via de fondsen geld moet zien terug te krijgen: het rondpompen van geld dus. Het is weer een voorbeeld van salamitactiek die Brussel eigen is: je laat de regeringsleiders lekker praten over een bescheiden meerjarenbegroting en ondertussen neem je programma na programma aan waardoor alleen maar méér geld nodig is. Ik zou zeggen: Rutte, word eens wakker en trap niet in deze val. We kunnen ons belastinggeld echt beter besteden.